Tovar belgisi, xizmat ko’rsatish belgisi va tovarlar kelib chiqish joy nomlarini rasmiylashtirish - Iqtisodiyot - Referatlar

Tovar belgisi, xizmat ko’rsatish belgisi va tovarlar kelib chiqish joy nomlarini rasmiylashtirish

Yuklangan vaqt:

10.10.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

28.2578125 KB

Ko'chirib olish

Tovar belgisi, xizmat ko’rsatish belgisi va tovarlar kelib chiqish joy nomlarini rasmiylashtirish Reja: 1. Tovar belgisi va xizmat ko’rsatish begisiga talabnoma tuzish, topshirish. 2. Tovar belgisi va xizmat ko’rsatish belgisini Patent idorasi ro’yxatidan o’tkazilishi. 3. Tovarlar kelib chiqish joy nomlariga berilgan talabnomaga guvohnoma olish. 4. Patent idorasidan tasdiqlovchi hujjat olish bo’yicha ishlarning ayrim holatlari to’g’risida.

1. Tovar belgisi va xizmat ko’rsatish belgisiga talabnoma tuzish, topshirish Qonunning 3-moddasiga muvofiq tovar belgisi – bu bir huquqiy va jismoniy shaxslar tovarlari va xizmatlarining boshqa huquqiy va jismoniy shaxslarning shu turdagi tovarlaridan farqlash uchun xizmat qiladigan belgilangan tartibda ro’yxatdan o’tkaziladigan belgidir. Hududiy va (yoki) jismoniy shaxslar birlashasining ular tomonidan ishlab chiqariladigan va (yoki) realizatsiya qilinadigan bir xil sifatga yoki boshqa umumiy tavsiflarga ega bo’lgan tovarlarni belgilash uchun mo’ljallangan tovar belgisi jamoaviy belgi hisoblanadi. Qonunning 3-moddasi beshinchi qismiga ko’ra tasvirlar, so’zlar, muayyan shakl tarzidagi belgilar va boshqa belgilar ularning bir rangdagi yoki turli rangdagi jamlama ifodasi tovar belgilari sifatida ro’yxatdan o’tkazilishi mumkin So’zli belgilarga so’zlar, so’z birikmalari, qaplar, boshqa so’z birikmalari va shuningdek ularning birkmalari kiradi. Tasviriy belgilarga jonli mavjudotlar, predmetlar, tabiiy va boshqa ob’ektlar va shuningdek istalgan shakldagi figuralar, chiziqlar, dog’lar, tekislikdagi shakllar kompozitsiyalari kiradi. Muayyan shaklli hajmli belgilarga uch o’lchamli ob’ektlar, figuralar va chiziqlar, figuralarning kombinatsiyalari kiradi. Jamlama belgilarga turli harakterdagi, ya’ni tasviriy, so’zli, muayyan shakldagi hajmli va boshqa belgilar elementlaridan tashkil topgan belgilar kiradi. Boshqa belgilarga raqamli, harfli, tovushli, yorug’likdan iborat bo’lgan, hidli va boshqa belgilar kiradi. Raqamli belgilar sifatida raqamlarning kombinatsiyasidan iborat bo’lgan belgilarga talabnoma berilishi mumkin. Harfli belgilar sifatida harflarning so’z harakteriga va mazmuniga ega bo’lmagan kombinatsiyasiga talabnoma berilishi mumkin. Tovushli belgilar sifatida musiqa asarlari, qo’shiqlar, jo’r ovozlar, tanish tovushlar va tabiatda uchraydigan noyob tovushlar, tabiatda uchramaydigan elektron tovushlar va boshqalarga talabnoma berilishi mumkin.

YOrug’likdan iborat belgilar sifatida yorug’lik effektidan hosil bo’lgan belgilarga talabnoma berilishi mumkin. Hidli belgilarga hid sezish organlari bilan qabul qilishga mo’ljallangan belgilar kiradi. Belgilarning istalgan bir rangdagi yoki turli rangdagi uyg’unlashgan ifodasi tovar belgilari sifatida ro’yxatdan o’tkazilishi mumkin. Quyidagilar tovar belgisi sifatida ro’yxatdan o’tkazilmaydi: a) davlat gerblari, bayroqlari va davlat muofotlarining tasfiri tushirilgan belgilar; b) davlatning rasmiy nomlari, xalqaro yoki hukumatlararo tashkilotlarning qisqartirilgan yoki to’liq nomlari; v) rasmiy nazorat, kafolat tamg’alari va namuna yo’sinidagi tamg’alar, muhrlar; g) davlat xizmatlarining O’zbekiston Respublikasida qo’llaniladigan ajratish va farqlash belgilari tasvirlari. Ushbu bandning (a)-(g) bandchalarida ko’rsatilgan belgilar, agar bunga tegishli davlat organining yoki belgi egasining roziligi bo’lsa, tovar belgisiga muhofaza qilinmaydigan qismlar sifatida kritilishi mumkin. a) xususan quyidagilar taaluqli bo’lishi mumkin bo’lgan farqlash xususiyatiga ega bo’lmagan belgilar: 1) o’ziga xos grafik tasvirga ega bo’lmagan alohida harflar, raqamlardan iborat bo’lgan belgilar; 2) chiziqlar, oddiy geometrik figuralar va ularning tarkibiga kirgan alohida elementlaridan farqli, sifat jihatdan boshqa qabul qilish darajasini beradigan kompozitsiyalar hosil qilmaydigan birikmalari; 3) tovar belgisi sifatida ro’yxatdan o’tkazishga topshirilgan talabnomadagi tovarlarni belgilash uchun ularning haqiqiy yoki sxematik tasvirlari; 4) shakli faqat funksional vazifasidan kelib chiqadigan uch o’lchamli ob’ektlar; 5) tovarlarning umum e’tirof etilgan oddiy nomlari shu tovarlarni belgilash uchun;

6) tashkilot, korxona va sohalarning umumqabul qilingan qisqartirilgan nomlari va ularning abbreviaturalari; e) muayyan turdagi tovarlarning belgisi sifatida umum foydalanishda bo’lgan belgilar. Bunday belgilar deb ma’lum bir tovar yoki turli ishlab chiqaruvchilarning shunga o’xshash tovarlari uchun o’zoq vaqt ishlatilganligi tufayli tushuncha (vidovoe ponyatie) bo’lib qolgan belgilar tushuniladi; j) umum e’tirof etilgan ramzlar va atamalar hisoblangan belgilar. Bunday belgilarga odatda, tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazish so’ralayotgan tovarlar ro’yxatidagi tovarlar oid bo’lgan xo’jalik yoki faoliyat sohasini aks ettiruvchi belgilar va shuningdek, fan va texnikada qo’llaniladigan shartli belgilar kiradi. Umum e’tirof etilgan atamalarga fan va texnikaning aniq bir sohasiga xos bo’lgan so’z birliklari kiradi; z) tovarlarni shu jumladan ularning turi, sifati, soni, xususiyati, qanday maqsadga mo’ljallanganligi va qiymatini shuningdek ularning ishlab chiqariladigan yoki o’tkaziladigan joyi va vaqtini tavsiflash uchun foydalaniladigan belgilar. Ushbu bandning (z) bandchasida belgilarga tovarlarning oddiy nomlari, tovarlar sifat toifasining belgisi, tovarlarning xususiyatini ko’rsatuvchi (shu jumladan, maqtov harakteriga ega bo’lgan) belgilar, xam ashyo materialini va tarkibini ko’rsatuvchi belgilar, tovarlarning oqirligi, hajmi, narxini, ishlab chiqarilgan sanasini ko’rsatuvchi belgilar, tovar tayyorlovchilarning va vositachi firmalarning manzilgog’lari, qisman yoki to’liq jo’g’rofiy nomdan iborat bo’lib, tovar tayyorlovchining joylashgan joyi kabi qabul qilinishi mumkin bo’lgan belgilar. Ushbu bandning (d)-(z) bandchalarida belgilarni ro’yxatdan o’tkazishga, basharti bu belgilar amalda ulardan foydalanish natijasida farqlanish xususiyatiga ega bo’lganligi isbotlangan taqdirdagina, yo’l qo’yilishi mumkin. Isbot sifatida talabnoma topshirilgan sanagacha talabnomada ko’rsatilgan belgidan foydalanilganligi natijasida farlash xususiyatiga ega bo’lganligini talabnomada tasdiqlaydigan quyidagi ma’lumotlar taqdim etiladi:

- talabnoma ko’rsatilgan belgi bilan belgilangan tovarlarni ishlab chiqarish va sotish hajmi; - talabnomada ko’rsatilgan talabnoma berilgan belgini talabnomada ko’rsatilgan tovar (xizmat)larni belgilash uchun ishlatish muddati; - talabnomada ko’rsatilgan belgi bilan belgilangan tovar (xizmat)larning reklamasi uchun sarflanadigan harajatlar hajmi; - talabnomada ko’rsatilgan belgi vash u belgi bilan belgilangan tovarlarning ishlab chiqaruvchilari haqida iste’molchilarning xabardorlik darajasi to’g’risidagi ma’lumotlar, shu jumladan sotsiologik so’rovlarning natijalari; - talabnomada ko’rsatilgan belgi bilan belgilangan tovarlar haqidagi axborot ochiq matbuotda nashr qilinganligi to’g’risida ma’lumotlar; - talabnomada ko’rsatilgan belgi bilan belgilangan tovarlar O’zbekiston Respublikasi yoki chet mamlakatlardagi ko’rgazmalarga namoyish qilinganligi to’g’risida ma’lumotlar va boshqa ma’lumotlar. 5. Qonunning 9-moddasi, birinchi qismiga muvofiq talabnoma bitta tovar belgisiga tegishli bo’lishi lozim. 6. Talabnomada quyidagilar bo’lishi kerak: a) tovar belgisi sifatida belgini, tovar kelib chiqqan joy nomini va tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi ro’yxatdan o’tkazish to’g’risidagi ariza; b) talabnomada ko’rsatilgan belgining tasviri; v) belgilarni ro’yxatdan o’tkazish uchun tovarlar va xizmatlarning xalqaro tasnifiga muvofiq guruhlangan, tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazish so’ralayotgan tovarlarning ro’yxati. Talabnomaga talabnomani topshirish uchun patent boji to’langanligini tasdiqlovchi hujjatning asli yoki bank muassasi yoxud buxgalteriya tomonidan tasdiqlangan nusxasi ilova qilinishi lozim. Agar talabnoma jamoaviy belgiga oid bo’lsa, va yoki jismoniy shaxslar birlashmasi qatnashchilarining jamoaviy belgidan foydalanish to’g’risidagi kelishuvchi ilova qilinadi. Kelishuvda quyidagi ma’lumotlar bo’lishi lozim:

a) jamoaviy belgini o’zining nomiga ro’yxatdan o’tkazishga vakolat berilgan shaxsning nomi; b) ushbu belgidan foydalanish huquqiga ega bo’lgan shaxslar ro’yxati (to’liq rasmiy nom iva manzilgohini ko’rsatgan holda); v) jamoaviy belgini ro’yxatdan o’tkazish maqsadi; g) jamoaviy belgi bilan tovarlarning ro’yxati va gona sifat yoki boshqa umumiy ko’rsatkichlari; d) jamoaviy belgidan foydalanish shartlari; e) jamoaviy belgidan foydalanishni nazorat qilish tartibi; j) kelishuvni bo’zganlik uchun javobgarlik. Kelishuv ushbu belgidan foydalanish huquqiga ega bo’lgan shaxslar tomonidan imzolanadi (huquqiy shaxslar uchun muhr bilan tasdiqlanadi). Imzo chekan shaxslarning familiyasi va ismi-sharifi ko’rsatiladi. 9. Talabnoma patent vakili orqali berilgan bo’lsa, talabnoma beruvchi tomonidan berilgan va uning vakolatlarini tasdiqlovchi ishonchnoma, yoki uning to’g’ri rasmiylashtirilgan nusxasi ilova qilinadi. 2. Tovar va xizmat ko’rsatish belgisini Patent idorasi ro’yxatidan o’tkazilishi Agar Patent idorasiga kelib tushgan talabnoma eng kamida o’zbek yoki rus tilida tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazishga ariza va talabnomani topshirish uchun patent boji to’langanligini tasdiqlovchi hujjat bo’lsa talabnoma kelib tushish sanasi ko’rsatilgan holda ro’yoxatga olinadi. O’zbek yoki rus tilidan boshqa tilda topshirilgan talabnoma ro’yxatga olinmaydi va topshirgan shaxsga qaytarib yuboriladi. Talabnomaga uchta harfli va sakkiz xonali raqamli kod beriladi. Unda birinchi harf (T) sanoat mulki ob’ekti turi – tovar belgisini, keyingi ikki harf (GU) muhofaza hujjati turi – tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazishga guvohnomani bildiradi, sonlar (katta razryaddagi 4 ta son) esa talabnoma topshirilgan yilni va (kichik razryadli 4 ta son) shu yildagi har yili birdan boshlanadigan tartib raqamini bildiradi.

Rasmiy ekspertizaning vazifasi materillari tarkibini, zarur hujjatlar mavjudligini va ularning belgilangan talablarga muvofiqligini tekshirish. Rasmiy ekspertiza natijalari bo’yicha talabnoma beruvchiga Patent idorasining talabnoma ko’rib chiqishga qabul qilinganligi yoki qabul qilinmaganligi haqidagi qarori yuboriladi. Rasmiy ekspertiza muddati talabnoma Patent idorasiga kelib tushgan sanadan boshlab 30 kunni tashkil qiladi. Talabnoma beruvchiga so’rovnoma yuborilgan holda bu muddat mos ravishda o’zaytiriladi. Rasmiy ekspertiza o’tkazishda materillar ichida quyidagi hujjatlar mavjudligi va ularning belgilangan talablarga muvfiqligi tekshiriladi: a) belgini tovar belgisi sifatida ro’yxatdan o’tkazishga ariza; b) talabnoma beruvchining nomi yoki nomlanishi, manzilgohining ko’rsatilganligi; v) patent vakilining ismi-ashirfi, agar mavjud bo’lsa; g) talabnomada ro’yxatdan o’tkazish so’ralayotgan belgining tasviri; d) ro’yxatga o’tkazish so’ralayotgan tovarlar va xizmatlar ro’yxati; e) konvensiya ustuvorligi so’ralgan bo’lsa birinchi talabnoma nusxasi; j) ko’rgazma ustuvorligini so’rash qonuniyligini tasdiqlaydigan hujjat; z) tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazishga talabnomani topshirish uchun patent boji to’langanligi to’g’risidagi hujjat; i) talabnoma jamoaviy belgiga oid bo’lsa, kelishuv; k) patent vakiliga berilgan ishonchnoma; l) o’zbek yoki rus tilidagi boshqa tilda topshirilgan materiallarning tarjimasi. Tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazishga talabnomani topshirish ushbu Qoidalarning (a), (b), (g), (d), (z) bandchalarida sanab o’tilgan hujjatlar va ma’lumotlar talabnoma bilan birga topshirilgan bo’lsa yoki ulardan eng oxirgisi kelib tushgan sanadan belgilanadi. O’zbek yoki rus tilidan boshqa tilda topshirilgan talabnomaning tarjimasi taqdim eitlmaguncha hujjatlar topshirilmagan deb hisoblanadi.

Talabnoma materiallarida (v), (e), (j), (i) bandchalarida ko’rsatilgan ma’lumotlarning yoki hujjatlarning mavjud emasligi yoki ularning ushbu Qoidalardagi talablarga muvofiq emasligi talabnomani ko’rib chiqishga qabul qilinganligi haqida qaror chiqarish va talabnoma kelib tushgan sanani belgilash uchun to’siq bo’la olmaydi. Ro’yxatga olinmagan talabnomada talabnomani topshirish uchun patent boji to’langanligini tasdiqlovchi hujjat mavjudligi tekshiriladi. Agar taqdim etilgan hujjatda talabnoma topshirish uchun patent boji TXXKning bitta sinfi uchun belgilangan miqdorda to’langan bo’lib, talabnomada ko’rsatilgan sinflar soniga mos kelmasa talabnoma beruvchiga tegishli bildirishnoma yuborilgan sanadan e’tiboran uch oy ichida zarur bo’lgan patent bojining etishmagan qismini to’lash yoki sinflar sonini muvfiqlashtirish taklif qilinadi. Uch oylik muddat ichida patent bojining belgilangan miqdorga etishmagan qismini to’langanligi tasdiqlovchi hujjat taqdim etilmasa, ko’rib chiqish talabnomada birinchi bo’lib ko’rsatilgan TXXK sinfiga nisbatan olib boriladi. Agar rasmiy ekspertiza o’tkazish jarayonida talabnoma hujjatlari ushbu Qoidalarda belgilangan talablarga rioya qilinmagan holda rasmiylashtirilganligi aniqlansa, talabnoma beruvchiga so’rovnoma yuboriladi, so’rovnomada aniqlangan kamchiliklarni ko’rsatilgan va ushbu so’rovnoma jo’natilgan sanadan e’tiboran uch oy ichida etishmagan yoki to’zatilgan ma’lumotlar yoki hujjatlarni taqdim etish taklif qilinadi. So’rovnoma yuborish uchun xususan quyidagilar asos bo’ladi: a) talabnoma materillarida ushbu Qoidalarning 82-bandi (a), (b), (g), (d), (z) bandchalarida ko’rsatilgan ma’lumotlar yoki hujjatlar mavjud emasligi; b) to’langan patent bojining summasi belgilangan miqdorga muvofiq emasligi. Ushbu qoidalarning 82-bandi (v), (e), (j), (i) bandchalaridagi ma’lumotlar yoki hujjatlarning faqat birortasi etishmasa talabnoma rasmiy ekspertiza bosqichiga so’rovnoma yuborilmaydi. Agar talabnoma beruvchi taqdim etgan javobda so’ralgan barcha ma’lumotlar va yoki hujjatlar bo’lmasa yana qayta so’rovnoma yuboriladi.

Rasmiy ekspertiza so’roviga javob olinmasa, javob berish uchun belgilangan muddat bo’zilgan bo’lsa va bu muddat ichida qabul qilinishi haqida iltimosnoma yuborilmasa, talabnoma beruvchiga talabnoma ko’rib chiqishga qabul qilinishini rad etish to’g’risida qaror yuboriladi. Talabnoma materiallari belgilangan talablarga muvofiq bo’lgan, shuningdek so’ralgan ma’lumotlar talabnoma beruvchi tomonidan o’z vaqtida taqdim etilgan holda talabnoma topshirilgan sana belgilanadi va talabnoma ko’rib chiqishga qabul qilinganligi to’g’risidagi qaror talabnoma beruvchiga yuboriladi. Agar talabnoma beruvchi tomonidan so’rovnomasiga rasmiy ekspertizaning taqdim etilgan javobda so’ralgan ma’lumotlar va yoki hujjatlar bo’lmasa, talabnomani ko’rib chiqishga qabul qilishni rad etish to’g’risidagi qaror chiqariladi. Talabnomani ko’rib chiqishga qabul qilishni rad etish to’g’risidagi bunday qaror chiqarish uchun asoslar ko’rsatiladi. Talabnomani ko’rsatilgan belgi ekspertizasi . Qonunning 15-moddasiga muvofiq talabnoma ko’rsatilgan belgi ekspertizasining vazifasi tovarlarning belgisi ustuvorligini belgilash va talabnoma berilgan belgining Qonunning 3 va 10moddasi qoidalariga muvofiqligini tekshirishdir. Tovar belgisi ustuvorlgini belgilash . Tovar belgisining ustuvorligi Patent idorasiga tarkibida talabnoma beruvchi va uning joylashgan manzili yoki yashash joyi, talabnomada keltirilgan belgi, uning tavsifi va tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazish so’ralayotgan tovar va xizmatlar ro’yxati keltirilgan ariza bo’lgan talabnoma topshirilgan sana bo’yicha belgilanadi. Agar talabnomada dastlab yuqorida sanab o’tilgan ma’lumotlar va yoki hujjatlardan biri bo’lmagan bo’lsa, tovar belgisining ustuvorlik sanasi deb, etishmagan ustuvorlikni belgilash uchun zarur bo’lgan ma’lumotlarni o’z ichiga olagan hujjatlarning eng oxirgisi kelib tushgan sana hisoblanadi. Talabnomada ko’rsatilgan belgining muhofazaga layoqatligini tekshirish . Agar talabnomada ko’rsatilgan belgi elementlari sifatida ushbu Qonunning 4-bandi (i-m) bandchalarida ko’rsatilgan belgilardan birini o’z ichiga olsa yoki faqat ushbu qoidalarning 4-bandi (a-z) bandchalarida ko’rsatilgan belgilardan iborat bo’lsa, shu

belgini tovar belgisi sifatida ro’yxatga olish mumkin emasligi haqida xulosaga kelinadi. Agar talabnomada ko’rsatilgan belgi faqat ushbu Qoidalarning 4-bandi (a- z) bandchasida ko’zda tutilgan muhofazaga layoqatli bo’lmagan belgilardan iborat bo’lmasa lekin ulardan birini o’z ichiga olgan bo’lsa: a) ushbu Qoidalarning 4-bandi (a-g) bandchalarida ko’rsatilgan belgilar mavjud bo’lgan holda tegishli vaqolatli organ yoki ularning egalarining roziligi tasdiqlangan hujjat mavjudligi tekshiriladi. Bunday roziliksiz tovar belgisi ro’yxatdan o’tkazishga yo’l qo’yilmaydi; b) ushbu Qoidalarning 4-bandi (d, e, j, z) bandchalarida ko’rsatilgan belgilar mavjud bo’lgan holda ular tovar belgisida ustun mavqeiga egaligi tekshiriladi. Talabnomada ko’rsatilgan belgi talabnoma beruvchi tomonidan taqdim etilgan tovarlar va xizmatlar ro’yxatidagi barcha tovar va xizmatlar uchun Qonunning 3 va 10-moddalarida belgilangan talablarga javob berishi aniqlansa, shu ro’yxatda berilgan tovar va xizmatlar uchun tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazish to’g’risida qaror qabul qilinadi. Agar Qonunning 15-moddasi birinchi va ikkinchi qismlariga muvofiq o’tkazilgan talabnomada ko’rsatilgan belgi ekspertizasini o’tkazish natijasida belgi tovar va xizmatlar ro’yxatining hammasi uchun ushbu qoidalarning 4-bandida kltirilgan talablarga muvofiq kelmasa, talabnoma beruvchiga tovar belgisini ro’yxatdan o’tkazishni rad etish to’g’risida qaror yuboriladi. 3. Tovarlar kelib chiqish joy nomlariga berilgan talabnomaga guvohnoma olish Patent idorasi davlat ekspertizasidan o’tkazish natijalari asosida, patent boji to’langanligi haqida e’tiboran bir oy mobaynida tovar belgisini, tovar kelib chiqqan joy nomini va (yoki) tovar kelib chiqish huquqini tegishli reystrda ro’yxatga oladi. Reystrga kiritilgan ma’lumotlar tarkibi Patent idorasi tomonidan belgilanadi. Tovar belgisi, tovar kelib chiqqan joy nomi va (yoki) tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanishi to’g’risidagi ma’lumotlar Patent idorasining rasmiy axborotnomasida e’lon qilinadi. E’lon qilinadigan ma’lumotlar Patent idorasi tomonidan belgilanadi.

Tovar belgisiga doir guvohnoma tovar belgisi sifatida talabnomada ifodalangan belgi ro’yxatdan o’tkazilganligi to’g’risida belgisining ustuvorligini va tovar egasining guvohnomada ko’rsatilgan tovarlarga nisbatan tovar belgilarini tasdiqlaydi. Tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risidagi guvohnoma tovar kelib chiqqan joy nomida ifodalangan belgi ro’yxatdan o’tkazilganligi faktni va guvohnoma egasining undan guvohnomaga ko’ra foydalanish huquqini tasdiqlaydi. Tovar belgisiga doir guvohnoma va tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risida tovar kelib chiqqan joy nomi va (yoki) tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi tegishli, keyin so’ng bir oy davomida Patent idorasi tomonidan beriladi. Guvohnomalar shakli va ular Patent idorasi tomonidan belgilanadi. Tovar belgisiga doir guvohnoma yoki tovar kelib chiqqan joy nomidn foydalanish huquqi to’g’risida berilgan sanadan e’tiboran o’n yil mobaynida amal qiladi. Tovar belgisiga doir guvohnomaning yoki tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risida amal qilish muddati guvohnoma amal qilayotgan oxirgi yil mobaynida uning egasi tomonidan berilgan arizaga ko’ra o’zaytirilishi mumkin. Ushbu moddaning birinchi qismida ko’rsatilgan arizaga quyidagilar ilova qilinishi lozim: - patent boji to’langanligi tasdiqlovchi hujjat; - patent vakili orqali ariza berilgan taqdirda talabnoma beruvchining ishonchnomasi; - tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqiga ega bo’lgan shaxs mazkur jo’g’rofiy ob’ektda ko’rsatilgan xususiyatlarga ega bo’lgan tovar ishlab chiqarilayotganligini tasdiqlovchi hujjat.

Tovar belgisiga doir guvohnomaning yoki tovar kelib chiqqan joyi nomidan foydalanish huquqiga amal qilish muddatini o’zaytirish haqidagi yozuv tegishli reystrga kiritiladi. Ushbu moddaning birinchi qismida ko’rsatilgan arizani berish muddati guvohnomaning amal qilish oy mobaynida guvohnoma egasi bergan iltimosnomaga binoan o’zaytirilishi mumkin. Tovar belgisining egasi yoki tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risidagi iborasini o’z nomi, familiyasi, ismi va otasining ismi o’zgrganligi to’g’risida, tovar belgisi yoki tovar kelib chiqqan joyda o’tkazishga taalluqli boshqa o’zgartirishlar to’g’risida, tovar belgisi uchun esa – tovar belgisi nomi qisqartirilganligini, tovar belgisining ayrim qismlari uning mohiyatini bo’zmaydigan tarzda o’zgartirilganligi. Ushbu o’zgartirishlar to’g’risidagi yozuv Patent idorasi tomonidan tovar belgisiga doir guvohnomaga va uning nomidan foydalanish huquqi to’g’risidagi guvohnomaga va tegishli reystrga kiritiladi. Tovar beligisiga doir guvohnoma uning butun amal qilish muddati davomida, basharti u ushbu qoidada va 10-moddasi birinchi qismining 1-12bandlarida belgilangan talablarni bo’zgan holda berilgan, ro’yxatdan o’tkazish to’g’risidagi ma’lumotlar rasmiy axborotnomada e’lon qilingan sanadan e’tiboran, ushbu Qonunning 10-moddasi birinchi qismining 13 va 14-bandlarida belgilangan talablari bo’zgan holda qisman haqiqiy emas deb topilishi mumkin. Tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risidagi guvohnoma uning amal qilishini, basharti u ushbu Qonunda belgilangan talablarni bo’zgan holda berilgan bo’lsa, haqiqiy emas deb topilishi. Tovar kelib chiqqan joy nomi ro’yxatdan o’tkazilganligi quyidagi hollarda bekor qilinadi: - mazkur jo’g’rofiy ob’ekt uchun xos bo’lgan sharoitlar yo’qolganda va reystrda ko’rsatilgan hollarda ishlab chiqarishning iloji bo’lmaganda; - chet ellik yuridik yoki jismoniy shaxslar tovar kelib chiqqan mamlakatda tovar kelib chiqqan joy nomi hujjatini yo’qotganda.

Tovar belgisiga doir guvohnomaning yoki tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risida amal qilishi uning amal qilish muddati tugaganligi munosabati bilan tugatiladi. Tovar belgisiga doir guvohnomaning amal qilishi tovar belgisi ro’yxatdan o’tkazilgan sanadan boshlab ma’lum muddat mobaynida undan o’zluksiz ravishda foydalanilmaganda, shuningdek jamoaviy belgidan foydalanish taqdirida manfaatdor shaxsning arizasiga binoan qabul qilingan sud qarori asosida muddatdan oldin berilishi mumkin. Tovar belgisiga doir guohnomaning amal qilishini undan foydalanilmaganligi munosabati to’g’risidagi masalani hal qilayotganda tovar belgisining egasi tomonidan taqdim etilgan unga bog’liq bo’lgan belgisidan foydalanilmaganligini isbotlovchi dalillar e’tiborga olinishi mumkin. Tovar belgisiga doir guvohnomaning yoki tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqiga amal qilishni: Apellatsiya kengashi qarori asosida; Tovar belgisi egasining yoki tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risidagi iborasiga bergan arizasi asosida; Sud qarori asosida muddatidan ilgari tugatiladi. 4. Patent idorasidan tasdiqlovchi hujjat olish bo’yicha ishlarning ayrim holatlari to’g’risida Tovar belgisiga doir mutlaq huquq . Tovar belgisining egasi tovar belgisdan foydalanish va uni tasarruf etish mutlaq huquqiga ega. Tovar belgisiga doir mutlaq huquq guvohnomada ko’rsatilgan tovarlarga nisbatan amal qiladi va axborotnomada e’lon qilingan sanadan e’tiboran ro’yxatdan o’tkazishning amal qilishi davri mobaynida mutlaq huquqga ega. Tovar belgisini yoki shu belgi bilan belgilangan tovarni ruxsat berilmagan tarzda tayyorlash, qo’lash, chop etish, sotish, o’zgacha tarzda fuqarolik muomalasiga kiritish yoki ularni shu maqsadda saqlash, yoxud ma’lum darajada aynan o’xshash bo’lgan bir xildgi tovarlarni belgilash tovar belgisiga doir mutlaq huquqi bo’zilganligi. Tovar belgisidan foydalanish . Tovar belgisi uni ishlatish uchun ro’yxatga olingan tovarlarda va (yoki) ularning idishi hamda Patent idorasi tomonidan yoki ushbu Qonunning 30-moddasiga muvofiq litsenziya shartnomasi asosida bunday huquqning. qo’llanilishi tovar belgisidan foydalanish deb hisoblanadi.

Tovar belgisini reklamada, bosma nashrlarda, rasmiy blankalarda, peshlavhalarda, O’zbekiston Respublikasi ko’rgazmalar va yarmarkalarda eksponatlarni namoyish etish vaqtida ishlatish ham tovar belgisidan foydalanish mumkin.Vositachilik faoliyatini amalga oshiruvchi yuridik va jismoniy shaxslar tovarlarni tayyorlovchining roziligi bilan shartnoma asosida o’z tovar belgisidan ham foydalanishi mumkin. Tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish. Tovar kelib chiqqan joy nomini tovarda, uning idishi hamda o’rovida, peshlavhalarda, rasmiy blankalarda, nashrlarda va tovarni fuqaro muomalasiga kiritish bilan bog’liq boshqa hujjatlarda ishlatish tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish deb hisoblanadi.Litsenziya shartnomasi asosida: tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqini, boshqa huquqdan boshqa shaxslar foydasiga voz kechish to’g’risida bitimlar tuzishga va tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish uchun berishga yo’l qo’yilmaydi.Tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risidagi guvohnomasi bo’lmagan shaxsning joyning ro’yxatdan o’tkazilgan nomidan foydalanishga, hatto basharti bunda tovar kelib chiqqan joyning bitta nom tarjima qilib yoxud “ko’rinishdagi”, “turdagi”, “usuldagi” va shunga o’xshash so’zlarni qo’shish, shuningdek har qanday tovar kelib chiqqan joy nomi va tovarning alohida xususiyatlari xususida va shunga o’xshash belgilardan foydalanishga yo’l qo’yilmaydi. Ogohlantiruvchi tamg’alash. Tovar belgisining egasi yoki tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish huquqi to’g’risidagi guvohnoma yoki tovar kelib chiqqan joy nomi bilan bir qatorda tovarda yoki uning idishi hamda o’rovida O’zbekiston Respublikasida ro’yxatdan o’tkazilgan tovar belgisi yoki tovar kelib chiqqan joy nomi ekanligini bildiruvchi belgi aylana ichiga olingan “R” harfi tarzida ogohlantiruvchi tamg’a qo’yishi mumkin. Tovar belgisiga doir huquqni boshqa shaxsga o’tkazish. Tovar beligisiga doir mutlaq huquq bu huquqning egasi tomonidan shartnoma bo’yicha boshqa shaxsga o’tkazish mumkin.Tovar belgisiga doir huquqni boshqa shaxsga o’tkazishga, basharti u iste’molchini tovar yoki uni chalg’itadigan bo’lsa, yo’l

qo’yilmaydi.Tovar belgisidan foydalanish huquqi tovar belgisining egasi (litsenziar tomonidan litsenziya shartnomasiga asosan (litsenziatga) berilishi mumkin.Litsenziya shartnomasida litsenziat tovarlarining sifati litsenziat tovarlarining sifatidan past bo’lgan bo’lishi va litsenziar bu shartning bajarilishini nazorat qilishi ko’rsatilishi lozim. Tovar belgisiga doir huquqni boshqa shaxsga o’tkazish to’g’risidagi shartnoma yoki litsenziya ro’yxatdan o’tkazilishi kerak. Jamoaviy belgi va undan foydalanish huquqi boshqa shaxslarga o’tkazilishi mumkin emas. Tovar belgisi egasi bo’lmish yuridik shaxsni qayta tashkil etish. Tovar belgilarining egalari bo’lmish yuridik shaxslar qo’shib yuborilganda tovar belgilari qayta shaxsga o’tadi.ovar belgisi egasi bo’lmish yuridik shaxs bo’linganda tovar belgisi tovarlarni ishlab chiqarish vazifasi ro’yxatdan o’tkazilgan yuridik shaxsga o’tadi. Tovar belgisining egasi tovar belgisi ro’yxatdan o’tkazilgan bir qismini o’zida saqlash qolgan taqdirda har ikkala yuridik shaxs o’zaro kelishuvchiga (shartnomaga) ko’ra egasi deb e’tirof etilishi mumkin. Bu haqdagi kelishuv (shartnoma) Patent idorasida ro’yxatdan o’tkaziladi. Tovar belgisining egasi bo’lmish yuridik shaxs boshqa yuridik shaxsga qo’shib olinganda tovar belgilari yuridik shaxsga o’tadi. Tovar belgisini takroriy ro’yxatdan o’tkazish shartlari. Guvohnomasining amal qilish muddati o’tgan tovar belgisi tovar belgisiga doir guvohnomaning amal qilish muddatiga e’tiboran uch yil mobaynida boshqa shaxs nomiga qayta ro’yxatdan o’tkazilishi mumkin emas. Mazkur guvohnomada undan tovar belgisiga doir guvohnomaning amal qilish muddati tugashiga qadar voz kechgan hollarda ham qayta ro’yxatdan o’tkazilishi mumkin emas. Patent bojlari . Tovar belgilarini, tovar kelib chiqqan joy nomini yoki tovar kelib chiqqan joy nomidan foydalanish bilan bog’liq bo’lgan yuridik ahamiyatga molik harakatlarni amalga oshirganlik uchun patent bojlari olinadi. Uning ushbu Qonunda nazarda tutilgan vazifalarni bajarishga doir harajatlarini qoplash uchun to’lanadi. Patent bojlarining miqdorlari va ularni to’lash tartibi O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan amalga oshiriladi.

Patent vakillari. Patent vakili Patent idorasida yuridik va jismoniy shaxslarning vakillik huquqini amlaga oshiradi. O’z mamlakat hududida doimiy yashovchi O’zbekiston Respublikasi fuqarosi patent vakili bo’lishi mumkin. Qo’yiladigan malaka talablari, ularni attestatsiyadan va ro’yxatdan o’tkazish tartibi qonun hujjatlari bilan amalga oshiriladi.O’zbekiston Respublikasidan tashqarida doimiy yashovchi jismoniy shaxslar yoki chet ellik yuridik shaxslar tovar kelib chiqqan joy nomlarini ro’yxatdan o’tkazish ishlarini yuritishni hamda bu ishlar bilan olib borgan harakatlarni Patent idorasida ro’yxatdan o’tgan patent vakillari orqali amalga oshiradilar.O’zbekiston Respublikasida doimiy yashovchi, lekin vaqtinchalik uning hududidan tashqarida bo’lgan, lekin tovar belgilarini va tovar kelib chiqqan joy nomlarini ro’yxatdan o’tkazish ishlarini va bu ishlar bilan bog’liq bo’lgan harakatlarni yozishma uchun O’zbekiston Respublikasi doirasidagi manzilini ko’rsatgan holda patent olishi mumkin. Patent vakilining vakolatlari bilan tasdiqlanadi. Tovar belgisini va tovar kelib chiqqan joy nomini boshqa davlatlarda ro’yxatdan o’tkazish. O’zbekiston Respublikasining yuridik va jismoniy shaxslari tovar belgisini yoki kelib chiqqan joy nomini boshqa davlatdarda belgilanagan tartibda ro’yxatdan o’tkazishga haqli. Chet ellik yuridik va jismoniy shaxslarning huquqlari. Chet ellik yuridik va jismoniy shaxslar ushbu Qonunda nazarda tutilgan huquqlardan O’zbekiston Respublikasining jismoniy shaxslari bilan teng ravishda yoki o’zaro kelishuv prinsipi asosida foydalanadilar. Nizolarni hal etish. Tovar belgilarini va tovar kelib chiqqan joy nomlarini huquqiy jihatdan muhofaza qilish hamda kelib chiqqan nizolar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda hal etiladi. Tayanch iboralar: Talabnomani tuzish; so’zli, tasviriy belgilar; patent boji; talabnoma kodi; rasmiy ekspertiza; TXXK; tovar belgisi ustuvorligi; reystr; rasmiy axborotnoma; appelyasiya; vositachilik; litsenziya; tamg’a; patent vakillari.

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati 1. O’zbekiston Respublikasi qonuni “Ixtirolar, foydali modellar va sanoat namunalari to’g’risida (yangi tahriri)”. – “Xalq so’zi” gazetasi. 2002 y. 29 avgust. 2. O’zbekiston Respublikasi qonuni “Tovar belgilari, xizmat ko’rsatish belgilari va tovar kelib chiqish to’g’risida”. – “Xalq so’zi” gazetasi. 2001 y. 30 avgust. 3. O’zbekiston Respublikasi qonuni “Elektron hisoblash mashinalari uchun dasturlar va ma’lumotlar ba’zalarini huquqiy muhofaza qilish to’g’risida”. – “Xalq so’zi” gazetasi. 1994 y. 6 may. O’zbekiston Respublikasi qonuniga o’zgartirishlar 05.04.2002. №364-11. 30.08.2002 y. №405-11. 4. O’zbekiston Respublikasi qonuni “Integral mikrosxemalar topologiyalarini huquqiy muhofaza qilish to’g’risida”. – “Xalq so’zi” gazetasi. 2001 y. 30 avgust. 5. O’zbekiston Vazirlar Mahkamasining 2002 yil 14 iyun 209 – sonli qarori: O’zbekiston Respublikasi Davlat patent idorasi to’g’risida Nizom. 6. Kak zaregistrirovat tovarn ы y znak v Respublike O’zbekistan. – Tashkent, GPV RO’z. 2006 g. 7. O’zbekiston Respublikasi qonuni “Seleksiya yutuqlari to’g’risida”. – “Xalq so’zi” gazetasi. 2002 y. 29 avgust. 8. O’zbekiston Respublikasi qonuni “Firma nomlari to’g’risida”. – “Xalq so’zi” gazetasi. 2006 y. 18 sentyabr.

O'xshashlar

Tovar belgilari, xizmat ko’rsatish belgilari va tovarlar kelib chiqish joy nomlari tushunchasi, mazmuni, mohiyati

Intellektual mulk huquqiy muhofazasi asoslari

O’zbekistonda intellektual mulk muhofazasi bo’yicha ishlarning tashkillashtirilishi

Real sektorda asosiy turdagi servis xizmatlarning tasnifi va tavsifi

Soliq tizimidagi qonunbuzarliklar va ularning kelib chiqish sabablari