Ресторанда ишлаб чиқаришни ва истеъмолчиларга хизмат кўрсатишни, ташкил этиш менежменти - Iqtisodiyot - Referatlar

Ресторанда ишлаб чиқаришни ва истеъмолчиларга хизмат кўрсатишни, ташкил этиш менежменти

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

54 KB

Ko'chirib olish

www.arxiv.uz Режа: 1. Ресторан хўжалигида ишлаб чиқаришни ташкил қилиш хусусиятлари. 2. Ресторанда истеъмолчиларга хизмат кўрсатиш.

www.arxiv.uz Ресторан хўжалигида ишлаб чиқаришни ташкил қилиш хусусмятлари Ресторан маҳсулотларини ишлаб чиқаришнинг технологияси бўлиб, унинг ўзига хос хусусияти мавжуд ва бу тармокда ишлаб чиқаришни концентрациялаш имкониятини олдиндан белгилаб беради. Таомларни тайёрлашнинг бутун технологик жараёни бир неча босқичларга бўлинади: ■ хом-ашёга бирламчи ишлов бериш; ■ ярим фабрикатларни тайёрлаш; ■ тайёр таомларни тайёрлаш; ■ таомларга охирги ишлов (иссиқ ёки совуқ)ни бериш; ■ хужжатлаштириш ва реализация қилиш. Бу босқичларнинг ҳаммаси ресторан корхонасининг бир ёки бир неча корхонасида бўлиб ўтади. Ресторандаги овқатланишнинг ўзига хос хусусияти таомларга охирги босқичда ишлов бериш, хужжатлаштириш ва реализация қилиш одатда хўрандага бевосита яқин жойда амалга оширилиши кераклиги, чунки у ундан ажралмас эканлиги билан ифодаланади. Бу ўзига хослик ресторан концентрациясининг ҳар хил шаклларини қўллаш имкониятларини аниқлайди. Ресторанда ишлаб чиқариш концентрацияси икки шаклда намоён бўлади. Биринчиси учун рестораннинг майда корхоналарига хос бўлган технологияни қўлловчи ва ҳамма тайёрлов цехларига эга бўлган умумий овқатланишнинг йирик алоҳида корхоналарини яратиш характерлидир. Бу йирик корхонада майда ишлаб чиқаришнинг ҳамма камчилликлари сакданиб қолади. Бу ерда технологик жараённинг босқичлари ўртасидаги маконда ва замонда -узилиш йўқ, чунки бир корхонада технолгик жараён бошдан оёқ кечади - хомашёнинг бирламчи ишловидан то тайёр таомларни тайёрлашгача. Бу концентрациянинг энг қуйи шаклидир. Иккинчи шакли бир хил маҳсулотни чиқарадиган ихтисослашган цех йирик тайёрлаш корхоналарини яратишдир. Бу ишлаб чиқаришнинг юқорироқ концентрация шаклидир, бунда хамашёга бирламчи ишлов ва ярим фабрикатларни тайёрлаш -тўлиғича, тайёр таомлар - қисман умумий овқатланиш корхоналарининг кенг тарқалган майда шохобчаларидан ажратилади. Унга технологик жараён умумий овқатланишнинг тайёрлов корхоналарида ёки

www.arxiv.uz озиқ-овқат саноатининг корхоналарида ўтиши мумкин бўлган йирик ишлаб чиқаришнинг тўпланиши хосдир. Истеъмолчилар учун катга аҳамиятга эга бўлган маҳсулот сифатини яхшилаш масалаларининг ечими йирик корхоналарда юқори малакали ошпазлар, қандолатчиларни танлаш орқали, тегишли санитария-тозалик шарт-шароитларига амал қилиш орқали, ишлаб чиқариш устидан доимо технология ва санитария назоратини бажариш орқали амалга оширилади. Ресторанда кооперациялашнинг 2 та асосий хили мавжуд: ■ ярим фабрикатлар ишлаб чиқарадиган ва тайёрлашни давом этгирадиган ва тайёр пазандалик маҳсулотларини реализация қилишга ихтисослашган корхоналар ўртасидаги технологик кооперациялаш, ■ умумий овқатланишнинг алоҳида корхоналари томонидан баъзан чакана савдо корхоналари билан хамкорликда истеъмолчиларга хизмат қилиш бўйича кооперациялаш; а) Технологик кооперациялаш. Ресторанда технологик кооперациялаш тармоқлараро ва тармоқ ичида бўлиши мумкин. Тармоқлараро кооперациялаш ресторан системасига кирмайдиган корхоналарда тайёрланадиган тайёр пазандалик маҳсулотлари ва ҳар хил ярим фабрикатларни умумий овқатланишнинг корхоналарига етказиб беришни ташкил этишни ўз ичига олади. Буларга: - Гўшт - сут саноати корхоналари (гўшт комбинатлари, сут заводлари, паррандачилик комбинатлари); - балиқ саноати корхоналари (балиқ заводлари ва балиқ комбинатлари); - қандолат фабрикалари ва нон заводлари; - мева-сабзавот комбинатлари, озиқ-овқат ширинлик фабрикалари, матлубот кооперацияси ва маҳалаий саноат корхоналари; - ишлаб чиқариш бирлашмалари, корхоналари ва ҳоказолар киради.

www.arxiv.uz Тармоқ ичидаги кооперациялаш - бу ресторан корхоналари ўртасидаги ишлаб чиқариш муносабатларидир. Кооперациялашнинг бу шакли ресторан тизимида қуйидагиларни ташкил қилишни кўзда тутади: ■ ресторан корхоналари учун гўшт, балиқ, сабзавот, ун, сут ва крупа (ёрма) ярим фабрикатлар ва тайёр пазандалик маҳсулотларини янги, музлатилган ва совутилган тарзда ишлаб чиқарадиган ва етказиб берадиган пазандалик фабрикалари; ■ гўшт, балиқ, сабзавот ярим фабрикатлари, тозаланган картошка, концентрация қилинган шўрва ва соуслар, борш; ва суплар ишлаб чиқариш бўйича ихтисослашган мустақил цехлар; ■ музлаган таомлар ишлаб чиқарувчи фабрикалар; Аҳолини тайёр таом билан таъминлашни ташкил этиш умумий овқатланиш корхоналари ва чакана савдо орқали реализация қилинадиган озиқ-овқт товарлари билан савдо қилувчи ва умумий овқатланиш корхоналарини жойлаштириш учун илмий текширишлар асосида амалга оширилиши ва асососий вазифани ҳал қилишга - аҳолини тайёр таом, ярим фабрикалар ва озиқ-овқат товарлари билан таъмин этишга қаратилиши керак. Ресторанда истеъмолчиларга хизмат кўрсатиш. Истеъмолчиларга хизмат кўрсатишда кенг столлардан фойдаланиш лозим. Хар бир истеъмолчи учун столда 60 ёки 80 см гача жой ажратилиши лозим. Столлар сервировкаси майда ошхона тарелкаларини қўйилишидан бошланади ва уларни бир биридан 60-80 см. оралиғида қўйилади. Тарелкани унг томонига пичоқ уни олдида балиқ пичоғи, кейин эса вилка қўйилади. Агарда 2 та закуска бўлса, у ҳолда 2 та пичоқ ва 2 та вилка қўйилади. Тарелкани чап томонига вилка, балиқли вилка ва 2 та закуска учун, кейин столга фужерлар куйилади. Ҳамма приборлар қўйилганидан кейин официантлар салфеткаларни қўядилар. Ҳар бир иштирокчи прибори олдига меню карточкаларни қўйиш мумкин. Стол безатиш учун гуллар ёки мева солинган вазалар ҳам қўйилади.

www.arxiv.uz Ҳар йилнинг бошида бўлимлар ва «интурист» ташкилотлари савдо-сотиқ ташкилотлари билан шартнома тузиши керак. Туристларга хизмат кўрсатиш қайси ойдан қайси ойгача шартномада кўрсатилади. Чет эл туристларига овқатланишни ташкил қилиш, улар қайси мехмонхонада турган ресторан ёки кафеларда ташкил қилинади. Овқатланиш салонларининг энг асосий ва охирги мақсади - бу фойда олишдир. Мижозларга узлуксиз хизмат кўрсатиб, хар қандай тижорат ресторанларида асосий мақсад узоқ муддат ўз фойдасини юқори ушлаб туришдир. Лекин хеч бир ресторан ўзининг мижозини алдаб муваффақиятга эриша олмайди. Фақат мижозга яхши сервисни ташкил этиш ва сифат даражасини ошириш билан, ҳамда ишлаётган сервис персоналлари орасидаги муносабатини яхшилаш билангина эришиши мумкин. Чунки, фойда фақатгина инсонлар томонидан яратилади ва малака даражаси юқори бўлган персоналлар эса иш жараёнида ишни қулайлаштирадилар. Мижозларга юқори даражадаги сервисни кўрсатиш нарх арзонлашиши дегани эмасдир. Юқори даражадаги сервис ўз ичига сифат, овқат сифати, сервис даражаси, декорация, атроф муҳит, қўлланиладиган ускуналарни сифат даражаси ва улар учун тўланган пул орадаги мувозанатни сақлайди. Дунёда юқоридагилардан бошқа критериялар ҳам бор. Инвестор булардан ҳам кўпроқ хизматлар турларини мизожларга такдим этиши мумкин. Юқори даражадаги сервис инсонларни ресторан хақидаги ўз фикр мулохазаларини билдиришларида асосий омил ҳисобланади. Юқори даражали сервис билан сифати паст бўлган овқатларни сервис қилши, шунингдек ёмон, ифлос декарация ресторан обрўйига путур етказади. Лекин сифатли овқатлар ёмон сервис қилинса бунда ҳам ресторан фаолиятини давомли юрита олмайди. Малакаси юқори бўлган, нозик ва хушмуомулали персонал ресторанни халқ орасида обрўйини юқори тутишда муҳим бир омилдир. Агар персонал мижозларга хақиқатдан ҳам юқори даражадаги сервисни такдим эта олса, мижозлар ресторандан яхши ҳислар билан дам оладилар. Ресторан менеджменти инсон билан инсонга қилинган бир ишдир. Бу ишдан мақсад мижозларни талабларига мос тушадиган сервисни кўрсатишдир. Инсонлар

www.arxiv.uz емоқ, ичмоқ каби эҳтиёжларидан зиёда кўпроқ маънавий яъни ўзларига кўрсатилган хизмат, муомала, хушфеъллик каби персонал сервисларидан мамнун бўлишни ўз олдиларига мақсад қилиб қўядилар. Шунинг учун ҳам инсонлар билан бўлган мулоқот овқат сифати ва декарациядан ҳам муҳимроқдир. Ресторан фаолиятини давомли қилиш учун биринчидан профессионал персоналга эҳтиёж бордир. Уларни давомли ўқитиб, иш тажрибаларини ошириб бориши керак ва уларни тажриба ва маълумотларига қараб даражалаштириш керак. Ресторан сервисини ташкил қилишда ресторан персоналидан талаб қилинадиган нарсаларнинг асосий белгилари қуйидагилардан иборатдир. 1. Ҳар доим энг юксак мавқега эришиш; 2. Кишини ўз ишига кўпрок ёндошиши; 3. Янги фикрларни ўртага ташлаш; Персонални ўз устида доимо ишлаши ва янгиликлардан хабардор бўлиши; 5. Янги ишга кирганларга ёрдам бериш ва уларга ўз тажрибаларини ўргатиш; 6. Иш жараёни ва таркибий тузилишни тўғри йўлга қўйиш; Ресторан сервис менежментининг муваффақият шартлари қуйидаги лардир: Яхши сервис ўз ўзидан бўлмайди. Режалаштириш, бошқаришни тўғри йўлга қўйиш натижасида вужудга келади. Ресторан менежерини иши муваффақиятли бўлиши учун 4 шартни бажариши керак: 1. Менежер яхши техник бўлиши керак. Овқат сервиси, ускуналар ишини яхши билиши лозим. 2. Менеджер яхши назорат қилувчи бўлиши керак. Ўз ишчи гуруҳини бошқаришни ўрганиши ва уларни харакатга келтиришни билган назоратчи бўлиши лозим. 3. Менеджер мижозларга нисбатан хушмуомала бўлиши керак. Сотишни кўпайтириш учун улар билан яхши алоқа ўрнатиши лозим. Менеджер яхши бир бошқарувчи бўлиши, ўз иш еридаги харажатларни яхши назорат қилиши лозим.

www.arxiv.uz Ресторанларда аҳолига сервис хизматини кўрсатиш жуда катга аҳамиятга эга бўлиб, уларни қаерда жойлашганлигига қараб бир-неча турларга бўлишимиз мумкин. Шаҳар ресторанлари - асосан ишлайдиган инсонлар ва шаҳарга бошқа жойларда келган кишиларнинг эхтиёжларини қондириш мақсадида қурилган махсус овқатланиш салонларидир. Баъзи шаҳар ресторанларида дам олиш, хордиқ чиқариш ва иш банкетлари учун ташкил қилинган. Шаҳар ташқарисидаги дам олиш ва таътил маркази ресторанлари. Бу тип ресторанлар иш техникаси, сифат ва нархи бўйича шаҳар ресторанларидан фарқ қилади. Шаҳар ресторанларида мижознинг вақти қисқалигидан, бир оз аввал овқатланиб яна ўз ишини давом эттиришни истайдилар. Шаҳар ташқарисида йўл бўйларида қурилган ресторанлар асосан йўловчиларга ва йўлда тўхтаб ором олувчиларга хизмат кўрсатади. Бу ресторанлар асосан (Self ervice) ўз ўзига хизмат қилиш усулидадир. Мехмонхона ресторанлари - мехмонхонанинг асосий бўлимларидан ҳисобланган ресторанлар мижозлар томонидан бир неча марта қўлланилади. Бу тип ресторанларда менежмент ва сервис сифати жиҳатидан юқори бўлган ресторанлардир. Бу тип ресторанларда мехмонхона турларига қараб сервис даражаси турличадир. Истеъмолчиларга хизмат кўрсатишни ташкил қилишда, энг аввало рестораннинг бадиий - эстетик жиҳозланишига эътиборни қаратиш зарур. Ҳар бир халқни урф - одати, қандай таомни истеъмол қилишни хуш кўриши, уларни яхши дам олиши учун барча шарт-шароитлар талаб даражасида ташкил этилиш лозим.

www.arxiv.uz Хулоса Демак, мижозларга узлуксиз хизмат кўрсатиб, хар қандай тижорат ресторанларида асосий мақсад узоқ муддат ўз фойдасини юқори ушлаб туришдир. Лекин хеч бир ресторан ўзининг мижозини алдаб муваффақиятга эриша олмайди. Фақат мижозга яхши сервисни ташкил этиш ва сифат даражасини ошириш билан, ҳамда ишлаётган сервис персоналлари орасидаги муносабатини яхшилаш билангина эришиши мумкин. Аҳолини тайёр таом билан таъминлашни ташкил этиш умумий овқатланиш корхоналари ва чакана савдо орқали реализация қилинадиган озиқ-овқт товарлари билан савдо қилувчи ва умумий овқатланиш корхоналарини жойлаштириш учун илмий текширишлар асосида амалга оширилиши ва асососий вазифани ҳал қилишга - аҳолини тайёр таом, ярим фабрикалар ва озиқ-овқат товарлари билан таъмин этишга қаратилиши керак.

www.arxiv.uz Фойдаланилган адаби ё тлар руйхати : 1. Каримов И.А. Мавжуд, Салоҳият ва имкониятлардан оқилона фойдаланиш-мувоффаққият гарови. Халқ сўзи. 2005 й. 8 ноябрь. № 220. 2. Каримов И.А. Ўзбекистон XXI аср бўсағасида. Т. Ўзбекистон, 1997. 3. Управление капиталом торговой организации. Экономический аспект: Учебное пособие. -М.: РДЛ 200 - 320. Аналоуи Ф. И др. Стратегический менеджмент мальгк и средних предприятий: Учебник. -М.: УНИТИ-ДАНА, 2005. - 400с. 5. Райченко А.В. Обгций менеджмент: Учебник. -М.: ИНФРА-М, 2005. -384с. 6. О, ресторан, Т ы -мир. Ж. «Гостиница и ресторан: бизнес и управление» май, 2005. с. 8-13. 7. Эрбутаев И. Умумий овкатланиш, санитария ва гигиена. Т.: КМКНТМ, «Билим», 2005. - 80 б. 8. Эрбутаев И. Умумий овкатланиш ва хизмат маданияти. Укув кулланма. -Т.: УМКНТМ, «Билим», 2005. -272 б. 9. Экономика гостиниц и ресторанов: Учеб. пособие/ О. П. Ефимова, Н. А. Ефимова; Под. Ред. Н.И. Кабушкина. -М.: Новое знание, 200 -392 с. (Экономическое обозрование). 1 0. Чудновский А.Д. Менеджмент в туризме и гостиничном хозяйстве: учебное пособие/ А.Д. Чудновский, МА. Жукова.-М.: КНОРУС, 2005.-320 с.

O'xshashlar

Меҳмонхона номер фондига хизмат кўрсатишни ташкил этиш

Ресторанда иш хақини ташкил қилиш менежменти

Ресторанда таомлар ва ичимликларни таклиф этиш хизматларини ташкил этиш

Меҳмонларга овқатланиш хизмати кўрсатишни ташкил этиш

Истеъмолчиларга хизмат кўрсатувчи хоналар тавсифи