Menejment usullari - Iqtisodiyot - Referatlar

Menejment usullari

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

53.5 KB

Ko'chirib olish

Menejment usullari Reja: 1.Menejmentning iqtisodiy usullari. 2.Menejmentning tashkiliy farmoyish usuli. 3.Menejmentning ijtimoiy-psixologik usullari.

1.Menejmentning iqtisodiy usullari. Boshqaruv usullari bu bosharuv subyektining boshqaruv obyektiga maksadli yunaltirilgan ta’sir utkazishning usullari, ya’ni boshqaruvchining u boshqarayotgan ishlab chiqarish kolleqtiviga qo’yilgan maksadlarga erishish jarayonida uning faoliyati koordinasiyasini ta’minlashdir. Boshqaruv usullari vositasida iqtisodiy jarayonlarga va ishlab chiqarish katnashchilariga moddiy, moliyaviy, energiya, mexnat resurslarini imkoni boricha kam sarf qilib yuqori natijalarga erishish maksadida ta’sir etiladi. Ishlab chiqarish samaradorligi ko’p jixatdan boshqaruv usullari mukammalligi va to’g’ri shakllanligi bilan uzviy bog’liqdir. Boshqaruv usullari boshqaruv fanida muxim o’rinni egallab, boshqaruv qonun va tamoyillari bilan uzviy bog’liqdir. Mexnat jamoasiga ta’sir etish usullari orasida boshqaruv mexanizmi uchun bozor iqtisodiyoti sharoitida boshqaruv obyektiv qonunlari talablariga muvofiq keluvchilarigina eng maqbul va maksadga muvofiq deb xisoblanadi. Buning moxiyati shundaki, boshqaruv usullari bozor iqtisodiyotiga mansub qonunlar tizimi bilan uzviy bog’liqdir. Boshqaruv usullari tashqi va ichki omillar ta’sirida o’zgaradi. Tashqi omillarga: tashqi va ichki sharoit o’zgarishi, iqtisodiyotni boshqarishda tub isloxatlarni amalga oshirish, xalq xo’jaligining texnikaviy qurollanganlik darajasini boshqarish tizimida o’zgarishlar (iqtisodiy isloxatlar, iqtisodiyotni boshqarishning tarmoq tizimidan xududiy tizimiga utish va x.k.) kiradi. Ichki omillarga: jumlasiga yirik ishlab chiqarish birlashmalarini tashkil etish asosida ishlab chiqarish konsentrasiyasini amalga oshirish; korxona kattaligi o’zgarishi natijasida uning bir guruxdan ikkinchisiga utkazilishi; ishlab chiqarish ixtisoslashish darajasi o’zgarishi; mexnatning texnika bilan ta’minlanish darajasi yaxshilanishi; ishlab chiqarishni rejalashtirish va jadal tartibga solishning mavjud usullarini takomillashtirish va yangilarini joriy qilish (tarmoqli rejalashtirish va boshqarish; ishlab chiqarishni o’zluqsiz tezkor rejalashtirish, ishlab chiqarishni boshqarishni avtomatlashtirilgan tizimini qo’llash va x.k.) kiritish mumkin.

Boshqaruv usullari bevosita ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarga ta’sir etuvchi ishlab chiqarish usuli rivojlanishi va jamiyat ishlab chiqarish kuchlari usishi bilan o’zgarib boradi. Iqtisodiyot muvaffaqiyatli rivojlanishda boshqaruv usullarini to’g’ri tanlash xam muxim ahamiyatiiyatga ega. Boshqaruv usullarini iqtisodiyotning ma’lum aniq soxalarida amal qilishning turli yo’llari orasidagi umumiy xodisa sifatida ajratish mumkin. Masalan, boshqaruv darajalari bo’yicha boshqaruv usullari (davlat seqtorini boshqarish usullari, sex, korxona, birlashma, mintakani boshqarish usullari), yoki tarmoqlarni boshqarish usullari (sanoat, transport, qishloq xo’jaligini boshqarish usullari) xaqida so’z yuritish mumkin. Shuningdek, turli subyektlri tomonidan qo’llaniladigan boshqaruv usullarini ajratib ko’rsatish mumkin. Davlat boshqaruvi usullari jamoat tashkilotlarini boshqarish usullari. Yoki iqtisodiyotning ayrim soxalarida qo’llaniladigan boshqaruv usullarini (ishlab chiqarishni, moliyaviy soxani, fan va maorifni boshqarish usullari)ni xam ko’zda tutish lozim. Boshqaruv tashkilotlari tizimi bilan turli-tumanligi bu tashkilotlar faoliyati usullarini ajratish uchun asos bo’lib xizmat kiladi. Bu yerda so’z vazirliklar, assosasiyalar, aksionerlar jamiyati, davlat kumitalarini boshqarish usullari xaqida so’z boradi. Va nixoyat, turli turkumga kiruvchi ishlovchilar boshqaruv faoliyatida menejerlar, direqtorlar, bo’limlar boshliklari tomonidan qo’llaniladigan boshqaruv usullarini ajratib ko’rsatish mumkin. Demak, boshqaruv nazariya va amaliyotida turli boshqaruv usullari mavjuddir. Ular boshqaruv usullarining xar bir guruxi o’z xususiyatlariga ega bo’lgan tizimni tashkil etgan. Xalq xo’jaligini boshqarishda quyidagi usullardan foydalaniladi: iqtisodiy, tashkiliy, ijtimoiy, psixologik va xuquqiy. Boshqaruvning bu usullari o’zaro uzviy bog’liqdir, shu sababli ularning birortasiga ortikcha ahamiyatiiyat berish butun ishlab chiqarishning normal borishi bo’zilishiga olib keladi. Xozirgi davrda bozor iqtisodiyotini boshqarishning iqtisodiy usullari muxim ahamiyatiiyat kasb etmoqda.

Boshqaruvning iqtisodiy usullari kishilarga iqtisodiy manfaatlar orqali ta’sir ko’rsatadi. Iqtisodiy usullarning moxiyati xodimlar va ishlab chiqarish jamoasiga ular manfaati bo’lishini ta’minlovchi iqtisodiy sharoit yaratishdan iboratdir. Boshqaruv usullari tizimida iqtisodiy usullar yetakchi o’rinni egalaydi. Iqtisodiy usullar iqtisodiy ta’sir vositalari yigindisidan (narx, kredit, biznes- reja, foyda, soliklar, ish xaki, iqtisodiy ragbatlantirish va x.k.), ya’ni xo’jalik faoliyatiga ta’sir etishning xar bir jamoa mos xo’jalik bo’g’ini bilan uzviy aloqada amal qilishini ta’minlovchi tadbirlaridan iboratdir. Bozor mexanizmining muxim vazifalaridan biri biznes reja va bozorning uzviy bog’liq bo’lishiga imkon yaratuvchi pul va tovar resurslari to’g’ri nisbatini ta’minlashdir. Bozor - bu tovar-pul munosabatlarining doimo soklanuvchi balansidir. Bozor munosabatlari sharoitida rejali iqtisodiyotga nisbatan qat’iy boshqaruv tizimi o’rnatiladi. Bozor tamoyillari xo’jalik raxbarlaridan tashabbuskorlik, korxona faoliyati masalalari bo’yicha yuqori natijalarga erishish maksadida kayishqoklik, tavakkalchilikni talab etadi. Bozor iqtisodiyoti ma’muriy-buyruqbozlik tizimiga nisbatan qarama-qarshi tizim bo’lib, bozorda narx, solik, kredit vositasida tartibga solish eng avvalo ijtimoiy maksadda amalga oshiriladi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida narx va ish xaki o’zgarishni kat’iy tartibga solmay barqarorlikka erishib bulmaydi. Shunday qilib, boshqaruvning iqtisodiy usullari juda keng imkoniyatlarga eag bo’lib, ular moxirona va o’z vaqtida tashkiliy-farmoyish, ijtimoiy-psixologik va xuquqiy usullar bilan kushib olib borilgan takdirda yaxshi natijalarga erishish mumkin. Korxonalar, aksioner jamiyatlari, firmalarda muxim boshqaruv usullaridan biri - biznes-rejalardir. U iqtisodiy jarayonlarni umummilliy manfaatlarni ko’zlab, xo’jalik amaliyotida obyektiv iqtisodiy qonunlardan foydalanish asosida, ongli ravishda, bir maksadga intilgan xolda boshqarishning o’zaro uzviy bog’liq tizimidan iboratdir.

Biznes-reja vositasida xal etiladigan asosiy vazifalar quyidagilardan iborat: iqtisodiyot rivojlanishi yunalishlari va maksadlarni amalga oshirish yo’llarini ko’rsatish, iqtisodiyotning barqaror, mutanosib usishini ta’minlash, moddiy, mexnat va moliyaviy resurslarni tarmoqlar va ishlab chiqarishlar urtasida taksimlash va qayta taksimlash, fan-texnika tarakkiyoti yutuklarini joriy etishni ta’minlash; tarmoqlararo integrasiya, tarmoq ichida ixtisoslashuv va sanoat kooperasiyasini chukurlashtirish; xo’jalik yurituvchi subyektlar faoliyatini tezkor tartibga solish va koordinasiya qilish. Biznes-reja korxona, aksionerlar jamiyati, konsernlar faoliyatining xamma tomonlarini: maxsulot ishlab chiqarish va sotish; moddiy-texnikaviy ta’minot va ishlab chiqarish fondlaridan foydalanish, mexnat va ish xaki, jamoada ijtimoiy jarayonlar va x.k.larni kamrab oladi. Bozor munosabatlari sharoitida ularga rejalashtirish borasida keng xuquqlar beriladi. 2. Boshqaruvning tashkiliy farmoyish usuli. Xo’jalik tashkilotlarining ishlab chiqarishni boshqarish bo’yicha faoliyati boshqaruvning turli tashkiliy-farmoyish usullarini qo’llash bilan bog’liqdir. Boshqaruvning tashkiliy-farmoyish usullari boshqaruvchi va boshqariluvchi tizimlar samarali faoliyat yuritishini ta’minlovchi ta’sir etish tizimidan iboratdir. Boshqaruvning tashkiliy-farmoyish usullari iqtisodiy usullarni tuldirib, bozor iqtisodiyoti qonunlari. Xuquqiy aqtlarni xisobga olish va bajarishga asoslanadi. Davlat maxsus to’zilgan boshqaruv tashkilotlari vositasida boshqariladigan tizimga ma’muriy va tashkiliy jixatdan ta’sir utkazadi. Menejment tizimida tashkiliy usullar umumiy maksadga erishish uchun ishlab chiqaruvchilarning xamkorlikdagi xarakati tartibga solinadigan ma’muriy xujjatlar asosida amalga oshadi. Tashkiliy-farmoyish usulini qo’llash asosini boshqaruvning barcha tamoyilariga rioya qilish tashkil etadi. Nima sababdan boshqaruvning ma’muriy-farmoyish usullari ma’muriy shakllar bilan kushib olib boriladi. Bu ko’p xollarda tashkiliy ta’sir ma’muriy xuquqni

qo’llash, ya’ni qaror va farmoyishlarni amalga oshirishga asoslanadi. Lekin, «boshqaruvning tashkiliy-farmoyish usuli» tushunchasi «ma’muriy boshqaruv usuli» tushunchasidan bir muncha kengdir, chunki tashkiliy-farmoyish usullari boshqaruvning turli darajalariga turli kulamda va shaklda tashkiliy ta’sir etishni urganish masalalarini xam kamrab oladi. Tashkiliy-farmoyish usullari tashkiliy aniqlikni ta’minlaydilar, tashqiy tizim, boshqaruvning xar bir bo’g’ini vazifalarini belgilab beradi, boshqaruv apparati intizomi va faoliyati samaradorligini ta’minlaydi, ishda tartib o’rnatadi, qaror. Farmoyishlarni bajaradi, qadrlarni tanlaydi va joy-joyiga kuyadi va x.k. Boshqaruvning tashkiliy farmoyish usullari ularning ishlab chiqaruvchilarga ta’sir etish manbaalari va yunalishlari bo’yicha turlarga ajratiladi. Bunga bog’liq xolda ta’sir etishning tashkiliy-farmoyish usullari uch guruxga bo’linadi: tashkiliy-barqarorlashtiruvchi, farmoyish va intizom. Ta’sir etishning tashkiliy-barqarorlashtirish usullari asosiy maksadi xamkorlikda ishlash uchun tashkiliy asos yaratishdir, ya’ni, vazifa, majburiyat. Javobgarlik va vakolatlarni taksimlash, tartib o’rnatish va x.k. Ma’muriy ta’sirning tashkiliy shakllarining ikki tashkiliy reglamentlash va tashkiliy meyorlash turi mavjud. Tashkiliy reglamentlash vositasida davlat boshqaruvchi va boshqariladigan tizimga ularning maqbul nisbatini, tashkiliy tizimini va xar bir darajada boshqaruv chegaralarini aniqlash maksadida ta’sir etadi. Tashkiliy reglamentlashga misol qilib lavozimlar xaqida Nizomni ko’rsatish mumkin. Tashkiliy meyorlash xujjatlari vositasida xom-ashyo, materiallar sarfini meyorlash, maxsulotlar ishlab chiqarishga mexnat sarfi ishlab chiqarish fondlaridan foydalanish texnikaviy va texnologik meyorlar (standartlar, meyorlar, qayta ishlov berish usuli, tartibi va x.k.) ishlab chiqarishini tashkil etish meyorlari (maqbul ishlanma kulami). Ta’sir etishning farmoyish usullari cheklovchi xujjatlarda ko’zda tutilmagan mavjud vaziyatdan kelib chiqqan xolda kundalik jadal boshqarish maksadida qo’llaniladi. Farmoyish ta’sirining asosiy maksadi boshqaruv apparatining aniq xarakati, boshqaruvning barcha bo’linma va xizmatlari barqaror ishlashini

ta’minlab berishdan iborat. Ta’sir etishning farmoyish usullari buyruq, farmoyish, ko’rsatma va boshqa meyoriy xujjatlar asosida amalga oshiriladi. Buyruq - bu raxbarning kul ostidagi xodimlardan ma’lum vazifani bajarishni yozma yoki ogzaki ravishda alab qilishidadir. Buyruq fakat chiziqli boshqaruv tizimi raxbari tomonidan beriladi. Farmoyish - xodimlardan ayrim ishlab chiqarish va xo’jalik masalalarini xal etishni talab qilishdir. Farmoyish boshlik o’rinbosarlari, xizmatlar boshliklari, ular ega bo’lgan vakolatlari doirasida beriladi. Boshqaruv amaliyotida qo’llaniladigan ta’sir qilish usullaridan biri - ogzaki ko’rsatmadir. Ta’sir qilish usullaridan biri - ogzaki ko’rsatmadir. Ta’sir etishning bunday shaklini barcha darajadagi raxbarlar, lekin ko’pincha quyi darajadagi komandirlar, brigada boshliklari, ustalar qo’llaydilar. Farmoyish vositasida ta’sir etish bajarish muddatlari bilan fark kiladi. buyruq va farmoyishlar o’zok yoki kiska muddatda muljallangan bo’ladi. Xar bir buyruq yoki farmoyishda qanday vazifa bajarilishi, kachon bajarilishi kerakligi belgilanadi. Ta’sir etishning farmoyish usuli tashkiliy ta’sirga nisbatan uning bajarilishini nazorat qilishni ko’prok talab etadi. Ijro etishning borishi nazorat qilingandan sung yana farmoyish bilan ta’sir etishga extiyoj tugiladi. Farmoyish usulining qo’llanish kulami boshqaruv qadrlari malakasi, tashabbuskorligi va kobiliyatiga bog’liqdir. Korxonani boshqarishda farmoyish bilan ta’sir etish fakat qonunga zid bulmagan xoldagina bajarilishi kat’iy bo’lgan xuquqiy kuchga ega bo’ladi. Shu sababli barcha tizimdagi tashkiliy-farmoyish faoliyati mavjud qonunchilikka buysungan xolda amalga oshishi lozim. Intizomiy ta’sir usullari tashkiliy barqarorlashtiruvchi va farmoyish vositasida ta’sir etish usullarini tuldirib, intizomiy talablar va majburiyatlar tizimi vositasida tashkiliy aloqalar barqarorligini ta’minlashga qaratilgandir. 3. Boshqaruvning ijtimoiy-psixologik usullari. Boshqaruvning ijtimoiy-psixologik usullari - bu ishlab chiqaruvchi va ayrim shaxslarga ularning ijtimoiy extiyojlari va psixologik xususiyatlariga ta’sir

etish bilan boshqarish vositasidir. Boshqaruvning ijtimoiy-psixologik usullarini qo’llash korxonada yo’z berayotgan ijtimoiy xodisalarni chukur urganish xodimlar nerv sistemasi kayfiyatiga ta’sir etuvchi psixologik (ruxiy) omillarni bilishni talab etadi. Ishlab chiqarish sharoitida sosiologiya kishilar ijtimoiy aloqasi shakllanishining asosi bo’lgan mexnat omillarini urganadi, ijtimoiy tizimlar, shu jumladan, ishlab chiqarish tizimi rivojlanishi va amal qilish qonuniyatlari, kishilarning jamiyatning turli katlamidagi xulk-atvori qonuniyatlarini tadkik kiladi. ijtimoiy psixologiya gurux va omma psixologiyasining xususiyatlari, ularning shaxsning ongi va xulqiga ta’siri, kishilar faoliyatini ragbatlantiruvchi omillar, kayfiyat, ijtimoiy fikrni shakllantiruvchi omillarni urganadi. Shaxs psixologiyasi oliy nerv faoliyati turlari va inson temperamenti, xaraqteri, shaxsning irodasi, kobiliyati, xissiyoti, xotirasi, anglash va xis etish kobiliyatini urganadi, mexnat psixologiyasi mexnat faoliyatlari, shu jumladan, raxbar va mutaxassislar (kasbiy xususiyat va kobiliyatlari, qadrlarni uqitish usullari, ish va dam olish tartibi, qadrlarni tanlash va baxolash usullari, mexnat jarayonining psixologik jixatlari) faoliyatini urganadi. Kishilar fikrlash usulida o’zgarish yo’z berishi va ular madaniy xamda bilim darajasi ortib borishi bilan ijtimoiy-psixologik usullar ahamiyatiiyati xam ortib boradi. Bunday sharoitda shaxsning extiyoj va manfaatlari ma’naviy soxa tomon o’zgarib boradi. O’z mexnatidan konikishning muxim omili bo’lib ishlab chiqaruvchilarning raxbar bilan o’zaro yaxshi munosabati ishlab chiqarishdagi kulay ijtimoiy-psixologik vaziyat xizmat kiladi. Boshqaruvning ijtimoiy-psixologik usullari ishlab chiqarishda mavjud ijtimoiy mexanizmni (o’zaro munosabat tizimi, ijtimoiy extiyojlar) qo’llashga asoslanadi. Boshqaruvning ijtimoiy usullari ijtimoiy tartibga solish vositasida amalga oshiriladi. Ijtimoiy tartibga solish usullari turli guruxlar va shaxslar maksadi va manfaatlarini aniqlash va rostlash yo’li bilan ijtimoiy munosabatlarni tartibga solish va uygunlashtirish maksadida qo’llaniladi.

Ular jumlasiga ijtimoiy tashkilotlar nizomlari, shartnomalar, o’zaro majburiyatlar, ishchilarni tanlash, taksimlash va ijtimoiy extiyojlarni kondirish tizimi kiradi. Ijtimoiy tartibga solish usullari inson omili faolligini oshirish, boshqaruvni demoqratlashtirish maksadida xam qo’llaniladi. Boshqaruvning psixologik usullari jamoada maqbul psixologik xolat tashkil etish yo’li bilan kishilar urtasidagi munosabatlarni tartibga solishga qaratilgandir. Psixologik usullarga kichik gurux va jamoalarni tashkil etish, mexnatni insoniylashtirish, malakali qadrlar tanlash va ularni uqitish va x.k.lar kiradi. Kichik gurux va jamoalarni tashkil etish usulini qo’llash kichik guruxdagi ishchilar urtasidagi maqbul miqdoriy-sifat nisbatini aniqlash imkonini beradi. Mexnat faoliyatini insoniylashtirish deganda ranglar, musikaning ruxiy ta’siridan foydalanish, bir xil, o’zgarmas mexnatni bartaraf etish, ijodiy yondashuvni kengaytirish tushuniladi. Kasbiy tanlashning moxiyati - kishilarning ruxiy xususiyatlari ular bajaruvchiishlariga eng mos bo’ladigan qilib tanlashdan iborat. Shaxsning ruxiy xususiyatlari juslasiga uning kizikish va mayllari, kobiliyati, temperament va xaraqteri kiradi. Shu sababli, raxbar shaxsga raxbarlik kilganda o’z oldiga inson ruxiy xususiyatlari shakllanishi va rivojlanishini urganishi, uning kiikish va kobiliyati, temperament va fe’lini bilish vazifasini quyishi kerak. Shaxsning ruxiy xususiyatlarini inson faoliyatida ajratib tushunib bulmaydi, chunki kishi kobiliyati va fe’li xususiyatlari uning faoliyati va xulqida namoyon bo’ladi. Inson xayoti va ommaviy faoliyati uning ruxiy xolatini shakllantiradi. Insonning qanday xayot kechirishi, nima bilan shug’ulanishini bilmay vujudga kelganligi, u yoki bu narsaga kobiliyat rivojlanganligi, fe’li shakllanganligini anglab bulmaydi. Inson avvalo o’zini ijodiy shaxs sifatida baxolaydi. Ishchi mexnatga bunday nuqtai nazardan karashga darrov kelmaydi: moddiy extiyojlar birlamchi bo’lib, ular konikkandan sung nisbatan yuqsak insoniy extiyojlar ilgari suriladi. Inson faoliyati ma’lum ragbatlantiruvchi omillarga asoslangan bo’lib, ma’lum maksadga erishishga qaratilgandir. Ragbatlantiruvchi omil - maksad munosabati

inson faoliyati o’zagidir. Umumiy ma’noda ragbatlantiruvchi omil - bu insonni faoliyat yuritish uchun undovchi omil bo’lib, maksad esa inson uni amalga oshirish natijasida erishishni xoxlagan narsadir. Ragbatlantiruvchi omil kishi xulqining ichki kuchidir. Psixologiyada o’zok va kiska ragbatlantiruvchi omil ajratiladi. Agar inson faoliyatini ragbatlantiruvchi omil va o’z oldiga kuygan maksad yakin kelajakka muljallangan bo’lsa, u kiska muddatli, agar ular o’zok istikbolni kamrab olsa o’zok muddatli deyiladi. Ragbatlantiruvchi omil darajasi bilan insonning mexnatga, yutuk va muvaffakiyatsizlikka nisbatan bo’lgan munosabati uzviy bog’liqdir. Fakat o’zok muddatli ragbatlantiruvchi omil mexnatga ijodiy munosabatda bo’lish manbaidir. Raxbarga xos bo’lgan muxim xususiyat kishilar faoliyatini ragbatlantiruvchi omillarni yaxshi bilish, xar bir kishini u yoki bu vazifani bajarishga kiziqtira olishdir. Bu ayniqsa, u yoki bu korxonaga ishga kirib, ularni kelajakda nima kutishini bilish lozim bo’lgan yoshlar bilan ishlashda muximdir. Raxbar ishini kim va kachon kaysi skripkani chalishi, kaysi asbobda musika chalishini urgangan, kim noto’g’ri chalishi mumkinligi, kimni kaysi yerga quyish kerakligini bilishi lozim bo’lgan dirijer mexnati bilash solishtirish mumkin. Kishi ruxiy xususiyatlarning u bajaruvchi ish talablariga mos kelmasligi o’z kasbidan konikmaslik uni o’zgartirishga xarakat qilishga, xato qilish extimoli ortishiga va natijada mexnat unumdorligi pasayishiga olib keladi.. aksincha, agar inson o’z kobiliyatini tulik namoyon kila oluvchi ish bilan bund bo’lsa, u o’z mexnatidan mamnun bo’ladi, kasbni tez egallaydi va mexnat unumdorligi yuqori bo’ladi. Inson uchun fakat moddiy ragbat muxim deb xisoblash noto’g’ri. Unga juda ko’p narsa katta umumiy ishda o’z xissasi borligini xis etish, o’zini mexnat orqali namoyon etish, o’z malakasi bilan gururlanishi, urtoklari xurmatiga sazovor bo’lish va x.k.lar xam muximdir. Ko’pchilik kishilar shaxsiy farovonlikka boshqalar xisobiga erishilgan shaxsiy muvaffakiyat orqali emas, mamlakat iqtisodiyotiga kushgan mexnati xisobiga erishish lozimligini ta’kidlaydilar.

Izlanishlar mexnat mexnatga nisbatan munosabatga ta’sir etuvchi ragbatlantiruvchi omillar quyidagi tartibda taksimlanishini ko’rsatdi: mexnat moxiyati, ish xaki, yuqori lavozimga ega bo’lish imkoniyati, ishning kizikarliligi, mexnatni tashkil etish, ma’muriyatning ishchiga nisbatan munosabati.

Xulosa. Shunday qilib, boshqaruvning iqtisodiy usullari juda keng imkoniyatlarga eag bo’lib, ular moxirona va o’z vaqtida tashkiliy-farmoyish, ijtimoiy-psixologik va xuquqiy usullar bilan kushib olib borilgan takdirda yaxshi natijalarga erishish mumkin.

Adabiyotlar: 1. О‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi.-T.: О‘zbekiston, 200 9 . – 40 b. 2. О‘zbekiston Respublikasining 2003 yil 11 dekabrdagi “Xususiy korxona tо‘g‘risida”gi Qonuni. -О‘zbekiston Respublikasi qonun xujjatlari tо‘plami. № 3 - T.: Adolat, 2004 . – 7-9 b. 3. “Monopoliyaga qarshi ishlarni tartibga solish va raqobatni rivojlantirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari tо‘g‘risida” : О‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2010 yil 26 fevraldagi PF-4191-son Farmoni // О‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari tо‘plami – 9 son – 2010- 9 mart. 4. “Barkamol avlod yili” davlat dasturini ishlab chiqish va amalga oshirish bо‘yicha tashkiliy chora-tadbirlari tо‘g‘risida: О‘zR Prezidentining Farmoyishi. 2009 yil 9 dekabr //Xalq sо‘zi. -2009. - № 238. – mo dekabr. – 1 b. 5. О‘zbekiston Respublikasi Prezidentining ”Bozor islohotlarini chuqurlashtirish va iqtisodiyotni yanada erkinlashtirish sohasidagi ustuvor yо‘nalishlar amalga oshirilishini jadallashtirish chora-tadbirlari tо‘g‘risidagi” Farmoni// Xalq sо‘zi, 2005 , 15 iyun. 6. О‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlik subyektlari tomonidan taqdim etiladigan xisobot tizimini takomillashtirish va uni noqonuniy talab etganlik uchun javobgarlikni kuchaytirish tо‘g‘risida” Farmoni// Xalq sо‘zi, 2005,15 iyun. 8.О‘zbekistan Respublikasi Vazirlar Mahkamasining О‘zbekiston Respublikasi, Prezidentining “Aholi bandligini oshirish hamda mehnat va axolini ijtimoiy muxofaza qilish organlari faoliyatini takomillashtirish chora- tadbirlari tо‘g‘risida” 2007 yil 6apreldagi PK-616 sonli qarolrni amalga oshirish chora- tadbirlari haqida”gi qarori О‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlis palatalarining Axborotnomasi, 2007, №5

O'xshashlar

Menejment usullari

Menejment usullari

Motivatsiyada menejment usullari

Menejment texnologiyasi

Ijtimoiy menejment