Kompyuter integratsiyalashgan biznes - Iqtisodiyot - Referatlar

Kompyuter integratsiyalashgan biznes

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

79.5 KB

Ko'chirib olish

Kompyuter integratsiyalashgan biznes Reja: 1. Informatsion texnologiyaning roli. 2. Kompyuter integratsiyalashgan ishlab chiqarish. 3. Xizmat ko‘rsatish sohasida informatsion texnologiyalar. 4. Texnologik va tashkiliy o‘zgarishlarni amalga oshirish.

Informatsion texnologiyaning roli. Rivojlangan ishlab chiqarish texnologiyasi odatda informatsion texnologiyalar bilan bog‘langan. Bundan atigi 10 yil oldin kompyuter texnologiyalarni ishlatish darajasi juda past edi. Oxirgi yillarda kompyuter texnologiyalari ham ishlab chiqarishda va boshqa tarmoqlarda ishlatilishi tez usdi. Bunday rivojlanishning ma’nosi tushunarli. Barcha ishlab chiqarish operatsiyalari dizayndan boshlab ishlab chiqarishni rejalashtirish orqali yakuniy mahsulotni yetkazib berishgacha informatsion texnologiyanng ba’zi jihatlarini ishlatadilar. Ko‘pgina sharxlovchilar informatsion texnologiyalarning diffuziyasining asosiy texnologik revolyutsiyaning indikator i sifatida ko‘rib chiqadilar. Buning sababi texnologiyaning biz informatsiyani qanday saklashimiz, uni qayta ishlashimiz va kommunikatsiya qilishimizga qay tartibda amalga oshishiga o‘zgarishlar kiritganlik bilan bog‘liq. Tipik ishlab chiqarish operatsiyalarga qarar ekanmiz, ularning ko‘pchiligi axborotni yaratish, qayta ishlash, kommunikatsiya bilan bog‘liqligini ko‘ramiz. Ishlab chiqarishni rejalashtirish va nazorat protseduralari, grafiklar tuzish, transportni rejalashtirish, sifat va yakuniy mahsulotlarni ishlab chiqarish bevosita axborot bilan bog‘liq. Ishlab chiqarish jarayonlarining monitoringi ma’lumotlarni yozish va qayta ishlash bilan bog‘liq. Hatto dizayn ma’lumotlarida ham mahsulot sifatini oshirish uchun axborotning ahamiyati oshib bormokda. Kompyuter texnologiyalarisiz va axborot texnologiyalarisiz ishlab chiqarish texnologiyalaridagi bunday rivojlanish mumkin emas edi. Integratsiya yo‘nalishida harakat kuchli va muhim tendensiya bo‘lib, hisoblanadi. Oxirgi yillarda ishlab chiqarishin rivojlantirishda bir qator innovatsiyalar amalga oshirildi. Eng katta fundamental o‘zgarishlardan biri ishlab chiqarish jarayonining tabiatini o‘zgartirish bo‘ldi. Oldingi o‘zgarishlar o‘rnini almashtirish bilan bog‘liq edi, ya’ni inson mexnati o‘rniga tezkor mashinalar o‘rnatila boshlandi. Keyingi o‘zgarishlar esa mashinalarning qobiliyatlarini o‘zgartirish bo‘lib, ularning

birtadan ortik funksiyani bajarishga imkon yaratishi bo‘ldi. Uchinchi o‘zgarish integratsiya bo‘ldi. Sintez jarayoni sifatida individual elementlarning birlashuvi qismlarga nisbatan yirikroqnatijaga olib keldi. Bugungi integratsiya haqida gapirganda alohida ishlab chiqarish funksiyalariing birlashuvi natijasida integratsiyaning yuqori darajalarga erishishini aytish lozim. Mashinalar asta-sekin ko‘p vazifalarni amalga oshirishga yo‘naltirildi. Ko‘pgina avvalgi mashinalar o‘rnini murakkab mashinalar egalladi. Keyinroq mashinalarga intellekt birlashtirilib fikr yuritish o‘rniga mashinaviy tizimdagi kontrolyorlar o‘rnatildi. Integratsiya jarayoni alohida mashinaviy vositalardan yaxlit ishlab chiqarish tizimlariga o‘tish bilan tavsiflandi. Xuddi shunday tendensiya ishlab chiqarishning boshqa sohalarida ham ko‘rish mumkin, masalan, dizayn. An’anaviy loyiha byurolari o‘rniga kompyuter yordamidagi dizaynni terminallarda amalga oshiruvchi tizimlar paydo bo‘ldi. Keyingi integratsiya dizayn funksiyalarini ishlab chiqarish jarayoni bilan birlashtirish bilan bog‘liq. Bunday integratsiyaning afzalliklari dizayndan ancha keng sohalarga kirib boradi. Bularga material talablarini rejalashtirish, quvvatlarni rejalashtirish va sifat nazorati kiritilishi mumkin. Integratsiyaning foydasi ishlab chiqarish sifatini oshirish, mashinalarni ishlatilishini yuqori darajaga ko‘tarish va xaridorlar servisini yuqori darajaga olib kelishi mumkin. Kompyuter integratsiyalashgan ishlab chiqarish. Keng ma’noda, kompyuter integratsiyalashgan ishlab chiqarish kompyuter texnologiyasining ishlab chiqarishda tashkilot barcha biznes maqsadlariga erishish uchun integratsiyalashgan qo‘llanilishi bilan bog‘liq. Bu konsepsiya ishlab chiqarishga qo‘llanilib real vaqt bazisida dizayn ishlab chiqarishni rejalashtirish va ishlab chiqarishning umumiy siklini nazorat qilishni bildiradi. Kompyuter integratsiyalashgan ishlab chiqarish (KIICH) tizimi dizayn konsepsiyasidan

boshlab yakuniy mahsulotlarni ishlab chiqarishgacha bo‘lgan barcha faoliyat turlarini birlashtiradi va muvofiqlashtiradi. Ushbu tizimga makroyondashuvni qo‘llaganimizda u tadbirkorlik korxonasining barcha jihatlarini o‘z ichiga oladi. Masalan, marketing, moliya, menejment, sotuvlar, tadqiqotlar, xaridorlar bunday qarash asosida yaratilgan tizim kompyuter integratsiyalashgan biznes (KIB) deb ataladi. KIB ning muhim qismi bo‘lib elektron axborot almashinuvini qo‘llab- quvvatlash uchun protokollarni rivojlantirish hisoblanadi. KIICH va KIB orasidagi farqlar quyidagi sxemada ko‘rsatilgan.

 KIICH tiziminig asosiy afzalliklari quyidagilar:  G‘amlamalarning kamayishi.  Qisqartirilgan yetkazib berish vaqti.  Qisqartirilgan dizayn vaqti.  Yaxshilangan ishchi kuchi va quvvatlarni ishlatish.  Ishlab chiqarish tizimi nazoratining yaxshilanishi. KIICH tizimimning turli xil standartlari ishlab chiqilgan. Bunday tadqiqotlardan biri Buyuk Britaniyada Kil Universitetining «Kil edvansing manufekturing grup» tomonidan ishlab chiqilgan kompozit model hisoblanadi. Ushbu tadqiqotning maqsadi – o‘z korxonada KIICH tizimini moslashtirishni xoxlagan korxonalar uchun metodologiya yaratish edi. Bu tadqiqotning bir qismi KIICH ning kompozit modeli bo‘lib, u KIICH tizimining strukturasi va kompozitsiyasini ifodalaydi. Sxema-19. KIICH ning kompozit modeli. Biznes tizimlar. Marketing va sotuvlar. Xaridorlar bilan ishlash uchun va marketing axborotini ta’minlash uchun kompyuterga asoslangan tizimlarni o‘z ichiga oladi. Moliya. Sotuvlar talablariga hisob varakalarini berish, budjetlashtirish, ustama xarajatlarni hisoblash, kapitalni boshqarish kabi faoliyatni o‘z ichiga oladi. Personal. Personal shaxslar bo‘yicha ishni baholash haqida, ko‘nikmalar bazasi haqida va xodimlar darajasi haqida fayllar va tizimlarni tashkil etadi.

Shuningdek, ish haqi, farovonlik va ishchi kuchini rejalashtirish bo‘yicha ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. Xaridlar va logistika. Sotuvlar va xaridlarni boshqarish uchun va yetkazib berish zanjirini boshqarish uchun barcha axborotni o‘z ichiga oladi. Xaridorlar. Xaridorlar tizimlari yetkazib beruvchi tashkilot bilan 3 maqsadda birlashtiradi:  Kompyuter yordamidagi dizayn, axborotni almashtirish va mahsulot dizayn jarayonining samaradorligini oshirish.  Yetkazib berish zanjiri logistikasini boshqarish.  Hisob varakalarini yozish va to‘lovlar maqsadida. Xizmat ko‘rsatish sohasida informatsion texnologiyalar. Dizayn injiniringi (CAD) Mahsulot dizayni. Bu faoliyat yangi mahsulot dizaynlarini ishlab chiqish va bor mahsulotning yangi variantlarini ishlab chiqarish bilan bog‘liq faoliyatni o‘z ichiga oladi. Yaxshi injiniring funksionallikni va tejamkorlikni ta’minlashi zarur. Dizayn funksionalligi o‘lchovlar, material xususiyatlari va muhit bilan bog‘liq. Iqtisodiy faktorlar material ishlab chiqarish xarajatlari va marketing masalalarini o‘z ichiga oladi. Dizayn imkoniyatlari bajarilish o‘lchovlarini talab etiladigan spetsifikatsiya o‘lchovlari bilan taqqoslash orqali amalga oshiriladi. 2D detallar chizmalari. Bu injenerlik chizmalari bo‘lib, unda 3 ta ortogonal proyeksiyada qismlar ko‘rsatiladi. 3D modellashtirish. Geometrik kompyuter modellari dizaynga simli freym yuza ifodalari yoki qattiq ifodalarda rivojlantirilishi mumkin. Umuman olganda, mustahkam qattiq modellashtirish vositalari funksionallikning yuqori darajalarini

ta’minlashi mumkin. Ammo natija sifatida kompyuter resurslarining yuqori darajasini ishlatadi. Simli freym geometriyasi. Ko‘pgina kompyuter yordamidagi dizayn tizimlari obyektlarning geometriyasini yaratish uchun 3D simli freym usulini ishlatadi. Ushbu usulda foydalanuvchi 3 ta x,y,z o‘qlarini ishlatadi. Ularning birlashtirilishi simli freym deb ataluvchi 3D obyektini paydo qiladi. Simli freymlar yuza geometriyasiga nisbatan ancha murakkabdir. Simli freym faqat nuqtalardan iborat. Agar tomonlar qavariq yoki ichiga tortilgan bo‘lsa, model ularni aks ettira olmaydi. Yuzalarni modellashtirish. Bu tizimlarda foydalanuvchi har bir vaqtda bir tomon bilan ish ko‘radi. Bu nuqtai nazardan yuza modelyeri freym modelyeriga nisbatan afzallikka ega. Ammo yuza modelyeri dizayner amalga oshirishi mumkin bo‘lgan obyektni ifodalaganini kafolatlay olmaydi. U yuzalar to‘plamidan iborat bo‘lib, u fizik qismni ifodalamasligi mumkin. Ba’zi hollarda yuzalar bog‘lanmagan bo‘lishi mumkin. Qattiq geometrik modellashtirish. Qattiq modelyerlar dizayn va ishlab chiqarish jarayonini to‘la avtomatlashtirishda talab qilinadigan yechimlarga ega. Odatda barcha geometrik injenerlik chizmalarida ifodalanadi. Chiziqli nazorat 50- yillarda paydo bo‘ldi. Robotlar esa yangi imkoniyatlarni ko‘rsatdi. Bir marta xotiraga kiritilgandan so‘ng qattiq robotlarni yig‘ish uchun va boshqa ishlab chiqarish vazifalarini amalga oshirish uchun ishlatilishi mumkin. Yakuniy elementlar tahlili. Nazariya shuki, noregulyar ko‘rinishga ega bo‘lgan obyekt kichik regulyar yakuniy elementlarga bulinishi mumkin. Masalan, bevosita aloqalar obyektda kuchlanish yaratmasa, ushbu metod ishlatilishi mumkin. Har bir element keyinchalik standart kuchlanish formulasi bo‘lib tekshirilishi va yakuniy effekt barcha yakuniy elementlarning effektlari summasi kabi topilishi mumkin.

Kinematik va kinetik tahlil. Kinematika – bu harakatni o‘rganishdir. Kinetika esa obyektlar nima uchun harakatlanishini o‘rganib, harakatni paydo kiluvchi kuchlar va momentlarni o‘rganadi. Ushbu ikki fan dizayner harakatlanuvchi yig‘ma obyektning funksionalligini tekshirmoqchi bo‘lganda muhim hisoblanadi (raketa, avtomobil). Yig‘ish chizmalari. Yig‘ish jarayonini diagrammalar sifatida ifodalab, ishchi instruksiyasini o‘z ichiga oladi. Zavod va ofis strukturasi. Bunda strukturaviy dizaynni ishlab chiqish tizimlari uchun yoki ofis dizayni uchun ishlatiladigan tizimlar ko‘rib chiqiladi. Texnologik va tashkiliy o‘zgarishlarni amalga oshirish. Imitatsion modellashtirish. Ishlab chiqarish jarayoni. Ishlab chiqarishni rejalashtirish, ishlab chiqarish vazifalarini, ishlab chiqish uskunalarini, rasmli ifodalash bilan bog‘liq bo‘lib, ishlab chiqarish jarayonini jonlantirishga imkon beradi. Obyektlar ifodalarini va harakatlar ketma-ketligini birlashtirish orqali mashinalardagi protsessni imitatsiyalash mumkin. Robotlar uchun avtonom programmalashtirish. Ushbu programmalashning afzalligi shuki, robot vaqtinchalik to‘xtatilib programmalashtiriladi. Keyinchalik imitatsiya yordamida robotning tugri harakat qilinishi tekshiriladi. Ishlab chiqarish oqimlarini balanslashtirish. Bunda operatsiyalar uchun optimal oqim balansi qidiriladi va strategiya nazorat qilinadi. Buning maqsadi berilgan ish o‘rnida operatsion siklda barcha yig‘ish operatsiyalari minimal ziyonlarsiz amalga oshirilishi ko‘zda tutiladi. Zavod strukturasi va ish harakati. Ishlab chiqarish tizimlarini dizaynlashda kompyuter asosida modellashtirish strukturasi materiallarga ishlov berish tizimlarining strukturasini ishlab chiqishda samarali yechimlar topishga yordam

beradi. Zamonaviy ishlab chiqarish tizimida eng yaxshi strukturaning belgisi bo‘lib tizim ichida minimal ish harakatlari bo‘lishi hisoblanadi. Ishlab chiqarish jarayonini rejalashtirish. Kompyuter yordamidagi dizayn va kompyuter yordamidagi ishlab chiqarishning birlashtirilishi katta ahamiyatga ega bo‘lgan yangilik bo‘lib hisoblanadi. Ko‘pgina firmalar CAD vositalarini o‘z mahsulotlarini dizaynlash uchun va CAM vositalarini o‘z mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun ishlatadilar. Ammo bunday firmalarning ko‘pida dizayn va ishlab chiqarish orasida juda kam aloqa bor. Rejani ishlab chiquvchi kompyuterlashtirilgan operatsiyalarda bevosita kompyuter yordamidagi ishlab chiqarishni rejalashtirish tizimlari ishlatadi. Bu tizimlarda CAD va CAM tizimlari orasida aloqa o‘rnatilgan bo‘lib, CAD informatsiyasi ishlab chiqarish operatsiyalarini amalga oshirish uchun zarur holga keltiriladi. Jarayon rejasi chizmalardagi axborotdan, materiallar talablaridan va ishlab chiqarilishi zarur bo‘lgan qismlardan yaratiladi. Ushbu hujjatlar operatsion ketma-ketlikni rejalashtirish, ishlab chiqarish uskunalarini rejalashtirish va operatsion vaqtni rejalashtirish natijasi hisoblanadi. 1. CAD tizimi quyidagilardan iborat: 2. Klassifikatsiyalash va kodlash tizimi. 3. Jarayon parametrlar ma’lumotlar bazasi. 4. Jarayon xarajatlarini baholash. 5. Qisman programmalarni ishlab chiqish va ishni o‘rganish. 6. Kompyuter integratsiyalashgan ishlab chiqarish hamda kompyuter integratsiyalashgan biznes orasidagi farq nimada? 7. Kompyuter integratsiyalashgan ishlab chiqarish qanday afzalliklarga ega? 8. Kompyuter integratsiyalashgan ishlab chiqarishning kompozit modeli nimani ifodalaydi?

Kompozit modeldagi biznes tizimlar o‘z ichiga qanday komponentlarni oladi? Dizayn injiniringi modelda qanday faoliyat bilan bog‘liq? Imitatsion modellashtirish qanday komponentlar orqali qo‘llaniladi? Ishlab chiqarish jarayonini rejalashtirish qanday vositalar orqali amalga oshiriladi? CAD va CAM tizimlari to‘g‘risida nima deya olasiz? CAD tizimi nimalardan iborat?

O'xshashlar

Kichik biznes korxonalarida biznes reja

Biznes asoslari

Biznes tuzilmaviy loyihalar (biznes - strukturaviy loyihalar)

Biznes samaradorligi muammolari

Biznes va tadbirkorlik