Бошқарув мақсади ва функциялари - Iqtisodiyot - Referatlar

Бошқарув мақсади ва функциялари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

118 KB

Ko'chirib olish

Бошқарув мақсади ва функциялари Режа: 1. Бошқарув мақсади ва унга қўйиладиган асосий талаблар 2. Бошқарув мақсади турлари 3. Бошқариш функциялари мазмуни ва моҳияти 4. Бошқаришнинг асосий, ўзига хос аниқ функциялари

Бошқарув мақсади ва унга қўйиладиган асосий талаблар Ма қ сад - бу муддао, мурод, яьни у ёки бу ниятга эриш мо қ . учун к ў зда тутилган муштарак орзу. Айнан, шу ма қ сад киши фаолиятини, ў з ор з уларини ушалишига й ў налтиради. Б из даст лаб ў зи м изнинг олдимизда турган ма қ садимизни ан и қ лаб ола миз, с ў нгра эса шу м ақсадимиз: • б ў лажак ҳ аракатларимизни олдиндан ан и қл аб беради; • фаолиятимизнинг устувор й ў налишини белгилайди; • фаолиятимизни ани қ со ҳ а г а, ишга йўналтиради; • у ёки бу фаолиятимизнинг зарурлик даражасини белгилаб беради; • пировард натижамизнинг бахолаш ме ъёрларни белгилайди ва х .к. Ма қ саднинг илмий асос л анганлиги ва тў ғ ри белгиланганлиги бошқарув учун жуда му ҳ имдир. Чунки айнан шу м ақсадга би ноан: • бошқариш функциялари; • бошқариш усуллари; • бо ш қ аришнинг тузулмавий таркиби; • лавозимларни белгилаш ва кадрларни танлаш каби му ҳ им масалалар ҳ ал этилади. Бош қ арув ма қ сад и га қў й и лад и ган асосий талаблар қуйидагилардан иборат: 1. Ма қ сад бир маъноли ва ани қ б ў лиши керак • Агар қ аё ққ а боришни билмасангиз, у ҳ о лда бирор йўлни танлашга ҳам ҳо жат к о лмайди. 2. М ақсад реал ва бажарилиши мумкин бўлиши керак • қ а йси томонга сузишни ани қ м ақсад қ илиб олмаган елканли қ айи ққ а ҳ еч қандай шамол ҳам ҳамрох б ў ла олмайди. 3. Ма қ сад ми қ доран ўл човга эга бўли ши керак. Ми қ доран ў лчовга, меъёрга эга бўлмаган м ақсад - бу сароб. 4. Мақсад барча ба жарувчиларга ту шунарли бўлмо ғ и даркор .

5. Мақсад бўлимлар ва маъсуллар бўйича деталлаштирилган бўлиши керак. Мақсад, уни бошқариш принциплари, пировард натижаси бажарувчиларга тушунарли бўлиши ва уларга ёзма равишда содда тилда етказилиши керак. 6. Мақсад к ў п қ иррали бўлиши керак Мақсад ҳ ар бир фаолият тури, ҳ ар бир масъул шах с б ў йича майда- чуйдасигача батафсил та қ симлаб чи қ илган б ў лиши лозим. Бу — умумий, бош м ақсаднинг хусусий ва якка м а қ садларга бўлинишини, "Мақсадлар шажараси" ни тузишни талаб қ илади. Бошқарув мақсади турлари Бошқарув ма қ садлари жуда ҳам хилма-хилдир. Бу эса уларни муайян тарзда туркумлашни тақозо этади . Мақсадни туркумлаш белгилари : 1. Умумжамият миқёсидаги муносабатларни акс эттиришига караб 2. Бош қ арув по ғ оналари (даражалари)га қ араб 3. Амалга ошириш муддатига қ а раб 4. Бош қ арувнинг амалга оширилишига қ араб 5. Кутиладиган натижаларга қа раб 6. Мураккаблик даражасига қараб М а қс ад л ар: 1) сиёсий м ақсадлар , и қ тисодий ма қ садлар , социал ма қ садлар , маърифий-маънавий м ақсадлар , хал қ аро муносабатлар со ҳ асидаги м ақсадлар ва бош қ . 2) Худудий бошқариш м ақсад л ари: — мамлакат м ақсадлари — вилоят м ақсадлари — туман м ақсадлари — қ ишло қ м ақсадлари — ишлаб чи қ ариш м ақсадлари — хал қ х ў жалиги м ақсадлари

— тармо қ (сектор) м ақсадлари — корхона (фирма) м ақсадлари — якка шах с м ақсади 3) ж орий м ақсадлар 4) исти қ болдаги (перспектив) м ақсадлар — узлуксиз (кундалик) м ақсадлар — фурсатли м ақсадлар — бир марталик м ақсадлар 5) пировард м ақсадлар оралиқ мақсадлар 6) оддий, анъанавий мақсадлар — муаммоли мақсадлар — инновацион мақсадлар Мазкур туркумланишдан кўриниб турибдики, мақсадлар ўзаро боғлиқ бўлиб, муайян иерархияга, яъни юқ о ри ва қуйи мақсадларга бўлиниши, бир мақсад бошқ а бир мақсадга бўйсуниши мумкин. Жорий мақсадлар деганда бир йил ичида, йил ч ораги, бир ой ва ундан ҳам камроқ муддат мобайнида амалга ошириладиган мақсадлар тушунилад и . Масалан, корхона бўлимлари олдида бир йил мобайнида амалга оширилиши мўлжалланган қуйидаги функционал жорий мақсадлар қўйилган бўлиши мумкин . Ма қ с адларни белгилашда жорий ма қ садлар ну қт аи назаридан ёндошув, яъни ҳ ар бир бўлинма ма қ садлари, уларни бажариш муддатлари, ани қ ижрочилар, ани қ ма қ садли тадбирлар, ресурслар манбалари, белгиланган тадбирлар бажарилишининг асослаб берилиши барча б ў ғ инлар ва даражаларда бош қа рув ишончлигини ошириш кафолатини беради . Бу т ун бош қ арув аппарати ҳ а ракатларининг пухта б ў лишини белгилайди. Ист и қболли (перспектив) мақсадлар деганда беш йил ёки ундан кўпроқ давр мобайнида амалга ошириладиган ма қ садлар тушунилади. Масалан, республиками з да ишлаб чиқ и лган "Кадрларни тайёрлаш Миллий

дастури"ни рўёбга чиқаришдек улуғвор ма қ сад қуйидаги уч бос қи чдаги муддатни ў з ичига олади: -1997—2001 — мавжуд кадрлар тайёрлаш тизимининг ижобий сало ҳи ятини caқлаб қолиш асосида ушбу тизимни ислох қ и лиш ва ривожлантириш учун х у қ у қ ий , кадрлар жих а т д ан, илмий-услубий, молиявий- моддий шарт-шароитлар ярати ш . -2001—2005 — миллий дастурни тўлиқ р ў ёбга чиқариш, меҳнат бозорининг ривожланиши ва реал ижтимоий-иқ т исодий шароитларни ҳисобга олган ҳолда унга аниқл и клар киритиш. -2005 ва ундан кейинги йиллар — тўпланган тажрибан и таҳлил қ илиш ва умумлаштириш асосида мамлакатни ижтимоий-и қт исодий ривожлантириш исти қ болларига мувофи қ кадрлар тайёрлаш тизимини такомиллаштириш ва янада ривожлантириш. Узлуксиз ма қ садлар дега н да ҳар куни қ аб у л қ илинадиган ва амалга ошириладиган одатий м ақсадлар тушунилади. Масалан, меҳнат унумдорлигини ўстириш, интизомни муста ҳ камлаш, ма ҳ сулот таннархини пасайтириш, ма ҳ сулот сифатини ошириш кабилар мунтазам, кунда талаб килинадиган м ақсадлардир Бошқариш жараёнида б и р ма р талик ма қ садларга ҳам зарурият ту ғ и л и ши мумкин. Бундай ма қ садлар, одатда, корхона учун кутилмаган, фав қ улодда вужудга келган муаммони ечиш учун ў ртага қўйи лади. Бу ма қ сад, масалан, табиий офат юз б ер ган холда шу офатни бартараф қ илиш учун зарурий мабла ғн и ажратиш к ў ринишида б ў лиши мумкин. Бо ш қаришга м ақсадли ёндошув намояндалари барча ма қ сад л арни қуйидаги т ў рт т а гуруҳга б ў лишади: • оддий, қ отиб қ олган анъанавий ма қ садлар; • муаммоли ма қ садлар; • инновацион ма қ садлар; • ходимлар малакасини, м аҳ ор а тини ошириш бўйича ма қ с а длар.

Биринчи гуруҳ даг и ма қ садлар ҳар кун қабул қ ил и надиган ва амалга ошириладиган одатий мақсадлар бўлиб, уларнинг бажарилишини таъминлаш тегишли бўғиндаги раҳбарнинг бевосита бурчига киради Икк и нч и гуруҳдаг и м ақсадлар одатий м ақсадлардан фар қ қ илади. Бу м ақсадлар корхонага ва айрим ходимга қ и йинчиликлар туғдиради . М уаммол и ма қ сад . С отиш хажмини қ ис қ а муддат (2 ой) ичида кескин к ў пайтириш: • ма ҳ с улотга бўлган талабнинг кескин пасайиш сабабларини ан и қлашни; • кўп о милли корреляцион-регр е ссион та ҳ л илни амалга оширишни; • энг мақб у л қ арорлар қ аб у л қ илишни та қ озо этади. Инновацион ма қ садлар — бу янги ма ҳ сулотни ишлаб чиқариш, янги технологияни жорий қилиш буйича қў йиладиган учинчи гуруҳдаги м ақсадлардир. Масалан, тад қ и қо т б ў лими ходимларининг ма қ сади қ уйидагича б ў лиши мумкин: "1 июлгача экспорт учун м ў лжалланган уч турдаги янги маҳсулотни синовдан ўтказишни таъминлаш". Ма қ с ад қ анчалик мураккаб б ў лса, у б ошқарувчи учун шунчалик муаммоли ёки инновацион бўлиши мумкин. Тўртинчи гуруҳ м ақ с ад л ар — бу корхона ходимлари малакасини ошириш со ҳ асидаги мақсадлар бўлиб, улар узок, муддатли (стратегик) режа асосида мунтазам равишда амалга оширилиб борилади. Масалан, "3—5 йил ичида 20 % корхона ходимлари малакасини ошириш". Корхона умумий ма қ садининг самарадорлиги якка, яъни ҳар бир ходим мақсадининг қанчалик т ўғ ри ани қ л анганлиги ва на қ адар самарали адо этилганлигига бо ғ л и қ б ў лади. Шу сабабли ҳ ар бир ходим олдига қў йиладиган мақсадга нисбатан қуйидаги талаблар қўйилади. Ходим мақсади ю қ ори бўғиндаг и б ў лимлар ма қ садига б ў йсуниши, унга мо с бўлиши керак. Мақсадлар каскад и (по ғ оналари). Қуйидаги ҳ олларда якка мақсадлар корхона мақсадининг самарали б ў лишига хизмат қи л ади:

• ходимнинг ў з о л дига қўядиган ма қ сади 4 тадан 8 тагача бўлиши, у н дан ошмас л иги керак.; • якка м ақсаднинг пировард натижаси ва ан и қ муддати белги л анг ан б ў лиши керак. Акс ҳо лда у мав ҳ у мл икка юз тутади; • режалаштириладиган ма қ сад ҳар акат эвазига эришиладиган, шу би л ан бирга, амалга ошириладиган даражада б ў лиши керак. Умуман ҳар б и р киши м ақ садга эр и ш и ш н инг й ў л и о ғи р ва мураккаб бўли ши мумкинл и г и ни англаш и керак. У ў з ма қ сади га осонл и к билан эриш и шига ум и д бо ғ л а мас л иги керак. Шу н дагина у ҳар қандай кут и лмаган муваффақ и ятсизликка тай ё р б ў лад и , т ушку н ли к ка тушмайди. Мақсад, хусусан, умумий (бош) мақсад жуда кенг қ амровли ва ўта мураккаб категориядир. Ун г а қ уйидаги сифатлар хос : • тобе б ў лишлик; • ёйиб бўлишлик; • ў заро муносабат (бо ғ ланиш)да б ў лишлик. М ақ садни н г тобелиг и деганда ма қ садни қў йиш ва уни амалга оширишнинг мавжуд шарт-шароитларга бо ғ ли қ лиги, ёхуд стратегик ма қ саднинг қ атор тактик ма қ садларга, исти қ болли ма қ саднинг эса ў рта ва қ исқа муддатли ма қ садларга бо ғ лиқлиги, бир ма қ саднинг бошқа ма қ садга б ў йсуниши тушунилади. Ма қ саднинг ёй и б б ў лишлиги сифати деганда унинг • ў з моҳияти б ў йича; • амалга ошириш даври (ва қ ти) б ў йича; • по ғо налар б ў йича; • б ўғи нлар ва ҳ о к а з о лар бўйича бир қатор локал ва хусусий ма қ садларга ёйилиши тушунилади. М ақ саднинг ўзаро му н осабат (боғлан иш )да б ў л иш лик сифати деганда унинг му ҳ имлиги жиҳат и дан тартибланиши тушунилади. Ма қ саднинг бу жи ҳ ати барча локал, хусусий ва якка мақсадларни устуворлиги б ў йича

тартиблаш, шунингдек мазкур м ақсадларни амалга ошириш бўйича ан иқ амалий тадбирларни ишлаб чиқиш имконини беради. Ма қ саднинг муайян иерархияга эга эканлиги, яъни бир м ақсаднинг бошқа бир м ақсадга б ў йсуниши (тобе б ў лиши), ю қ о ри мақсаднинг қ уйи ма қ с адларга эга б ў лиши (ёйиб б ў л и ш л и ги), ма қ с адларнинг бир-бири билан ў заро муносабатда бўлиши уларни қандайдир бир тартибга солиш заруриятини ту ғ диради. Бундай вазифани бажариш учун менежмент фанида "ма қ садлар шажараси" деб аталган махсус усул қўлланилади. "Ма қ садлар шажараси" — бу м ақсадлар билан уларга эришиш воситалари ўр тасидаги ало қ анинг график тасвиридир. У б ў лажак во қ еалар ў заро ало қа сининг тўла манзарасини тасаввур қ илиш, аниқ вазифалар рўйхатини олиш ва у л ар нинг нисбатан му ҳ имлиги тўғрисидаги ахбор о тга эга б ў лиш имконини беради. У ташкилий структура билан мақсадлар структураси ўртасида мослашувни вужудга келтириш йўли билан ма қ сад топшири қ лари н и бевосита ижрочиларга етказишни таъминлайди. Бошқариш функциялари мазмуни ва моҳияти Дастлаб "функция" ва "вазифа" ибораларининг луғавий маъноси т ўғ рисида икки о ғ из с ў з. "Функция" —бу лотинча с ў з б ў либ, бирор кимса ёки нарсанинг иш, фаолият доираси, вазифаси деган маъноларни билдиради. "Ваз и фа" — бу амалга оширилиши, ҳа л қ илиниши лозим б ў лган масала, ўрганилиши лозим б ў лган, кўзда тутилган ма қ сад, ё ки бирор-бир топшириқ, хизмат, юмуш, хизмат лавозими, мансаб, амал демакдир. "Функция" тушунчаси "вазифа" тушунчасига нисбатан торро қ , маънога эга. Зеро, функция фа қ ат ў з фаолият доирасидаги вазифаларни ў з ичига олади. "Ва зифа" эса ўз фаолият доирасидан таш қ арида ҳам б ў лиши мумкин.

Бошқарув функция с и деганда у ёки бу объект ни бош қ ар иш га о и д аниқ вазифа л арни ҳа л э тишга қарати л ган бнр турд аги иш л ар м аж м уи тушуни л ади. Демак, бошқарув муайян функциялар оркали амалга оширилади. Функцияларни ани қ лаш, уларнинг мо ҳ иятини очиш ва ў рганиш бош қ арув жараёнини т ўғ ри ташкил қилишнинг му ҳ им шартидир. Бошқарув функцияларининг мазмуни у ёки бу фаолиятни таш кил қилишдан келиб чикади. Масалан, ишлаб чиқаришнинг дастлабки бос қи чида: • лой иҳ алаш; • конструкторлик; • режалаштириш каби ишларни бажариш б и л а н бо ғ л иқ функция лар пайдо бўлади. Кейинги функциялар ишлаб ч и қаришни тайёрлаш, яъни, • ма ҳ сулот тайёрлаш технологиясини ишлаб ч и қиш; • меҳнат нормалари, материаллари сарфини белгилаш; • асбоб-ускуналарни тайёрлаш каби ишларни бажариш б илан бо ғ л и қ , функциялар пайдо бўлади. Ишлаб чи қариш жараёнин и бошлаш в а ун и узлуксиз давом этти риш учу н : • ишлаб ч и қариш воситалари, техника; • хом - ашё; • энергия; • транспорт каби моддий таьминот воситалари зарур. Шундан кейин: • кадрларни танлаш, уларни жой-жойига қўйиш ; • меҳнатни ташкил қилиш; • ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш каби бир қ атор ташкилий функциялар келиб чикади. К ў риниб турибдики, бошқарув мазмуни жараён сифатида унинг функцияларида намоён б ў лаяпти. Зеро: ф у н кц ия л ар ф ао л ият турл а р ин ин г, с у бъ ектининг бош қариш объектига ан и қ т а ъсир қи лиш й ўна л и шлар и ни акс эттирад и .

Бошқарув функцияларидан та ш қарида бошқарув жараёнининг ў зи ҳам бўлиши мумкин эмас. Функциялар таркибини, уларнинг к ў ламини ва мазмунини аниқлаш бошқарувчи ходимлар сонини белгилаш, бошқарув аппаратининг ташкилий таркибини лой иҳ а лаш учун му ҳи м асос бўлиб ҳ исобланади. Бо ш қариш функц и яларн — к ў п қир рали тушунчадир. Шу сабабли уларни му ҳ им белгилар буйича туркумларга ажратиб ўрганиш зарурияти туғилади. Бо ш қарув фу нкц ияларининг мо ҳияти , таснифи ва мазм унини ўрганиш б ошқарувн инг буту н жараёнини тартибга сол и б тур и ш учун зарурдир, чунки юқорида та ъ ки длаганимиз д ек, бо шқа рув мазмуни жараён сифатида унинг функцияларида намоён б ў л ади. Бошқаришнинг асосий, ўзига хос аниқ функциялари Fарб менежментининг бугунги замонавий назарияси бош қар иш функцияларини таснифла ш да, энг аввало унинг асосий (умумий) функцияларига устуворлик беради:  режалаштириш;  ташкил қилиш;  тартибга солиш ва мувофи қ лаштириш;  назорат;  ра ғ батлантириш (мотивлаштириш). Бошқариш режалаштири шд ан бошланиб, фаолиятни ташкил қ илиш, уни рағбатлантириш билан давом эттирилиб, назорат билан тугайди. Бу ерда мувофи қ лаштириш барча функ циялар жараёнида ўз аксини топади. Бу функциялар бошқарувнинг ҳамма бос қи чларига хос бўлган умумий хусусиятларга эга бўлиб, бошқарув аппаратининг барча раҳбарлари ва мутахассислари фаолиятида мавжуд б ў лади. Уларни, шунингдек, бо ш қарувнинг ҳамма томонларини қамраган функ циялар д е йиш ҳам мумкин, чунки улар бо ш қарув тизимини ҳ ам б ў йига (вертикалига), ҳ ам энига (горизонталига) қамраб олади.

Бошқариш функциясини таснифлашнинг иккинчи ёндошувида бош қ ариш ишини ани қ ижрочилар б ў йича тақ с имлашга ус т уворлик берилади. Бунда бир бутун аниқ функциялар тизими ажратилади. Масалан, замонавий ғарб фирмаларида ишлаб чиқаришга оид 20—25 тадан кам б ў лмаган функциялар ажратилади. Б у лар қуйидагилардир:  асосий ишлаб ч и қар и шни бош қ ариш;  қў шимча ишлаб ч и қаришни бош қ ариш;  ишлаб ч и қаришга хизмат қи л увчи ишлаб ч и қаришни бошқариш;  маркетингни бош қ ариш;  моли ви й бош қ ариш;  сифатни бош қ ариш;  ме ҳн атни бош қ ариш;  ходимларни бош қ ариш; инновация н и бош қ ариш ва ҳа казо. Бундай ҳолда ишлаб чиқаришни бошқариш фаолиятининг айрим турлари ва с оҳ алари алоҳ ид а а ж ралиб туради. Бо ш қаришнинг юқ о рида санаб ўтилган асосий функциялари ишлаб чи қ аришни бо ш қариш жараёнида муҳ и м ў рин тутиши зарур бўлганлиги туфайли уларни муфассал кўриб чиқамиз . Асосий функциялар : 1. Р е жалаштириш  Бошқариш нинг асосий ва дастлабки функциясидир. Ҳар қандай бош қа риш режа тузишдан бошланади. Бу р е жада бо шқа рув мақсад л ари ва вазифалари, уларни амалга ошириш муддатлари б е лгиланади ; вазифаларни амалга ошириш усуллари ишлаб чиқилади ; хал қ х ў жалиги б ўғин ларининг ў заро ало қ алари ў рнатилади. Р е жала шт иришнинг умумийлик хусусияти шундаки, бунда ҳар бир бош қа рув ходими ўзининг шахсий ишини реж а лаштиради, ў з иш жойидаги фаолияти к ў рса ткич ларини ишлаб чи қ ади, режаларни қандай бажараётганини назорат қ ил ишни у ю штиради.

2. Ташкил қи л иш . Б у функция б ошқарув объекти доирасида барча бош қ арилувчи ва бошқарувчи жараёнларнинг ую ш қ оқ л игини та ъм и нл айд и. 3. Мувофиқлаштириш ва тартибга солиш ; Режалаштириш бошқаришнинг стратегияси ҳ исобланса, мувофи қ лаштириш бошқариш нинг тактик масалаларини ҳал қилади. Мувофиқлаштириш маблағларни тежаш ма қ садида бошқарувдаги параллелизм ва бир-бирини такрорлашни бартараф қилиш имконини беради. Тартибга солиш мувофи қл аштиришнинг да воми бўлиб, у содир бўлиб турадиган оғишларни бартараф қилиш й ў ли билан ишлаб чиқариш жараёнларини амалга оширишни мақсад қ илиб қў яди. Унинг ёрдами билан вужудга келиши эҳтимол ту ғ илган оғишларнинг олди олинади. 3. Назорат. Б у функциянинг мақсади "тутиб олиш", "айбини очиш", "илинтириш" эмас, балки бош қ арув объектида содир б ў лаётган жараёнларни ҳисобга олиш, текшириш, та ҳ лил қ илиш ва маълум тартибда шу объект фаолиятини ўз ва қ тида созлаб тур иш дир. Таъсирчан назоратни ташкил қ илиш ҳар бир раҳбарнинг функционал ишидир. Мунтазам назорат йўқ жойда юқори пировард натижаларга эришиб б ў лмайди. Бошқариш фаолиятининг турларига кўра, функциялар қуйидагича б ў лади: • бошқаришнинг иқтисодий функц и ялари : • бош қ ар и ш нинг соц и ал фу нкция л ари : • бош қа риш нин г маънавий- м аър и фий функция л ари : Қа йд қи линган функциялар бир-бири билан боғлиқ ва маълум даражада тартибга солинган к ў п унсурлардан, таркибий кисмлардан иборат бўлиб, улар яхлитликка эга. Шунинг учун ҳ ам бош қ ариш ж араёнида уларнинг бирор т аси ҳ ам эътибордан четда қол м а сл иги керак. Қисқа хулосалар Мақсад - бу муддао, мурод, яьни у ёки бу ниятга эриш мо қ . учун к ў зда тутилган муштарак орзу. Айнан, шу ма қ сад киши фаолиятини, ў з ор з уларини ушалишига й ў налтиради.

Ма қ саднинг муайян иерархияга эга эканлиги, яъни бир мақсаднинг бошқа бир мақсадга б ў йсуниши (тобе б ў лиши), юқ о ри мақсаднинг қ уйи ма қ садларга эга б ў лиши (ёйиб б ў л и шл и ги), ма қ садларнинг бир-бири билан ўзаро муносабатда бўлиши уларни қандайдир бир тартибга солиш заруриятини ту ғ диради. Бошқарув функция с и деганда у ёки бу объект ни бош қ ар иш га о и д аниқ вазифа л арни ҳа л э тишга қарати л ган бнр турд аги иш л ар м аж м уи тушуни л ади. Демак, бошқарув муайян функциялар оркали амалга оширилади. Функцияларни аниқлаш, уларнинг моҳиятини очиш ва ў рганиш бош қ арув жараёнини т ўғ ри ташкил қилишнинг муҳим шартидир. Бо ш қарув фу нкц ияларининг мо ҳияти , таснифи ва мазм унини ўрганиш б ошқарувн инг буту н жараёнини тартибга сол и б тур и ш учун зарурдир, чунки юқорида та ъ ки длаганимиз д ек, бо шқа рув мазмуни жараён сифатида унинг функцияларида намоён б ў л ади.

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати 1. Йўлдошев Н.Қ., Умаржонов А.М. Иқтисодиёт ва менежмент. - Т.: ТДИУ, 2005 2. Ш.Н.Зайнутдинов, Н.Р.Қодирходжаева. “Менежмент” фани бўйича ўқув- услубий мажмуа. “Иқтисодий таълимдаги ўқитиш технологияси” сериясидан. Т.: ТДИУ, 2006, 156 б 3. Ш.Н.Зайнутдинов, Н.Р.Қодирходжаева. “ Менежмент” фани бўйича ўқув услубий таълим технологияси. Услубий қўлланма. “Иқтисодий таълимдаги ўқитиш технологияси” сериясидан. Т.: ТДИУ, 2006, 185 б 4. Йўлдошев Н.Қ., Қозоқов О.С. Менежмент. Дарслик . - Т.: Фан, 2004. 5. Герчикова В.И. Менеджмент. Учебник. – М.; 2003 6. Галкович Р.С., Набоков А. М. Менеджмент. Учебник. – Перм ь , 2000 7. Виханский О. С. , Наумов А. И. Менежмент. Учебник . – М.: Экономика , 2003 (61-125) . 8. Дятлов А. Н. Общий менеджмент: Концепции и комментарии: Учебник. - М.: Альпина Бизнес Букс, 2007. - 400 б . 9. Загородников С.В. Краткий курс по менеджменту: учеб. пособ. –М.: “ Окей – книга ” , 2007.-160 б . 10. Иваньков А.Е., Иванькова М.А. Менеджмент: учебный минимум. –М.: “ Юриспруденция ” , 2008. -32 б . 11. Ивашковский С. II . Экономика для менеджеров: Микро и макроуровень: Учеб. пособ. - М.: Дело, 2007. - 440 б. 12. Ильин Е.П. Мотивация и мотивы. – СПб. Питер, 2008.-512 б . 13. www. morozov. ru – Россия Менежмент ва бозор академиясининг расмий сайти. 14. www.edu.ru 15. www.som.pu.ru 16. www . cfin . ru – Корпоративный менеджмент . 17. www . salesmanagment . ru – Управление продажами .

O'xshashlar

Бошқарув функциялари

Бошқарув функциялари

Маркетингнинг мақсади, концепцияси, функциялари

Пулнинг моҳияти ва функциялари

Пулнинг мохияти ва функциялари