O`zbekiston Respublikasi prokuratura organlarining tizimi - Huquqshunoslik - Referatlar

O`zbekiston Respublikasi prokuratura organlarining tizimi

Yuklangan vaqt:

21.05.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

100 KB

Ko'chirib olish

O`zbekiston Respublikasi prokuratura organlarining tizimi Reja: 1. O`zbekiston Respublikasi prokuratura organlari ning tizimi. 2. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi. 3. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining vako latlari. 4. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining hi sobdorligi. 5. Qoraqalpog`iston Respublikasi prokuraturasi. 6. iloyatlar, Toshkent shahar prokuraturalari va ularga tenglashtirilgan prokuraturalar. 7. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi So liq, valyutaga oid jinoyatlar va jinoiy daromadlarni le gallashtirishga qarshi kurashish Departamenti hamda uning joylardagi bo`limlari. 8. Prokuratura organlarining hay’atlari. 9. Prokuratura organlarida boshqaruv.

O`zbekiston Respublikasi prokuratura organlarining tizimi O`zbekiston Respublikasi prokuratura organlarining tizi mi ( PNQ10-moddasi) 1.O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi; 2.Qoraqalpog`iston Respublikasi prokuraturasi; 3.viloyatlar va Toshkent shahar prokuraturalari; 4.tumanlar va shaharlar prokuraturalari; 5.tuman prokuraturalariga tenglashtirilgan harbiy okrug lar, hududiy harbiy, transport va ixtisoslashtirilgan prokura turalar. 6.O`zbekiston Respublikasi prokuraturasi huzuridagi Soliq va valyutaga oid jinoyatlarga qarshi kurashish departamenti va uning joylardagi bo`linmalari faoliyat ko`rsatadi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasiga O`zbekiston Respublikasi Respublikasi Prezidenti tomonidan lavozimiga tayinlanadigan hamda lavozimidan ozod etiladigan O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori rahbarlik qiladi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori O`zbekiston Respublikasi Prezi denti tomonidan lavozimiga tayinlanadigan hamda lavozimidan ozod etiladigan birinchi o`rinbosariga, o`rinbosarlariga ega bo`ladi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori hamda uning o`rin bosarlarini lavozimiga tayinlash hamda lavozimidan ozod etish to`g`risidagi farmonlar O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan tasdiqlanadi (O`zbekiston Respublikasi ning «Prokuratura to`g`risida» gi Qonunining 12-moddasi). O`zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi 80-moddasi 9-bandi talablariga asosan «O`zbekiston Respublikasi Prezi dentining O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori va uning o`rinbosarlarini tayinlash hamda ularni lavozimidan ozod etish to`g`risidagi farmonlar tasdiqlash» - O`zbekiston Respubli kasi Oliy Majlisining Senati mutlaq vakolatlariga tegishli dir. O`zbekiston Respublikasining

Konstitutsiyasining 93-moddasi 12-bandi talablariga asosan O`zbekiston Respublikasi Prezi denti O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori va uning o`rin - bosarlarini tayinlaydi va ularni lavozimidan ozod qiladi, keyinchalik bu masalalarni O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati tasdig`iga kiritadi . Ushbu masala Prezidentimizning 2010 yil 12 noyabrda O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining qo`shma majlisida so`zlagan “Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi” nomli ma’ruzasida Konstitutsiyaning 93 moddasi 12 bandida “O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori” degan so`zlardan keyin “uning o`rinbosari” degan so`zlarni chiqarish va ularning o`rniga “Hisob palatasi raisini” degan so`zlarni kiritish va undan so`ng matn bo`yicha “tayinlaydi va ularni lavozimlaridan ozod qiladi, keyinchalik bu masalalarni O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati tasdig`iga kiritadi” degan tarzda bayon qilinishi lozimligi ta’kidlangan. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasida bosh boshqarmalar, boshqarmalar va bo`limlar tashkil etiladi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining katta yordam chilari va yordamchilari, bosh boshqarmalar, boshqarmalar bo`lim larning boshliqlari, ularning o`rinbosarlari, katta prokuror lar, prokurorlar alohida muhim ishlar bo`yicha katta tergovchi lar va alohida muhim ishlar bo`yicha tergovchilar O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan lavozimga tayinlana dilar va lavozimidan ozod etiladilar. 2004 yil 11 martda O`zbe kiston Respublikasi Prezidentining “qishloq xo`jaligida is lohotlarni amalga oshirishga qaratilgan qonunlar ijrosini ta’minlashga oid qo`shimcha chora-tadbirlar to`g`risida”gi 3406-sonli Farmoni bilan prokuratura organlarining yangi tuzilma si tashkil etildi. Buning uchun O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining buyrug`i qabul qilindi. Bosh prokuror vaqtincha bo`lmaganda uning vazifasini Bosh prokurorning birinchi o`rinbosari, Bosh prokurorning birinchi o`rinbosari ham bo`lmaganda Bosh prokurorning ko`rsatmasiga asosan o`rinbosarlardan biri bajaradi. Bosh prokurorning o`rin bosarlari o`rtasida vazifalarni taqsimlash Bosh prokurorning

buyrug`i bilan belgilab qo`yiladi. Bosh prokurorning o`rinbosarlari belgilangan vazifalari taqsimotiga muvofiq tegishli boshqarma va bo`limlarning ishla riga yo`naltirib, nazorat qilib boradilar, o`z vakolatlari doi rasida boshqaruv mazmunidagi va protsessual qarorlarni qabul qi ladilar. Bosh prokuratura tarkibida boshqarma va bo`limlari qonun chilikni mustahkamlash muammolari va prokuror- tergov xodim lari malakasini oshirish Markazi, "Qonun ximoyasida birlash gan tahririyati, shuningdek, uning huzurida Soliq, valyutaga oid jinoyatlar va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi ku rashish Departamenti faoliyat ko`rsatadi. Boshqarma va bo`limlar to`g`risidagi Bosh prokuror tomoni dan tasdiqlanadigan nizomlarda ularning asosiy vazifalari hamda faoliyat yo`nalishlari, shuningdek, boshqarma va bo`lim larning boshliqlari, ularning o`rinbosarlari, katta prokuror lar va prokurorlar hamda boshqa xodimlarning vakolatlari bel gilab qo`yiladi. Boshqarma va bo`limlar xodimlarining vazifalari prokura tura rahbariyatining roziligi asosida tarmoq boshlig`i tomoni dan taqsimlanadi. Qoraqalpog`iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar, O`zbekiston Respublikasi Harbiy va Transport prokurorlari (bundan keyin matnda viloyat prokurorlari va ularga tenglashti rilgan prokurorlar deb yuritiladi) Bosh prokuror oldida bevo sita hisobdor bo`lib, qonunlarning aniq va bir xilda bajari lishi ustidan nazorat olib boradilar. Bosh prokuratura tomonidan tezkor-qidiruv, surishtiruv va dastlabki tergovni amalga oshiradigan organlar faoliyati qo nunlar asosida muvofiqlashtirilib boriladi. Bosh prokuraturaning faoliyati qonun hujjatlarda belgi langan tartibda oshkoralik asosida amalga oshiriladi. Bosh prokuratura nomidan ommaviy axborot vositalari uchun rasmiy axborotlar Bosh prokurorning roziligi asosida tashkiliy-nazorat va tahlilot boshqarmasi bilan kelishilgan holda qonunchilik targ`iboti bo`limi tarkibidagi matbuot marka zi orqali beriladi. Qonunchilik targ`iboti bo`limiga ommaviy axborot vosita lari uchun rasmiy axborotlarning loyihalari boshqarma va bo`limlar tomonidan Bosh prokurorning o`rinbosarlari bilan kelishilgan holda taqdim etiladi hamda ular ma’lumotlarning to`g`ri, ishonchli va xolisligi uchun mas’ul hisoblanadilar.

Huquqni muhofaza qiluvchi boshqa organlar bilan hamkor likdagi buyruqlar, ko`rsatmalar yo`riqnomalarning loyihalari ni tayyorlash tartibi Bosh prokuror yoki uning o`rinbosarlari tomonidan huquqni muhofaza qiluvchi boshqa organlar rahbarla ri bilan kelishilgan holda belgilanadi. Hujjatlarning loyihalari tasdiqlash uchun Bosh prokuror ga ishning tegishli sohasi uchun mas’ul bo`lgan Bosh prokuror o`rinbosari tomonidan taqdim etiladi. O`zbekiston Respublikasi Prezidenti Devoni, Oliy Maj lisi qonunchilik palatasi va Senati hamda Vazirlar Mahkama siga yuborish uchun tarkibiy tarmoqlar tomonidan tayyorlangan axborotlar, tahliliy hujjatlar loyihalari tashkiliy-nazorat va tahlilot boshqarmasi bilan kelishilganidan so`ng rahbariyatga taqdim qilinadi. Quyi prokuratura organlari xodimlarini Bosh prokuratu raga chaqirtirish, qoida tariqasida, ish rejalari, shuningdek, boshqarma va bo`limlar boshliqlarining asoslantirilgan bil dirgisiga muvofiq, Bosh prokuror yoki uning o`rinbosarlari ko`rsatmasiga binoan yoxud ularning roziligi bilan amalga oshi riladi. Boshqarma va bo`limlar boshliqlari tomonidan ish o`rganish uchun chaqirtirilgan xodimlarga tegishli mas’ul ish o`rgatuvchi xodim biriktiriladi. Hay’at majlisi, tezkor yig`ilish, muayyan ishlar yuzasidan ma’ruza qilish yoki attestatsiyadan o`tkazish uchun chaqirtirilgan xodimning xizmat safari muddati uch kundan, boshqa masalalar bo`yicha chaqirtirilganda esa besh kundan oshmasligi kerak. Ish o`rganish va Bosh prokuraturada uzoqroq muddat bo`lish talab eti - ladigan boshqa hollar bundan mustasno. Bosh prokuraturaga chaqirtirilgan xodimlarni joylashti rish, ularning xizmat safarlarini, agar bo`ysunuvchi prokuratu - ralarda xizmat safari uchun mo`ljallangan mablag`lar bo`lmasa, moliyalashtirish masalalari Bosh prokuraturaning moliya-iqti sod bo`limi va xo`jalik ishlari bo`limi boshliqlari bilan ol dindan kelishib olinadi. Chaqirtiruv asosida kelgan xodimlarning xizmat safari gu vohnomalariga boshqarma va bo`limlarning boshliqlari mazkur xodimlar Bosh prokuraturada bo`lgan muddat haqida belgi qo`yib berishlari shart, ularning topshiriqni bajarganligini ham tasdiqlab beradilar. Bosh prokuraturaga xizmat safariga kelgan quyi prokuratu ra organlari xodimlarining hisobi kadrlar boshqarmasi tomo nidan yuritiladi. Quyi prokuratura

xodimlarini jinoyat ishlari bo`yicha tu zilgan tergov guruhlari tarkibida faoliyat olib borishi uchun chaqirtirish asoslari hamda tartibi prokuratura rahbariyati to monidan belgilanadi. Ish rejalari, Hay’at qarorlari, Bosh prokuratura rahba riyatining ko`rsatma va topshiriqlari asosida Bosh prokuratura tarmoqlari, shuningdek, qonunchilikni mustahkamlash muammo lari va prokuror-tergov xodimlari malakasini oshirish Marka zi tomonidan o`quv-amaliy mashg`ulotlari, seminarlar, konfe rensiyalar, davra suhbatlari, press-konferensiyalar, xorijiy davlat vakillari bilan uchrashuvlar va boshqa anjumanlar o`tka ziladi. Bunday tadbirlar dasturi, o`tkazishga mas’ul xodimlar va ishtirok etuvchi shaxslar Bosh prokuror bilan kelishilgan holda belgilanadi. Yuridik fan va kriminalistik texnika bo`yicha erishilgan yutuqlar, ilg`or prokuror-tergov amaliyoti, prokuratura organla rining zamonaviy ish uslublari, mehnatni ilmiy tarzda tashkil qilish asoslari, jinoyatchilik hamda terrorizmga qarshi kura shish bo`yicha xalqaro tajribalardan foydalangan holda proku ror-tergov xodimlarining kasb-mahorati, bilim saviyasini oshi rish, o`quv mashg`ulotlarini amaliyot tajribalari bilan qo`shib o`tkaziladi. Zarur hollarda, amaliyotchi va ilmiy xodimlar hamda tegish li mutaxassislar bu ishga jalb etiladi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining vakolatlari O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori prokuratura or ganlariga rahbarlik qiladi va ular faoliyati ustidan nazoratni amalga oshiradi; O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga qonunchilik ta shabbusi bilan murojaat etishi mumkin; O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 81-moddasida O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori O`zbekiston Respubli kasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi va Senati maj lislarida, shuningdek uning organlari majlislarida ishtirok etishi mumkinligi belgilab qo`yilgan;

O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudining maj lislarida ishtirok etishi, uning ko`rib chiqishi uchun masalalar kiritishi va ko`rilayotgan masala yuzasidan fikr bildirishi mumkin; O`zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumi majlislari da ishtirok etadi, ko`rilayotgan ishlar bo`yicha va muhokama qili nayotgan masalalar yuzasidan fikr bildiradi, qonun hujjatla rini qo`llash bilan bog`liq masalalar bo`yicha Plenum tushunti rishlar berishi xususida takliflar kiritadi; O`zbekiston Respublikasi Oliy xo`jalik sudi Plenumi majlislarida ishtirok etadi, muhokama qilinayotgan masalalar yuzasidan fikr bildiradi, qonun hujjatlarini qo`llash bilan bog`liq masalalar bo`yicha Plenum tushuntirish berishi xususida takliflar kiritadi; O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi hay’atining tarkibini tasdiqlash to`g`risidagi takliflarni O`zbekiston Res publikasi Prezidentiga kiritadi; Prokuratura organlari xodimlariga darajali unvonlar be radi va oliy darajada unvonlar berish to`g`risidagi taqdimnoma bilan O`zbekiston Respublikasi Prezidentiga murojaat etadi; Prokuratura organlari xodimlarini O`zbekiston Respubli kasi davlat mukofotlariga taqdim etadi; Prokuratura organlari xodimlarini «O`zbekiston Respub likasi prokuraturasining faxriy xodimi» ko`krak nishoni bi lan taqdirlaydi; Buyruqlar chiqaradi hamda prokuratura organlarining tar kibiy bo`linmalari to`g`risidagi nizomlarni tasdiqlaydi; Chet el davlatlarining tegishli organlari bilan hamkorlik to`g`risidagi bitimlar tuzadi; qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni amalga oshiradi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining buyruqlari va boshqa hujjatlari (individual xususiyatga ega bo`lgan huj jatlar bundan mustasno) O`zbekiston Respublikasining Konsti tutsiyasi va qonunlariga zid bo`lsa, O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudining qarori asosida bekor qilinadi.

O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining hisobdorligi O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori O`zbekiston Res publikasi Prezidenti va O`zbekiston Respublikasi Oliy Maj lisi oldida hisobdordir. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori O`zbekiston Respublikasi Prezidentiga: 1.Qonuniylik va jinoyatchilikka qarshi kurashning holati to`g`risida-muntazam ravishda; 2.O`ta og`ir jinoyatlar va favqulodda hodisalar to`g`risida-zudlik bilan; 3.Prokuratura organlari amalga oshirgan ishlar to`g`risida-har olti oyda axborot taqdim etadi. 4.O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori O`zbekiston Res publikasi Oliy Majlisiga o`z faoliyati haqida muntazam Ra vishda hisobot beradi (O`zbekiston Respublikasining «Prokura tura to`g`risida»gi Qonunining 14-moddasi). Qoraqalpog`iston Respublikasi prokuraturasi (O`zR Prokuratura to`g`risidagi Qonunning 15-moddasi) Qoraqalpog`iston Respublikasi prokuraturasiga Qoraqal pog`iston Respublikasi prokurori rahbarlik qiladi, u O`zbe kiston Respublikasi Bosh prokurori bilan kelishilgan holda Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi tomonidan la - vozimiga tayinlanadi hamda lavozimidan ozod etiladi. Qoraqalpog`iston Respublikasi prokurori :  Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi;  O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori oldida hi sobdordir. Qoraqalpog`iston Respublikasi prokurori tegishincha tu man, shahar prokuraturalarining va ularga tenglashtirilgan prokuraturalarning faoliyatiga rahbarlik qiladi, qonunlar, O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining buyruqlari aso sida va ularni ijro etish uchun o`ziga bo`ysunuvchi xodimlarning hammasi uchun majburiy bo`lgan buyruqlar chiqaradi.

Qoraqalpog`iston Respublikasi prokurorining O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan lavozimiga tayinlana digan va lavozimidan ozod etiladigan birinchi o`rinbosari va o`rinbosarlari bo`ladi. Qoraqalpog`iston Respublikasi prokuraturasida boshqarma lar va bo`limlar tashkil etiladi. Boshqarmalar va bo`limlarning boshliqlari hamda ularning o`rinbosarlari, prokurorning katta yordamchilari, prokurorning ichki xavfsizlikni ta’minlash bo`yicha yordamchisi, katta proku ror –kriminalist O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining roziligi bilan Qoraqalpog`iston Respublikasi prokurori tomo nidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar. Qoraqalpog`iston Respublikasi prokurorining yordamchila ri, boshqarmalari va bo`limlarining katta yordamchilari, boshqar malar va bo`limlarning katta prokurorlari va prokurorlari, prokuror-kriminalistlar, alohida muhim ishlar bo`yicha katta tergovchilar va alohida muhim ishlar bo`yicha tergovchilar, katta tergovchilar va tergovchilar Qoraqalpog`iston Respublikasi pro kurori tomonidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar. Viloyatlar, Toshkent shahar prokuraturalari va ularga tenglashtirilgan prokuraturalar Viloyatlar, toshkent shahar prokuraturalari va ularga ten g-lashtirilgan prokuraturalarga tegishli prokurorlar rahbarlik qiladilar, ular O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori tomo nidan lavozimga tayinlanadilar hamda lavozimdan ozod etila dilar. Bu prokurorlar O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuro riga bo`ysunadilar va uning oldida hisobdordirlar. Viloyatlar, Toshkent shahar prokurorlari va ularga teng lashtirilgan prokurorlar tegishincha tuman, shahar prokuratura lari va ularga tenglashtirilgan prokuraturalarning faoliyatiga rahbarlik qiladi, qonunlar, O`zbekiston Respublikasi Bosh pro kurorining bo`yruqlari asosida va ularni ijro etish uchun o`ziga bo`ysunuvchi xodimlarning hammasi uchun majburiy bo`lgan buy ruqlar chiqaradi.Viloyatlar, Toshkent shahar prokurorlari va ularga ten g-lashtirilgan

prokurorlarning O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod etiladigan birinchi o`rinbosari va o`rinbosarlari bo`ladi.O`zbekiston Respublikasi Harbiy prokuraturasiga lavozi miga ko`ra O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining o`rin bosari bo`lmish O`zbekiston Respublikasi Harbiy prokurori rahbarlik qiladi. Viloyatlar, Toshkent shahar prokuraturalarida va ularga tenglashtirilgan prokuraturalarda boshqarmalar va bo`limlar tashkil etiladi. Boshqarmalar va bo`limlarning boshliqlari, prokurorlar - ning katta yordamchilari, prokurorlarning ichki xavfsizlikni ta’minlash bo`yicha yordamchilari O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar. Boshqarmalar va bo`limlar boshliqlarining o`rinbosarlari, katta prokuror-kriminalistlar va prokuror- kriminalistlar O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining roziligi bilan viloyatlar, Toshkent shahar prokurorlari va ularga tenglashti rilgan prokurorlar tomonidan lavozimga tayinlanadilar va la vozimdan ozod etiladilar. Viloyatlar, Toshkent shahar prokurorlarining va ularga tenglashtirilgan prokurorlarning yordamchilari, boshqarmalar va bo`limlarning katta prokurorlari va prokurorlari, alohida muhim ishlar bo`yicha katta tergovchilar va alohida muhim ishlar bo`yicha tergovchilar, katta tergovchilar va tergovchilar viloyatlar, Toshkent shahar prokurorlari va ularga tenglashtirilgan proku rorlar tomonidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar (O`z.Res. «Prokuratura to`g`risida»gi Qonunning 16-moddasi ). Viloyat prokuraturalariga tenglashtirilgan O`zbe kiston Respublikasi Harbiy prokuraturasi asosiy vazifalariga : -O`zbekiston Respublikasida qonun ustuvorligini ta’min lash; -davlat xavfsizligi, hududiy dahlsizlik va qo`shinlardagi harbiy tayyorgarlik bo`yicha qonun ustuvorligini ta’minlash; -harbiylarning hamda ularning oilalarining huquq va er kinliklarini muhofaza qilish ; -qurolli kuchlarning qonuniy manfaatlarini kasbiy huquq buzarliklardan himoya qilish va bunday huquqbuzarliklarni ol dini olish kiradi .

Harbiy prokuratura organlari o`z faoliyatlarini quyi dagi yo`nalishlarda olib boradilar : -O`zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari Boshqarmalari organlarida qonunlar ijrosi ustidan nazorat; -harbiy qismlar, harbiy korxonalar, muassasalar, tashki lotlar, o`quv muassasalari, harbiy mansabdor shaxslar va harbiy xizmatchilar, shuningdek harbiylashtirilgan tarkiblar, bo`lin malar, harbiy yig`inlarga chaqirilganlar tomonidan qonunlar ijrosi ustidan nazorat; -Harbiylar va ularning oilalarini va boshqa fuqarolarning huquq va erkinliklarni muhofaza qilishga qaratilgan qonunlar ijrosi ustidan nazorat; -Qurolli Kuchlarda surishtiruv va dastlabki tergovni amal ga oshiradigan hamda jinoyatchilikka qarshi kurashni amalga oshiradigan tashkilotlar tomonidan qonunlarni ijro etishi us tidan nazorat; -Jinoyat ishlari bo`yicha dastlabki tergovni amalga oshirish; -Sudlarda jinoyat ishlarini ko`rilishida davlat ayblovini quvvatlash; -Ma’muriy huquqbuzarlikka oid ishlarni ko`rilishida ish tirok etish, g`ayriqonuniy sud hujjatlariga nisbatan protest keltirish; -Harbiy xizmatchilarni gauptvaxtalarda saqlash mobaynida qonunlarga rioya qilinishi ustidan nazorat; -harbiy qismlarda va muassasalarda jinoiy-huquqiy ta’sirga oid qonunlar ijrosi ustidan nazorat hamda intizomiy qismlarda jinoiy jazolarni ijro etish bilan bog`liq qonunlar ijrosi ustidan nazorat; -Qonun ijodkorligi faoliyatida va jamiyatda huquqiy mada niyatini yuksaltirish ishida ishtirok etish; -Harbiy prokuratura organlari qonunda belgilangan tar tibda fuqarolarning, harbiy xizmatchilarning va yuridik shaxs larning ariza va shikoyatlarini ko`rib chiqish; -ularning buzilgan qonuniy huquq va manfaatlarini tiklash yuzasidan tegishli choralarni ko`radilar .

O`zbekiston Respublikasi Harbiy prokuraturasiga lavozi miga ko`ra O`zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan la vozim tayinlanadigan va lavozimidan ozod etiladigan O`zbe kiston Respublikasi Bosh prokurorining o`rinbosari bo`lmish O`zbekiston Respublikasi Harbiy prokurori rahbarlik qiladi. Qoraqalpog`iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar, O`zbekiston Harbiy va Transport prokuraturalari ning (ushbu atamalar bundan keyin matnda shartli ravishda vi loyat prokuraturalari, rahbarlari esa - viloyat prokurorlari deb yuritiladi) tashkil etilishi hamda ularning faoliyati O`zbe kiston Respublikasi Konstitutsiyasi, "Prokuratura to`g`risida"gi qonun va boshqa qonunlarga asoslanadi. Viloyat prokuraturasi O`zbekiston Respublikasi prokuratu rasi organlari tizimiga kiradi va uning faoliyatiga bevosita viloyat prokurori rahbarlik qiladi hamda u hay’at raisi hisob lanadi. Viloyat prokurori vaqtincha bo`lmaganda uning vazifasini viloyat prokurorining birinchi o`rinbosari, viloyat prokuror ning birinchi o`rinbosari ham bo`lmaganda viloyat prokurorning ko`rsatmasiga asosan o`rinbosarlardan biri bajaradi. Viloyat prokurorining o`rinbosarlari o`rtasida vazifalarni taqsimlash viloyat prokurorining buyrug`i bilan belgilab qo`yiladi. Viloyat prokurorining o`rinbosarlari belgilangan vazifa lar taqsimotiga muvofiq tegishli tarkibiy tarmoqlar ishlari ni yo`naltirib, nazorat qilib boradilar, o`z vakolatlari doira sida boshqaruv mazmunidagi va protsessual qarorlarni qabul qi - ladilar. Viloyat prokuraturasi tarkibida bo`limlar va boshqa tarki biy tarmoqlar, viloyat prokuraturasi ta’sischiligidagi gazeta tahririyati, shuningdek, uning xuzurida Soliq va valyutaga oid jinoyatlarga qarshi kurashish boshqarmasi (bundan keyin matnda Departament boshqarmasi deb yuritiladi) faoliyat ko`rsatadi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan tas diqlangan nizomlarda tarkibiy tarmoqlarning asosiy vazifa lari hamda faoliyat yo`nalishlari, shuningdek, tarmoq boshliqla ri, ularning o`rinbosarlari, katta prokurorlar va prokurorlar, shuningdek, boshqa xodimlarning vakolatlari belgilab qo`yila di. Bo`limlar va boshqa tarkibiy

tarmoq xodimlarining vazi falari prokuratura rahbariyatining roziligi asosida tarmoq boshlig`i tomonidan taqsimlanadi. Viloyat prokurori Bosh prokuror oldida bevosita hisobdor bo`lib, qonunlarning aniq va bir xilda bajarilishi ustidan na zorat olib boradi. Viloyat prokuraturasi tomonidan tezkor-qidiruv, surishti ruv va dastlabki tergovni amalga oshiradigan organlar faoliyati qonunlar asosida muvofiqlashtirilib boriladi. Viloyat prokuraturasining faoliyati qonun hujjatlarida belgilangan tartibda oshkoralik asosida amalga oshiriladi.Viloyat prokuraturasi nomidan ommaviy axborot vositala ri uchun rasmiy axborotlar viloyat prokurorining roziligi aso sida tashkiliy-nazorat va tahlilot boshqarmasi bilan kelishil gan holda qonunchilik targ`iboti xizmati orqali beriladi.Qonunchilik targ`iboti tarmog`iga ommaviy axborot vosita lari uchun rasmiy axborotlarning loyihalari bo`limlar va bosh qa tarkibiy tarmoqlar tomonidan viloyat prokurorining o`rin bosarlari bilan kelishilgan holda taqdim etiladi hamda ular ma’lumotlarning to`g`ri, ishonchli va xolisligi uchun mas’ul hi soblanadilar. Viloyat prokuraturalari tomonidan fuqarolar va yuri dik shaxslarning murojaatlarini ko`rib chiqish hamda ular ning qabulini tashkil etish. Viloyat prokuraturalari tomonidan fuqarolar va yuridik shaxslarning murojaatlarini (arizalar, takliflar, shikoyatlar), shuningdek, O`zbekiston Respublikasi Prezidentining Devoni, Oliy Majlis qonunchilik palatasi va Senati, Oliy Majlis ning Inson huquqlari bo`yicha vakili, Inson huquqlari bo`yicha milliy Markaz, Vazirlar Mahkamasi, Konstitutsiyaviy sud, res publika boshqaruv idoralari va jamoat birlashmalari, O`zbekis tonda akkreditatsiyadan o`tgan xalqaro tashkilotlar, jamg`armalar hamda xorijiy davlatlar vakolatxonalari, ommaviy axborot vo sitalari vakillaridan kelib tushgan murojaatlarni ko`rib chi qish tartibi va murojaat etuvchilar qabul qilinishini tashkil etish amaldagi qonun hujjatlariga, Bosh prokurorning buyruq va ko`rsatmalari hamda "O`zbekiston Respublikasi prokuraturasi organlarida fuqarolar va yuridik shaxslarning murojaatlarini ko`rib chiqish tartibi to`g`risida"gi Yo`riqnomaga muvofiq belgi lanadi. Viloyat prokurorining o`rinbosarlari, bo`limlar va boshqa tarkibi tarmoq boshliqlari murojaatlarni to`liq, o`z vaqtida hamda malakali tarzda ko`rib

chiqilishini ta’minlovchi chora-tad birlarni ko`radilar. Murojaatlar bir tarmoqdan boshqasiga tegishli tarmoq boshlig`ining asoslantirilgan bildirgisi va viloyat prokurori ning o`rinbosarini roziligi asosida o`tkaziladi. Agar murojaat nazoratga olingan bo`lsa, bu haqda fuqarolar murojaatlari va xatlar tarmog`i hamda tashkiliy- nazorat va tah lilot bo`limi albatta xabardor qilinadi. Murojaatda bir necha tarmoqlarning vakolat doirasiga ta alluqli masalalar bo`lsa, ijrochilar orasida nomi birinchi bo`lib qayd etilgan tarmoq rahbari mas’ul hisoblanadi. Mas’ul rahbar murojaatning nusxalarini boshqa ijrochilarga topshi rilishi, zarur hollarda muddatlarning uzaytirilishi, tekshi rish bo`yicha yagona topshiriq tayyorlanishi va boshqa ijrochi lardan murojaatga taalluqli hujjatlarning nusxalarini olib, dastlabki, oraliq va mohiyatan asoslantirilgan yakuniy javoblar yuborilishini ta’minlaydi. Hal etilishi viloyat prokurori tomonidan nazoratga olin gan murojaatlar bo`yicha muallifga javoblar faqat viloyat pro kuroriga axborot berilganidan keyingina yuboriladi. Hal etilishi viloyat prokurorining o`rinbosarlari tomoni dan nazoratga olingan murojaatlar ham xuddi shu tartibda hal etiladi. Fuqarolar va yuridik shaxslar yoki ularning vakillarini kabul qilish fuqarolar murojaatlari va xatlar tarmog`i tomo nidan amalga oshiriladi. Viloyat prokurori qabuliga viloyat prokurori o`rinbosar larining qarorlaridan norozi bo`lgan fuqarolar kiritiladi. Viloyat prokurorining o`rinbosarlari tomonidan prokuratura tarkibiy tarmoqlari hamda tuman-shahar prokurorlari va ularga tenglashtirilgan prokurorlarning qarorlaridan norozi bo`lib murojaat qilgan fuqarolar qabul qilinadi. Fuqarolarning murojaatlari va xatlar tarmog`i prokuratu ra rahbariyati qabuliga kelgan fuqaro(vakil)ning avvalgi muro jaati bo`yicha to`plangan hujjatlarni o`rganib, axborot beradi.Tarkibiy tarmoqlarning boshliqlari shu tarmoqqa taalluq li masala yuzasidan kelgan fuqarolarni qabul qiladilar. Viloyat prokuraturasi tomonidan ijro etilishi talab qilinadigan hamda axborot-uslubiy xususiyatdagi hujjat larni tayyorlash va joylarga yuborish. Viloyat prokuraturalari tomonidan quyi prokuratura or ganlariga ijro uchun yuboriladigan hujjatlar (topshiriq, ko`r satma, tanbex) O`zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, qonunlari, respublika Prezidentining Farmonlari,

qarorlari, hukumat qarorlari, Bosh prokurorning buyruqlari va ko`rsatma lari, Hay’at qarorlari, ish rejalari, fuqarolar va yuridik shaxslarning murojaatlari hamda boshqa huquqiy hujjatlar asosida tayyorlanadi. Viloyat prokuraturasi tomonidan axborot-uslubiy xususiya tidagi hujjatlar (yo`naltiruvchi xat, ijobiy ish tajribasini ommalashtirish haqidagi xat) esa muayyan sohadagi ish jarayonini takomillashtirish, samaradorligini oshirish, tahliliy faoliyat imkoniyatlardan keng foydalanishga yo`nalish berish maqsadida tayyorlanadi. Ijrosi joylardagi barcha prokuratura organlariga taal luqli bo`lgan hujjatlar (yakka tartibdagi topshiriqlar bundan mustasno) tashkiliy-nazorat va tahlilot bo`limi bilan kelishil gan holda tayyorlanadi va faqat viloyat prokurori yoki uning o`rinbosarlari tomonidan imzolanadi.Rejalashtirilgan davrda faoliyati kompleks tekshirilishi lozim bo`lgan prokuraturaga, qoida tariqasida, topshiriq yubo rilmaydi.Viloyat prokuraturasi tomonidan takroriylik va ish haj mining sun’iy ortib ketishiga yo`l qo`ymaslik maqsadida quyi prokuratura organlariga ijro etilishi talab qilinib yuborila digan hujjatlarning hisobi tashkiliy-nazorat va tahlilot bo`limida yuritiladi va ularning nusxalari jamlanadi.Ish rejasi bo`yicha topshiriqda barcha ijrochilar bilan ke lishilgan holda vazifalar aniq bayon etilgan, aniqlanishi lozim bo`lgan masalalar va ijro muddati ko`rsatilgan bo`lishi kerak.Viloyat prokuraturasi tarkibiy tarmoqlariga umumiy tar z-da ijro qilish uchun topshiriq va ko`rsatma tarzidagi hujjat lar berish faqat viloyat prokurori va uning o`rinbosarlari to monidan amalga oshiriladi. Muayyan murojaatlarni hal etish bilan bog`liq, shuningdek, yakka tartibdagi boshqa masalalarga doir topshiriqlar tuman-shahar prokurorlari va ularga tenglashtirilgan prokurorlarga bo`lim va boshqa tarkibiy tarmoq boshliqlari tomonidan yubori ladi.Yo`naltiruvchi xatlar, uslubiy qo`llanmalar va axborot-tahlil yo`nalishidagi, shuningdek, quyi prokuratura organlari ning muayyan sohalar bo`yicha faoliyatini ijobiy deb topish, uni ommalashtirish haqidagi hujjatlar tegishli tarmoqlar tomoni dan tayyorlanib, tashkiliy-nazorat va tahlilot bo`limi bilan kelishilganidan so`ng viloyat prokurori yoki uning o`rinbosar lari tomonidan imzolanadi.Topshiriq, yo`naltiruvchi xatlar va uslubiy qo`llanmalarni ko`paytirish,

joylarga yuborish fuqarolar murojaatlari va xat lar xizmati tomonidan amalga oshiriladi.Bunday hujjatlarni teletayp yoki telefaks orqali jo`na tish ham xuddi shu tarzda amalga oshiriladi. Tashkiliy-nazorat va tahlilot bo`limi ijro etilishi talab qilinadigan va axborot- uslubiy xususiyatidagi hujjatlarni tayyorlash hamda joylarga yuborish amaliyotini vaqti-vaqti bilan umumlashtirib boradi va bu faoliyatini takomillashtirish yuza - sidan takliflar kiritadi. Viloyat prokuraturalari tomonidan quyi prokuratura lar faoliyatini joyiga chiqib tekshirish va ularga amaliy yordam ko`rsatish. Quyi prokuraturalar faoliyatini joyiga chiqib tekshirish va ularga amaliy yordam ko`rsatish, qoida tariqasida, viloyat pro kuraturasining ish rejasiga muvofiq amalga oshiriladi.Viloyat prokuraturasining ish rejasi asosida joylarga chiqib tekshirishlar bo`yicha ishtirok etuvchi xodimlar guruhlari tarkibi tashkiliy-nazorat va tahlilot bo`limi tomonidan tarki biy tarmoqlarning boshliqlari bilan kelishilgan holda shakl lantiriladi hamda viloyat prokurori tomonidan tasdiqlanadi.Quyi prokuraturalarni kompleks tekshirishdan o`tkazishda xodimlar guruhlariga, qoida tariqasida, viloyat prokurorining o`rinbosarlari, ishning muayyan yo`nalishlari bo`yicha tekshiruv larda esa tarmoq boshliqlari rahbarlik qiladilar. Viloyat prokurori va uning o`rinbosarlari roziligi hamda tuman-shahar prokurorlari va ularga tenglashtirilgan proku rorlar bilan kelishuvga binoan tekshirishlarga quyi prokuratu ra xodimlari jalb etilishi mumkin.Tashkiliy-nazorat va tahlilot bo`limi tomonidan tayyorlan gan, kompleks tekshirish o`tkazadigan guruh rahbarlari va a’zo lari to`g`risidagi viloyat prokurorining buyrug`i tekshirishdan kamida ikki kun oldin chiqariladi.Viloyat prokuraturasi xodimlarining rejadan tashqari joylarga chiqishlari (favqulodda hodisalar, jinoyatlarni ter gov qilish, attestatsiya oldi va shikoyatlarni tekshirish, shuning dek, boshqa masalalar) viloyat prokurori yoki uning o`rinbosar lari ko`rsatmasiga binoan o`tkaziladi. Viloyat prokurorining tashkiliy-boshqaruv yo`nalishi dagi hujjatlari.

Viloyat prokurorining tashkiliy-boshqaruv yo`nalishdagi hujjatlari (buyruq, ko`rsatma, farmoyish) loyihalari prokura tura rahbariyatining topshiriqlari, Hay’at, muvofiqlashtiruv chi kengash qarorlari asosida yoki tashabbuskorlik tartibida te - gishli tarmoqlarda tayyorlanadi.Hujjat loyihasi tashabbuskorlik tartibida tayyorlangani da unga viloyat prokurori nomiga yozilgan bildirgi ilova qili nib, tegishli asoslar ko`rsatiladi.Viloyat prokurorining o`rinbosarlari prokuror nazorati yo`nalishlari bo`yicha prokurorlarga tegishli ko`rsatmalar yubo radilar. Tarkibiy tarmoq boshliqlari tashkiliy boshqaruv yo`nali shidagi hujjatlar loyihalarini ko`rilayotgan masala taalluqli bo`lgan boshqa tarmoqlar bilan kelishib oladilar.Viloyat prokurorining buyruq, ko`rsatma va farmoyishlari ning (maxfiy, kadrlarga oid va xo`jalik masalalariga doir hujjatlar bundan mustasno) hisobini yuritish, asl nusxalarini to`plash va ijrosini nazorat qilish tashkiliy-nazorat va tahli - lot bo`limi tomonidan amalga oshiriladi.Huquqni muhofaza qiluvchi boshqa organlar bilan hamkor likdagi buyruqlar, ko`rsatmalarning loyihalarini tayyorlash tartibi viloyat prokurori yoki uning o`rinbosarlari tomonidan huquqni muhofaza qiluvchi boshqa organlar rahbarlari bilan ke lishilgan holda belgilanadi. Hujjatlarning loyihalari tasdiqlash uchun viloyat proku roriga ishning tegishli sohasi uchun mas’ul bo`lgan prokuror o`rinbosari tomonidan taqdim etiladi. Viloyat hokimligiga yuborish uchun tarkibiy tarmoqlar to monidan tayyorlangan axborotlar, tahliliy hujjatlar loyiha lari tashkiliy-nazorat va tahlilot bo`limi bilan kelishilgani dan so`ng rahbariyatga taqdim qilinadi. Quyi prokuratura organlari xodimlarini viloyat pro kuraturasiga chaqirtirish . Quyi prokuratura organlari xodimlarini viloyat prokura turasiga chaqirtirish, qoida tariqasida, ish rejalari, shuning dek, tarkibiy tarmoq boshliqlarining asoslantirilgan bildir gisiga muvofiq, viloyat prokurori yoki uning o`rinbosarlari ko`rsatmasiga binoan yoxud ularning roziligi bilan amalga oshi riladi. Bo`limlar va boshqa tarkibiy tarmoqlar boshliqlari tomo nidan ish o`rganish uchun chaqirtirilgan xodimlarga tegishli mas’ul ish o`rgatuvchi xodim biriktiriladi. Ish o`rganuvchi xodim mazkur tarkibiy tarmoq faoliyati bi lan bog`liq tegishli hujjatlar bilan

tanishtiriladi, unga so hada ishlarni tashkil qilish, prokuror nazorati, protsessual va boshqa hujjatlar loyihalarini tayyorlash uslublari o`rgatiladi. Shuningdek, ish o`rganuvchi xodim tekshirish va ayrim tergov ha rakatlarida ishtirok etishga jalb qilinishi mumkin. Ish o`rganish natijalari tarkibiy tarmoq boshlig`i huzuri dagi tezkor yig`ilishda muhokama etiladi hamda tegishli qaror qabul qilinadi. Hay’at majlisi, tezkor yig`ilish, muayyan ishlar yuzasidan ma’ruza qilish yoki attestatsiyadan o`tkazish uchun chaqirtirilgan xodimning xizmat safari muddati bir kundan, boshqa masalalar bo`yicha chaqirtirilganda esa ikki kundan oshmasligi kerak. Ish o`rganish va viloyat prokuraturasida uzoqroq muddat bo`lish talab etiladigan boshqa hollar bundan mustasno. Quyi prokuratura xodimlarini jinoyat ishlari bo`yicha ter gov guruhlari tarkibida faoliyat olib borishi uchun chaqirtirish asoslari hamda tartibi prokuratura rahbariyati tomonidan bel gilanadi . Tuman, shaharlar prokuraturalari va ularga tenglash tirilgan prokuraturalar . Tumanlar, shaharlar prokuraturalari va ularga tenglashti rilgan prokuraturalarga tegishli prokurorlar rahbarlik qila di, ular O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan lavozimga tayinlanadilar va lavozimdan ozod etiladilar. Bu prokuror yuqori turuvchi tegishli prokurorga hamda O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuroriga bo`ysunadilar va ularning oldi da hisobdordirlar. Tumanlar, shaharlar prokurorlari va ularga tenglashtiril gan prokurorlarning O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori bilan kelishilgan holda tegishincha Qoraqalpog`iston Respubli kasi prokurori, viloyatlar va Toshkent shahar prokurorlari ham da ularga tenglashtirilgan prokurorlar tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod etiladigan o`rinbosarlari bo`lishi mumkin. Tumanlar, shaharlar prokurorlarining va ularga tenglash tirilgan prokurorlarning katta yordamchilari, yordamchilari. prokuratura katta tergovchilari va tergovchilari, ish o`rganuv chilari tegishincha Qoraqalpog`iston Respublikasi prokurori, viloyatlar, Toshkent shahar prokurorlari va ularga tenglashti rilgan

prokurorlar tomonidan lavozimga tayinlanadilar va la vozimdan ozod etiladilar (17- modda ). O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq va valyutaga oid jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish Departamenti hamda uning joylardagi bo`linmalari O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzurida So liq va valyutaga oid jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish Departamen - ti tashkil etiladi. Departament 2001 yilning 6 iyul kuni O`zbekiston Respub likasi Vazirlar Mahkamasining 291-sonli qarori bilan tashkil etilgan. Departamentni hamda uning joylardagi bo`linmalarini tashkil etish va ularning faoliyat ko`rsatishi O`zbekiston Res publikasi Vazirlar Mahkamasining 2002 yil 28 noyabrda tas diqlangan Nizomi bilan tartibga solingan edi. Departament o`z faoliyatini O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O`zbe kiston Respublikasi qonunlari, O`zbekiston Respublikasi Pre zidentining farmonlari, qarorlar va farmoyishlarga, O`zbekis ton Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va far moyishlariga asosan olib boradi. Departament O`zbekiston Respublikasi Prokuraturasi huzu ridagi ixtisoslashtirilgan mustaqil organ hisoblanadi, soliq va valyutaga oid intizomni mustahkamlashga oid tezkor-tahli liy, qidiruv ishlarini tashkil etish va amalga oshirish, soliqqa oid jinoyatlarni va qonun buzilishlariga qarshi kurashish, dav latga yetkazilgan iqtisodiy zararni undirib olish asosiy maq sadi hisoblanadi. Departamentga lavozimiga ko`ra O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining o`rinbosariga tenglashtirilgan, O`zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan lavozimga tayinlanadigan va lavozimdan ozod etiladigan Departament boshlig`i rahbarlik qiladi. Departament boshlig`ining o`rinbosari Departament bosh lig`ining taqdimnomasiga binoan hamda O`zbekiston Respublika si Prezidenti bilan kelishilgan holda O`zbekiston Respublika si Bosh prokurori tomonidan lavozimda

tayinlanadi va lavo zimdan ozod etiladi. Hududiy boshqarmalarning boshliqlari va ularning o`rin bosarlari, Departamentning tuman va shahar bo`limlari boshliq lari Departament boshlig`ining taqdimnomasiga binoan O`zbe kiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan lavozimga ta yinlanidalar va lavozimdan ozod etiladilar. Departamentni hamda uning joylardagi bo`linmalarini tashkil etish va ularning faoliyat ko`rsatish tartibi qonun huj jatlarida belgilab qo`yiladi. Departamentning asosiy vazifalari etib quyidagilar belgilangan : -soliqqa va valyutaga oid jinoyatlar va qonun buzilishlari ni aniqlash, oldini olish va bartaraf etish; -soliq siyosati amalga oshirilishini ta’minlash, soliqqa tortish bazalarini kengashtirish, soliq to`lovchilarning qamrab olinishi va hisobining to`liqligini ta’minlash, naqd pul mab lag`lari muomalada bo`lishi belgilangan tartibi buzilishlarini oldini olish; -soliqlarni to`lashdan bosh tortish, qochishning mumkin bo`lgan kanallari va mexanizmlarini, yashirin iqtisodiyotning shakllanish yo`llarini, valyutaga oid qonunbuzish holatlarini, korrupsiya holatlarini aniqlashga qaratilgan samarali tezkor-tahliliy, qidiruv ishlarini tashkil etish va amalga oshirish; -normativ-huquqiy bazani, eng avvalo soliqqa va valyutaga oid qonun buzilishlarining oldini olish va bartaraf etish sohasidagi normativ- huquqiy bazani takomillashtirish bo`yicha takliflar tayyorlash; -odamlarning huquqiy ongini mustahkamlash, fuqarolarda iqtisodiy faoliyat va soliq hamda valyuta siyosatini amalga oshirish sohasidagi konstitutsiyaviy normalarni hamda amaldagi qonun hujjatlarini bajarishning zarurligi tushunchasini shakllantirish; -aholida soliqlarni to`lashdan bosh tortganlik, valyutaga oid qonunbuzilishlarga yo`l qo`yganlik, iqtisodiyot, soliq va va lyuta sohasida sodir etilgan jinoyatlar uchun jazoning muqar rarligi tushunchasini tarbiyalash hisoblanadi. Prokuror nazorati faoliyatining to`liqligini ta’min lash maqsadida:  soliq, valyutaga oid jinoyatlar va huquqbuzarliklarning o`z vaqtida aniqlanishi, ularning oldini olish va bartaraf eti lishi, jinoiy faoliyatdan olingan

daromadlarni legallashti rishga va terrorizmni moliyalashtirishga qarshi kurashish to`g` risidagi qonun hujjatlari talablarining bajarilishi;  davlat soliq siyosati amalga oshirilishini ta’minlash, soliqqa tortish bazasini kengaytirish, soliq to`lovchilarning qam rab olinishi va hisobining to`liqligini ta’minlash, soliqlar ni to`lashdan bo`yin tovlash, qochishning mumkin bo`lgan kanalla ri va mexanizmlarini, “xufyona” iqtisodiyotning shakllanish yo`llarini, soliq xizmati, bank va moliya tizimlarida korrupsiya hollarini o`z vaqtida aniqlanishi va bartaraf etilishi;  valyuta operatsiyalari bo`yicha hisob va hisobotlarning to`liqliligi, xorijiy valyuta mablag`larining qonunga xilof ravishda chetga chiqib ketishi va olib kirilishi, noqonuniy muo malada bo`lishi va valyuta ayirboshlash operatsiyalari bilan bog` liq boshqa qonunbuzilishlarning oldini olish va bartaraf eti lishi;  moliyaviy razvedkaning zamonaviy tizimini yaratish; jinoiy yo`l bilan olingan daromadlarni legallashtirish va ter rorizmni moliyalashtirishning mumkin bo`lgan kanallari va me xanizmlarini aniqlashga yo`naltirilgan moliyaviy, mulkiy ope ratsiyalar monitoringini tashkil etish va amalga oshirish; aniq langan qonunbuzishlar to`g`risida tegishli huquqni muhofaza qi lish organlariga jinoiy ta’qibni tashkil etish, ma’muriy cho ralarni ko`rishlik uchun o`z vaqtida axborot taqdim etilishi;  soliq va iqtisodiyot sohasida aniqlangan jinoyatlar va huquqbuzarliklar hamda qonun hujjatlariga muvofiq nazorat qilinadigan pul mablag`lari yoki boshqa mol-mulk bilan bog`liq operatsiyalar to`g`risidagi ma’lumotlarning yagona kompyuter ba zasining yaratilishi va yuritilishi;  O`zbekiston Respublikasining xalqaro majburiyatlari va shartnomalariga muvofiq valyutani tartibga solish sohasida, shuningdek jinoiy yo`l bilan olingan daromadlarni legallash tirish va terrorizmni moliyalashtirishga qarshi kurashish masa lalari bo`yicha xorijiy davlatlarning vakolatli organlari ham da xalqaro- ixtisoslashgan va boshqa tashkilotlar bilan o`zaro hamkorlik qilish va axborotlar ayirboshlashi;

 soliq siyosati va valyuta muomalasini tartibga solish, shuningdek jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallash tirishga qarshi kurashish sohasidagi qonun hujjatlari buzi lishlarining oldini olish masalalari bo`yicha keng tushintirish, profilaktika ishlarini amalga oshirilishiga alohida e’tibor qaratilishi;  Soliq, valyutaga oid jinoyatlar va jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish va terrorizmni moliya lashtirish to`g`risidagi ariza va xabarlarni qabul qilish, ro`y xatdan o`tkazish hamda ular bo`yicha qabul qilingan protsessual qarorlarning qonuniyligi, huquqni muhofaza qiluvchi organlar, soliq va boshqa nazorat idoralaridan chora ko`rish uchun yuboril gan materiallarning qonuniy hal qilinishi hamda ular bo`yicha o`z vaqtida solishtirishlar o`tkazilganligi ahvoli har oyda ka mida bir marta tekshirilishi lozimligi;  Jinoyatlarni hisobdan yashirganlik holati yuzasidan idoraviy tartibda xizmat tekshiruvi o`tkazilishi ta’minlanishi; qonunbuzilishiga yo`l qo`ygan va jinoyatlarni qasddan yashirgan xodimlarning jinoiy javobgarlik masalasi qat’iyatlik bilan hal etilishi shartligi;  Jinoyat ishi qo`zgatishni rad qilish haqida qabul qi lingan qarorlarning qonuniyligi har oyda o`rganib borilishi lozimligi; bu haqda qabul qilingan qarorlar asosli deb topil gan taqdirda, viloyat prokurorlari tomonidan tasdiqlangan xu losalar tuzilishi lozimligi;  Viloyat prokurorlari va ularga tenglashtirilgan pro kurorlar, viloyat prokuraturalari va ularga tenglashtirilgan prokuraturalarning soliqqa oid qonunchilik ijrosi ustidan na zorat bo`limi boshliqlari tomonidan har chorakda kamida bir marotaba Departament quyi organlarining tezkor-qidiruv fao liyati bilan bog`liq hujjatlarini o`rganib, ularning belgilan gan tartibda yuritilganligi, saqlanganligi, aniqlangan holat lar bo`yicha ko`rilgan choralarning qonuniyligi, huquqni muhofa za qiluvchi organlar va boshqa manbalar bilan hamkorlikning yo`lga qo`yilganligi, umuman tezkor xizmat imkoniyatlaridan foydalanish samaradorligiga huquqiy baho berilishi kerakli gi;  Bosh prokuratura huzuridagi Soliq, valyutaga oid ji noyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi ku rashish Departamentining tezkor-qidiruv

faoliyati Bosh proku rorning topshirig`iga ko`ra Bosh prokuraturaning soliqqa oid qonunchilik ijrosi ustidan nazorat bo`limi tomonidan amalga oshirilishi;  Viloyat prokurorlari va ularga tenglashtirilgan pro kurorlar tezkor-qidiruv ishlarni o`rganish jarayonida tadbir larni faollashtirish bo`yicha ko`rsatmalar berishni amalga oshi rib boradilar. Tezkor-qidiruvni yuritish va amalga oshirishda qonunbuzilish hollariga yo`l qo`ygan xodimlarning javobgarlik masalasi qat’iyatlik bilan hal etilishi;  Fuqarolar va yuridik shaxslarning murojaatlarini qabul qilish, ro`yxatdan o`tkazish, ko`rib chiqish va hal qilishda qonunlarga rioya etilishi muntazam ravishda tekshirib boriladi. Murojaatlarning to`liq va xolisona hal etilishini ta’minlash maqsadida zarur hollarda tekshirishlarga tegishli mutaxassis lar hamda murojaat mualliflari yoki ularning qonuniy vakil lari jalb etilishi zarurligi;  Departament organlari faoliyati yuzasidan tuziladi gan hisobotlardagi ma’lumotlarning haqqoniyligi va hisobot intizomiga rioya qilinishi ahvoli har oyda tekshirib borilishi;  Departament organlarida ish yuritish Bosh prokuror ning tegishli buyruq va Yo`riqnomalari asosida tashkil qilin ganligi ahvoli yuzasidan tekshirishlar o`tkazib borilishi qayd etilgan . Prokuratura organlarining hay’atlari O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasida O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori (rais), uning birinchi o`rinbosari, o`rinbosarlari, Qoraqalpog`iston Respublikasi prokurori, pro kuratura organlarining boshqa xodimlaridan iborat tarkibda hay’at tuziladi. Hay’atning tarkibi O`zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tasdiqlanadi. Qoraqalpog`iston Respublikasi prokuraturasida, viloyatlar, Toshkent shahar prokuraturalarida va ularga tenglashtirilgan prokuraturalarda prokuror(rais), uning birinchi o`rinbosari, o`rinbosarlari, prokuratura organlarining boshqa xodimlaridan

iborat tarkibda hay’at tuziladi. Hay’atning tarkibi O`zbe kiston Respublikasi Bosh prokurori tomonidan tasdiqlanadi. O`zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasida, Qoraqal pog`iston Respublikasi prokuraturasida, viloyatlar, Toshkent shahar prokuraturalarida va ularga tenglashtirilgan prokuratu ralarda tuziladigan hay’atlar maslahat organlari bo`lib, ular qonuniylik va jinoyatchilikning holatiga, prokuratura organla rining faoliyatiga, O`zbekiston Respublikasi Bosh prokurori buyruqlari va ko`rsatmalarining ijrosiga, kadrlarni tanlash, joy-joyiga qo`yishga doir va boshqa masalalarni ko`rib chiqadi, prokurorlarning, prokuratura organlari tuzilmaviy bo`linma lari rahbarlarining va boshqa xodimlarining hisobotlarini eshitadi.Hay’at qarorlari asosida tegishli prokurorlar buyruqlar chiqarishi mumkin. Hay’at majlisi, muvofiqlashtiruvchi kengash va tezkor yig`ilishlarning ishini tashkil etish. Bosh prokuraturaning Hay’ati maslahat organidir. Hay’at o`z majlislarida qonuniylik ahvoli va jinoyatchilikning hola ti, prokuratura organlarining faoliyati, Bosh prokuror buyruq lari va ko`rsatmalarining ijrosi, kadrlarni tanlash, joy-joyiga qo`yishga doir va boshqa masalalarni ko`rib chiqadi, pro kurorlarning, prokuratura organlari tarkibiy tarmoqlari rah barlarining hamda boshqa xodimlarining hisobotlarini eshita di. Hay’at qarorlari asosida Bosh prokuror buyruqlar chiqa rishi mumkin. Hay’at majlislari ish rejasiga binoan yoki Bosh prokuror Hay’at raisi ko`rsatmasi asosida o`tkaziladi. Bosh prokuror Hay’at ishida ishtirok etmagan taqdirda, majlisga raislik qilish Bosh prokuror ko`rsatmasi asosida uning o`rinbosarlari tomonidan amalga oshiriladi. Hay’at muhokamasiga kiritilayotgan masala yuzasida huj jatlar Bosh prokurorning sohaviy o`rinbosarlari bilan keli - shilgan holda tegishli boshqarma va bo`limlar boshliqlari tomo nidan tadbirning ish rejasida belgilangan muddati tugashidan kamida o`n besh kun oldin tayyorlanib, tashkiliy-nazorat va tah lil boshqarmasiga taqdim etiladi. Hay’at majlisida ko`rish uchun mo`ljallanayotgan hujjatlar quyidagilardan iborat bo`ladi : • hajmi o`n besh saqifadan ko`p bo`lmagan ma’lumotnoma;

• ma’ruza matni; • qaror loyihasi; • buyruq loyihasi; • hay’at majlisiga taklif etiladigan shaxslarning ro`yxa ti. Hay’at muhokamasiga kiritilayotgan masalalar bo`yicha huj jatlarning tayyorlanishi uchun javobgarlik tegishli tarmoq boshliqlari hamda Bosh prokurorning shu sohaga mas’ul o`rin bosarlari zimmasida bo`ladi. Prokuratura organlarida boshqaruv Prokuratura organlarida boshqaruv deyilganida - yuqo ri turuvchi prokuror va prokuratura organlarining o`zlariga O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va boshqa qonunlari, O`zbekiston Respublikasining “Prokuratura to`g`risida”gi Qo - nuni bilan berilgan vakolat va belgilangan majburiyatlaridan kelib chiqqan holda, vazifa hamda funksiyani amalga oshirishda qo`l ostidagi xodimlar faoliyatini bir tizim, tartib va qoida asosida bir maqsadga yo`naltirilgan, ko`p qirrali faoliyat ja - rayoni tushuniladi. Boshqaruvning prokuratura organlari faoliyatida ahamiyati ikki tomonlamadir. Bir tomondan , qonunlar ijrosi ustidan umumiy nazorat tartibida prokuror nazorati faoliyatini tash kil etish, boshqarish uchun yetarli sharoitni yaratish, dastlabki tergov va prokuratura faoliyatining asosiy yo`nalishlari bo`yicha nazorat obyektlari tomonidan nazorat predmetini tartibga so lish va boshqarish kirsa, ikkinchi tomondan , O`zbekiston Respublikasi Konstitu siyasi va boshqa qonunlari, O`zbekiston Respublikasining “Pro kuratura to`g`risida”gi Qonuni bilan berilgan vakolat va belgi langan majburiyatlaridan kelib chiqqan holda, vazifa hamda funksiyani amalga oshirish bo`yicha tegishli uslub va usullarni ishlab chiqish, Bosh prokuror tomonidan sohaviy umummajburiy xarakterga ega bo`lgan buyruq, ko`rsatma, yo`riqnoma va Nizomlar ni qabul qilish kiradi. Shuningdek, prokuratura organlari faoliyatini takomil lashtirish, tavsiya va uslubiy harakterga ega bo`lgan qonuniylik va jinoyatchilik ahvolini yaxshilashga qaratilgan ichki sohaviy axborot xatlarini, umumlashmalarni, ijobiy amaliyot

hamda faoliyatda yo`l qo`yilayotgan kamchiliklar va ularning oldini olish, bartaraf etish yuzasidan o`zaro aloqa xatlarini shakllantiradi va ulardan foydalanadi. Boshqaruvning asosiy vazifasi-prokuratura organlari xo dimlari faoliyatiga baho beruvchi alohida belgilarni ishlab chiqish va tahrirlash, tartibga solish, shuningdek, jinoyatchilikka hamda boshqa huquqbuzarliklarga qarshi kurash faoliyatini mu vofiqlashtirgan holda olib borish hisoblanadi. Prokuror o`z vakolati doirasidagi hududda qonuniylik va jinoyatchilikning ahvoli yuzasidan javobgar hisoblanadi. Qonuniylik va jinoyat chilikning ahvoli albatta, keng tarmoqli ijtimoiy, iqtisodiy, huquqiy, tashkiliy va boshqa xarakterdagi omillarning o`zaro bog`liqligi natijasidir. Har qanday qonunbuzilishi holatiga nisbatan prokuror tomonidan tegishli prokurorlik ta’sir cho rasini qo`llash, huquqbuzarlikni oldini olish yuzasidan zarur bo`lgan prokuror nazorati hujjatlarining samarali tarzda qo`l lashni tashkillashtirish ham boshqaruvning asosiy vazifalari dandir. Prokuratura organlarida boshqaruv funksiyalariga : tahliliy ish; prognozlashtirish; prokuratura organlari va ularning quyi bo`linmalarining o`zaro faoliyati, ijro ustidan na zorat; rahbarlik kiradi. Prokuraturaning tahliliy funksiyasiga prokuratura or ganlari faoliyatidagi qonuniylik ahvolini tegishli hududlarda qay darajada amalga oshirilayotganligini va uni mustahkamlash va takomillashtirish yo`lida batafsil o`rganib chiqish va ma’lum bir xulosaga kelish kiradi.

Adabiyotlar : 1. 1.Baskov V.I. Prokuror nazorati (darslik, rus tilida) M., ”Bek” nashriyoti, 1998. 2. 2.Davletov A. Dj. Prokuror nazorati (darslik, rus tilida). Nukus. Bilim.1999. 3. Inog`omjonova Z.F. umumiy tahriri ostida Jinoyat protsessi (umumiy qism, darslik, o`zbek tilida) T.: 2002 y., «Yangi asr avlodi». 4. 4.Rustambayev M.H. O`zbekiston Respublikasida Konstitutsiya va prokuratura. Risola. – T.: TDYUI, 2005. – 1 b.t. 5. 5.Madaliyev O.M. Prokuror nazorati. Darslik. Maxsus qism. – T.: TDYUI, 2009. – 884 b.t. 6. 6.Madaliyev O.M. Prokuror nazorati. Darslik. Umumiy qism. – T.: TDYUI, 2009. – 26, 5 b.t. 7. 7.Ergashev A.A. Mustaqillik yillarida prokuratura organlari faoliyatida islohotlar. // Magistrantlarining ilmiy – maqolalari To`plami. –Toshkent: TDYUI 2008. –B. 11-15. 8. O.M.Madaliyev, A.A.Ergashev. Prokuror nazorati. O’quv-uslubiy qo’llanma. TDYuI. 2010 y. 15,2. b.t. –B. 240. 9. O.M.Madaliyev. Prokuror nazorati. Darslik. Umumiy qism. Toshkent – “ILM ZIYO”. – 2012. –B. 314 10. O.M.Madaliyev. Prokuror nazorati. Darslik. Maxsus qism. Toshkent – “ILM ZIYO”. – 2012. –B. 504 11. M.H.Rustamboyev, O.M.Madaliyev. Huquqni muxofaza qiluvchi organlar faoliyatini tashkil etish. Darslik. Toshkent – “ILM ZIYO”. – 2012. –B. 638

O'xshashlar

Prokuratura organlarining huquqiy asoslari

O`zbekiston Respublikasi Prezidenti

O`zbekiston Respublikasi mahalliy davlat hokimiyati organlarining iqtisodiy va moliyaviy asoslari

O`zbekiston Respublikasi fuqarolik huquqi tushunchasi, tamoyillari va tizimi

«O`zbekiston respublikasi huquqni muhofaza qilish organlari» tushunchasi, tizimi, predmeti