Ma'muriy jarayon - Huquqshunoslik - Referatlar

Ma'muriy jarayon

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

53.5 KB

Ko'chirib olish

Ma'muriy jarayon Reja: 1. Ma'muriy jarayon tushunchasi va uning xususiyatlari 2. Ma'muriy jarayonning umumiy bosqichlari 3. Ma'muriy-protsessual normalar va munosabatlar

Umumiy qoidadan kelib chiqadigan bo`lsak, jarayon – bu qandaydir holatlarning, hodisalarning ketma-ketlikda almashinuvi, nimaningdir rivojlanishi bo`lib, kimyoviy, biologik va ijtimoiy ko`rinishlarga ega bo`ladi. Barcha jarayonlar ichida ijtimoiy jarayon alohida ahamiyatga egadir. Ijtimoiy jarayon – ishlab chiqarish, ijodiy, yuridik (huquqiy) va boshqa jarayonlarni o`z ichiga oladi. Bundan tashqari, ijtimoiy jarayonning boshqaruv, tashkiliy va stixiyali (masalan, migratsiya; bozor) ko`rinishlari ham mavjuddir. Huquqshunos olimlar o`zlarining ilmiy ishlarida huquqiy faoliyatning bir necha turlarini farqlashadi, masalan, huquqiy jarayon, shartnomaviy faoliyat, ish yuritish. YE.G.Lukyanova o`zining monografiyasida, huquqiy jarayon va u bilan bog`liq bo`lgan protsessual huquq tushunchasiga bir necha yondoshuvlarni ko`rsatib o`tadi. Jumladan, uning fikricha: 1) huquqiy jarayon – bu odilsudlov organlarining yurisdiksiyaviy va boshqa muhofaza etuvchi faoliyatidir; protsessual huquq – odilsudlovni amalga oshirish jarayonida ularning faoliyati bo`yicha yoki odilsudlovni amalga oshirishga tayyorlash faoliyati bo`yicha vujudga keladigan ijtimoiy munosabatlarni tartibga soluvchi huquqiy normalar yig`indisidan iborat; 2) huquqiy jarayon – vakolatli davlat organlari va boshqa subyektlarning yurisdiksiyaviy va boshqa muhofaza etuvchi faoliyatidir. Protsessual huquq deganda esa, huquq to`g`risidagi nizolarni hal etish va huquqiy majburlovni qo`llashga qaratilgan faoliyatni tartibga soluvchi huquqiy normalar yig`indisi tushuniladi; 3) huquqiy jarayon – vakolatli davlat organlarining huquq ijodkorligi va huquqni qo`llash faoliyatidir; protsessual huquq – huquq ijodkorligi va moddiy huquq normalarini qo`llash jarayonida vujudga keladigan ijtimoiy munosabatlarni (“tashkiliy” ijtimoiy munosabatlarni) tartibga soladi; 4) huquqiy jarayon – moddiy-huquqiy normalarni amalga oshirish shaklidan qat'i nazar, bajarish jarayonidir. Protsessual huquq – moddiy huquq normalarini amalga oshirish bo`yicha “instruksiya” (ko`rsatma) hisoblanadi;

5) huquqiy jarayon – davlat organlarining barcha huquqiy faoliyatidir (huquq ijodkorligi, huquqni qo`llash, ta'sis etish, kontrol, farmoyish berish). Protsessual huquq esa, bu faoliyatni tartibga soluvchi huquqiy normalar yig`indisi hisoblanadi. 1 V.D.Sorokinning fikricha, jarayon – huquqiy kategoriya bo`lib, quyidagi o`ziga xos xususiyatlarga ega: birinchidan , jarayon – bu davlat hokimiyat faoliyatining ifodalanishidir. Boshqacha aytganda, jarayon – bu shunday faoliyatki, uning yordamida davlat hokimiyati organlarining qarorlari qonunchilikda ko`rsatilgan huquqiy shaklga ega bo`ladi; ikkinchidan , jarayonning har qanday turi – bu dinamik (harakatchan) tushuncha bo`lib, tegishli davlat hokimiyati organlari faoliyatining murakkabligini ko`rsatadi; uchinchidan , jarayonning asosiy xususiyati shundan iboratki, bu har qanday hokimiyat faoliyati emas, balki mazmuni, maqsadi va undan kelib chiqadigan oqibatlariga ko`ra huquqiy hisoblanadi; to`rtinchidan , jarayon huquqiy faoliyat sifatida, ma'lum bir tartibga solinganlikni talab etadi. Tartibga solish - turli davlat organlari protsessual faoliyatining asosiy tomonlarini qamrab oladi va huquq tizimida muhim ahamiyatga ega bo`lgan protsessual normalar orqali amalga oshiriladi; beshinchidan , jarayonning fuqarolik, jinoyat va ma'muriy tartibga solishning huquqiy uslubi bilan bog`liqligi. 2 Jarayonni faqatgina huquqiy faoliyat deb ko`rsatuvchi olimlar, boshqa barcha huquq normalari bilan tartibga solingan faoliyatni – ish yuritish sifatida tushuntirib o`tishadi. Jumladan, N.YU.Shvedovaning fikricha, ish yuritish – xatti- harakatlarning rasmiy belgilangan tartibi, nimanidir bajarish, muhokama qilishdir. 3 1 Lukyanova YE.G. Teoriya protsessualnogo prava. M., NORMA, 2003. 41-42-b.lar. 2 Sorokin V.D. Administrativno-protsessualnoye pravo: Uchebnik. – SPb.: Izdatelstvo “Yuridicheskiy sentr Press”, 2004. 177-186-b.lar 3 Ojegov S.I., Shvedova N.YU. Tolkoviy slovar russkogo yazika. M., 1995. 616-b.

Ushbu tushuncha huquqiy jarayon tushunchasiga qaraganda kengroq bo`lib, huquqiy ishlar bilan bir vaqtda, nohuquqiy ishlar 4 ni ham yuritishda namoyon bo`ladi, shuningdek, u bir marta amalga oshirishga mo`ljallangan bo`lishi mumkin. Huquqiy jarayon, davlatning boshqa huquqiy faoliyati singari, huquqiy ish yuritishning bir qismi hisoblanadi. Davlat hokimiyati organlari faoliyatini ma'lum bir tartibda jarayonlashtirish davlat tomonidan protsessual normalarni o`rnatish orqali amalga oshiriladi. Protsessual qonunchilik (normalar)ning mavjud bo`lishi – huquqiy jarayonning asosiy belgisi hisoblanadi. Davlat hokimiyati faoliyati to`g`ri va to`liq huquqiy tartibga solingan, ma'lum bir tartibda jarayonlashtirilgan bo`lishi kerak. Huquqiy jarayonning keng tarqalgan ko`rinishi – bu ma'muriy jarayon dir. Yuridik adabiyotlarda, ma'muriy jarayon, ijro hokimiyati organlarining ma'muriy protsessual shaklda amalga oshiriladigan va aniq bir huquqiy masalalarni hal etishga qaratilgan - hokimiyat faoliyati sifatida ko`rsatib o`tiladi. Bu birinchi navbatda, ma'muriy jarayonning ma'muriy huquq normalari bilan tartibga solinganligiga asoslanadi. Ma'muriy jarayon huquqiy jarayonning barcha umumiy xususiyatlariga ega. Lekin shu bilan birga uning quyidagi o`ziga xos xususiyatlari ham mavjuddir: birinchidan , ma'muriy jarayon – ijro organlarining maqsadga muvofiq yo`naltirilgan hokimiyat faoliyatidir; ikkinchidan , ijro organlarining hokimiyat faoliyati qonun hujjatlariga asoslanib, ularga tegishli bo`lgan aniq masalalarni hal etishga qaratilgan; uchinchidan , ma'muriy jarayon natijasi bo`lib, ma'muriy-huquqiy aktning qabul qilinishi hisoblanadi; to`rtinchidan , ijro organlarining hokimiyat vakolatlari ma'muriy huquq, xususan uning protsessual normalari bilan tartibga solinadi; beshinchidan , ma'muriy jarayon, qoida bo`yicha, soddalashtirilgan harakatlarni amalga oshirish bilan bog`liq. 4 Nohuquqiy ishlar deganda - davlat organlarining o`z vazifa va funksiyalarini amalga oshirish vaqtida qo`llaydigan va huquq normalariga asoslangan, lekin huquqiy oqibatlarni keltirib chiqarmaydigan harakatlarni tushunish lozim.

Bundan tashqari, ma'muriy jarayonning o`ziga xos xususiyatlariga – ma'lum bir ishlarning yozma yoki og`zaki tartibda olib borilishini, sirtdan ko`rib chiqilishini ham kiritish mumkin. Demak, ma'muriy jarayon – ma'muriy-protsessual shaklda amalga oshiriladigan hamda ma'muriy-huquqiy aktlarni qabul qilish va ijro etish orqali ma'lum bir ishlarni hal etishga qaratilgan ijro organlarining hokimiyat faoliyatidir 2. Ma'muriy jarayonning umumiy bosqichlari Ma'muriy jarayon – uzluksiz amalga oshiriladigan faoliyat bo`lib, turli xildagi ziddiyatlarga qaramasdan, ma'lum bir harakatchanlik xususiyatiga ega. Ma'muriy jarayon – ma'lum bir bosqichlarning ketma-ketligiga, ularning takrorlanib turishiga asoslanadi. Huquq subyekti, o`z oldida turgan maqadga erishish uchun, belgilangan ketma-ketlikda ma'lum bir harakatlarni amalga oshiradi. Har qanday jarayon singari, ma'muriy jarayonga ham, bosqichlilik xususiyati xosdir. Bosqichlar biridan keyin ikkinchisining kelishini, oldingi bosqichning keyingi bosqichni tayyorlashini nazarada tutadi. Odatda, yangi bosqich undan oldingi bosqichning tugaganidan so`ng, vujudga keladi. Bosqich – bu umumiy maqsadga erishish uchun zarur bo`lgan ma'muriy faoliyatning mustaqil qismidir. Har bir bosqich – o`ziga xos maqsadga ega bo`lib, protsessual harakatlarning umumiy maqsadiga erishish yo`lida xizmat qiladi. Har bir bosqich o`ziga xos bo`lgan:  subyektlar doirasiga;  axborotni to`plash va undan foydalanishga;  tayyorlanadigan hujjatlarga;  qabul qilinadigan qarorlarga;  sodir etiladigan turli harakatlarga ham ega bo`lishi mumkin.

Ko`pgina ma'muriy jarayonlarda, hokimiyat vakolatlaridan obyektiv, maqsadga muvofiq va qonuniy foydalanilishini ta'minlash uchun turli subyektlarning ishtirok etishi belgilanadi. Masalan, bu yurisdiksiyaviy faoliyatda yaqqol namoyon bo`ladi: birinchi subyekt bayonnoma tuzadi, ikkinchisi qaror qabul qiladi, uchinchisi qaror yuzasidan berilgan shikoyatni ko`rib chiqadi va h.k.lar. Ma'muriy jarayonni umumiy holda tahlil qiladigan bo`lsak, uning kamida uch bosqichdan iborat ekanligi to`g`risida xulosa chiqarish mumkin: birinchidan , ma'lum bir holatni baholash; ikkinchidan , ma'muriy aktni tayyorlash va qabul qilish; uchinchidan , huquqiy aktni ijro etish. Ma'muriy jarayon bosqichlarini yanada aniqlashtirish ham mumkin. Masalan, davlat boshqaruvini amalga oshirish jarayonida davlat organlari o`z faoliyatlarini quyidagi bosqichlarda:  vujudga kelgan yoki hal qilinishi lozim bo`lgan muammoni aniqlash;  mazkur muammoni hal etishning rejasini ishlab chiqish va tasdiqlash;  uni atroflicha o`rganish va obyektiv baho berish;  asoslantirilgan qarorlarni qabul qilish;  qarorni ijro etish yoki ijrosini tashkil etish va ta'minlash;  qaror ijrosi ustidan nazoratni amalga oshirish;  qaror ijro etilganligi to`g`risidagi hisobotni talab qilish bosqichlarida amalga oshiradilar. 5 Birinchi bosqich – turlicha nomlangan bo`lishi mumkin (masalan, xizmat tekshiruvi, ro`yxatga olish, berilgan shikoyatlarni tekshirish va h.k.lar), lekin barcha holatlarda ham bu bosqich – zarur bo`lgan axborotlarni to`plash, ularni rasmiylashtirish va baholashdan iborat bo`ladi. Ma'muriy faoliyatning bunday boshlang`ich harakatlarisiz, biron bir qarorni qabul qilib bo`lmaydi. Jarayonning birinchi bosqichi – ma'lum bir qarorlarni (masalan, tasdiqlash, rag`batlantirish, jazo qo`llash) qabul qilishda zarur bo`lgan harakatlar yig`indisi 5 Qarang: E.T.Hojiyev, F.R.Samig`jonov. Ma'muriy qonunchilik tizimi. O`quv qo`llanma. T., 2005, 12-13- b.lar

bo`lib hisoblanadi. Bunda – huquqiy tashabbus, ma'lum bir holatlarga baho berish va unga huquqiy ta'sir etish vositalari, qaror loyihasini tayyorlashga qaratilgan harakatlar sodir etiladi. Birinchi bosqichda – ma'lum bir ishlarning holati, muammolar, ularni hal etish yo`llari aniqlanadi. Qaror loyihasini tayyorlash vaqtida muammoni hal etishning ma'muriy-huquqiy tartibga solish vositasi tanlanadi, rasmiylashtiriladi, kelishib olinadi va muhokama qilinadi. Ikkinchi bosqich – qaror qabul qilish bo`lib hisoblanadi. Kollegial organlarda qaror muhokama qilinadi va ovozga qo`yiladi. Ayrim hollarda, qaror – ish jarayoni tartibida, so`rov o`tkazish orqali qabul qilinadi. Aksariyat qarorlar esa, yakka tartibda qabul qilinadi. Bu bosqichning asosiy xususiyati shundaki, tayyorlangan qaror loyihasi o`rganib chiqiladi va imzolash orqali qabul qilinadi. Bundan tashqari, qaror loyihasini o`rganish jarayonida unga o`zgartirish kiritilishi mumkin yoki bekor qilinishi mumkin. Qaror qabul qilish – bu nimanigdir kelajagini, qandaydir harakatni sodir etishni belgilashdir. Qarorda uning ko`rsatmalarini aniq belgilab o`tish katta ahamiyatga egadir. Ikkinchi bosqich qarorni rasmiylashtirish orqali tugallanadi. Uchinchi bosqich – ijro etish – qarorni ijrochiga, manfaatdor shaxslarga yetkazishdan boshlanadi. Bu – shaxsan tanishtirish (og`zaki, jo`natish, nusxasini topshirishva h.k.lar) orqali amalga oshiriladi. Agar, qaror adresatlari doirasi keng bo`lsa, qaror bir necha nusxalarda ko`paytirilishi va yuborilishi yoki ommaviy axborot vositalarida, maxsus to`plamlarda e'lon qilinishi mumkin. Ijro etish – eng murakkab bosqichlardan biri. Aynan unda, rahbarning ishchanlik, tashkil etish, boshqarish, jamoaning kelishuv asosida faoliyat ko`rsatishini ta'minlash, ishni oxirigacha yetkazish kabi hislatlari namoyon bo`ladi. 3§. Ma'muriy-protsessual normalar va munosabatlar

Yuridik adabiyotlarda, ma'muriy-protsessual huquq bo`yicha turlicha yondoshuvchlar mavjud. Masalan, ba'zi huquqshunos olimlar, ma'muriy- protsessual huquqni – huquq tizimining mustaqil tarmog`iga kiritadi. 6 Boshqalari esa, ma'muriy-protsessual huquq – bu ma'muriy huquqning ichki sohasi hisoblanadi, deb ko`rsatadi. D.N.Baxraxning fikricha esa, ma'muriy-protsessual huquq – ma'muriy huquq tarkibida bo`lgan va hokimiyat faoliyatini tartibga soluvchi keng doiradagi normalardan iborat bo`lib, yagona tizimga keltirilmagandir. 7 V.D.Sorokin ma'muriy-protsessual huquq muammolari bo`yicha tadqiqotlar olib borib, uni o`zining predmeti, tizimi va tartibga solish uslubiga ega bo`lgan huquq tizimining mustaqil tarmog`i sifatida ko`rsatib o`tadi. Uning fikricha, ma'muriy-protsessual normalar – bu vakolatli davlat organlari tomonidan o`rnatilgan, ijro hokimiyati organlarining o`z vakolatlarini amalga oshirish jarayonida yakka tartibdagi ishlarni hal etish bo`yicha vujudga keladigan munosabatlarni tartibga soluvchi umumiy qoidalardir. 8 Ma'muriy ish yuritish faoliyatining turli ko`rinishlarga (huquq ijodkorligi, rag`batlantirish, ruxsat berish, yurisdiksiyaviy va h.k.lar) ega bo`lganligi sababli, protsessual normalar aksariyat hollarda, ma'muriy huquqning boshqa institutlari protsessual normalari bilan emas, balki tegishli institutlarning moddiy normalari bilan bog`liqdir. Jarayonlashtirishni keng doirda amalga oshirish bilan esa, protsessual normalarni yanada yaqinlashtirish, unifikatsiya qilish va yagona tizimga keltirish mumkin bo`ladi. D.N.Baxrax ko`rsatib o`tishicha, ma'muriy protsessual qonunchilikni alohida tarmoqqa ajratish, amaliyotda foydadan ko`ra, ko`proq zarar keltirishi mumkin. Chunki, bunday ajratish bir butun normalarni ikki bo`lakka, ya'ni moddiy va protsessual normalarning alohidalashuviga olib keladi. 9 6 Panova I.V. Administrativno-protsessualnaya deyatelnost v Rossiyskoy Federatsii. Saratov, 2001. 76- 80-b.lar; 7 Baxrax D.N., Rossinskiy B.V., Starilov YU.N. Administrativnoye pravo: Uchebnik dlya vuzov. – M.: Norma, 2004. 549-552-b.lar 8 Sorokin V.D. Administrativno-protsessualnoye pravo: Uchebnik. – SPb.: Izdatelstvo “Yuridicheskiy sentr Press”, 2004. 74-110-b.lar 9 O`sha joyda.

Hozirgi vaqtda ma'muriy-protsessual huquq – ma'muriy huquqning ma'lum bir institutlari doirasida tizimlashtirilgan keng doiradagi protsessual normalar yig`indisi sifatida namoyon bo`ladi. Sobiq ittifoq davridagi yuridik adabiyotlarda, ma'muriy-protsessual normalar va uning tasnifi bo`yicha turli fikrlar bildirilgan. Jumladan, XX asrning 50- yillarida S.S.Studenikin tomonidan ma'muriy-protsessual normalarning ikki guruhga bo`linishi ko`rsatib o`tilgan: a) boshqaruv organlari tomonidan u yoki bu masalani hal etish tartibini belgilab beruvchi normalar; b) sud organlari tomonidan ijro-farmoyish berish faoliyatiga taalluqli bo`lgan masalalarni hal etish tartibini belgilab beruvchi normalar. Lekin bunday tasnif to`liq bo`lmay, uni yanada aniqlashtirish talab etiladi. Chunki bu tasnifda ma'muriy-protsessual normalar, faqatgina predmet nuqtai nazaridan kelib chiqqan holda bo`lingan. 70-yillarda esa, N.G.Salisheva ma'muriy-protsessual normalarga quyidagilarni kiritadi: 1) ma'muriy majburlov choralarini qo`llash bo`yicha ishlarni hal etishning umumiy prinsiplarini belgilab beruvchi yoki mustahkamlovchi normalar; 2) ma'muriy javobgarlikka tortilayotgan shaxs huquqlarining kafolatlarini belgilab beruvchi normalar; 3) ijro va farmoyish berish organlari protsessual harakatlarini rasmiylashtirishga qaratilgan hujjatlarni tayyorlashni belgilab beruvchi normalar; 4) ishni olib borishning protsessual tartibini, shuningdek, qarorlarni qabul qilish tartibini belgilab beruvchi normalar; 5) qabul qilingan qaror ustidan tegishli boshqaruv organi yoki sudga shikoyat qilish tartibini belgilab beruvchi normalar. Bu davrda, B.B.Xangeldiyev ma'muriy-protsessual normalarning uch guruhini ajratadi: a) yuridik tabiatiga ko`ra jinoyat protsessual normalariga yaqin bo`lgan qoidalar;

b) fuqarolik jarayoniga yaqin bo`lgan qoidalar; c) boshqa barcha normalar, ya'ni tashkil etish faoliyatini amalga oshirish jarayonining tartibini belgilab beruvchi normalar. 10 D.N.Baxraxning fikricha, ma'muriy-protsessual huquq normalarini mazmuniga qarab bir necha guruhga bo`lish mumkin: a) ma'muriy huquq ijodkorligini ta'minlovchi normalar; b) operativ-farmoyish berish, huquqni qo`llash faoliyatini ta'minlovchi normalar; c) ma'muriy yurisdiksiyaviy faoliyatni ta'minlovchi normalar; d) ma'muriy jarayonning biron bir guruhiga kirmaydigan normalar. Oxirgi guruh normalarinig mazmuni shundan iboratki, faoliyatning ma'lum bir tomonlarini protsessual normalar bilan tartibga solish, uning protsessual shaklga ega ekanligini anglatmaydi hamda bu faoliyat - protsessual faoliyat deb atalishi mumkin emas. 11 Demak, ma'muriy-protsessual normalar – bu vakolatli davlat organlari tomonidan o`rnatilgan, ijro hokimiyati organlarining o`z vakolatlarini amalga oshirish jarayonida yakka tartibdagi va aniq ishlarni hal etish bo`yicha vujudga keladigan munosabatlarni tartibga soluvchi xulq-atvor qoidalaridir. Ma'muriy-protsessual munosabatlar – jamiyatda vujudga keladigan huquqiy munosabatlarning bir ko`rinishi bo`lib, huquqiy normalarda nazarda tutilgan aniq subyektlar o`rtasidagi yuridik aloqalarni anglatadi. Ma'muriy-protsessual munosabatlar – unda ishtirok etuvchi subyektlarning belgilangan xulq-atvorda bo`lishini nazarda tutadi. Ma'muriy-protsessual munosabatlar – hamma vaqt ma'muriy-protsessual normalar asosida vujudga keladi. Albatta, huquqiy normaning mavjud bo`lishi, huquqiy munosabatni vujudga kelishiga yetarli emas. Huquqiy munosabatning 10 Studenikin S.S. Sistema gosudarstvennogo upravleniya i vopros o predmete administrativnogo prava // Vopros i administrativnogo prava. 1949. 44-b.; Salisheva N.G. Grajdanin i administrativnaya yurisdiksiya. M., Nauka, 1970. 18-b.; Xangeldiyev B.B. O sistematizatsii administrativnogo zakonodatelstva // Sbornik nauchnix trudov. Vip. 2. Sverdlovsk, 1964. 90-b. 11 Baxrax D.N., Rossinskiy B.V., Starilov YU.N. Administrativnoye pravo: Uchebnik dlya vuzov. – M.: Norma, 2004. 551-b.

vujudga kelishi uchun huquq subyekti (huquq layoqati va muomala layoqati) va yuridik faktlarning (harakat, harakatsizlik, hodisa) mavjud bo`lishi ham talab qilinadi. Ma'muriy-protsessual munosabatlarni amalga oshirish barcha huquqiy munosabatlar singari, davlatning ta'sir choralari bilan ta'minlanadi. Ular turli- tuman bo`lib, faqatgina majburlov choralari bilan chegaralanmaydi. Ijro hokimiyati organlari faoliyatida vujudga keladigan aksariyat ma'muriy-protsessual munosabatlarni amalga oshirishda davlatning majburlov choralarini qo`llash zaruriyati mavjud emas. Yuqorida ko`rsatib o`tilgan ma'muriy-protsessual munosabatlarning o`ziga xos xususiyatlari, ularni huquqiy munosabatlarning bir ko`rinishi sifatida ifodalashga imkon beradi. Lekin bu xususiyatlar ma'muriy-protsessual munosabatlarning mazmunini to`liq yoritib bera olmaydi. Shu sababli, asosiy e'tiborni, uning alohida xususiyatlarining qisqacha tavsifiga qaratish lozim. Jumladan: birinchidan , ma'muriy-protsessual munosabatlar – davlat boshqaruvi sohasida ijro hokimiyati organlarining vakolatlarini amalga oshirish jarayonida vujudga keladi hamda moddiy normalar singari, aniq ifodalangan boshqaruv xususiyatiga egadir; ikkinchidan , bu munosabatlar – protsessual huquqiy munosabatlardir. Agar, ma'muriy-protsessual munosabatlarning birinchi xususiyati ularni moddiy normalarga yaqinlashtirsa, ikkinchi xususiyati bu ikkala norma o`rtasidagi aniq chegarani belgilab beradi. Demak, ma'muriy protsessual munosabatlar – bu ma'muriy huquq normalari bilan tartibga solinadigan, ijro hokimiyati organlarining o`z vakolatlarini amalga oshirish jarayonida yakka tartibdagi va aniq ishlarni hal etish bo`yicha vujudga keladigan huquqiy munosabatlardir. Ma'muriy-protsessual munosabatlar bir necha asoslarga qarab turli guruhlarga ajratilishi mumkin.

Ma'muriy-protsessual munosabatlar - aniq subyektlar va boshqa ma'muriy jarayon ishtirokchilari o`rtasida huquqiy aloqalarning vujudga kelishida ifodalanadi.

O'xshashlar

Ma'muriy javobgarlik

Ma'muriy huquq asoslari

Ma'muriy-siyosiy faoliyat sohalarini boshqarish

Ma'muriy huquqbuzarliklar bo`yicha ish yuritish

Jismoniy shaxslar - ma'muriy huquq subyekti ifatida