Farg'ona viloyati iqtisodiy -ijtimoiy rivojlanishining ba'zi bir xususiyatlari - Geografiya - Referatlar

Farg'ona viloyati iqtisodiy -ijtimoiy rivojlanishining ba'zi bir xususiyatlari

Yuklangan vaqt:

15.09.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

35.30859375 KB

Ko'chirib olish

Farg`ona viloyati iqtisodiy -ijtimoiy rivojlanishining ba`zi bir xususiyatlari (oziq - ovqat sanoati misolida) O`zbekiston mustaqillikka erishgan kundan buyon o`tgan 16 yil ichida katta iqtisodiy yutuqlarga erishdi. Shu davr mobaynida xalq xo`jaligining deyarli barcha sohalarida o`zgarishlar yuz berib, iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishda to`g`ri va oqilona yondoshish mamlakat ichidagina emas, balki jahon hamjamiyatida ham haqli ravishda tan olindi. Mamlakatning jahon hamjamiyatida tutgan o`rnini belgilovchi omillardan biri bu iqtisodiyotdir. Sanoat esa xalq xo`jaligini yetakchi tarmog`idir. Respublikamiz sanoati mamlakatimizda mavjud bo`lgan tabiiy va iqtisodiy boyliklardan oqilona foydalanish asosida rivojlandi. Farg`ona viloyati (mintaqasi) mamlakatimizda sanoati yuksak rivojlangan viloyatlardan biri hisoblanadi. Viloyat xududi bo`yicha O`zbekistonning 1,5 % maydonini (6,7 ming kv km), aholisining 11 % dan ortig`i (2878,9 ming kishi, 2006 yil) to`g`ri kelgan holda mamlakatimizda ishlab chiqarilgan sanoat mahsulotidagi ulushi 12,7 % dan ortig`ini tashkil qiladi. Shuningdek, Respublikada ishlab chiqariladigan ipak gazlamaning 36 % i, paypoqlarning 71 % i, poyafzallarning 27 % i , meva va sabzavot konservalarning 7 % i, un ishlab chiqarishning 11 % i, paxta tolasining ishlab chiqarishning 12 % i,

o`simlik yog`i ishlab chiqarishning 13,3% i viloyat hissasiga to`g`ri keladi. 2006 yilda viloyat yalpi xududiy mahsulot ishlab chiqarishda sanoatning ulushi 20,7% ni tashkil etgan. 2005 yil bu ko`rsatkich 19,3 % ni tashkil qilgan edi. Mintaqada 2006 yilda sanoat korxonalari tomonidan 1296,6 mlrd. so`mlik mahsulot ishlab chiqarilgan bo`lib, bu mahsulotlarning 46,5% i yonilg`i mahsulotlari, 8,3 %i kimyo va neft mahsulotlari 21% i yengil sanoat va 24,2 %i boshqa sanoat mahsulotlariga to`g`ri keladi. Viloyat sanoat ishlab chiqarishda oziq - ovqat sanoatining ham o`z o`rni bor. 2006 yilda oziq ovqat sanoati mahsulotlarining jami sanoat ishlab chiqarishdagi ulushi 7,9 % ni (103039,6 mln so`mlik) tashkil etgan. Viloyatda hozirgi zamon talablariga javob beradigan yirik oziq- ovqat tarmoqlari keng rivojlantirilgan. Bu sanoat korxonalarining ko`pchiligi o`zimizdagi hom ashyo hisobiga ishlaydi. Oziq-ovqat sanoat tarmoqlari ichida o`simlik moyi, meva va sabzavot konservalari, sharob va vino, un va yem, sut va go`sht ishlab chiqarish sanoat korxonalari yaxshi rivojlangan. Mintaqada 2006 yilda non va non mahsulotlari ishlab chiqarish 2005 yilga nisbatan 12,5 % ga, sut va sut mahsulotlarini ishlab chiqarish 116,3 % ga, o`simlik yog`i ishlab chiqarish 107,3 % ga, un ishlab chiqarish 116,5 % ga oshgan. Oziq - ovqat sanoat mahsulotni ishlab chiqarish viloyat bo`ylab notekis taqsimlangan bo`lib, oziq- ovqat mahsulotlari ishlab chiqarishda Farg`ona, Qo`qon, Marg`ilon shaharlari, shuningdek, Farg`ona,

O`zbekiston, Oltiariq, Quva tumanlari yetakchi bo`lib, jami oziq - ovqat sanoati mahsulotining 80 % dan ortiq qismini beradi. Dang`ara, So`h, Uchko`prik kabi tumanlar esa oziq- ovqat sanoati mahsulotlari ishlab chiqarishda ancha orqada. Ta`kidlash mumkinki, bu tumanlar asosan qishloq xo`jalik mahsulotlari ishlab chiqarishga ixtisoslashgan bo`lsada, bu tumanlarda yetishtirilgan qishloq xo`jaligi mahsulotlari boshqa tuman yoki shaharlarida qayta ishlanishi, ularni viloyat miqyosidagi oziq - ovqat mahsulotlari ishlab chiqarishdagi hissasini kamayishiga olib kelgan. Viloyatda oziq - ovqat mahsulotlarning ishlab chiqarishning o`ziga xos markazlari vujudga kelgan bo`lib, yog` moy ishlab chiqarish mahsulotlari Farg`ona va Qo`qon shaharlarida, spirt ishlab chiqarish Qo`qon shahrida, konserva sanoati Farg`ona shahrida, qandolat sanoati esa Quva shahrida shakllangan. Ko`rinib turibdiki, viloyatda oziq - ovqat sanoati mahsuloti ishlab chiqarish xududiy tafovutlarga ega bo`lib, so`nggi yillarda xududiy tafovutlarni kamaytirish, oziq -ovqat mahsulotlari ishlab chiqarishni oshirish va sifatini yaxshilash, chet ellik hamkorlar bilan samarali hamkorlik qilish asosiy maqsadlardan biridir.

O'xshashlar

Farg'ona viloyati iqtisodiy -ijtimoiy rivojlanishida tashqi iqtisodiy aloqalarning roli

Iqtisodiy va ijtimoiy geografiyani rivojlanishining hozirgi bosqichi

Qashqadaryo viloyati iqtisodiy ijtimoiy rivojlanish shart-sharoitlari

Surxondaryo viloyati ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishidagi hududiy tafovutlar

Quyi Amudaryo mintaqasida turizmni rivojlantirishning ba'zi bir masalalari