Insholar - Adabiyot - Referatlar

Insholar

Yuklangan vaqt:

11.09.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

170 KB

Ko'chirib olish

“ Y a n g i y i l ” Reja: 1. Yangi yil bayrami keldi. 2. Katta archa o’rnatildi. 3. Davraga qorbobo tashrif buyurdi. Yangi yil bayrami yaqinlashdi. Maktab zaliga katta archa o’rnatildi. Bolalar archani o’yinchoqlar bilan bezashdi. Mana sharchalar, marjonlar.Ana xo’rozcha, ayiqcha, olmaxon. Bu-quyoncha. Bahora, Sanobar, Botir, Abror archa atrofida o’ynadilar, qo’shiq aytdilar. Bolalar juda xursand bo’ldilar. (36 ta so’z, 33 ta so’z bo’lishi ham mumkin.) I m l o : o’yinchoqlar, atrofida, yaqinlashdi so’zlari ustida ishlanadi. Xat boshida so’zlar katta harf bilan yozilishi bolalarga tushuntiriladi. T a h l i l : Y u q o r i d a g i r a s m “ O n a t i l i ” d a r s l i g i d a , r a s m v a m a t n a s o s i d a b e r i l g a n . B u o ’ r i n d a d a r s l i k d a g i r a s m d a n f o y d a l a n i s h t a v s i y a e t i l a d i .

Tahlil uchun o’quvchilarga oldindan belgilab quyilgan savollar beriladi. Insho yozish uchun savollar: 1.Rasmda qaysi bayram aks ettirilgan? 2.Qayerga katta archa o’rnatildi? 3.Bolalar nimani bezashdi? 3.Archa atrofida kimlarni ko’ryapsiz? Savol-javoblardan keyin o’quvchilarga rasm mazmuni gapirtiriladi. Unda o’quvchilarning talaffuz me’yorlariga rioya qilishlariga, gap qurilishiga e’tibor berishlariga ham ahamiyat beriladi. O’quvchilar nutqidagi xatolar o’z o’rnida izohlab, tuzatib boriladi. Bu o’rinda o’quvchilarning hikoyani mazmunan ketma-ketlikda davom ettirishlari ham hisobga olinadi. O’quvchilar inshoni yozma yozib bo’lganlaridan so’ng, darslikdagi tayyor matn asosida o’z xatolarini tuzatadilar.

“ T u l k i v a T u r n a ” Reja: 1. Turna Tulkining uyiga mehmonga chaqirdi. 2. Turna Tulkini mehmon qildi. 3. Turna Tulkinihg uyida mehmon bo’ldi. Tulki Turnaning uyiga mehmonga keldi. Turna unga og’zi tor kuvachada ovqat qo’ydi. Tulkining tumshug’i kuvachaga sig’madi. Tulki och qoldi. Turna Tulkining uyiga mehmonga bordi. Ayyor Tulki unga likopchaga ovqat qo’ydi. Turna yeya olmadi. (33 so’z) I m l o : kuvacha, tumshug’i, sig’madi, ayyor, likopcha so’zlari ustida ishlanadi. Tulki va Turna so’zlari katta harf bilan yozilishi bolalarga tushuntiriladi.

T a h l i l : “ T u l k i v a t u r n a ” ertagininig rasmi va matnini “ O n a t i l i ” d a r s l i g i 2 9 - m a s h q d a b e r i l g a n . B u o ’ r i n d a o ’ q i t u v c h i g a t a y y o r m a t n d a n f o y d a l a n i s h t a v s i y a e t i l a d i . O’quvchilarning og’zaki hikoyalari eshitilib, muhokama qilinganidan keyin,savollar asosida matn mazmuni mustahkamlanadi. Insho yozish uchun savollar: 1. Nega hikoyani “ T u l k i v a t u r n a ” deb nomladingiz? 2. Nega ayyor tulki deyilgan? 3. Turna nega och qoldi? O’quvchilarga yozma ifodalash tushuntiriladi. O’quvchilar insho yozishga kirishishlaridan oldin qo’llanish mumkin bo’lgan imlosi qiyin va notanish so’zlar ma’nosi izohlanadi. So’ng o’quvchilar mustaqil yozishga kirishadilar. O’quvchilar inshoni yozma yozib bo’lganlaridan so’ng, darslikdagi tayyor matn asosida o’z xatolarini tuzatadilar.

“ Bog’da” Reja: 1.Aka-singil holsiz yotgan qushchani ko’rib qoldilar. 2.Ular qushchani uyda parvarish qilishdi. 3.Qushchani uchirib yuborishdi. Ilhom va uning singlisi Nilufar bog’da aylanib yurishardi. Ular qor ustida holsiz yotgan qushchani ko’rib qolishdi. Nilufar qushchani qo’liga oldi. Aka-singil qushchani uyga olib kelishdi. Qushchani yaxshi boqishdi. Bahor keldi. Kunlar isidi. Ular qushchani qo’yib yuborishdi. (37 so’z) I m l o : singlisi, yurishardi, qo’yib yuborishdi so’zlari ustida ishlanadi. Kishi ismlari katta harf bilan yozilishi bolalarga tushuntiriladi. T a h l i l : 3 q i s m k o ’ r i n i s h i d a g i b u rasm va matn “ O n a t i l i ” d a r s l i g i 1 9 6 - m a s h q d a b e r i l g a n . B u o ’ r i n d a o ’ q i t u v c h i g a t a y y o r m a t n d a n f o y d a l a n i s h t a v s i y a e t i l a d i . Insho yozish uchun savollar: 1. Ilhom va uning singlisi Nilufar bog’da nimani ko’rib qolishdi ? (2 ta gap) 2. Aka-singil qushchani nima qilishdi? ( 3 ta gap) 3. Bahor kelgach ular qushchani nima qilishdi ? ( 3 ta gap) O’qituvchi matnni uch qismga bo’lib, har bir qismni xatboshidan yozishni tushuntiradi. O’quvchilar inshoni yozma yozib bo’lganlaridan so’ng, darslikdagi tayyor matn asosida o’quvchilarning o’zi xatolarini tuzatadilar.

“ I k k i o ’ r t o q ” Reja: 1 . I k k i o ’ r t o q b a l i q o v i g a b o r i s h d i . 2 . B i r i s i r g ’ a n i b s u v g a t u s h i b k e t d i . 3 . I k k i n c h i s i u n i s u v d a n o l i b c h i q d i . I k k i o ’ r t o q N a b i v a F a r h o d d a r y o g a b a l i q o v l a g a n i b o r i s h d i . N a b i s u v g a q a r m o q t a s h l a b b a l i q t u t a b o s h l a d i . F a r h o d e s a N a b i g a y o r d a m l a s h d i . N a b i n i n g o y o g ’ i s i r g ’ a n i b , d a r y o g a t u s h i b k e t d i . N a b i s u z i s h n i b i l m a s e d i . F a r h o d o ’ z i n i s u v g a o t d i . D o ’ s t i n i q u c h o q l a b s u v d a n o l i b c h i q d i . (39 so’z) I m l o : o v l a g a n i , y o r d a m l a s h d i , s i r g ’ a n i b , s u z i s h n i so’zlari ustida ishlanadi. Kishi ismlari katta harf bilan yozilishi bolalarga tushuntiriladi.

T a h l i l : 3 q i s m k o ’ r i n i s h i d a g i b u rasm va matn r e j a s i “ O n a t i l i ” d a r s l i g i 2 8 7 - m a s h q d a b e r i l g a n . B u o ’ r i n d a o ’ q i t u v c h i g a t a y y o r r a s m v a m a t n r e j a s i d a n f o y d a l a n i s h t a v s i y a e t i l a d i . Insho yozish uchun savollar: 1. I k k i o ’ r t o q q a y e r g a b o r i s h d i ? (1 ta gap) 2. Ular daryoda nima qilishdi? ( 2 ta gap) 3. Kim daryoga tushib ketdi? ( 2 ta gap) 4. N a b i n i s u v d a n k i m o l i b c h i q d i ? ( 2 ta gap) O’qituvchi matnni uch qismga bo’lib, har bir qismni xatboshidan yozishni tushuntiradi. Kishi nomlari katta harf bilan yozish kerakligi tushuntiriladi. Insho yozish tartibi yuqoridagi insholar tartibida olib boriladi.

O'xshashlar

O’quvchilarning og’zaki va yozma nutqini o’stirishda adabiyotning roli

Mahmudxo`ja Behbudiy 3

Adabiyotdan sinfdan tashqari ishlar

Rusiyzabon o`quvchi (talaba)larning o`zbek tilidagi adabiy namunalarni mustaqil o`qishlariga rahbarlik qilish

Uzluksiz ta`lim tizimida o`zbek tilidagi adabiy materiallarni darsdan tashqari ishlar jarayonida o`rganish