Ququdlarning texnik holatini tekshirish usullari - Горное дело - Презентации

Ququdlarning texnik holatini tekshirish usullari

Загружено в:

05.02.2024

Скачано:

0

Размер:

1961.7919921875 KB

Ququdlarning texnik holatini tekshirish usullari

REJA: 1. Inklinometriya. 2. Kavernometriya. 3. Inklinometriya va kavernometriya dalilarini tahlil qilish. Inklinometriya – soʼzma soʼz tarjimasi (lotinchadan inclino – qiyalik va grek. metreo oʼlchayman), fransuz.- inclinometre; (ingliz.- inclinometer) zenit burchagi va qiyshashish azimutini aniqlash asbobi. Inklinometriya oʼlchov ishlari bevosita ikki guruhda oʼlchashga asoslangan; ogʼirlik kuchi va geomagnit maydoni, qiyalikni oʼlchashda foydalaniladigan usullar: oriyentirlash - yuzada radiolokatsion, magnitometrik, usullar va boshqa toʼgʼridan toʼgʼri azimutni oʼlchashlar orqali amalga oshiriladi. Oʼlchovlar toʼgʼridan toʼgʼri (mexanik, foto qayd qiluvchi, elektrometrik va boshqa usullar) yoki masofadan turib (yer yuzasida) masalan; KIT-60 asbobi yordamida amalga oshiriladi. Chuqurlik asbobini boshqarish masofadan karotaj kabeli orqali amalga oshiriladi (1 - a,b rasmlar).

1-rasm. a- KIT - 60 asbobi va uning yozuv (oʼlchovlarni qayd qilish) nuqtasi; b- KIT-60 asbobi va uning yer ustidagi boshqaruv pulti

2a-rasmda inklinometriya maʼlumotlarini maxsus qayta ishlovchi dasturlarda talqin qilish boʼyicha 3D-oʼlchamli blok modelda namuna koʼrsatilgan uchta burgʼi qudugʼining yoʼnalish burchagi va joylashish oʼrni koʼrsatilgan. 2b– rasmda maxsus qayta ishlash dasturida inklinometriya oʼlchovlari 3D – oʼlchamli talqini tasvirlangan. 2-rasm. Inklinometriya ma’lumotlari bo’yicha quduq yo’nalishining uch o’lchamli kubda aks etishi

Kavernometriya - quduqlar devorining kengayishi va torayishini oʼlchash maqsadida qoʼllaniluvchi karotaj usuli hisoblanadi. Kavernometriya usulida quduqning haqiqiy diametrini chuqurlik boʼyicha oʼzgarishi oʼlchanadi. Kuzatuvlar kavernometr deb atalgan asboblar bilan oʼtkaziladi. Kavernometrlar odatda uch yoki toʼrtta dastakli tuzilishda boʼladi. O’lchov ishlarini olib borishda kavernometr asbobi quduq tubigacha tushiriladi va dastaklari ochiladi (3a- rasm). Asbob kabel yordamida tepaga koʼtarilib qayd qilish boshlangach dastaklar quduq devori boʼylab harakatlanadi, dastaklar quduq devori siqilgan paytda dastaklar asbob tomon yaqinlashadi, quduq devori kengaygan paytda dastaklar asbobdan uzoqlashadi ushbu oʼzgarishlar karotaj stansiyasida qayd qilinadi. 3a-rasm. kavernometr quduq asbobi СPK (скважинный прибор кавернометрии) tashqi va ichki tuzilish sxemasi hamda dastaklari;

Kavernometriya tadqiqotlari natijasida qayd qilingan egri chiziq kavernogramma deb ataladi . 3b - rasmda KM - kavernometrining tashqi tuzilishi va dastaklar ochilish sohasi tasvirlangan SPK va KM kavernometrlari ishlash uslubi bir xil boʼlsada, bir – biridan dastaklari tuzilishi va yozuv nuqtasining (KM- asbobida qayd qilish nuqtasi oʼrta qismda) joylashish masofasi bilan farq qiladi. Vertikal yo’nalishdagi kesimda quduq nominal diametrdan haqiqiy diametrga oʼzgarishiga sabab kesim boʼylab togʼ jinslarining litologik tarkibi oʼzgarishidir 3b-rasm. -КМ kavernometrning tashqi tuzilish sxemasi .

Kavernometrlar ham boshqa karotaj asboblari kabi etalonlanadi. 4-rasmda kavernometrni gradirovkalashda ishlatiladigan halqalar tasvirlangan. Etalonlash mobaynida oʼlchamlari (diametri) aniq halqalar ichida kavernometr dastaklari birin ketin kichkinasidan boshlab to katta halqagacha dastaklari ochib boriladi va oʼlchamlari qayd qilinadi. EHMda oʼrnatilgan maxsus dasturda halqalar diametri qayd qilingan diametr qiymatlari bilan bir xil mos kelsa, demak kavernomer toʼgʼri ishlayotganligini tasdiqlanadi. Bu jarayon bevosita amaliyotda gradirovkalash deb yuritiladi. 4-rasm. Kavernometrni etalonlash halqalari

Kavernometriya dalillarini talqin qilish. Kavernometriya maʼlumotlari boʼyicha qatlamlarning chegaralari va litologiyasi oʼrganiladi, kollektorlar ajratiladi va quduqni mahkamlash va ishlatilishini rejalash maqsadlarida foydalaniladi. Kavernometriya usuli QGT usullarini guruhlashda quduqlarning texnik holatini tekshirish usullaridan biri sanaladi. 5-rasm. Kavernogramma boʼyicha quduq devorining haqiqiy shakli .

Похожие

Ququdlarning texnik tekshirish usullari

Mikrozond usullari

Burgʻilash usullari. Turbinali burgʻilash

Akustik Karotaj

Karotaj stansiyalar