Burg’i quduqlarida termik tadqiqotlar - Горное дело - Презентации

Burg’i quduqlarida termik tadqiqotlar

Загружено в:

20.02.2024

Скачано:

0

Размер:

641.3876953125 KB

Burg’i quduqlarida termik tadqiqotlar Reja: 1. Quduqlarda termometrik tadqiqotlar tarixi. 2. Termokarataj usuli. 3. TR-7 termometrlari tuzilishi.

Termokarotaj . Neft sanoatida ilk tizimli geofizik kuzatuvlar 1906 – 1916 yillarda mashhur rus neftchi-geologi D.V.Golubyatnikov Ozarbayjon va Dogʼistondagi 300 dan ortiq neft quduqlarida harorat oʼzgarishlarini tekshirib koʼrdi. Ushbu kuzatuvlar orqali u neft quduqlarining neft mavjud intervallarida harorat ortishi mumkinligini aniqlanadi. Quduqlardagi termometrik tadqiqotlar 1931-1932 yillarda elektrotermometrlar ishlab chiqarishga joriy qilinganidan keyin keng rivojlandi. 1952 – 1958 yy.da V.N. Daxnov va D.I. Dyakonovlarning ishlarini umumlashtirish asosida burgʼi quduqlarida termik tadqiqotlarni qoʼllash geologik va neft sanoatida koʼplab masalalarni yechishda anchagina samarali ekanligini koʼrsatdi.

Termokarotaj usulida quduqning geologik kesimidagi jinslardan tarqalgan tabiiy va sunʼiy harorat maydonlarni oʼlchashga asoslangan. Shu maydonlarni oʼrganish uchun quduqda uzluksiz harorat yoki haroratlar ayirmasi oʼlchanadi. 1- Rasm. СPT-02 (СПТ) termometri va uning yer usti aparaturasiga ulanishi.

Burgʼi quduqlarida har xil tabiiy harorat paydo boʼlishiga quyidagi geologik jarayonlar sabab boʼladi. 1. Yerning tabiiy issiqlik maydoni 20 - 30 m chuqurlikdan boshlab yerning harorati relef ustidan yer yadrosiga tomon har 100 m chuqurlikka tushib borishda 182 haroratning +30 ga oʼzgarishi (geotermik gradient). 2. Mahalliy issiqlik maydonlar. Bu maydonlar baʼzi bir togʼ jinslarida yuz beradigan fizik-kimyoviy jarayonlar natijasida paydo bo’ladi; 1. Sunʼiy issiqlik maydonlar quduq kesimida burgʼulash eritmalari va burgʼilash jarayonlari taʼsiri natijasida vaqtincha paydo bo’ladi; 2. Burgʼi qudug’ini temir quvurlar bilan mustahkamlashda sementning qotish jarayonini oʼrganish;

2-Rasm.TR-7 termometri va uning BSK yer usti aparaturasiga ulanishi. I-termometr asbobining qayd qilish (yozuv) nuqtasi; II- asbobining ulanish (tugash) qismi; III-kabel poynagi (ushbu rasmda ko’rsatilgan TR-7 elektrotermometr zondlari 0 dan +50 °C gacha diapazonda harorat o’zgarishlarini qayd qilishga mo’ljallangan.

3-Rasm. Etalonlash vaqtida termogrammalar shakli. a) termogrammada haroratning keskin ortishi; b) termogrammada haroratning nolgacha pasayishi; s) normal termogramma. Termogrammalarda qisqa intervallarda haroratning keskin ortishi yoki pasayishi yaroqsiz juda kamdan kam hollarda kuzatiladi va bunday holat normal muhitda kuzatilishi termogrammaning yaroqsiz ekanligini anglatadi.

4-Rasm. Janubiy-g’arbiy Hisor neftgazdorlik hududidagi bir nechta quduqlar uchun termogrammalarda geoharoratning taqsimlanishi. Janubiy-g’arbiy Hisor regionida geotermik maydoni yuqori gradientlar bilan har 100 m.ga 3,14-3,73 °C ga yetishi bilan ajralib turadi.

Похожие

Karotaj stansiyalar

Quduqlarda geofizik tadqiqotlar fani

Quduqda bajariladigan gidrodinamik tadqiqotlar ma’lumotlari asosida qatlamning foydali o’tkazuvchanligini aniqlash

Quduqlarni ishlatishning texnologik rejimini optimallashtirish uchun gidrodinamik tadqiqot o’tqazish

Yadro-magnitli karotaj