logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Информатика и ИТ
  4. C++ dasturlash tilida tarmoqlanuvchi jarayonlarni dasturlash

C++ dasturlash tilida tarmoqlanuvchi jarayonlarni dasturlash

Загружено в:

14.03.2023

Скачано:

0

Размер:

280.8505859375 KB
Скачать
C++ dasturlash tilida tarmoqlanuvchi jarayonlarni dasturlash Reja: 1. if va if else operatorlari; 2. ? : operatori 3. break operatori 4. switch operatori Chiziqli jarayonlarni dasturlashda buyruqlar ketma-ket bajariladi, tarmoqlanuvchi jarayonlarni dasturlashda esa, buyruqlar ma’lum bir shartlar asosida tarmoqlanish bo‘yicha bajariladi. C++ dasturlash tilida tarmoqlanuvchi (shartli) jarayonlarni bir necha turlarga bo’lingan holda dasturlar tuziladi. Tarmoqlanuvchi jarayonlami amalga oshiruvchi operatorlarni qisqacha qilib shartli operatorlar deb yuritamiz. Shartli operatorlar ham qisqa, to’liq va sodda shartli operator ko‘rinishlarda tarmoqlanuvchi jarayonlami amalga oshiradi. Tarmoqlanuvchi jarayonlarni C++ dasturlash tilida, albatta, tarmoqlanuvchi algoritmlar asosida bajariladi. Algoritm bajarilish vaqtida ma&#39;lum bir shartlar asosida algoritmning u yoki bu qismi bajarilishini ta’minlash maqsadida shartli operatorlardan foydalaniladi. Tarif: Algoritm tarkibidagi shart asosida algoritmning tarmoqlarga bo‘linishiga xizmat qiluvchi operatorlar shartli operatorlar deyiladi. Hayotdagi asosiy ko‘p masalalarni dasturlash vaqtida, albatta, tarmoqlanuvchi algoritmlar asosida bajariladi. Tarmoqlanuvchi algoritmlar ham ikki xil holatni o’z ichiga oladi:  ya&#39;ni shart rost bo’lganda ma’lum bir vazifani yolg’on bo’lganda hech qanday vazifani bajarmaydi  va shart rost bo’lganda ma’lum bir vazifani yolg&#39;on bo’lganda boshqa vazifani bajaradi . Demak, yuqoridagi ikki holatni e’tiborga olib, shartli operatorlar ham qisqa va to’liq ko&#39;rinishga ega. if operatori Qisqa shartli operatorning umumiy ko‘rinishi quyidagicha: if <(shart)> {operator1; operator2; ... operatorn;} if operatori tarkibida shartlar ikki va undan ortiq bo‘lsa mantiqiy ifodalar asosida birlashtiriladi. if operatori tarkibidagi shart faqat chin bo’lgandagina {} ichidagi opertorlar bajariladi.0C 030E if operatori Misol: Uchta natural son berilgan bo’lsin, agar oxirgi ikkitasining yig’indisi birinchisiga teng bo‘lsa, u holda birinchisini oxirgi ikkitasini ayirmasi bilan almashtiring aks holda о’zgarishsiz qoldirilsin.0C 030E if else operatori C++ dasturlash tilida tarmoqlanuvchi jarayonlarni to’liq shartli ko‘rinishini ifodalash uchun if else operatoridan foydalaniladi. Berilgan shart (mantiqiy ifoda)ning qiymati true (rost) yoki false (yolg‘on)ligiga bog‘liq holda u yoki bu buyruqlar ketma-ketligini bajarish zarur bo‘lgan holda tarmoqlanish buyrug‘ining if - else ko‘rinishidan ifodalaniladi.0C 0E if else operatori Tarmoqlanuvchi jarayonlami C++ dasturlash tilida to‘liq shartli operatorning umumiy ko‘rinishi quyidagicha: if <(shart)> {operator1; operator2;... operatorn;} else {operator_xl; operator_x2;... operator_xn;} if else operatori tarkibidagi shartlar chin qiymat qabul qilganda {operator1; operator2; ... operatorn;} bajariladi aks holda { operator_x1; operator_x2; ... operator_xn;} bajariladi .0C 0E if else operatori Misol: Quyidagi masalani C+ + tilida dasturiy ta&#39;minotini yaratish.0C 0E ? : operatori ?: shart amali : C++, Java dasturlash tilida “?” amali ham aniqlangan bo‘lib tekshirilayotgan shart nisbatan sodda bo‘lsa, shart amalining «?:» ko‘rinishini ishlatish mumkin. ?: shart amalining umumiy ko‘rinishi quyidagicha. <mantiqiy ifoda> ? <ifoda1> : <ifoda2>; Shart amali if shart operatoriga o‘xshash holda ishlaydi: agar <mantiqiy ifoda> 0 qiymatidan farqli yoki true bo‘lsa, <ifoda1>, aks holda <ifoda2> bajariladi. Odatda ifodalar qiymatlari birorta o‘zgaruvchiga o‘zlashtiriladi.1E 0E ? : operatori Misol: Quyidagi masalani C+ + tilida dasturiy ta’minotini yarating.1E 0E break operatori Ba’zan dastur yoki qaysidir buyruqlar to‘liq ijro etilmasdan, qo‘qqisdan ishni to&#39;xtatib (avariya holati) dastur yoki buyruqdan chiqib ketishga to‘g‘ri keladi. Bunday vaziyatlarda break (uzish) operatoridan foydalaniladi. C++ break operatorini uchratgach, dasturni bajarishni to‘xtatadi va break operatori joylashgan blokdan chiqib, undan keyingi buyruqlarni bajarishga o‘tadi. Demak, unutmaslik kerakki, break operatori faqat o‘zi joylashgan blokdan chiqib ketish imkonini beradi. Lekin tanlash, sikl buyruqlari ichida break operatoridan foydalanilsa, o‘sha buyruqning o‘zini blok deb tushunadi.2009 0E break operatori Bu operatordan zarurat bo‘lganda dasturning ixtiyoriy joyida foydalanish mumkin. Ammo chuqur o&#39;ylamasdan foydalanmaslik tavsiya etiladi. Masalan, int main( ) funksiyasi blokida foydalanilsa, break ; operatoridan keyingi buyruqlar bajarilmaydi. Bu holda break operatori int main( ) funksiyasi blokidan chiqishni ta’minlaydi va natijada dasturni bajarish to&#39;xtatiladi. 2009 0E Tanlash operatori Dasturlash tillarida algoritmlar dasturini tuzish vaqtida shartlar qiymati ikkitadan ortiq holatlarni e’tiborga olish kerak bo’lgan holatlarda, har bir shart uchun alohida kod yozishga to‘g’ri keladi. Agar shartlar soni ko‘p bo‘lgan holatlarda, albatta, tanlash operatorlaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir. C++ dasturlash tilida tanlash jarayonlarini if qisqa shartli operator ko‘rinishda ham ifodalash mumkin. Bunday holatda, albatta, har bir tanlov uchun shartli kod yoziladi. Misol: Ranglarni ajratadigan robot faqat ranglarni tartib raqamiga qarab ajratadi. Siz robotga ranglarni ajratishga yordam bering(l-oq, 2-qora, 3- qizil, 4-sariq, 5-yashil, 6-kO&#39;k).26 0E Tanlash operatori26 0E Tanlash operatori Tanlash jarayonlarini dasturiy ta’minotini yaratishda doimo qisqa shartli operatorlaridan foydalanilsa, dasturning ishlash holat tezligi susayganligi seziladi, bunday holatlarda tanlash jarayonini switch operatoridan foydalanish maqsadga muvofiq.26 0E1B16 switch operatori C++ dasturlash tilida tanlash jarayonini tasvirlash uchun switch operatorining umumiy ko&#39;rinishi quyidagicha. switch (<ifoda>) { case <qiymat1>: <operatorlarl>; break; case <qiymat2>: <operatorlar2>; break; ------------------------------------------------- case <qiymatn>: <operatorlarn>; break; default: <operatorlar x>; } Tanlash operatorining ishlash jarayoni switch operatori tarkibidagi ifoda qiymati qiymat1 ga teng bo’lsa operatorlar1 , qiymat2 ga teng bo’lsa operatorlar2 va hakoza qiymatn ga teng bo’lsa operatorlarn bajariladi aks holda default kalit so‘zidan keyingi operatorlarx bajariladi.06 0E1B16 switch operatori Misol: Hafta kunlarini tartib raqami berilganda unning qaysi kun ekanligin aniqlash dasturi.06 0E1B16 switch operatori Tanlash operatorini tanlash sharti natijasining bir nechta qiymati uchun yagona qiymat tanlansa, bunday holatlarni ham e’tiborga olish mumkin. Tanlash operatorini tanlash sharti natijasining bir nechta qiymati uchun yagona qiymat tanlanishini quyidagi masala orqali ko‘rib chiqamiz. Misol: Berilgan oy tartib soni qaysi faslga tegishli ekanligini aniqlash dasturi.06 0E1B16 switch operatori06 0E1B16

Похожие

C++ dasturlash tilida takrorlanuvchi jarayonlarni dasturlash
C++ tilida tarmoqlanuvchi dastur
C++ dasturlash tilida funksiyalarni yaratish va ulardan foydalanish
C++ dasturlash tili. C++ tili tuzilishi
Ichma-ich joylashgan murakkab takrorlanuvchi jarayonlarni dasturlash