Ипак қурти биологияси - Текстиль - Рефераты

Ипак қурти биологияси

Загружено в:

26.11.2022

Скачано:

0

Размер:

10316.23828125 KB

Ипак қурти биологияси Reja: Тут ипак қуртининг ҳайвонот оламида тутган ўрни  Тут ипак қуртининг зоологик систематикаси ва ривожланиш даврлари  Ёввойи ипак қуртлари ва уларнинг халқ хўжалигидаги аҳамияти  Ипак қуртининг ривожланиш даврлари;

Тут ипак қуртининг ҳайвонот оламида тутган ўрни Биология грекча сўз бўлиб, биос - ҳаёт, логос -таълимот деган маънони билдиради. Бошқача қилиб айтганда, биология - тирик табиат ва мавжудотларнинг ҳаёт фаолияти тўғрисидаги фанлар мажмуидир. Тут ипак қуртининг зоологик систематикаси ва ривожланиш даврлари Ипак қуртининг турлари. Табиий ипак фақат тут ипак қурти пилласидан эмас, балки ипак қуртининг сатурнид оиласига кирувчи 20 га якин туридан иборат бўлган ёввойи ипак қуртларининг пилласидан ҳам олинади. Уларнинг толаси пишиқ, табиий чиройли, рангдор, кимёвий моддалар ва бошқа зарарли таъсирларга чидамлилиги билан ҳарактерланади. Лекин толаси тут ипак қуртининг пилласига нисбатан йўғон, ёмон чувилади (баъзилари йигирилмайди), турли хил рангларга бўялмайди, ипак миқдори кам бўлади. Тут ипак қурти зоологик систематикада академик Г.Я. Бей-Биенко таърифи фақат тут барги билан озиқлангани учун тут ипак қурти ( Bombyx mori L .) тури, қуртлик даврининг охирида мудофаа қатлам пилла ўрагани учун пиллакашлар ( Bombycidial ) оиласи, вояга етган даврида капалагининг танаси тангачалар билан қопланганлиги учун тангачалилар ёки капалаклар ( Lepidoptera ) туркуми, индивидуал ривожланишида тўлиқ шаклини ўзгартириб ривожланганлиги учун тўлиқ метаморфозалилар ( Holometabola ) бўлими уч жуфт оёқлари, танаси, бош, кўкрак ва қорин қисмларига ажралганлиги учун олти оёқлилар ( Insekta ) ҳашаротлар синфи нафас олиш органлари трахеядан тузилганлиги учун ( Tracheata ) трахея билан нафас олувчилар кенжа типига ва ниҳоят оёқлари бўғимлардан иборат эканлиги учун ( Arthropoda ) бўғимоёқлилар типига киради. Кўпчилик ёввойи ипак қуртининг пиллаларидан ипак пахта (момик) олиниб, улар табиий шароитда, яъни дарахтзор ёки бутазорларда боқилади. Ёввойи ипак қуртларига Айлант, канакунжут ва Ассам ипакТут ипак қуртининг хайвонот оламида тутган ўрни.

қуртлари, шунингдек, Хитой, Япон ва Хиндистон эман ипак қуртлари киради . 1 1 Ёввойи ипак қуртлари ва уларнинг халқ хўжалигидаги аҳамияти. Тут ипак қурти бир йилда неча авлод беришига қараб моновольтин (бир йилда бир авлод берадиган), бивольтин (бир йилда икки авлод берадиган) ва поливольтин (йилига иккитадан ортиқ авлод берадиган) зотларга бўлинади. Асосан, моно ва бивольтин зотлар саноат аҳамиятига эга. Моновольтин зотлар кўпроқ ипак беради, булар асосан, баҳорги қурт боқиш даврида боқилади. Бивольтин зотлар юқори ҳароратга жуда чидамлилиги билан характерланади, саноатда қайтадан ёзда ва кузда қурт боқиш учун дурагай қурлар тайёрлашда компонентлардан бири сифатида фойдаланилади. Ёввойи ипак қуртлари орасида хитой дуб ипак қурти - (Antherаla рerпуi) Ҳинд дуб ипак қурти - (Antherаla mylitta) дуб дарахтининг баргидан Япон дуб ипак қурти ёки ямамай - (Antherаla jamamai) дуб ипак қурти оиласининг учинчи вакили ҳисобланади. Қурт Японияда кўпайтирилган. Айлант, канакунжут ва Ассам ипак қуртлари, шунингдек, Хитой, Япон ва Хиндистон дуб ипак қуртлари киради. Табиий ипак фақатгина тут ипак қурти пилласидан эмас, балки ипак қуртини сатурнид ( Saturnidov ) оиласига кирувчи ва 20 га яқин зотдан иборат глазчатка ( А ttаcidae ) ярим хонакилаштирилган оиласининг танга қанотлилар бўлимига кирувчи ёввойи ипак қуртининг пилласидан ҳам олинади. Уларнинг толаси пишиқ, табиий чиройли, рангдор, намдан, кимёвий моддалардан ва бошқа зарарли таъсирларга чидамлилиги билан характерланади. Лекин толаси ипак қуртининг пилласига нисбатан йўғон, ёмон суғуриладиган (баъзилари йигирилмайди), турли хил рангларга бўялмайди, ипак миқдори кам бўлади. Кўпчилик ёввойи ипак қуртининг пиллалардан ипак пахта (момиқ) олиниб, булар табиий шароитда яъни дарахтзор ёки бутазорларда боқилади. 1 . Dr.Bharat B Bindroo Dr. Satish Verma Sericulture Technologies Developed by CSRTI MAYSORE. 2008

2-Расм. Ёввойи ипак қуртлари А-Айлант ипак қуртининг капалаги; Б-Хитой дуб ипак қуртининг капалаги; В-Айлант ипак қурти; Г-Хитой дуб ипак қурти; Д-Хитой дуб ипак қуртининг пилласи; Е-Ҳинд Гуссор ипак қуртининг пилласи 3-Расм. Ёввойи ипак қуртларининг бутазорларда табиий озиқланиши ва пилла ўраш жарёни

4 -Расм. Хонакилаштирилган тут ипак қурти ва ёввойи эман ипак қуртларини ривожланиш босқичларини бир бирига таққослаш Тут ипак қуртининг ривожланиш босқичларини Дуб ипак қуртининг ривожланиш босқичларини

1. Ипак қуртининг ривожланиш даврлари; Тут ипак қурти тўлиқ метаморфозали ҳашаротлар гуруҳига кириб, туртта ривожланиш даврини бошидан ўтказади.

Назорат саволлари: 1. Ипак қуртининг нечта ривожланиш даврлари мавжуд? 2. Метаморфоза даврини изоҳланг. 3. Ипак қуртининг тухумлик даврини сўзлаб беринг. 4. Личинкалик даврининг аҳамияти. 5. Қайси даврда ипак қурти шаклини тўлиқ ўзгартиради. 6. Имаго даври деганда нимани тушунасиз? 7. Қандай ёввойи ипак қуртларини биласиз? 8 .Ёввойи ипак қуртларини ривожланиш даврини изоҳланг.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ 1. Ахмедов.Н, И.Эльмурадова – Тутоводство, Тошкент, 2006. Ўқув қўлланма, 35 бет 2. Рахмонбердиев.К, М.Хиббимов – Тутни қаламчадан ўстириш, Тошкент. 2008. услубий қўлланма, 99 бет 3. Ахмедов Н, Муродов С – Ипакчилик асослари, Тошкент, 1998 й Дарслик, 2007 бет 4. Ахмедов Н. – Ипак қурти экологияси ва боқиш агротехникаси, Тошкент, 2014 йил. Дарслик. 180 бет

Похожие

Ипак қурти селекцияси ва уруғчилиги

Тут ипак қурти касалликлари, зараркунандалари ва уларга қарши кураш

Тут ипак қурти экологияси ва ташқи муҳит омилларини таъсири

Тут ипак қурти пилласининг тузилиши ташқи белгилари ва асосий хусусиятлари. Пила ипининг тузилиши ва асосий хусусиятлари

Инкубаторияни ташкил қилиш ва тайёрлаш. тут ипак қурти уруғини жонлантиришга қўйиш муддатини аниқлаш ва жонлантириш усуллари