Klimakterik sindromda hamshiralik parvarishi. Klimakterik sindromning klinik belgilari - Медицина - Рефераты

Klimakterik sindromda hamshiralik parvarishi. Klimakterik sindromning klinik belgilari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

19.9130859375 KB

Klimakterik sindromda hamshiralik parvarishi. Klimakterik sindromning klinik belgilari Ayollarda 35 yoshdan keyin anovulyator hayz sikli kuzatiladi, tuxum donning reproduktiv faoliyati buziladi, hayz sikli muntazam bo‘lib turadi, menopauzaga 4 yil qolganda hayz sikli buziladi. O‘tish davrida hayz sikli 4 turga ajratiladi: 1. Muntazam takrorlanib turuvchi. 2. Muntazam takrorlanib turuvchi sikl kun yoki haftalab, ayrimlarda oylab hayz siklining to‘xtashi bilan almashinib turadi. 3. Oligoamenoreya hayz qonining kam kelishi. 4. Oligoamenoreya disfunksional qon ketishlar bilan almashinib turadi. 5–10% ayollarda hayz sikli menopauza davrida muntazam bo‘lib turadi, estrogen yetishmasligi kuzatilmaydi. Simptomlar kelib chiqishi vaqtiga qarab erta, o‘rta, kechki simptomlarga bo‘linadi. Ertangi simp tomlar menopauza boshlanishi bilan boshlanib, 1–5 yilgacha davom etadi. Bular orasida isib ketish, ko‘p terlash, bosh og‘rig‘i, gipo va gipertenziya, qaltirash, yurakni tez urishi va psixoemotsional (uyquchanlik, xolsizlik, depressiya, qo‘rquv, eslash qobiliyatining buzilishi, libido (ishqiy mayilning susayishi). psixoemotsional buzilishlar klimakterik depressiya emotsional affektiv sindromlarni yuzaga kelishi; kayfiyatning tushkunligi, o‘ziga va atrofdagi odamlarga nisbatan qiziqishning yo‘qolishi, holdan toyishi, qo‘rquv, bezovtalik, qarilik oldidagi qo‘rquv, tez jahl chiqishi, o‘z-o‘zi dan yig‘lash, ayrimlarda agressivlik, jahildorlik, dushmanlik kabi fazil atlar kuzatiladi. Kognitiv buzilishlar ish qobiliyatini susayishi boshqa faoliyat bilan shug‘ullanishi, eslab qolish qobiliyatini susayishi. seksual buzilishlar ishqiy mayilini susayishi, jinsiy aktivlik saqlanib qoladi, ayrim ayollarda, aksincha libido zo‘rayadi. endokrin metabolitik buzi lishlar tana vaznining ortishi, bel va son aylana indeksining oshishi, suyuqlikning ushlanib qolishi natijasida shish paydo bo‘lish, dispepsiya, bug‘inlardagi og‘riq, ko‘krak bezlarining kattalashishi, ko‘p suv iste’mol qilishi.

o‘rta-oraliqda paydo bo‘ladigan simptomlar urogenital, doimiy abakterial sistouretritlar vaginitlar, jismoniy zo‘riqishda, yo‘talganda, aksa urganda siydikni ushlab turolmaslik, jinsiy a’zolarning pastga siljishi, qinning quriqlashib qolishi, tashqi jinsiy a’zolar sohasida qichishish, sistalgiya. Teridagi o‘zgarishlar (epiteliyni yupqalashib qolishi, atrofiyasi, infektsiyaga chalinuvchanligi). Terining qurishi, ajin lar paydo bo‘lishi, tirnoqlarning sinuvchanligi, sochning quruqligi va tushishi. Ko‘rish a’zolaridagi o‘zgarishlar (quriq ko‘zlar sindromi, katarakta) yuqorida ko‘rsatilgan simptomlar menopauza boshlangandan keyin 1–3 kun o‘tgach paydo bo‘ladi. Bunday holatlarda davolashni qu yidagi mutaxassislar dermatolog, ginekolog, urolog, okulistga yuboriladi. Kechki simptomlar klimakterik sindromini xafvli simptomlari hisoblanadi. Bu simptomlar menopauza boshlagandan so‘ng 5–10 yil o‘tgach yuzaga keladi. Osteoporoz skelet kasalligi suyak hajmining kamayishi, yurak qon tomirlar kasalligi (yurak va tomirlar baseynida o‘tkir holatlar, yurak ishemik kasalligi xuruji) depressiya, Alsgeymer kasalligi. Osteoporoz katta ahamiyatga ega spirtli ichimliklar ichish, chekish, ovqat ratsionida kal’tsiy yetishmasligi, menopauzani erta boshlanishiga va darmonsizlik, tez-tez charchash, dumg‘aza va bel sohasida og‘riq, tez-tez suyak sinishlari kabi belgilar paydo bo‘ladi. Klinik tekshirish perimenopauza davrida shikoyat va anamnezni so‘rab- surishtirish, umumiy va ginekolog tekshirish, genital organlar va ko‘krak bezlarni ultratovush apparati yordamida tekshirish, glyukoza miqdorini aniqlash, qon bosimini o‘lchash, tana vaznini bo‘yiga nisbatan munosabatini aniqlash. Umumiy quvvatlovchi vositalar, ratsional gigiyenik rejim yoshi o‘tgan ayollarga tavsiya etiladi. Ovqat ratsioniga meva, sabzavot va vitamin preparatlari tavsiya etiladi. Vitamin A antigistamin xususiyatga ega vitamin C lipid almashuviga ta’sir etadi. Vitamin E gipofizdagi qon almashinuvini yaxshilaydi. Hozirgi vaqtda klimaterik buzilishlarni davolashda o‘rinbosar gormonal terapiya eng effektiv davolash usuli hisoblanadi. Postmenopauzal buzilishlarni oldini olish va davolash uchun o‘rinbosar gormonal terapiya qo‘llaniladi. 1. Qisqa muddatli tuxumdonlar yetishmasligini ilk simptomlarini bartaraf etishga qaratilgan 3–6 oy muddat

davomida tavsiya etiladi. 2. Uzoq (himoya) muddatli terapiya kechki metobolitik buzilishlar va Alsgeymer kasalligini davolashda qo‘llaniladi. o‘rinbosar gormonol terapiya. Qisqa muddatli: simptomlarga terapevtik ta’siri, neyrovegetativ, kosmetik, psixologik, urogenital ta’siri. Uzoq muddatli: osteoporoz, IBS, depressiya, Alsgeymer kasalligining oldini olish maqsadida qo‘llaniladi. O‘rinbosar gormonal terapiya maqsadida estrogenlar bilan gestagenlar kombinatsiyasi, estrogenlar bilan anderogenlar kombinatsiyasi, mono terapiya progestinlar yoki androgenlar qo‘llaniladi. Klimakterik davrda patologik klimaks sindromining oldini olish va garmonlar bilan davolash. 1. Tabiiy estrogenlar yoki uning analoklari (17 β estradiol, estradiol vererat). 2. Estragenlar dozasi prolifratsiya fazas idagi miqdoriga teng. 3. Estragenlarni progestinlar yoki androgenlar bilan kombinatsiyada berish mumkin. 4. Osteoporoz, miokard infarkti va insultni oldini olish uchun 5–7 yil davomida gormonal terapiya o‘tkaziladi. Klimakterik sindromda qo‘llaniladigan chora-tadbirlar: issiqlik ko‘tarilishi (yuzning isib ketishi va terlash) da, jinsiy xususiyatning susayishi va jinsiy aloqada og‘riq sezishlikda va osteoporoz va suyaklar sinishining oldini olish uchun. Siydikni ushlab tura olmaslik hollarida: mijozga tushuntirish, yashash tarzini o‘zgartirish tavsiya etiladi, sog‘lomlashtirish muolajalari o‘tkaziladi, oilasiga yordam beriladi. Issiqlik kamayishi va suyak massasining kamayish mexanizmi: Ayol jinsiy gormonlari sust ishlab chiqariladi, nerv sistemasi fiziologik aktiv moddalar ishlab chiqaradi, suyaklar rezorbsiyasi tezlashadi, siydik bilan kal’tsiy chiqariladi, suyak massasi kamayadi. Siydikni ushlab tura olmaslikda hamshiralik parvarishi. Sababi: oraliq mushaklarining, siydik pufagi pardalarining atrofiyaga uchrashi sababli, siydikni ushlab turish qiyinlashadi. hamshiralik parvarishi. Mijozga tushuntirish, ruhiy qo‘llab-

quvvat lash, chanoq mushaklarini gimnastika muolajalari yordamida mustahkaml ash, kundalik hayotida yordam berishdan iborat. Osteoporoz sabablari: mineral almashinuvi buziladi, siydik bilan kal’tsiy chiqishi kuchayadi. Ichaklarda kal’tsiy surilishi buziladi, natijada suyak miqdori kamayadi. Suyakning qattiqligi kamayib, osteoporoz rivojlanadi. Osteoporozda hamshiralik parvarishi osteoporozni aniqlash, dieto terapiya, davolovchi gimnastikadan iborat.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. Ya.N. Allayorov. Reproduktiv salomatlik va kontratseptiv texnologiya.– T.: «Istiqlol» nashriyoti, 2005. 2. Я.Н. Аллаёров, М.И. Расулова, Д.У. Юсупова. Патологик акушерлик.– Самарқанд, 2007. 3. Ya.N. Allayorov. Akusherlik.– T.: «O‘zbekiston Milliy entsiklopediyasi» Davlat ilmiy nashriyoti, 2008. 4. Ya.N. Allayorov, N. I. Zokirova, A. T. Safarov, F. Q. Asqarova. Akusherlikda shoshilinch yordam.– Samarqand, 2009. 5. Р.У. Арзиқулов. Репродуктив саломатлик асослари. – T.: «Ўзбекистон миллий энциклопедияси» Давлат илмий нашриёти, 2010. 6. Ю.А. Гуркин, В.И. Грицюк. Гинекология. Справочник семейного врача. Москва – Санкт-Петербург, 2005. 7. В.И. Дуда, В.И. Дуда, И.В. Дуда. Акушерство.– Минск: «Вышэйшая школа», 2004. 8. M.F. Ziyayeva, G.X. Mavlyanova. Ginekologiya. – T.: «O‘qituvchi» nashriyot matbaa ijodiy uyi, 2007. 9. Н.Е. Кретова, Л.М. Смирнова. Акушерлик ва гинекология. – T.: «Ибн Сино» номидаги нашриёт, 1991.

Похожие

Klimakterik davrda hamshiralik parvarishi. Klimakterik davrda fiziologik va ijtimoiy ruhiy muammolarning rivojlanishi

Kattalarda hamshiralik parvarishi

Hayz faoliyatining buzilishi va predmenstrual sindrom

Kattalarda hamshiralik parvarishi Testlar

Tug‘ruq jarayonida hamshiralik parvarishi