Главная страница
Рефераты
Психология
Zamonaviy tadbirkor psixogrammasi hamda professiogrammasi
Zamonaviy tadbirkor psixogrammasi hamda professiogrammasi
Загружено в:
20.09.2019
Скачано:
0
Размер:
185.5 KB
Скачать
Похожие
Psixologiya о‘qitish metodikasi kursining dasturi
Tadbirkorlik faoliyati motivasiyasiga oid ijtimoiy-psixologik nazariyalar va ularning tahlili
Tadbirkorlik faoliyati va uning ijtimoiy-psixologik xususiyatlarini mahalliy sharoitda o’rganilishi
Tadbirkorlik va uning motivasiyasi muammosini ijtimoiy tasavvurlar konsepsiyasi doirasida o’rganilishi
Psixologiyada bixeviorizm tushunchasi. Zamonaviy mutaxassis hayoti va faoliyatida psixologiyaning o`rni
![korporasiyalar mehnati; mehnat mahsulotlari; kasbga doir malakali razryadlar, kategoriyalar va to’lovlarning professionallik darajasi; ish beruvchining kasbga doir huquqlari; ish beruvchining kasbga doir majburiyatlari; kasbning insonga nisbatan pozitiv ta’siri; kasbning negativ tomonlari kabilar tashkil etishi mumkin. (b) . Kasbdagi inson. Mehnat subyekti. “Psixogramma” (insonning kasbiy mehnatiga chizgilar). Kasbdagi o’sish, qiyin vaziyatlarni yengib o’tish va kasbiy faoliyatni samarali bajarish uchun kerak bo’ladigan psixologik sifatlar majmui “Psixogramma”ni tashkil etadi va uning mazmunini quyidagilar: [I] mutaxassisning hissiy-irodaviy, motivasion sohasiga oid tavsiflar: motivlar, maqsadlar, vazifalar, ehtiyojlar, qiziqishlar...; kasbiy e’tirozlar, kasbiy o’z-o’zini baholash, mutaxassis sifatida his etish; hissiyotlar, psixik holatlar; insonning mehnat jarayoni natijalaridan qoniqishi. [II] mutaxassisning tashkiliy (operasion) sohasiga oid tavsiflar: mehnat va kasb to’g’risidagi psixologik bilimlar; layoqat, usul, uslub, uquv, psixotexnikaning psixologik ta’siri (o’ziga va atrofdagilarga yo’nalganlik); kasbiy o’sishga xizmat qiluvchi qobiliyatlar; kasbiy tafakkur; kasbiy shakllanish (o’sish); psixologik qarama-qarshiliklar; mutaxassisning kasbiy faoliyat doirasida o’sish va pasayish yo’nalishlari. Xulosa qilib aytganda, kasbiy faoliyatning yuqoridagi tarzda tasniflanishi ( 4.4-jadvalga qarang ) iii , kichik biznes va xususiy tadbirkorlik subyektlariga daxldor har qanday soha mutaxassisining professiogrammasini tuzishga asos bo’la oladi. Shu bois, mavzu muammosi yuzasidan olib boriladigan asosiy tadqiqotlar ikki yo’nalishda olib boriladi: birinchidan , zamonaviy o’zbek tadbirkoriga xos bo’lgan ijtimoiy-psixologik sifatlar majmuasini ishlab chiqish va kasb professiogrammasini yaratish, ikkinchidan , maxsus dastur asosida yoshlarda, xususan, talabalarda shu professiogrammaga mos keluvchi kasbiy va shaxsiy sifatlarni shakllantirish, ta’lim dasturini ishlab chiqish hamda uni amaliyotda sinab ko’rish. Bu esa o’z navbatida quyidagi ilmiy xulosalarga tayanib ish yuritishni taqozo](/data/documents/5a5d55ec-0788-433a-87ae-fd9113b22322/page-6.png)
![(psixologik ko’rsatkichlar) psixologik bilimlar psixologik harakatlar, layoqat, usullar, uquv kasbiy qobiliyat, kasbiy uquvlilik kasbiy tafakkur kasbiy shakllanish insonning kasbiy mehnatda o’sishiga va faoliyatini samarali bajarishiga ta’sir qiluvchi to’siqlar (psixologik qarama-qarshiliklar) motivasion soha operasion soha insonning kasbga doir mehnatidagi subyektiv xatti- harakatlari kasbiy ijodkorlik [ Birinchidan ], tadbirkorlikda aqliy salohiyat , intellektual xususiyatlar rivojlangan bo ’ lishi lozim . Bu sifatlar yana bir qator sifatlar bilan bog’liq: bilimdonlik, muammo va to’siq, qiyinchiliklarni oldindan ko’ra olish layoqati, rivojlangan hayot jarayonlari, oldindan ko’p sabab va oqibatlarni tasavvur qila olish, real fantaziya, tafakkurdagi kreativlik (ya’ni ijodiy yondasha olish qobiliyati) va boshqalar. Bu sifatlarning barchasi eng avvalo tadbirkorning o’z oldiga real maqsadlar qo’yish va o’z faoliyatini rejalashtira olishga imkon beradi. [ Ikkinchidan], tadbirkorga kommunikativ sifatlar zarur, ya’ni tadbirkorlik ko’pincha amalda ko’pchilikning birgalikdagi harakatlari bo’lgani uchun ham tadbirkorga odamlar bilan to’g’ri va o’rinli muomala qilish mahorati zarur. Bu blokdagi xususiyatlarga, avvalo, ko’pchilik fikrini muvofiqlashtira olish,](/data/documents/5a5d55ec-0788-433a-87ae-fd9113b22322/page-9.png)
![begonalarga nisbatan ijtimoiy nuqtai nazardan sabr-toqatli bo’lish, ba’zan oqimga qarshi bora olish, ya’ni agar manfaat talab qilsa, oxirigacha o’z nuqtai nazarini va qiziqishlarini himoya qila olish, turli toifa, jins va yosh xususiyatli insonlar bilan gaplasha olish va o’z fikrini tushuntira olish kabi qator sifatlar kiradi. [ Uchinchidan], tadbirkor ko’pincha tavakkal qilishga majbur bo’lgani uchun, unga o’ziga xos irodaviy sifatlar kerak. Ularga dastavval, tavakkal qila olish qobiliyati, o’z harakatlari, istaklari va ehtiyojlarini nazorat qila olish, kurashish, g’alaba qilish ishtiyoqi, o’z “Meni”ning fazilatlarini ko’rsatish orqali, ko’pchilikning e’tiboriga sazovar bo’lish, qat’iyat, talabchanlik, intiluvchanlik, qo’rqmaslik, dadillik kabi qator fazilatlar kiradi. [ To’rtinchidan], tadbirkor o’zini- o’zi haddan ziyod «ezadigan», tadbirkorlik faoliyatiga o’ta “berilgan” bo’lganligi uchun ham unga salomatlik, kuch-quvvat va kelajakka ishonch zarur. Tadbirkorning asosiy motivi, ya’ni faoliyatning maqsadi pul topish, uni jamg’arish va foyda uchun sarflash bo’lganligi uchun ham, ular uchun pul bilan to’g’ri muomalada bo’lish katta ahamiyat kasb etadi. [ Beshinchidan], ham iqtisodiy, ham psixologik manbalardagi tadbirkor shaxsi va faoliyati motivasiyasini turli jihatdan o’rganish shuni ko’rsatdiki, ushbu muammo ijtimoiy-psixologik bo’lib, uni aniq izlanishlar doirasida o’rganishni metodologik asoslaridan biri – ijtimoiy tasavvurlar konsepsiyasidir. Bu konsepsiyadagi uslubiy tamoyillar orqali biz tadbirkorlik faoliyati motivasiyasining ijtimoiy-psixologik xususiyatlarini aniq obyektlarda o’rganishimiz mumkin.](/data/documents/5a5d55ec-0788-433a-87ae-fd9113b22322/page-10.png)
