Ўқувчилар билимини баҳолашнинг кўп балли рейтинг тизими ва уни қўллаш йўллари - Педагогиka - Рефераты

Ўқувчилар билимини баҳолашнинг кўп балли рейтинг тизими ва уни қўллаш йўллари

Загружено в:

23.09.2022

Скачано:

0

Размер:

60 KB

Ўқувчилар билимини баҳолашнинг кўп балли рейтинг тизими ва уни қўллаш йўллари Режа : 1. Давлат талаблари ҳамда меҳнат ва касб таълими. 2. Янги рейтинг тизимининг ўзига хос хусусиятлари 3. Рейтинг тизимида ўқувчилар билимини баҳолаш ва синф журналига қайд этиш йўллари. 4. Синф журналларини юритиш ва якун чиқариш.

1. Давлат талаблари ҳамда меҳнат ва касб таълими Прездентимиз И.А.Каримов «Баркомол авлод Ўзбекистон тараққиётининг пойдевори» мавзусидаги маърузаларида меҳнат ва касб таълими соҳасида, ўқитувчи ва тарбиячиларнинг қай даражада этук билимли бўлишлари кераклиги ҳақида алоҳида тухталиб ўтганлар. Давлат талабларида меҳнат ва касб таълими ўқитувчиси ўз соҳасига тегишли барча меёрий – ҳуқуқий, меёрий – услубий ҳужатларни билиши, ўқувчилар билимини баҳолашнинг янгича усулларини, айниқса, рейтинг тизимини мукаммал қўллай билишлари кераклиги ҳақида талаблар қўйилаган. Ўзбекистон Республикасининг «Таълим тўғрисида»ги қонуни “Кадрлар тайёрлаш миллий дастури” ҳамда республика вазирлар маҳкамасининг 1998- йил 13-майдаги “Умумий ўрта таълимни ташкил этиш тўғрисида”ги 203- сонли қарорини бажара бориб, вилоятимиз мактабларида бир қатор ишлар амалга оширилди. Хусусан рейтинг тизими ва уни амалга ошириш бўйича ҳам тажриба синов ишлари амалга оширилди.Шу давр ичида рейтинг тизимининг турли моделлари (вариантлари) билан иш олиб борилди ва уларнинг ўқувчилар билимини баҳолашдаги ижобий ёки салбий томонлари атрофлича таҳлил этилди. 2001-2002 ўқув йилидан бошлаб ўқувчилар билимини баҳолашнинг рейтинг тизими тажриба синовдан ўтказила бошланди. Ўзбекистон Республикаси халқ талими Вазирлигининг “Умумий ўрта таълим мактабларида ўқувчилар таълим тайёргарлиги даражаси рейтингини жорий этиш бўйича олиб борилган ишларни янада такомиллаштириш ҳақида” ги 2001 йил 14-сентабрдаги 133-сонли буйруғи ва шу асосидаги вилоят халг таълими бошқармасининг 2001-июль 11 октабрдаги 170-А буйруғи асосида синов ишлари Тўрақўрғон туманидаги 12-ўрта таълим мактабида ўтказилди.

Янги рейтинг тизимини қандай жорий этиш кераклиги ҳақида “Умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчиларининг таълим тайёргарлиги даражаси рейтинги тўғрисида”низомнинг тажриба-синов варианти “Маърифат” газэтасида эълон қилинди.Мазкур низом қабул қилиниши муносабати билан халқ таълими Вазирлигининг 1998 йил 10 сентабрдаги “Ўқувчиларнинг таълим тайёргарлиги даражаси рейтингини тадбиқ этиш бойича тажриба синов ишларини ташкил этиш ҳақида”ги 172-сонли, ҳамда 2000 йил 31-июлдаги 145-сонли буйруқлари ўз кучини йўқотганлиги сабабли олдинги рейтинг тизимига доир чиқарилган турли қўлланма ва тавсиялардан ҳам фойдаланилмайди. 2. Янги рейтинг тизимининг ўзига хос хусусиятлари Янги рейтинг тизимининг жуда кўп ўзига хос хусусиятлари мавжуд. Аввало ўқувчилар “2”, “1” деб аталувч ўқувчи учун ҳам, ота-она учун ҳам хунук бўлган баҳодан воз кечилди. Иккинчидан, аввалги рейтинг тизимдаги жорий, оралиқ, якуний назоратлардаги балл тўплашининг соат тақсимотига қараб чегараси йўқолди. Ўқувчилар истаганича балл тўплаши қизиқиш иштиёқига қараб балл тўплаш имкониятлари туғилди. Аввалги рейтинг тизимида учта назорат тури бўлган бўлса, бунда бешта назорат тури мавжуд. Булар қуйидагилар: 1. Оралиқ назорат - ОН 2. Жорий назорат - ЖН 3. Маҳсус назорат - МН 4. Босқичли назорат - БН 5. Якуний назорат - ЯН 1. Оралиқ назорат ДТС да кўрсатилган ёки бу фан бўйича ўқитувчилар томонидан ўзлаштириши мажбурий бўлган билим, малака ва кўникмалар элементларининг йиғиндисидан иборат бўлган, сон жиҳатидан аниқ белгилаб қўйилган мажбурий стандарт текшириш ишларидан (МСТИ) иборатдир. Мажбурий стандарт текшириш иши (МСТИ)учун танланган

мақсад вазифалар ҳар бир фан бўйича таълим жараёнини ташкил этишнинг ўзига хослиги, ўқувчиларнинг ёши ва психологик хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда белгилаш. 2. Жорий назорат (ЖН)-нинг асосий вазифаларидан бири - ўқувчиларнинг билимларидаги бўшлиқлар пайдо бўлишини олдини олиш ва уни бартараф этиш мақсадида амалга ошириладиган мажбурий тўлдирувчи сўровлардир. ЖН бундан ташқари МСТИ лар оралиғида ўтказиладиган анъанавий сўровлардир . Ўқувчилар билими 0 балдан 3 балгача баҳоланади . 3. Ўқувчиларнинг истак ва хохишларига қараб барча ўқувчилар учун мажбур бўлмаган ўқувчиларнинг ижодий ишлари , қўшимча топшириқларни бажаришларини ҳисобга оладиган махсус назорат тури ҳам мавжуд . Ишнинг МН тури ўқувчилар билан келишилган ҳолда амалга оширилади . Меҳнат таълимидан мактаб , туман , вилоят олимпиадаларида қатнашувчи , турли спорт мусобақалари , кўрик танловларда , кечаларда иштирок этиш , макетлар ясаш , ижодий расмлар чизиш кабилар шулар жумласидандир . 4. Босқичли назорат (БН) ички ва ташқи назорат шаклларида бўлади. Бу назорат ўқув йили якунида баъзан зарур ҳолларда чораклик (ярим йиллик) якунида бўлиши мумкин. Назоратнинг ушбу тури ўқувчиларнинг чораклик (ярим йиллик) ёки йиллик рейтингини холислигини аниқлаш мақсадида тест синови ёзма ишлар ёки синовлар ўтказиш орқали амалга оширилади.Бу назоратни ўтказиш унинг шакл ва мазмунига кўра таълимни бошқариш органлари томонидан айрим ҳолларда мактаб педагогика кенгаши томонидан қабул қилинган қарор асосида олиб борилади. 5. Якуний назорат умумий ўрта таълим мактабларида таълимнинг тўлиқ курси тугаганидан сўнг давлат аттестацияси шаклида амалга оширилади. Рейтинг тизимида ўқувчилар билимини баҳолаш ва синф журналида қайд этиш тартиби . 1. Рейтинг тизимида ўқувчилар билимини баҳолаш ва синф журналига қайд этиш йўллари.

Маълумки ”Умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчиларнинг таълим тайёргарлиги даражаси рейтинги тўғрисида”ги Низомда стандарт рейтинги балларини ҳисоблаш,чоракдаги рейтинг балларини сарҳисоб қилиш,ўқувчилар ўзлаштиришларини ҳисобга олиш умумий ведомостларидан формалар берилган. Меҳнат ва касб таълими фанларида ҳам ана шулар асосида иш олиб борилади. a) Масалан, ҳар бир мажбурий стандартли текширув ишини (МТСИ) ҳар бир чоракка мослаб режалаштирилади. МТСИ нинг шакли белгиланади. У тест шаклида бўлиши, чоракда 4 ёки 5 марта ўтказилиши мумкин. Ҳар бир МТСИ да ўқувчиларнинг билим, малака ва кўникмаларини белгилаш ишнинг оғир ёки енгиллигига қараб рейтинг бали белгиланади. Ишда текшириладиган билим, кўникма ва малакалар асосий элементларининг рўйхати олдиндан тайёрланиб уларга тегишли боблар белгилаб қўйилади. Қўшимча балл. Янги жорий этилаётган рейтинг тизимида мажбурий стандарт терширув иши учун қўшимча баллга ҳам имконият берилган. Қўшимча балл синфдаги барча ўқувчилар учун мажбурий бўлмаган иш туридир. Бу 40 дақиқа ичида олинаётган мажбурий стандарт текширув ишини муддатдан олдин бажариб бўлган ўгувчилар дарснинг маълум қисмида бўш отирмасликлари ва яна қўшимча топшириқлар бажаришлари учун мўлжалланган топшириқ ҳисобланади.Бунинг учун ўқитувчи МСТИнинг мақсад ва мавзусига доир топшириқлар тайёрлаб қўяди.Бу топшириқ ҳам асосан ўрганилаётган мавзуларга доир бўлиб нечта билим, малака ва кўникма елементлари борлиги ҳамда белгиланган баллар кўрсатиб қўйилиши керак. қўшимча балл учун олинган иш ҳам олинган МТСИ нинг пастига ҚБ иши деб бажарилиб текширилгандан сўнг тегишли баллни қўйиб қўйилади. ҚБ топшириқларининг оғир енгиллигига қараб баллар белгиланади ва у балл иш режада қайд этилган бўлади. 4. Синф журналларини юритиш ва якун чиқариш.

Синф журнали давлат ҳужжати бўлиб бу ҳужжатни журналда қсйд этилган қоидалар асосида тўлдирилиши керар.Ёзувлар аниқ,чиройли ва тушунарли бўлиши зарур.Журналда ҳар бир МТСИ олинганда 3 тадан катак қолдирилади.Биринчи катакка қўшимча балл,иккинчи катакка МТСИнинг бали,учинчи катакка тўлдирувчи баллар қўйилади.Ана шу 3 та катак учун фақат битта сана қўйилади. Чораклик (ярим йиллик,йиллик)якун чиқариш. Чораклик (ярим йиллик,йиллик) якун чиқариш учун: 1. Текшириш ишининг ҳақиқий бали (ТИҲБ). 2. Тўлдирувчи балл (ТБ) 3. Эркин балл (ЭБ) 4. Қўшимча балл ва ижодий балл (ҚБҚИБ) 5. Чоракдаги ҳақиқий рейтинг бали (ЧҲРБ) 6. Чоракдаги стандарт рейтинг балга (ЧСРБ) нисбатан фоизи. 7. Ўқувчининг фоизга нисбатан ўрни. (ЎФНЎ) Йиллик якун чиқариш учун йиллик стандарт рейтинг баллар йиғиндисига ҳақиқий рейтинг баллар йиғиндисини 100 га кўпайтириб йиллик стандарт рейтинг балига бўлинади.

Фойдаланилган адабиётлар : 1. Умумий ўрта таълимнинг давлат таълим стандарти ва ўқув дастури. Т. «Шарқ» 1999 йил. 4-махсус сон. 2. А.И.Воробьев. «Меҳнат политехника таълими дидактикаси». Т. «Ўқитувчи». 1997 йил. 3. К.Д.Давлатов. «Меҳнат ва касб таълими-тарбиясидан амалий машғулотлар». Т. «Ўқитувчи». 1995 йил. 4. С.Х.Абдуллаев. «Машина деталлари» маърузалар матни. НамДУ. 2000 йил. 5. Ш.Ё.Ўринбоев. «Ўқувчиларга машинашунослик элемент-ларини ўқитишда уларни фикрлаш қобилиятларини шакллан-тириш» методик тавсия. Наманган. 1995 йил. 6. www.ziyonet.uz

Похожие

Узбекистон педагогика фанининг муаммолари, изланишлар, янгиликлар

Аниқлаштирилган ўқув мақсадларини топшириқларга айлантириш

Педагогик такт ва уни куллаш йўллари

Илғор педагогик технологиялар йўналишлари

Ўқув дарсларининг турлари ва уларнинг мутахассислар тайёрлашдаги роли