logo
  1. Главная страница
  2. Рефераты
  3. Педагогиka
  4. Ўқитиш жараёнида таълим технологияларидан фойдаланиш

Ўқитиш жараёнида таълим технологияларидан фойдаланиш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

34.23828125 KB
Скачать
Ўқитиш жараёнида таълим технологияларидан фойдаланиш Ян Смитнинг „Илғор педагогик технологиялари" мавзусидаги 1999 йил 8 апрелдаги анжуманда килгаи маърузаси инновашюн педагогик технология асосида ўтказилган машғулот намунасидир. (Ян Смит-ТАСИС EDUZ -9602 „Халқ таълими вазирлиги ва олий ва ўрта махсус таълим вазирлигига Узбекистан таътим тизими ислоҳотига кўмаклашиш" лойиҳасининг халқаро эксперти, Буюк Британия, Глазго шахри, Стардклайд университетининг халқаро лойиҳалари директори.) Қуйида унинг қисқача мазмуни келтирилади. Жаноб вазир, хурматли ректорлар, проректорлар ва меҳмонлар! Мен учун Ўзбекистонга келиш ва ТАСИС дастурида қатнашиш катта қониқиш касб этади. „Илғор педагогик технологиялар" ан-жуманида иштирок этишга таклиф этганингиз учун миннатдорчи- ЛИК билдираман. Вазирингиз ҳозиргина таъкидлаганидек, анъанавий педагоги-канинг асосий кўриниши бир томонлама ҳикоя қилиш, монологга асосланган. Шу дамдаги ҳолат ҳам бунинг исботи, чунки мен 250 та тингловчи олдида бир ёқлама мулоқот-монолог ўқимоқчиман. Кслинглар, вазиятни ўзгартиришга ҳаракат киламиз. Тизимли педагогиканинг асосий белгиси ўрганилаётган курс-нинг режалаштирилишидир. Менинг маърузам учун ҳам мақсадни аниқлаб олишингиз зарур. Мисол қилиб икки кунга мўлжалланган ушбу анжуманнинг мақсадини олиш мумкин — „Япги педагогик технологияни ўрганиш". Аниқланган мақсад билан бир қаторда, муайян вазифалар қўйилиши зарур. Сизларга илтимос билан мурожаат қилишга рухсат беринг. Ҳар бирингиз ушбу анжумандан кўзланган мақсад ва вазифаларингизни ўйлаб, ёзиб берсангиз. Ушбу слайдга эътибор беринг, матнни ўқиб, жумлада бошлан-ган фикрни якунланг. (Ян Смит учта анжуман иштирокчисидан ўз ёзувини ўқиб беришларини сўради. Ўқиб эшиттирилган мақсад ва вазифалар пе дагогик тсхнологияда ўқитиш ва айрим мисолларга бағишланган эди.) Ўзимнинг биринчи вазифамни амалга оширишни тушунарли намойиш этиш учун сизлардан мақсад ва вазифаларни шакллан-тиришни илтимос қилдим. Буюк Британиядаги катор университет-ларда. шу жумладан, менинг университетимда янги педагогик технология асосида талабаларнинг ўзлари курснинг мақсад ва ва-зифаларини худди сизлар каби аниқдайдилар. Шуни таъкидлаш жоизки, талабалар нафақат маъруза, балки бугун даре учун мақсад ва вазифаларни аниқлайдилар. Кейинги вазифа сифатида ўқитиш самарадорлигининг соддалаштирилган кўринишини намойиш эта-ман. Жадва.1даи кўриниб турибдики. маъруза ва ўқиш воситасидан фойдапанпб, анжумаида айтилганларнинг кам қисмини ёдда сақлаб қолиш мумкин. Худди шунингдек, дунснннг куп мамлакатлари университетларида маъруза ва ўқишдан асосий усул снфатида фой- даланилади. Бизнинг ва сизнинг университетларинтиз ўқувчилари энг самарали услубларлап фойлаланишга интиладилар, лекпн мен сизларга қупидагиларни таклиф киламан. — энг асосийси, анъанавий усуллар билан мунозара. Амалий машгулот ва „тақцнмот" (талабаларНИНГ ўзлари даре ўтишлари)ни мувозанатлн биргаликда олиб борИШ. Сиз билан бизнинг мулоқотимиздап типик мисол келтнриши-миз мумкин, маъруза давомида 250 иштирокчилардан кўпроқ энг кўп еабоқни мен ўзим оламан, чунки ўзгаларни ўқитиш билим олишнинг энг яхши усулидир. Ўқувчиларга бошқаларни ўқитиш ммконпнм бериб, уларнинг билимларини оширгап бўламиз. Мен таъкидламоқчи бўлган яка бир омил — бу талабалар билим ўзлаш-тирипшнннг қуроли сифатида мунозарани кенг қўллаш: бу гурухла жамоа бўлнб ишлаш, ғояларини муҳокамаси натижасида фикрини ифодалаш ва натижада ўзлаштирншни енгиллаштириш. Шундай қилиб, биз қуйидаги хулосага келдик. Ушбу ғоялар Британия педагогикаси ва менинг Покистон ҳамда Ботсванатги лойиҳаларда ишлаш тажрнбаларимга асосланган. Аммо Узбекистан Университетлари — сизнинг Унивсрситетингиздир, шу боне қандай ишлашни узларингиз ҳап этасизлар. Таълим жараёни ўқувчилар ва таълим берувчиларга қувонч ва роқат келтириши зарур. Кейинги 30 дақиқалик \гулоқотимда мен жуда роҳатландим. Умид қиламан, сизларда ҳам шундай туйғу бор. Семинар иштирокчилари: — Худди шундай! 1 -савол: Зарурий технология асосида ўтказилган айрим маъру-залар 2- слайдда кўрсатилган маълумотлардан кўра самаралироқми? Жавоб: Ҳа. Слайдда келтирилган, тахминан ҳисобланган ўртача миқдорларга кўра маърузалар юқорироқ натижага олиб келиши мумкин. Лекин булар ҳам таълимнинг маърузага ўта боғлиқлигини ва қуйидаги услублардан фойдаланишни инкор этмайди: — қисқа маърузалар (ўқитувчи ҳикояси) — 15—20 дақиқа; — маълумотлар йўналишини ўзгартириш, кишининг барча сезгаларини жапб қилиш; — ўқув қўлланмаларидан парчалар ўқиб бериш; — гуруҳ бўлиб муҳокама қилиш; — талабанинг кичик дарелари; — эҳтиросли рағбатлантириш; — яхши тизимга солинган ўқув воситаларидан фойдаланиш; — талабалар саволларини рағбатлантириш ва уларни гурухда муҳокама этиш; — илгари йўналтирилган дареларда талабалар олдига дарҳол жавоб топа олмайдиган саволлар қўйиш; талабаларнинг ўқув жараёнини режалаштиришда иштироки. 2-савол: Вазирлик ишлаб чиққан таълим стандартларига услу-биётнинг ўзгариши таъсир этадими? Жавоб (Вазирнинг биринчи ўринбосари): Йўқ, таълим стан-дартлари даре бериш услубиёти ислоҳотини рағбатлантиради ва унга кўмак беради. 3-савол: „Янги педагогика" билан анъанавии даре бериш ха-ражатларини таққослаш мумкинми? Жавоб: Айрим одамлар „Янги педагогик технология — бу ах-борот ва алоқа воситаларини кенг қўллаш" дсб тушунадилар. Маълумки, бу жуда қимматга тушади. Мен эса „янги педагогик технология" деганда талабаларга мустақиллик бери'шни тушунаман. Талабаларга бундай имкониятни бериш катта харажат талаб этмай-ди, бу фақат талабаларнинг ўзларида интилиш пайдо қилишга ва педагогик меҳнат самарасини кутаришга сабаб бўлади Н.Таълим жараёнида қўлланаётган интерфаол методлардан на-муналар (Н.Саидаҳмедов, Янги педагогик технологиялар, Т.2003 й.) дан олинди. Педагогик нашрларда ўқитиш методларини фаол ва сует гуруҳ-ларга ажратиш ҳоллари мавжуд. Агар ҳар бир метод белгиланган у еки бу мақсадни ечишда ўз ўрнида ишлатилса, ўқувчилар фаол-лигининг юқори даражасини таъминлаш асосида олдиндан белги ланган мақсадга эришишга каратилади. Американинг „ Street law " (куча қонуни) дастури бугунги кунда ер юзининг кўплаб давлатлари томонидан ўзлаштириб олинган ва таълим маконига ўрнашиб қолаяпти. Бунга сабаб ундан ўрин ол-ган юзлаб ўқитиш методларининг фаоллиги, жозибадорлиги ва таъсирчанлигидир. Улар ёрдамида ўқувчилар ўз фикрларини эркин ифодалаш, ахборотларни танқидий қабул қилиш, жамоада ишлаш, ўз мавқеини мустаҳкамлаш, фикрларини ҳимоя қилиш. ҳақ-ҳуқук- ларини англаб етиш каби имкониятларга тезда эга бўладилар Ўқитувчи эса дидактик жараённи қуришда бу методлардан оқилона фойдаланмоғи, уларни мавзу бўйича ўқув элсментларининг мурак-каблиги ва вақг тиғихпигига қараб қўлламоғи лозим. Қуйида „ Street law " дастуридаги баъзи методлар билан танишасиз „Ақлий ҳужум" „Ақлий ҳужум" методининг моҳияти жамоа ҳамкорлиги асоси да муаммони ечиш жараенларини вақт бўйича бир қанча босқич-ларга (ғояларни жамлаш, уларни танқидий ва конструктив ҳолатда ишлаб чиқиш) ажратишдан иборат. Дар с жараёнида „ақлий ҳужум"дан мақсадли фойдаланиш ижодий, ностандарт тафаккурлашни ривожлантириш гарови ҳисоб-ланади. „Ақлий ҳужум"ни уюштириш бирмунча содда бўлиб, у таъ лим мазмунини ўзгартириш жараёнида фойдаланиш билан бирга-ликда ишлаб чиқариш муаммоларининг ечимини топишда \ам жуда қўл келади. Дастлаб гуруҳ йиғилади ва улар олдига муаммо қўнилади. Бу муаммо ечими тўғрисида барча иштирокчилар ўз фикрларини билдирадилар. Бу босқичда ҳеч кимнинг ўзга киши гояларига „ҳужум" қилиш ёки баҳолашга ҳаққи йўқ. Демак, „ақлий хужум" йўли билан қисқа дақиқапарда ўнлаб ғояларнинг юзага чиқиш имкониятлари мавжуд бўлади. Аслини олганда ғоялар сони-ни кўпайтириш асосий мақсад эмас, улар муаммо ечимини оқило на ишлаб чиқиш учунгнна асос бўладилар. Бу метод шартларидан бири — ҳеч қандай ташқи таъсирсиз қатнашувчиларнинг ҳар бири фаол нштнрокчи бўлиши керак. Билдирилган ғояларнинг беш ёки олтитасигина асосий ҳисобланиб муаммо ечимини топишга сало-ҳиятли нмкониятлар яратади. Шундай қилиб, „ақлий ҳужум" қоидаларини қуйидагича бел-гилаш мумкин: — олға сурилган ғоялар баҳоланмайди ва танқид остига олин-майди; — эътибор иш сифатига эмас, сонига қаратилади, ғоялар қанча кўп бўлса шунча яхши; — исталган ғояларни мумкин қадар кенгайтириш ва ривожлан-тиришга ҳаракат қилинади; — муаммо счимидан узоқ ғоялар ҳам қўллаб-қувватланади; — барча ғоялар ёки уларнинг асосий мағзи (фаразлари) қайд этиш йўли билан ёзиб олинади; — „ҳужум"ни ўтказиш вақги аниқланади ва унга риоя қили-ниши шарт; — бериладиган саволларга қисқача жавоблар бериш кўзда ту-тилиши керак. Вазифаси. „Ақлий ҳужум" қийин вазиятлардан қутулиш чора-ларини топишга, муаммони кўриш чегарасини кенгайтиришга, фикрлаш бир хиллилигинн йўқотишга ва кенг доирада тафаккур-лашга имкон беради. Энг аеосийеи, муаммони ечиш жараёнида курашиш муҳитидан ижодий ҳамкорлик каифиятига ўтилади ва ГУРУҲ (синф) янадл жипелашади. Объекта. Қўлланиш мақсаднга кура бу метод универсал ҳисоб ланиб, тадқиқотчиликда (янги муаммони ечишга имкон яратади), ўқитиш жараёнида (ўқув материалларини тезкор узлаштиришга қаратилади), ривожлантиришда (ўз- ўзини бир қадар самарали бош-қариш асосида фаол фикрлашни шакллантиради) самара беради. Қўлланиш усули. „Ақлий хужум" иштирокчилари олдига қўиилган муаммо бўйича ҳар қандай мулоҳаза ва таклифларни билдиришла-ри мумкин. Айтилган фикрлар ёзиб борилади ва уларнинг муал-лифлари ўз фикрларини қайтадан хотирасида тиклаш имкониятига эга бўлади. Метод самараси фикрлар хилма- хиллиги билан тавсиф-ланади ва хужум давомида улар танқид қилинмайди, қайтадан ифодаланмайди. Ақлий ҳужум тугагач, муҳимлик жиҳатига кўра энг яхши таклифлар жамланади ва муаммони ечиш учун зарурлари танланади. „Ажурли арра" „Ажурли арра" методи тузилиш жиҳатидан ўзида қуйидаги босқичларни қамраб олади: 1. Топширнқни бўлиш. Топшириқ ва матнли материаллар бир нечта асосий қисмларга (ёки мавзуларга) қирқилади. 2. Бирламчи гуруҳлар. Ҳар бир гуруҳ аъзолари қирқилган мавзуни олишади ва экспертга айланадилар. 3. Эксперт гурухлари. Қўлида бир мавзуга оид ўқув топшириқ-лари мавжуд бўлган ўқувчилар мавзуни муҳокама қилиш, бош-қаларга ўргатиш режасини эгаллаш учун эксперт гуруҳига бирла-шадилар. 4. Бирламчи гуруҳлар. Ўқувчилар ўзларининг бирламчи гуруҳ- ларига қайтадилар ва эксперт гуруҳларида ўрганганларини ўқити-шади. Изоҳ: „Ажурли арра'' моҳиятига аниқлик киритиш учун баъзи бир тавсияларни ёритиш лозим. 1. Ўқитиш жараёнига бу тарзда ёндашилганда ўқувчиларнинг ҳамкорликда ишлашига ва қисқа вақт ичида катта ҳажмдаги ах-боротларни ўзлаштиришларига имкон туғилади. 2. У ёки бу фаолиятни дарсда амалга ошириш учун ўқувчиларга бошланғич ахборотларни узатиш зарурати туғилса, маъруза ўрнини боса оладиган самарали восита ҳисобланади. 3. Ўқитувчи мураккаб мазмунли мавзулар бўйича ўқувчиларни дарсга тайёрлаш учун олдиндан уларнинг ҳар бирига мўлжалланган алоҳида ахборотли пакет тайёрлайди. Унда дарсликдан, қўшимча тарзда газета, журнат мақолаларидан материаллар бўлиши керак. 4. Ҳар бир ўқувчи 2 гуруҳ таркибида иштирок этади: дастлаб „ўз уйи" (бирламчи) гуруҳига, кейин эса „эксперт" гуруҳига бирлашиб, ўқув элементларини мустақил урганишади. Эксперт гуруҳини тезда ташкил этиш учун ўқувчилар олган ахборотли пакетларда ҳар бир мавзуга оид материаллар бир хил рангдаги қоғозларга ёзилган ёки рангли қалам билан қоғознинг бирор бир бурчаги бўялгани маъқул. 5. Ҳар бир гуруҳда 3-5 киши (ўкувчилар сонига қараб) бўлиши мумкин. Ҳар бир ўқувчи „ўз уйи"дагиларни ва қайта учрашиш жойини аниқлаб олиши керак. 6. Ўқитувчи ўқувчиларни „рангли" топшириқлар асосида гу-руҳга бирлашишга таклиф этади ва улар алоҳида мавзулар бўйича экспертга айланади. Мисол учун, „қизил"ларнинг синф хонаси охирида, „кўк'ларнинг эса, мактаб йўлакчасида учрашиши белги-ланади. Ҳар бир эксперт гуруҳда ўқувчилар 3 тадан кам бўлмас-лиги керак. 7. Гуруҳларга ахборотли пакет тарқатилади. Ҳар қайси гуруҳ турли хил материаллар тўпламини олиши ва уларни ўқиши, му ҳокама қилиши, айнан шу ахборотлар бўйича экспертга айланиши лозим. Ўқув матсриаллари бўйича „эксперт" бўлиш учун ўқувчи-ларда вақг етарли бўлиши керак. Бунинг учун агар материаллар мураккаб ва катта бўлса, бир даре тўлиқ талаб қилинади. 5. Ўқувчиларга қуйидагича топшириқлар берилади: • пакетдаги материалларни қунт билан ўрганинг ва муҳокама қилинг; • бир-бирингиздан сўранг ва ўқув материалларини ҳар бирин-гиз тушуниб олганингизга ишонч ҳосил қилинг; • ўз „уйингиз" гуруҳини ўқитиш зарурлигини ҳисобга олиб, материалнинг муҳим ўқув элементларига эътиборни қаратинг. 9. Ўқувчиларнинг ўз „уйларига" қайтишлари илтимос қилина ди. Ҳар бири ўз „уйи" — гуруҳига ахборот беради. Албатта, „уй" гуруҳида эксперт гуруҳларидан биттадан ўқувчи бўлиши шарт. Ўқувчи ўрганиб келган материалларни ўз гуруҳи ўқувчиларига ўргатиш жавобгарлигини бўйнига лиши лозим. Бу жараён ўқув материшшнинг ўзлаштириш зарурлигига қараб яна бир соат давом этиши мумкин. 10. Ўқувчилар бир-бирларидан ахборотларни ўрганиб бўлиш-гач, ўқитувчи олдиндан режалаштирган фаолият турини ўтказиши мумкин. Илова: Асака педагогика коллежи ихтисослик таълими йўна-лишларида „Инновацион педагогик технологиялар" фанини ўрга-ниш бўйича ишчи дастурнинг намунаси I - Фанни ўрганишнинг маКсад ва вазифалари, унинг ўқув жараёнидаги ўрни 11.Фанни ўқитишдан мақсад — юксак даражадаги умумий касбий маданиятга эга бўлган, белгиланган вазифаларни уддалай оладиган, устақил фикр юритиш, муаммоли вазиятларда турли ечим топа билиш кўникмалари шаклланган олий маълумотли мугахасисларни тайерлаш максадида талабалар Инноваиион педаго гик технологиялар — ихтисосликнинг илгор замонавий усуллари билан таништиришдан иборатдир. 1.2 Фанни ўрганиш вазифалари, асосан, қуйидагилардан ибо-рат: 1. Инноваиион педагогик технологияларнинг назарий ва ама-лий асосларини ўргатиш; 2. Педагогик технологиялар ва уларнинг асосий йўналншлари билан таништириш; 1. Илгор педагогик технологияларни ўрганиш ва тахлил қилиш; 3. Ўқитиш жараёнида Инноваиион педагогик технологияларни қўллаш; 4. Таълим йуналишларида олиб борилаётган ил.мий тадқиқрт ишларида педагогик ахборот технологиялардан фойдалана олиш; 1.3.Фанни чуқурроқ ўрганишда узлаштирилган педагогик, психологик фанлар, махсус фанларни ўқитиш методикаси кабилар бўйича назарий, ама^шй билимлар муҳим ўрин тутади. II. Фаннинг моҳияти Мавзу лар Ажратил гаи Мавзуларнинг асосий мазмунимаъ руз ама лий 1 Иннава тцион педаго гик технол огия 2 1. Таълим- тарбиянинг ҳозирги босқичида Иннаватцион педагогик2 Иннов аиион педаго гик 2 1 .Педагогик технологияларнин г педагогик, пенхологик I 2 3 4 5 — Илғор тажрибаларни ўрганиш 3 Иннов аиион педаго гик технол огия - ларни нг 2 1 .Педагогик технологияларнинг асосий тамойиллари ҳақида тушунча, яхлитлик, лойиҳалаш, натижасини 4 Дидак тик жараё н 2 1 .Дидактик жараён ҳақида тушунча 2.Дидактик жараён компонентлари5 Ўқув мақсад лари- 2 1 .Педагогик лойиҳалаш ҳақида тушунча III . Фан буйича ўқув-услубий матер иа ллар 3.1. Фан буйича асосий тушунчалар. 1-мавзу: „Инновацион педагогик технология,-,;,,,.. кур сини ўрга- нишнинг мазмуни, мақсад, вазифалари. Технология. Инновацион педагогик технология Таълимга тех-нологик ёндашув тарихи. Ўзбекистонда яратилган илмий мактаблар. Педтехнологиянинг предмета. Мақсади. Вазифалар и Тадқиқот усул-лари. 2-мавзу: Инновацион педагогик технологнялар ва уларнинг иуна- лишлари. Инновацион педагогик технологнялар. Моделлашган педагогик технологнялар. Таҳлилий, концептуал. мақсадли, мазмунли, жара-ёнли босқичлари. Касб маҳоратинн шакллантнрувчи технологнялар. Лхборот базаснни яратувчи технологнялар. Илгор тажрибаларни жорий қилиш тсхнологиялари. Таълим сифатини назорат қилиш гсхнологияси. Инвариантли тестлар технологияси. 3-мавзу: Инновацион педагогик технологияларнинг асосий та- мойиллари ва қоидалари. Инновацион педагогик технология тамойиллари. Яхлитлик, лойихалаш, натижани кафолатлаш. кетма-кетлик, ёпиқ цикл. Тех ник қурилмалар. Ўзлаштиришнпнг якка тартиблаги суръати. Педа гогик технология қоидалари. Экнивалснтли амалиёт. Аналогик ама-лнет. Мустақкамловчи таъсирлар. 4-мавзу: Дидактик жараён тузилмаси. Дидактика. Дидактик жараён. Компонешлари. Ўқувчи (талаба) ўқув фаолияти. Бошқариш. Педагог-технолог. 5-мавзу: Ўқув мақсадларини тсхнологик усулда лойнҳалаш. Лойиҳалаш. Таксономия. Блум таксономияси. Конгнитин, Аф-фекгив, Психомотор соҳалар. Ўқув .мақсади. Таркиби. Ташқи шаро-ит. Натнжа. Эталон. 6-мавзу: Аниқлаштирилган ўқув мақсадларини топшириқларга айлантириш. Назорат топшириқлари. Топширнқтурлари. Тссг. Тестлар тарихи. Тест турлари. шакллари. Тестнинг афзаллиги, камчиликлари. 7-мавзу: Аниқлаштирилган ўқув мақсадларига эришганликни баҳолаш. Баҳолаш. Оғзаки, ёзма баҳолаш. Жорий, оралиқ. якуний ба-холаш. Рейтинг тизими. Рейтинг тизимининг таркиби. 8-мавзу: Ўқитиш жараёнига инновацион педагогик технология- ларни жорий этиш. Педагогик технологияларни қуллаш. Машкулот намунаси. Пе дагогик технологнялар тахдили. Интерфаол методлар. 3.2. Фан буйича оралиқ назорати саволлари. 1. Таълим тизимига технологик ёндашув тушунчасининг маз-мунини очиб беринг. 1. Инновацион педагогик технология қандай мазмунни ифода этади? 3. Инновацион педагогик технологиянинг қандай зарурий тар-кибий қисмларини биласиз? 3. Таълимга технологик ёндашув қачон пайдо бўлган? 4. М.Беҳбудий, А.Сиддиқий, А.Авлонийларнинг ўқитиш усул- ларини такомиллаштиришга қаратилган қандай педагогик қараш-ларни биласиз? 6. Ўзбскистонда педагогик технология бўйича қайси олимлар-нинг илмий, амалий мактабларини биласиз? 7. Амашётда қўлланаётган инновацион педагогик технология-ларнинг асосий йўналишларини ифодалаб беринг. 8. Инновацион педагогик тсхнологияларнинг асосий тамойил-ларини ифодаланг. 9. Инновацион педагогик тсхнологиянинг қандай коидалари мавжуд? 10. Ўзбекистонда инновацион педагогик технологиялар концеп- циясини ривожлантириш истиқболларини қандай тасаввур қила-сиз? 3.3. Фан бўйича якуний назорат учун топшириқлар. 1. „Инновацион педагогик технология" тушунчасининг моҳи-ятини очиб беринг. 2. Ўзбекистонда олимларимизнинг Инновацион педагогик тех нологиялар асосларини яратишга қўшган назарий, амалий ҳисса-ларини ифодалаб беринг. 3. Инновацион педагогик технологиянинг асосий тамойиллари. 4. Инновацион педагогик технологиянинг асосий қоидалари. 5. Ўқув мақсадларини технологик лойиҳаташ. 6. Ўқув мақсадларини топшириқларга айлантириш. 7. Ўқув мақсатига эришганликни баҳолаш. 8. Инновацион педагогик технологияларнинг таснифи. 9.Таълим йўнашшлари бўйича мактаб, коллежларда қўллана ётган инновацион педагогик технологияларнинг таҳлили. 3.4. Информацион-техник воситалар. "Инновацион педагогик технологиялар" курсини ўрганишда замонавий таълим тизимида қўлланилаётган техник воситалардан. компьютерлардан. кўрсатув асбобларинннг ҳамма турларидан хамда педагогик, психологик, шунингдек, ихтисослик фанларининг ўзи-га хос б>1лган ахборот- информацион манбапаридан кенг фойдала-нилади. а) Кўргазмали-намойиш методлари: • „Инновацион педагогик технологиялар" фанининг илм-фан, амалист билан боғлиқлигини намосн қилувчи плакат; • „Инновацион педагогик технологиялар"нинг илмий-тадқи-қот усуллари ифодатанган плакат; • „Инновацион педагогик технологиялар"нинг асосий тамой иллари кўрсатилган кўргазмати плакат: • Ўқитувчи педагогик маҳорати шаклланишининг таркибий қисмлари ифодаланган кўргазмапн плакат: б) Ўқув фильмлари (интернетдан олинади): • E-mail: sles@piter-press.ni • E-mail: piter-t@licom-kharko.ud • Ақлий тараққиёт тести; • Кеттел тести; • Айзенк сўровномаси; • Интерфаол методли ўйинлар сценарийси („Ақлий ҳужум", ..Ажурли арра", „Дебат", „Мунозара", „Мен ўқитувчиман", „Му-аллифлик дарси" каби); в) Дидактик материаллар; • Мультимедиа™ иловатар; • Маъруза матнлари бўйича тарқатма материаллар; • Ўқувчинннг мустақил ишлари бўйича топшириқлар намуна-лари; • Реферат мавзулари. 3.5. Ўзлаштиришнинг назорати. а) Назорат тадбирлари миқцори: ..Инновацион педагогик технологиялар" курепдан ўқувчи би-лимини назорат қи-чиш бир марш ЖЭДжорий назорат). бир марта ОН(орапиқ назорат), бир марта ЯН(якуний назорат) орқали утка-зчлати. ЯН ёзма ёки оғзаки шаклда амалга оширилиш мумкин. б) Назорат турлари: Жорий назорат бўйича: • кундачик машгулотларга қатнашиш семинар ёки амалий ШДлар даврида саволларга ёзма жавоблар т;м1срлаш: • оғзаки бахс, мунозараларга иштирок этиш: • тест вариантларини бажариш: OpujuK назорат бўйича: • маъруза машгулотларга фаол қатнашиш: • маъруза мазмунининг асосини ижодий қайд қилиб бориш: • маъруза машғулотлари давомида укшяирн.пан савол-жавоб-ларда фаол иштирок этиш: • рефератлар ёзиш: Якуний назорат бўйича: • кафедра тасдиқтагап вариант топширнкдарига ёзма ёки оғза ки жавоб бериш: в) Рейтинг тизимида талаба ўзлаштиришиии баҳолаш: Амашаги қоидага мувофиқ ўқув юртларида талаба максимал баллнинг қуйидаги фоизли ўлчовларида баҳоланади: 100% дан — 86% гача — „аъло"га ўзлаштирди. 85% дан — 71% гача — „яхши"га ўзлаштирди. 70% дан — 55% гача — „қониқарли"га ўзлаштирди. 55% дан паст — ўзлаштирмади. Мшювшщон педагогик технологиялар" курсивам талабанинг ўзлаштириши 100,0 баки/ тизимда назорат турлари қуйидаги тар- тибда баҳоланиши мумкин: Жорий баҳолаш (45%)- „аъло" 45,0 баллдан — 38,0 баллгача; „яхши" — 37,0 баллдан — 31,0 баллгача; „қониқарлн" — 30,0 баллдан — 24,0 баллгача „ўзлаштирмади" — 24,0 баллдан паст; Оралиғ баҳолаш (40%)-„аъло" 40,0 баллдан — 34,0 баллгача; „яхши" 33,0 баллдан — 28,0 баллгача; „қониқарли'" 27,0 баллдан — 22,0 баллгача; „ўзлаштирмади" 22,0 баллдан паст; — 15,0 баллдан — 13,0 баллгача; „яхши" — 12,0 баллдан — 10,0 баллгача; „қониқарли" — 9.0 баллдан — 8,0 баллгача; „ўзлаштирмади" — 8,0 баллдан паст; Жами: Максимал балл — 100,0 балл Саралаш балл — 55,0 балл. Уқувчи билими ўқув юртининг хоҳишига қараб 5 балли ти зимда ҳам баҳоланиши мумкин. Якун ин Фойдаланилган адабиётлар 1. И.А.Каримов, „Баркамол авлод — Ўзбекистон тараққиётининг пойдсвори" Т.Шарқ" нашриёт-матбаа концерни, Тошкснт. 1997 йил 2. И.А.Каримов. „Ўзбекистонпинг Уз нстиқлол ва тараққиёт йўли" Т. „Ўзбекистон" 1992 йил. 3. И.А.Каримов. „Баз келажагнмнзни Ўз қулимиз билан қурамиз" 7- том, Т. „Ўзбекистон" 1998 йил. 4. И.А.Карнмов, „Жамиятимиз Мафкураси халқни халқ. миллатнп миллат қилишга хизмат қилсин" Тошкснт. „Ўзбекистон" 1998 йил. 5. И.А.Каримов. „Ўзбекистон XXI асарга интилмоқа" Президент- нинг Олий мажлне Биринчи Чақириқ 14- сессиясидаги маърузасн 1999 Пил 14 апрель Тошкент. „Ўзбекистон" — 1999 йил. 6. И.А.Каримов, Ўзбекистон Реснубликаси Вазирлар Махкамаси- нинг йиғилишида 2007 йилда иқгисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш- нинг устувор йўналишлари ҳақида қилинган маъруза. Тошкснт, февраль 2007 йил.

Похожие

Таълим жараёнида интерфаол методлари билан анъанавий ўқитиш методларининг ҳамкорлиги
Махсус фанларни ўқитиш жараёнида қўлланиладиган ўқитиш методлари
Таълим жараёнида ўқувчи шахси
Таълим жараёнида интерфаол методлар
Таълим жараёнида толерантликни шакллантириш муаммолари