Sút tovar fermalarında sutti sanitariya gigienalıq talaplari hám ximiyaliq qurami - Пищевая технология - Рефераты

Sút tovar fermalarında sutti sanitariya gigienalıq talaplari hám ximiyaliq qurami

Загружено в:

04.03.2024

Скачано:

0

Размер:

21.7109375 KB

Sút tovar fermalarında sutti sanitariya gigienalıq talaplari hám ximiyaliq qurami Reje : 1. Sutti alıw gigiyenasi 2. Sutti fermalarda dáslepki qayta islew 3. Sutti tasıw hám ondaǵı kemshilikler 4. Sutti ekspertizasi Tayansh sózler: Siyirlardı sawıw, sawıw procesi, reflex, sutti kislotalıǵı, sutti yog'I, sút úlgilerin konservacıyası.

Siyirlardı sawıwdı tuwrı shólkemlestiriw sutti kóbeytiwde tiykarǵı faktorlardan biri esaplanadi. Sutshilik fermalarında sog'ilgan sutti qabıllaw tazalaw hám saqlaw ushın arnawlı ımaratlar ajratıladı. Bınanıń ishi arnawlı ásbap úskeneler menen úskinelenedi, bınada sutti qayta islew, saqlaw, yuvadigan, vakum nasos, puw qazanları ushın arnawlı bólmeler ajratıladı. Fermalardıń maydanında bir neshe malxanalar bolsa, ol jaǵdayda sutti qabıl qılıp alıw hám tekshrish labaratoriyalari orayda shólkemlestiriledi. Bul bólmelerdi ishki diywallarınıń hámmesi arnawlı jıltır plitkalar menen oralǵan boladı. Bınanıń shifti so'ndirilgan oxak menen oqlangan bolıwı shárt. Bólmelerdiń ishi úzliksiz túrde xar kúni ıssı suw menen juwılıwı kerek. Bınanı poli suw ótpkezbeytuǵın etip úskinelenedi. Ímaratlardı ishinde málim muǵdarda taza suw, sutti sawıpatuǵın ásbaplar hám pasterizatsiyalash ushın sharayat bolıwı kerek. Bınanıń áyneklerine hám qapılarına shıbın kirmewi ushın to'rli setkalar ornatıladı. Jumıs waqtından tısqarı payıtlarda shıbınlarǵa qarsı gúresiw ushın xar xildagi ximiyalıq elementlar isletiliwi múmkin. Lekin ólgen shıbınlar hám ximiyalıq elementlar suttiń quramına qosılıwına jol qoymaw kerek. Malxanalarda molning taslandıqı hám basqa kerekmes shıǵındılar toplanıp qalmawı kerek, olar waqıtında arnawlı orınlarda shıǵarılıwı kerek. Malxanalar hám taslandıqlardı shıǵarıp toplantuǵın hám zıyansizlantiriladigan jaylardı arasındaǵı aralıq 100 m ge shekem bolıwı kerek. Fermalarda malxanalardan 50 m aralıqta xojatxonalar qurılǵan bolıp olar xar kúni dezinfeksiya etiliwi shárt. Emlewxanalarǵa hám bog'chalarni sút menen támiyinleytuǵın fermalarǵa qatań talap qóyıladı. Bul fermalar avtomobil jollarına jaqın bolıwı hám radiusı (aralıǵı ) 100 km den aspawı kerek/ Fermalardaǵı siyirlar mudami veterinariya vrachlarining qadaǵalawında bolıwı hám jılına eki ret tuberkulyoz hám brusselyoz keselliklerine tekseriwi kerek. Fermada suning sapasın tekseretuǵın labarotoriya bolıp sutti sapası mudami tekserilip turıladı. Sutti sanitariya jixatidan sapasın

asırıwdıń tiykarǵı ámellerinen biri sawın siyirlardı sanitariya talaplarına tolıq ámel etken túrde saqlaw. Siyirlardı sawıwdan aldın sút bózini tazalawǵa itıbar beriledi keyin sút bózi paypaslab kóriledi, keyin bolsa jıllı suwda yamasa 05% li xloramin eritpesi menen juwıladı. Keyininen súlgi menen tazalap artiladi. Sawıwdı baslawdan aldın, sút bózidagi birinshi tamshı suttiń tarikibidami mikroorganizmlar kóp bolıwın esapqa alǵan túrde ayrıqsha arnawlı ıdısqa sog'ib alınadı Kóp qallarda birinshi tamshı sutti sog'imchilar malxana poliga sog'ib taslaydılar, bunday jumıs tutıw mutloqo múmkin emes. Ayırım sog'uvchilar bolsa sutti birinshi tamshıları menen jelin so'rg'ichlari átirapın xo'llaydi, bunday qılıw da hesh múmkin emes. Sawıw procesin bul tárzde baslanıwı olinayotgan sút quramında mikroblardı kóbeyiwine sebep boladı. Xar bir siyirdı jelinin juwıw ushın ayrıqsha arnawlı ıdıslar isletiliwi kerek. Eń qolay usılı shlangda oqayotgan suwdan paydalanıw. Siyirlardı sawıw processinde sog'uvchilar sutti quramında qan, iriń yamasa tvarogsimon qoqım bar ekenin kórse, tez bul tuwrında veterinariya qániygelerine xabar beriw lari kerek. Bunday siyirlardan alınǵan sutti tek ǵana veterinariya vrachlarini ko'rigidan keyin isletiwge ruxsat beriledi. Sút sog'ilayotgan waqıtta xesh qashan azıq tarqatilmaydi. Sutti sawıw ushın isletiletuǵın ásbap úskeneler taza tutılıwı hám sog'ilgan sutti ılajı bolǵanınsha bir ıdıstı ózinde ustaw kerek eger sút bir ıdıstan basqalarına suw ayırǵıshtirilib turılsa quramında mikroblardı kóbeyiwine sebep boladı. Házirgi waqıtta mexanizatsiyalastırılgan fermalarda sutti sawıw jumısları eki hám úsh taktli apparatlar járdeminde ámelge asıriladı. Bulardıń islewi vakum járdeminde jelinnen sutti tártiplewge tiykarlanǵan. Sawıw procesi bárháma kunni bir waqtında atqarılıwı kerek eger waqıtı ózgerse sút ajralıp shıǵıw refleksi buzuladi. Sút ajırasıw refleksini asırıw ushın sawıwdan 1 minuta aldın, sawıw apparatın stansiyaları 40 -50 gr li jıllı suwda yamasa dezinfeksiyalovchi eritpeler menen juwıladı hám xar qaysı ayrıqsha súlgi

yamasa salfetka menen artiladi. Eger sút ajırasıw refleksi júzege kelmese tezlikte jelindi uwqalaw kerek. Sawıw jumısları tamamlanılǵannan keyin, sawıw apparatları hám buyımlar ıssı suwda yamasa dezinfeksiyalovchi eritpe járdeminde tazalanadı hám quritiladi. Sút liniyalari (trubalari) xar ayda bir ret 2% li sirke yamasa 0. 1% li xlorid kislotası menen, sutten payda bolatuǵın taslardı ketkazish ushın juwıladı, keyin bolsa 70gr li suw menen chayiladi. sút sawıw bınasındaǵı tosıqlar, sút liniyasini turbalari maylı kraska menen boyalıwı shárt. Sút sawıw hám sút alıw ımaratları jumıs tawsılǵannan keyin jaqsılap yig;ishtirilishi hám juwılıp tımawtirilishi kerek. Ayına bir ret natriy gipoxlorid menen eritpesi menen zıyansizlantiriladi. Sút menen tikkeley baylanısde bolatuǵın fermanı jumısshıların arnawlı sanitariya dáptershesi bolıp, waqıtı - waqıtı menentibbiy tekseriwden ótip turıwı kerek. Bunnan tısqarı, jumısshılar arnawlı kiyim-kesheklar menen támiyinleniwi jáne bul kiyimler, arnawlı bólmelerde saqlanıwı kerek. Sutti dáslepki qayta islew Sút hár túrlı mikroorganizmlarni ósiwi ushın jaqsı azıqa ortalıq esaplanadı. Sol sebepli sút sawılǵannan keyin qayta islep, ónim tayarlangunga shekem waqtında sutti azıq-túlik sapasın saqlaw ushın, onı qayta isleydi. Lekin sol zat itibarǵa alınıwı kerek yaǵniy birinshi saatlarda sog'ilgan sutte mikroblardı muǵdarı kem boladı. Bul dáwirde sutte ayırım mikroblar rawajlana almaydı hám halok boladı. Bul dáwir suttiń bakteriostatik fazası dep ataladı. Bunday jaǵday, sút quramındaǵı laktiyanin, lizotsin, antitaksin, aglyutinin, opsanin hám immun denechalari esabına ámelge asıriladı. Suttiń bakteriostatik qásiyeti joǵalǵanǵa shekem, sút buzilmaydi. Suttiń bakteriostatik fazası múddetiniń asıwına kóplegen faktorlar tásir kórsetedi, atap aytqanda saqlaw daǵı hororat, haywanlardı den sawlıǵın, sút beriw dáwiri hám basqalar. Sawıpilmagan sutte bul qásiyet úsh saatǵa shekem saqlanadı. Eger sút sordırıp shıǵarıw procesi hám sutti fermada dáslepki qayta islew 2- 3 saat den artıq dawam etse, ol jaǵdayda suttiń bakteriostatik qásiyeti joǵaladı. Sutti bakteriostatik fazasın uzaytırıw ushın siyirlardı sawıw

procesin tezlestiriw hám alınǵan sutti demde sawıpıw kerek. Jámáát hám mámleket xojalıqlarında sutti sawıpishning hár túrlı usılları qollanıladı. Ápiwayı usılardan biri bulaq yamasa qudıq suwı járdeminde sawıpıw. Onıń ushın flyagalarga salınǵan sút, suw saqlaǵıshdıń ishindegi suwıq suwǵa salıp qóyıladı. Sutti tasıw. Sút tavar fermalarında sawılǵan sút, sutti jiynastıratuǵın punktlerge hám sút zavodlarına aparıw ushın flyaga hám cisternalar isletiledi, bulardıń kólemi cisternalar isletiledi, bulardıń kólemi 20 l den 2000 li ge shekem bolıw múmkin. Ídıslar ıssı ótkermeytuǵın materiallar menen oralǵan bolıwı kerek, Sút menen to'ydirilgan flyagalarning awızına rezina halqaları qóyılıp jabıladı. Jazda fyagalar sút menen qopqog'igacha to'ydirilishi kerek. Sebebi chayqalib may ajırasıwı múmkin, qishda ol dárejede toldırilmasa da boladı. Sutti tashib aparıwda, jazda ısıp ketpewi hám qishda muzlamasligi ushın fyagalar sırtqı tárepden qorǵaw etetuǵın material menen jabılıwı kerek. Uwlı zatlı hám jaman iyis shıǵaratuǵın elementlar menen birgelikte sutti tashib barıw qadaǵan etiledi. Sut degi kemshilikler Kelip shıǵıwına qaray sut degi kemshilikler azıqadan hám bateriyalarning tásirinen bolıwı múmkin. Bunnan tısqarı xayvonlar kesellengende yamasa alınǵan sutti nato'g'ri saqlawdan, sutte hár túrlı daǵı kemshilikler payda boladı. Bular tómendegiler yaǵnıy ; sút ótkir azıqa ta'miga hám ózine has bolmaǵan iyislerge iye bolıp, konsistensiyasi shozılıwshı boladı hám reńi ózgeredi. Suttiń veterinariya sanitariya ekspertizasi Sutti tekseriw - olardı olinayotgan orında qayta islep atirǵan hám bazarlarda ámelge asıriladı. Sutti jámáát bazarları daǵı veterinariya sanitariya ekspertizasi labaratoriyasida ekspertiza qılıw sxeması. 1. Sutti satıw ushın gúwalıq 2. Ídıs hám kiyimlerdi kóriw 3. o'rtacha úlgi alıw

4. organaleptik kórsetkishler boyınsha bahalaw 5. tozalik dárejesi 6. zichligini anıqlaw (A) 7. Kislotalıǵı T 8. bakteriyalar menen pataslanganligi 9. yog' muǵdarı kerek bolǵanda tómendegilerge tekseriw -qurǵaqlay statyası (QM) hám qurǵaqlay yog'sizlantirilgan suttiń qodig'i. (QYoSQ) Suw, soda, kraxmal qospaların tekseriw, uwlı zatlı stafilokokklarni anıqlaw. antibiotiklarga hám yadohimikatlarga tekseriw. Joqarıdan sxemanı kórsetiwine qaray sutten úlgi alınadı. Sutten úlgi alıw Ulıwma ıdıslardan ekspertiza ushın alınǵan bir bólegi ónim o'tacha úlgi dep ataladı. v. S. Ye labaratoriyalarida sút hám sút ónimlerinen ekspertiza ushın alınǵan úlgi, labaratoriya úlgisi dep ataladı. Islep shıǵarıw sharayatında sutti to'lig'icha tekseriw ushın 250 ml úlgi alınadı. Sutti kislotalıǵın hám jawını anıqlaw ushın 50 ml sút alınadı. Alınǵan úlgiler shıyshe ıdıslarda awızı rezinkali yamasa aǵashlı tıǵınlar tiqilib saqlanadı. Bul butulkalarga jarlıq jabıwtırıladı. Jarlıqta jámáát yamasa mámleket xojalıǵınan alıp kelgen kisiniń atı sharıfi hám sánesi jazıladı, keyin bolsa arnawlı xanalı yashikchalarda saqlanadı. Flyagalarda alıp kelingen sút gruppalarınan (flyagalarning ulıwma sanınan ) 5 % ten alınadı. Onıń ushın flyagalarga qozǵatǵısh batırılıp uyań - aste menen 8-10 ret aralastırıladı. Hár qaysı flyagadan ortasha úlgi alınıp litrli kurushkaga quyıladı, keyin bolsa jaqsılap aralastırılıp, temir nay menen labaratoriya úlgisi alınadı.. Úlgi alıw ushın qalaylap aǵartılǵan ishi gewek shıǵarıw tesiginiń diametri 6 mm bolǵan temir nay isletiledi, shıysheden tayarlanǵan nay isletilmaydi. Úlgi alıw ushın nay ıdıs tubiga ast-aste túsiriledi hám úlken barmaq menen joqarı tesigi

jabıladı, keyininen nay shıǵarıp alınadı hám ishindegi sút taza ıdıslarǵa qóyıladı. Ídıs awızı tıǵın menen jaqsılap jabıladı hám so'rg'ich menen tamǵalanadı. Sút úlgisin konservasiyalash. Eger tekseriw ushın alınǵan úlgiler tezlikte tekserilmasa ol waqıtta úlgi saqlaw ushın konservasiya etiledi. Úlgiler suwda yamasa muz salınǵan suw, suwda eki sutkaǵa shekem saqlaw múmkin. Sút úlgilerin konservatsiya qılıw ushın baxroat kaliy, formalın hám vodorod qıshqılanıwı (N2 O2) isletiledi. Bul konservalar menen konservasiyalangan sutti 10 kunge shekem saqlaw múmkin. Sutke bixromat kaliy hám formalın salınǵan bolsa ıdıs jarlıǵına " uwlı zatli" dep jazılıw kerek. Bul sútti azıq-túlik ushın isletiw múmkin emes. Sutti vodorod qıshqılanıwı menen konservasiyalash ushın dárixanalardan 30 - 38 % li eritpe alınıp bul konservantdan 100 ml sutke 2-3 tamshı tóbeiziladi. bul konserbant menen konservasiya etilgen sutti qaynatib azıqa retinde isletiw múmkin. Sutti tábiyligin anıqlaw Sutti strukturalıq bóleginen geypara zat ( mas (may) alınsa yamasa qosılsa sút sohtalashtirilgan esaplanadı. Sutke suw qosılǵanda suttiń quramındaǵı may, qurǵaqlay element hám kóbirek qurǵaqlay yog'sizlantirilgan qaldıq qurǵaqlay element hám de kislotaliligi qısıqlıǵı pasayadi. Eger suttiń maydanı daǵı qaymog'i alınsa yamasa sutke qaymog'i alınǵan sút qosılsa suttiń mayı hám qurǵaqlay statyası azayadı, lekin qurǵaqlay yog'sizlantirilgan sút qaldıg'i (QYoSQ) ózgermeytuǵınlıǵı, yamasa bólekan az muǵdarda eliriwi hám sutti qısıqlıǵı asıwı múmkin. Sutke suw qosılǵanda suttiń barlıq kórsetkishleri pasayadi, atap aytqanda sutke hár 10 % suw qosılsa onıń qısıqlıǵı 30 A azayadı. Normal suttiń qısıqlıǵı 300 A bolsa oǵan 10% suw qosılsa qısıqlıǵı 270 A ga 20 % suw qosılsa 240 A ga teń boladı.

Sut degi kraxmal qospasın anıqlaw . Probirkaǵa 5 ml sút alınadı hám ústine 2-3 tamshı 3-5 % li yad eritpesi tóbeiziladi, suttiń quramında kraxmal aralshmasi bolsa sutte kók ranga bo'yaladi. Sutti jalǵanlashtirilishini anıqlaw Suttiń maydanı daǵı qaymog'i alınsa yamasa sutke qaymog'i alınǵan sút qosılsa, suttiń mayı hám qurǵaqlay statyası azayadı hám suttiń qısıqlıǵı asadı. Suttiń organoleptik kórsetkishleri Saw siyirdan alınǵan sút birdey degi suyıqlıq bolıp, reńi aq yamasa aǵıw sarg'ish, ózine has hidga iye, ta'mi bolsa bólekan shıyrınlaw boladı. Suttiń reńi, reńsiz silindirga salınıp kúndizgi jaqtılıqta anıqlanadı, konsistensiyasi bolsa bir stakandan ekinshisine quyilib anıqlanadı. Suttiń hidi úy hororatida jabıq ıdısda bólekan qızdırılıp anıqlanadı. Támiyini anıqlawda eger sút saw moldan alınǵanlıǵı anıq bolsa til járdeminde anıqlanadı. Suttiń ta'mi ótkir azıq ta'miga hám qıshqıl bolsa hidi tábiy sutke has bolmasa konsistenisyasi shozılıwshı bolıp reńi ózgergen bolsa azıq awqat ushın isletilmaydi. Sutti tazalıq dárejesin anıqlaw Suttiń tazalıq dárejesin anıqlaw ushın " rekord" (Gollandiya ) ásbapları isletiledi. Bul usıldıń mánisi sonda 250 ml sút apparatqa ornatılǵan paxtalı fil'tirdan ótkeriledi hám fil'tr qaǵaz ústinde málim waqıt quritilib fil'trde uslanıp qalǵan zatlar arnawlı etalom menen salıstırıladı. Suttiń tazalıq dárejesine qaray sút 3 gruppaǵa bólinedi. Birinshi gruppa sutinde hár túrlı daǵı zatlar bolmaydı, ekinshi gruppa sút bolsa fil'tirda kamdan kem zatlar boladı. úshinshi gruppa sutte fil'tirida hár túrdegi qospalar boladı. Suttiń qısıqlıǵın anıqlaw. Qaymog'i alınǵan suttiń qısıqlıǵı 1. 027 -1. 033 aralıǵinda boladı. Mámleket standartı boyınsha suttiń qısıqlıǵı, sút sog'ilgandan 2 saat keyinnen keyin anıqlanadı. Bunda suttiń temperaturası 15-200 aralıǵinda bolıwı kerek. Sút sohtalashtirilganda qısıqlıǵın kórsetkishi sheshiwshi faktor esaplanbaydı. Suttiń quramındaǵı may alınǵanda qısıqlıǵı asadı, kerisinshe sút suw menen arlashtirilganda tıǵızlıq azayadı. Sút qısıqlıǵın anıqlaw ushın 250 ml hazmdagi

slindirga jaqsılap aralastırılǵan sút 200 ml muǵdarda silin bolıp tabıladı diywali boylap aste menen qóyıladı. Keyin sutke areyometr silin bolıp tabıladı diywaline tekizilmasdantushuriladi keyininen areyometr sutke 1. 030 belgisige shekem batırıladı keyin 1-2 minuta tınısh qaldıriladi. Bunda areyometrdi joqarı kórsetkishi temperaturanıń pastgisi bolsa suw qısıqlıǵın kórsetedi. Suttiń maylılıǵın anıqlawı Narmal halda sutti maylılıǵı ortasha 3. 8% bolıp fermalarda sút sawılǵannan keyin maylılıq dárejesi anıqlanadı. Onıń ushın jiromer hám Sentrofugadan paydalanıladı. Yog'ni anıqlaw ushın áwele jeromerga 10 ml sulfat kislotası (qısıqlıǵı 1. 81- 1. 82 bolǵan ) solinadi ústine tekserilip atırǵan sút jaqsılap arlashtirilib (200 temperatura daǵı ) arnawlı pipiyetka járdeminde 10. 77 mm sút solinadi, pipetkaga alınǵan sút jeromerga onıń diywali boylap uyań aste menen quyilishi kerek yaǵnıy kislota menen aralasıp ketmasdan onı ústinde sút qatlamı payda bolıwı kerek. Ohirida jeromerga 1 ml izomil spirti jiromerni awızın ho'llamasdan solinadi. Keyin tıǵını tiqilib Sentrafugaga qoyıwdan aldın jeromer jaqsılap shayqatıladı, keyin 65 % li suw juwınıw bólmesiinde 5 minut uslanadı, keyin Sentrafugada 1000 aylanıw /minut. 5 minut aylantırıladı. Sentrafugadan shıǵarılǵan jiromer taǵı 5 minut 650 suw juwınıw bólmesiinde uslanadı. Keyin jeromer shkalasına qaralib, eger may kórsetkish pútkil sanǵa tuwrı kelmese jeromer tıǵını qimirlatib qaraladı. Sıyırlardı sawıwdaǵı sanitariyaqaǵıydaları :- (sıyırlardı sawıw waqtında súttiń mikroorganizmler menen kemrek, azlaw pataslanıwına hám jelinge jıynalǵan hámme sútti sawıp alıwǵa imkaniyat beretuǵın barlıq sharayattı esapq alıw kerek. Sıpatlı hám jaqsı saqlanatuǵın sút jetkiziw tek awıl xojalıq xızmetkerleri emes, al málim dárejede sút sanaatı xızmetkerleriniń de wazıypası. Tek awıl xojalıǵı hám sút sanaatı qániygeleriniń birgelikte islewi nátiyjesinde ǵana bul másele sheshiliwi múmkin. Sút sawıw hám saqlaw jumısın tek ǵana deni saw adamlar islewi kerek. Sonıń ushın saw haywanlar hám sútke baylanıslı bolatuǵın shaxslar hár ayda bir márte shıpaker kóriginen ótiwi kerek. Terisinde túrli jara bolǵan shaxslar sút sawıw hám

sútti qayta islew jumısların tez shetlestiriw kerek. Saw haywanlardı waqtı-waqtı menen veterinariya kóriginen ótkiziw hám kesel dep tabılǵanların basqa malxanada asıraw kerek. Tuberkul ё z, Ausıl, brutsellez, mastit hám basqa keselliklerge shalınǵan haywanlardıń sútin saw haywanlardıń sútine aralastırmastan, onı shıpakerdiń ruxsatı menen pasterlew (85 0 ta 30 1 yamasa 100 0 5 1 qaynatıw) hámde darxal 8-10 dárejege suwıtıp soń paydalanıw múmkin. Shıbın: - shıbınǵa qarsı gúresiwge kóp jerlerde házirgi kúnge shekem júdá kem áhmiyet beriledi. Shıbın adamlar salamatlıgına zıyan jetkizetugın turli mikroorganizmlerdi tasıp juredi. Xar bir shıbınnın denesinde 1,5 den 2 millionga deyin mikrob boladı. Sonıń ushın malxanalarǵa 0,25% li xlorofos eritpesin sebiw kerek. Terezelerge sım tor tutıp, onnan kúshsiz toq ótkiziw kerek. Sanitariya qaǵıydaları talaplarına tuwrı kelmeytuǵın, shań malxanalarda soyılǵan, patas xam kaynatılmaǵan ıdıslarda hámde ıssıda (+15 , +20 ) saqlanǵan sút ápiwayı pataslanıwı (shań, shóp hám t.b) menen birge bakteriyalar da onı sawlık ushın jaramaytuǵın xalǵa keltiriwi múmkin. Tek saw sút sawıwshılar ǵana azada hám qolay malxanalarda deni saw sıyır, qoy, bie hám túyelerden óz waqtında taza hám sıpatlı sút sawıp alıwları múmkin. Idıs xam apparatlar. Mikrofloralardıń quramı hám sıpatlı sút sawıw waqtında hám sútli dáslepki islewde paydalanatuǵın ıdıs hám apparatlardıń tazalıǵına baylanıslı. Idısta qalgan sút juǵı sawıwda súti streptokonklar menen pataslaydı. Sawıw apparatları waktında tazalanbasa hám dezinfektsiya islenbese, súttiń bakteriyalar menen pataslanıwına sebepli boladı. Sút jelinnen uzın jol arkalı tanka kelip quyıladı , bunda ol shlang xam nay otkizgishlerinin iyilgen qısımlarına uslanıp qaladı hám keyinshelik jana partiya súttiń mikroorganizmler menen pataslanıúına sebep boladı. Sawıw apparatları hám ıdıslarına taza saqlamaslıq hám dezinfektsiya islemeslik sol wakıtta mashinada sawıp alınǵan súttiń sanitariya jaǵınan tómen sıpatlı bolıwına alıp keledi. Sonıń ushın sawıw apparatlarıń barlıq wakıt gipoxlorid eritpesi menen juwıp turıw kerek. Nátiyjede sawılǵan súttiń bakterial pataslanıwı I hám II klasstan tómen bolmaydı.

N.N.Leontev mashinada sawılǵan sútti sawıwdan, sút zavodına tapsırılǵanınsha úyrenilip, mashinanıń rezinaları gónerip, jarılǵan bolsa, súttiń bakteriyaları menen pataslanıwına tiykarǵı sebepshi bolıwın tastıyıqladı. Bolgariyalıq S.Enchev maǵlıwmatına kóre, mashinada sawılǵan sútte, qolda sawılǵanına qaraǵanda bakteriyalar sanı 6-12 márte kóp boladı. Mashinalar veterinariya-sanitariya jaǵınan tazalanıp, dezinfektsiya islengende, Bolgariya fermealarında súttiń sıpatı jaqsılanǵan. Sıpatlı sút alıwda onı suwıtıw da tiykarǵı rol oynaydı. Sút sawıw apparatların hám ıdısların juwıw ushın, máselen juwıw zatlar- sulfanol yamasa juwıwshı aralaspalar-sulfanol hám silikat (quramında karbonat silti bolǵan)lar isletiledi. Olar sawıw mashinalarınıń sút ótkiziw jolların qaldıq may hám beloklardan jaqsı tazalap, súttiń bakteriyalar menen pataslanıwı kóp kemeyedi.Lekin bul zatlardıń bakteritsidlik tásiri kúshsiz. Dezinfektsiyalawshı zatlardan xlor bolsa jaqsı bakteritsidlik qásiyetke iye bolıwı menen sawıw úskeneleri jaqsı juwılmaydı hám bakteriyalardıń rawajlanıwına sebepshi boladı. Sonıń ushın da sawıw apparatları hár sút sawıwdan keyin juwıp hám dezinfektsiya qılıp turıw kerek boladı. Bunda ıdıslar may qaldıqları hám beloklarınan tazalanıwı ushın ıssı suw, keyin silte eritpesi menen juwıladı, soń keyin silteni ketkiziw ushın jáne ıssı suw menen shayıladı yamasa puwlandırıladı. Idıslardıń múyeshi hám shoklarına itibar beriw kerek. Hawa: - Hawada mikroorganizmler kóp bolmaydı, biraq hawada shań kóp bolsa, olardıń sanı da kóbeyedi, súttiń pataslanıwına sharayat tuwıladı. Máselen: sawıw waqtında hawadan sútke 10 000 ǵa jaqın mikroorganizm tússe, 10 litr súttiń hár bir millilitirine bir bakteriya kletkası tuwra keledi. Súttiń hawa bakteriyası menen pataslanıwınıń aldın alıw ushın malxanada tómendegi shártlerge boysınıw kerek. -Mallardı sayaıw aldınan malxanada tazalaw, tekzekti alıw, olardı awqatlandırmaslıq, malxananıń polı ızǵardı tartatuǵın materiallardan qılıw kerek. -Malxananıń ishi jarıq, jaqsı shamallaytuǵın, terezelerine tor tutılǵan bolıwı kerek.

Hawanı tazalaw ushın sıyırdı sawıw aldınan malxananı shamallatıw kerek, bolmasa patas hawadan sútke shań túsip, onı pataslaydı. Bunnan tısqarı jańa sawılǵan, puwı shıǵıp turǵan sút malxana iyisin dárriw ozine tartıp aladı. Otlaqtaǵı sıyır sawıw jerleri qurǵaq hám shań jollardan keminde 100 metr uzaqta bolıwı kerek. Azıq: - Mallarǵa beriletuǵın azıqlarda súttiń mikroorganizmleri menen pataslanıw orayı bolıwı múmkin. Sawıw aldınan berilgen shańlı, qurǵaq azıqlardan haywan terisi ústine, sawıw shelekleri hám bidonlarǵa, sózsiz patas túsiredi.Qurǵaq azıq bakteriyaları tiykarınan sporalı aerob pishen tayaqshalarınan ibarat. Azıq sút mikroflorasına tásir qılıwı múmkin. Mısalı: -suyıq azıqlar (barda, jom) silos mallarǵa kóbirek berilgende olardıń tezegi suyıqlanıwı sebepli, sútke tezek túsiwi qáwipi artadı. Azıqqa aralasıp ketken topıraq ham sútti ashıtıwshı bakteriyalarmenen pataslanadı. Taza sút alıw ushın azıqlardı sawıwdan keyin tarqatıw yamasa mashinalarda sawıw kerek.

Похожие

Kesel haywanlar sútin vse. Sútiń quramıdag’ı antibiotikler ha’m ximiyalıq zatlar bo’lg’anda sanitariya jag’dayın bahalaw

O’simlik azıq-awqat ónimleriniń hám Paldıń veterinariya-sanitariya ekspertizası

Kolbasa ha’m dudlang’an ónimlerdi veterinariya-sanitariya ekspertizası

Awıl xojalıq haywanların soyıwdan keyingi alınǵan sheki onim ónimlerin VSE

Baliq ha’m baliq ónimlerinin veterinariya-sanitariya ekspertizası