Пухталикни баҳолаш маҳсулот сифат назорати сифат даражасини оптималлаштириш - Метрология - Рефераты

Пухталикни баҳолаш маҳсулот сифат назорати сифат даражасини оптималлаштириш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

79.5 KB

Пухталикни баҳолаш маҳсулот сифат назорати сифат даражасини оптималлаштириш Режа: 1. Маҳсулот сифати ва сифатни бошқариш тушунчаси. 2. Сифатни бошқариш функциялари.

1. Маҳсулот сифати ва сифатни бошқариш тушунчаси. Бозор иқтисодиёти шароитида ишлаб чиқариш корхоналари олдида турган энг асосий вазифа-рақобатбардош маҳсулот ишлаб чиқаришдир. Шунинг учун ҳам маҳсулот ва хизматлар сифатини яхшилаш бугунги куннинг муъим масалаларидан ҳисобланади. Маҳсулот ва хизматлар сифатини яхшилаш стратегик муаммо бўлиб, мамлакатимиз иқтисодиётининг стабиллашуви бу муаммоларнинг ъал этишига боғлиқдир. Сифатни яхшилаш жараёни маҳсулотни сотиш ёки хизматлар кўрсатишда фақатгина кўпроқ фойда олиш учунгина эмас, балки жамият учун, унинг равнақи учун ҳам зарурдир. Маолум фойдалиликка эга бўлиб, сотилиш баҳоси билан таннарх ўрта- сидаги фарқга эга бўлган маҳсулотлар албатта сотилиши керак. Маҳсулотларни сотиб олар эканмиз, биз уларни фақатгина зарур бўлгани учунгина эмас, балки бизга ёққани учун ҳам ъақини тўлаймиз. Бунда маҳсулотларнинг ташқи кўриниши, фойдаланишнинг қулайлиги, хизмат кўрсатиш муддати, техникавий тавсифи, кафолатли хизмат кўрсатиш шартлари кабилар уларнинг баҳосини белгилашда муъим омил ҳисобланиб, харидор маҳсулотни “маолум эътиёжларни қондиради”, деган умид билан сотиб олади. Шундай қилиб маҳсулотни сотилишининг муъим шартлари- харидорнинг унинг кафолатланган сифатига ишонч ва баҳосидир. Маҳсулот сифати деб , мана шу маҳсулотга нисбатан қўйилган халқ эътиёжи талабларини қондирилиш даражаси, уларнинг хосса хусусиятлари, ташқи кўриниши, ишлатилишининг қулайлигига айтилади. Сифатни шакллантирувчи элементлар сифат кўрсаткичлари дейилади ва турлича усуллар ёрдамида аниқланади. Маҳсулотнинг техникавий тавсифи орқали аниқланувчи маҳсулотлар яроқ-лилигининг асосий элементлари конструкция сифати дейилади. Конструкция сифатини такомилаштирилиши билан унинг қиймати ҳам ортади.

1.1.-расм. Конструкция сифати. 1-расмда конструкция сифатининг унинг баҳоси ва таннархига бо ғ лиқлиги кўрсатилган. Графикнинг таннарх ва ба ҳ о эгри чизиқларининг кесишув нуқталари Q 1 ва Q 2 билан ажратилган қисми рентабелликни ифодалайди. Баҳо ва таннарх эгри чизиқлари орасидаги энг катта масофани белгиловчи Q 0 нуқтаси энг юқори фойдани таоминловчи конструкция сифатини ифодалайди. Рақобатлашувчи маҳсулотлар мавжуд бўлган шароитда корхона маҳсулотини реализация қилишда иқтисодий стратегия ва тактиканинг турли вариантларидан энг муқбилини танлаши керак. Бунда сарф- ҳ аражатлар ортиқроқ бўлсада юқори сифатни та ъ минловчи Q 3 конструкция сифатида ёки таннархнинг пасайтирилишига асосланган Q 4 конструкция сифатида тўхташ мумкин. Амалиётда маҳсулотнинг техник тавсифида ва конструкторлик ҳ ужжатларида кўрсатилган сифат кўрсаткичлари шакллантирилар экан, уларнинг ҳ ар доим ҳам сифат кўрсаткичлари бўйича аниқ мос келмасликларини кўриш мумкин. Ишлаб чиқарилган маҳсулот сифат кўрсаткичларининг конструкторлик ъужжатларида келтирилган сифат нормаларига мос келиши даражаси техник жи ҳ атдан сифатга мос келиши даражаси дейилади. Одатда, ишлаб чиқаришдаги сарф- ҳ аражатларнинг умумий миқдори асосий ишлаб чиқариш сарф- ҳ аражатлари ҳамда назоратга ва яроқсиз, дефект маҳсулотларни ишлаб чиқаришга кетган ъаражатлардан иборат бўлади. Назорат қанчалик аниқ, асосли ўтказилса, дефект маҳсулотлар ишлаб Baµo таннар х Q 1 Q 2 Q 3 Q 4Пулдаги ифодаси

чиқариш ҳисобига йўқотишлар шунчалик қисқаради, назорат сарф- ҳ аражатлари ортади. Назорат сарф- ҳ аражатларини оширмаган ҳолда ишлаб чиқарилаётган маҳсулотнинг техник шартларга мос келиши даражасини ошириш мақсадга мувофиқдир. 1.2-расм. Бошқарув цикли 2. Сифатни бошқариш функциялари. Юқорида айтилганлардан шуни хулоса қилиш мумкинки, техникавий назоратни амалга ошириш билан бир қаторда сифатни бошқаришнинг бошқа услубларини ҳам ёддан чиқармаслик керак. Бошқарув ўзи нима? Бошқарув - корхона шароитида айланма циклда амалга ошувчи “режалаштириш-амалга ошириш-назорат-бошқарув” жараёнларининг йиьиндисидир. 2-расмда бошқарув цикли келтирилган. Бошқача айтганда бошқарувнинг бу цикли корхонада сифатни бошқаришнинг асоси ҳисобланади. Режалаштириш функцияси лойиҳалаштириш босқичида корхона раъбарияти томонидан бозордаги талаб-таклифни, капитал сарф- Бошқару таъсири Режалашти- риш Назорат Амалга ошириш

ҳаражатларининг самарадорлик коеффицентини, корхонанинг техник даражасини, назоратнинг самарадорлигини ҳисобга олган ҳолда амалга оширилиб, маҳсулотнинг сифати даражасини аниқлашни назарда тутади. Конструкция сифатини белгиловчи маҳсулотнинг ташқи кўриниши, ишлатишнинг қулайлиги, узоққа чидамлилиги, хавфсизлиги каби хусусиятларнинг миқдорий қийматлари чизмалар, Техник эффектва бошқа техникавий ҳужжатлар кўринишида ифодаланади. Амалга ошириш функцияси конструкциянинг лойиҳалаштирилган сифатини тайёр маҳсулотда мужассамлашувини билдиради. У технологик жараёнларни лойиҳалаштириш, қўлланадиган дастгоҳлар, машиналар, инструментлар турини, шунингдек ишни бажариш ва назорат қилиш услубларини аниқлашни ўз ичига олади. Ушбу босқичдаги асосий мақсад- маҳсулотнинг техник шартларга жавоб бериш даражасини сақлаш ва имкони борича бу кўрсаткичларни яхшилашдир. Назорат функцияси маҳсулот ишлаб чиқариш босқичидагина эмас, уни реализация қилиш босқичида ҳам амалга оширилади. Бошқача айтганда, маҳсулотнинг яроқлилиги уни сотилиши билан тасдиқланади. Бошқарувнинг та ъ сири функцияси маҳсулотни реализация қилиш чора-тадбирларини белгилаш, агар сотилган маҳсулот сифат шартларига жавоб бермаса унга қайта ишлов беришни ташкил этишни ўз ичига олади. Бундан ташқари у бозорда сотилган маҳсулотлар тўғрисидаги маълумотларни тўплаш, сифатини яхшилаш имкониятларини аниқлаш, ишлаб чиқариш жараёнига керакли ўзгартиришларни киритиш мақсадида истеъмол чининг маҳсулот сифати тўғрисидаги фикр-муло ҳ азаларини ўрганиш функцияларини ҳам бажаради. Сотилган маҳсулот тўғрисидаги ҳ ар қандай маълумот унинг келгуси давр учун режалаштирилишида му ҳ им аҳамиятга эгадир. Шундай қилиб, корхонани бошқариш ва маҳсулотни сотишни ташкил этиш фақатгина маҳсулотни сотиш вазифаси билан чекланиб қолмай, балки бозор маълумотларини тўплаб, уларни маҳсулотни режалаштириш босқичида қўллашлари керак.

Юқорида санаб ўтилган режалаштириш - амалга ошириш – назорат - бошқарувнинг та ъ сири функцияларини аниқ бошқариш учун корхонанинг барча бўлимлари бошқарув ва назоратнинг техникасини, махсус технологияни, шунингдек статистик услубларни қўллаб, маҳсулот сифатининг му ҳ им аҳамиятини ъис этган ҳолда маосулият билан ўз вазифаларини бажаришлари лозим. Шундай қилиб, корхонада сифатни бошқариш – бу “истеъмол чиларнинг эътиёжини қондирадиган, этарлича юқори даражадаги фойдалиликка эга бўлган маҳсулотларни лойиъалаштириш, тайёрлаш ва сотишни таоминловчи бошқарув фаолияти туридир”.

Похожие

Маҳсулот сифат даражасини баҳолаш баҳолаш вазияти

Сифат маҳсулот сифат кўрсаткичлари маҳсулот сифатининг мажмуий кўрсаткичлари

Қурилишда сифат назорати

Эксперт аудиторлар. Сифат тўгараклари

Пахтанинг сифат кўрсаткичларини аниқлаш