Simob va sianidlar bilan ishlashdagi texnika xavfsizligi qoidalari - Материаловедение - Рефераты

Simob va sianidlar bilan ishlashdagi texnika xavfsizligi qoidalari

Загружено в:

11.11.2022

Скачано:

0

Размер:

21.103515625 KB

Simob va sianidlar bilan ishlashdagi texnika xavfsizligi qoidalari Reja: 1. Simob bilan ishlashdagi ehtiyot choralari 2. Sianidlar bilan ishlashdagi ehtiyot choralari

Barcha OCF da ishlovchi kishilarga eslatish lozimki, simob va sianid kuchli zaharlovchi moddalar hisoblanib, xar xil bahtsiz holatlarning oldini olish uchun, ular bilan ishlaganda ma’lum texnika xavfsizlik qoidalariga rioya qilish kerak. Har bir zavod yoki fabrikada simob va sianid bilan ishlash qoʻllanmasi va texnika xavfsizlik choralari ishlab chiqilgan boʻlishi kerak va u zavodning barcha ishchi, xizmatchi, boshqaruvchi xodimlariga tanishtirilgan boʻlishi lozim. 1. Simob bilan ishlashdagi ehtiyot choralari Simob bilan zaharlanish uning gazlarini hidlash yoki ovqatlanish orqali boʻlishi mumkin. Simob bilan uzoq vaqt zaharlanish natijasida u inson tanasiga tushadi va nerv tizimi faoliyatini buzadi. Bu esa tez charchash, uyquchanlik, qaltirash, bosh og’rig’i, bosh aylanishi va butun tananing qaltirashiga olib keladi. Simob bilan oʻtkir zaharlanishda inson tanasiga simobning tez ta’siri kuzatilib, bunda og’izda metal ta’mining hosil boʻlishiga, soʻlak oqishiga, shishish, milklarning qonashi, koʻngil aynashi, qorin boʻshlig’ida og’riq paydo boʻladi. Kuchli zaharlanish holati kuzatilgan vaqtda bemor toza havoga chiqarilishi va tez yordam chaqirilishi lozim. Havo tarkibida simobning ruxsat berilgan konsentratsiyasi 0,01mg/m 3 ni tashkil qiladi. Amalgamatsiyalash boʻlimlari maxsus joylarda boʻlib, ular maxsus havo almashinuv qurulmalari bilan jihozlangan boʻladi, Shuninguchun simob bug’lari hosil boʻlmasligining oldini olish uchun pech ostiga havo soʻrgichlar oʻrnatiladi. Xizmat koʻrsatuvchi ishchilarni simob bilan ishlaganda u bilan zararlanmasligi uchun barcha jarayonlar mexanizatsiyalangan va avtomatlashtirilgan boʻlishi lozim. Simob bilan ishlovchi stol yuzalari tekis va mustahkam boʻlishi lozim. Shu maqsadda ularning yuzasi linoleum yoki poʻlat listlar bilan qoplangan boʻladi. Simob va amalgamalar bilan ishlagan vaqtda albatta charm qoʻlqopdan foydalanish shart.

Simob bilan ishlaganda asosiy ehtiyotkorlik choralari amalgamalarni bug’latish vaqtida qoʻllab, u ham binoda havo almashtirish tizimi, ham pechning oʻzida havo soʻrish qurilmalari bilan jihozlangan boʻlishi lozim. Maxsus idish og’zi mustahkam qilib asbest qoplama bilan mahkamlanadi. Xomaki oltinni idishdan chiqarishga faqatgina simobni butunlay haydab boʻlingandan soʻng ruxsat beriladi va retorta idishi sovutiladi. Ish vaqti tugagandan soʻng ishchi xodimlar yaxshilab choʻmilishi, og’zini past konsentratsiyali kaliy permanganat eritmasi bilan chayishi va tishlarini yuvishi zarur. 2. Sianidlar bilan ishlashdagi ehtiyot choralari Sianid bilan zaharlanish sinil kislota zaharli bug’larini hidlash yoki tanaga ovqatlanish yoʻli orqali boʻlishi mumkin. Bu holat kesilgan va yaralangan joylarni sianid bilan ta’sirlashishi oqibatida boʻlishi ham mumkin. Zaharlanish belgilariga koʻz namlanishi, qichishi, tomoq va havo yoʻllari qichishi, bosh og’rig’i, koʻngil aynishi, qayd qilish, yurakning tez urushi, nafas qisishi kiradi. Og’ir holda zaharlanish natijasida ular bilan birga, tildan qolish, koʻz oldi qorong’ulashishi va xushni yoʻqotish, tomir tortilishi, yurak urushining tezlashishi, qorachigning kattalashishi, yuzning soʻlishi, og’izda koʻpik hosil boʻlishi, ta’sirchanlikni yoʻqotish, tana haroratining pasayishi, qon bosimining tushishi, nafas olishning, yurakning toʻxtashi va hattoki oʻlimga ham olib kelishi mumkin. Sinil kislotasi bilan zaharlangan kishiga ammiak nitrat eritmasini hidlatish va toza havoga olib chiqish zarur. Lozim boʻlsa sun’iy nafas beriladi. Agar sianid tanaga ovqatlanish natijasida tushgan boʻlsa, unga 0,4% li kaliy permanganat eritmasi yoki 2% li vodorod pereoksid beriladi va keyin tomoq yoʻli qitiqlanib qayd qilish chaqiriladi. Natijada zaharning zararsizlanishi vujudga keladi. Qay darajada zaharlanishdan qat’iy nazar, to vrach kelmaguncha birinchi tibbiy yordam koʻrsatish muhim rol oʻynaydi. Ishchi binolarda sinil kislotasining ruxsat berilgan konsentratsiyasi 0,3mg/ m 3 ni tashkil qiladi. Sianid bilan ishlovchi barcha ishlab chiqaruvchi binolar havo

almashtiruvchi ventilyatsiya tizimi bilan jihozlangan boʻlishi shart. Tokning har xil holatlarda toʻsatdan oʻchishi natijasida ventilyatsiya tizimi toʻxtab qolmay boshqa energiya manbalari hisobiga uzluksiz ishlab turushini ta’minlash lozim(masalan generatorga ulangan boʻlishi kerak). Ishlab chiqarish zavodlari binolarida sinil kislotasi hosil boʻlish havfi mavjud joylarda umumiy havoalmashinish tizimidan tashqari, qoʻshimcha avariya holati uchun ventilyatsiya tizimi boʻlishi shart. Undan tashqari, umumiy havo almashinish va avariya ventilyatsiyasidan tashqari, har bir sinil kislotasi ajralish xavfi boʻlgan dastgohlar (sianlash pachuklari, sorbsiyalash pachuklari, kolonnalar) havo soʻrish qurilmalari bilan jihozlangan boʻlishi zarur. Ishchi bino yohud zavodda havo tarkibida sinil kislotasi miqdorining oshib ketishi kuzatilsa avtomatik ogohlantirish signallari oʻrnatilgan boʻlishi kerak, ular rangli yoki ovozli signal bilan ta’minlangan boʻlishi kerak. Atrof muhitni, havoni ifloslanmasligini oldini olish uchun ventilyatsiya qurulmalari bug’lari havoga chiqarib yuborilishidan oldin yaxshilab tozalangan boʻlishi lozim. Sianli eritmalar bilan ishlash vaqtida himoyalovchi ishqor konsentratsiyasini oshirilishi sianidning gidrolizlanishining oldini oladi. Bir binoning oʻzida sianlash jarayoni bilan, boshqa bir ishqorli muhitda ishlovchi jarayonning ishlashiga ruxsat berilmaydi. Faqatgina regeneratsiyalash jarayonlari bundan mustasno(bunda kislotali qayta ishlash regeneratsiya bilan birga olib boriladi. Bu holatlarda maxsus ehtiyotkorlik choralari koʻriladi. Sian eritmalari va boʻtanalari saqlanadigan dastgohlar (aralashtirgichli chan, quyultirgich, yig’uvchi chanlar) maxsus quvurlar yoki avtomatik qurulmalar bilan jihozlangan boʻl, mahsulotlarni toshib ketishiga yoʻl qoʻymaydi. Dastgohlarni boshqarish va xizmat koʻrsatish iloji boricha avoamatlashtiriladi yoki masofadan turib boshqariladi. Asosiy ehtiyotkorlik choralari oʻtkir natriy sianid eritmalari (10%li) tayyorlash vaqtida amalga oshiriladi. Bu jarayon maxsus alohida ajratilgan joyda olib borilib u yerga begonalarni kirishiga yoʻl qoʻyilmaydi. Eritmani tayyorlash jarayoni iloji boricha mexanizatsiyalashgan va avtomatlashgan boʻlishi lozim.

Natriy sianid idishlari zudlik bilan ohakli xlor yoki temir kuporosi ishtirokida zararsizlantirilishi kerak. Natriy sianid solingan idishlar «zaxar» kabi yozuvlar, hamda ogohlantiruvchi belgilar bilan tasvirlangan boʻlishi kerak. Bu joyda ishlovchi ishchilar maxsus himoyalovchi (gazyutgich, charm qoʻlqop, xalat) jihozlar bilan ta’minlangan boʻlishi lozim.

Nazorat savollari: 1. Simob bilan ishlaganda asosiy ehtiyotkorlik choralari nimalardan iborat? 2. Sianid bilan ishlaganda ruxsat etilgan konsentratsiya qancha? 3. Sinil kislotasi bilan zaharlangan odamga birinchi tibbiy yordamlar qanday koʻrsatiladi? 4. Atrof muhitni, havoni ifloslanmasligini oldini olish uchun chora tadbirlar. 5. Ishchi binolarda sinil kislotasining ruxsat berilgan konsentratsiyasi qancha? 6. Agar sianid tanaga ovqatlanish natijasida tushgan boʻlsa qanday chora koʻriladi? 7. Zaharlanish belgilari qanday? 8. Havo tarkibida simobning ruxsat berilgan konsentratsiyasi nechini tashkil qiladi?

Аsоsiy vа qo’shimchа аdаbiyotlаr 1. Mirziyoyеv Sh.M. Erkin vа fаrоvоn, dеmоkrаtik O zbеkistоn dаvlаtini birgаlikdа bаrpо etаmiz. Ozbеkistоn Rеspublikаsi Prеzidеntining lаvоzimigа kirishish tаntаnаli mаrоsimigа bаgishlаngаn Оliy Mаjlis pаlаtаlаrining qoshmа mаjlisidаgi nutqi. –T.: “Ozbеkistоn” NMIU, 2016. – 56 b. 2. Mirziyoyеv Sh.M. Qоnun ustuvоrligi vа insоn mаnfааtlаrini tа’minlаsh – yurt tаrаqqiyoti vа хаlq fаrоvоnligining gаrоvi. Ozbеkistоn Rеspublikаsi Kоnstitutsiyasi qаbul qilingаnligining 24 yilligigа bаgishlаngаn tаntаnаli mаrоsimdаgi mа’ruzа 2016 yil 7 dеkаbr. – T.: “Ozbеkistоn” NMIU, 2016. – 48 b. 3. Mirziyoyеv Sh.M. Buyuk kеlаjаgimizni mаrd vа оliyjаnоb хаlqimiz bilаn birgа qurаmiz. - T.: “Ozbеkistоn” NMIU, 2017. – 488 b. 4. МасленицкийИ.Н., Чугаев Л. В. Металлургия благородных металлов. - М.: Металлургия, 1997. 5. АбрамовА. А.Технология обогащения руд цветных металлов. -М.: МГГУ, 2017. 6. Авдохин И. А. Технология обогащения руд благородных металлов. -М.: МГГУ, 2006. 7. Peuker U.A., Kwade A., Teipel U., Jeckel G., Mütze T. Mineral processing. Mineral, renewable and secondary raw material processing-current engineering challenges. Dechema. Germany, 2012. 280 p. 8. Авдохин В. М. Технология обогащения полезных ископаемых. Учебник в 2-х томах. -М.: МГГУ, 2017.

Похожие

Oltin ajratish fabrikalarining oqava suvlarini tozalash

Flotatsiya jarayoni

O’zaklarni tayyorlash

Sianli eritmаlаrdаn sigmеntаtsiya usulidа choʻkindi nоdir mеtаllаrini аjrаtish

Payvand birikmalarda uchraydigan nuqsonlar