“Yilpig’ich” va Intervyu usullari - Основы культурологии - Рефераты

“Yilpig’ich” va Intervyu usullari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

48.5 KB

“Yilpig’ich” usuli Bu usul murakkab, ko’p tarmoqli mumkin qadar muammo harakteridagi mavzularni o’rganishga qaratilgan. Usulning mohiyati shundan iboratki, bunda mavzuning nurli tarmoqlari bo’yicha bir yo’la axborot beriladi. Ayni paytda ularning har biri alohida nuqtalardan muhokama qilinadi. Masalan: Ijobiy va salbiy tomonlari, afzallik va kamchiliklari, foyda va zararlari belgilanadi. “Yilpig’ich” usuli umumiy mavzuning ayrim tarmoqlarini muhokama qiluvchi kichik guruhlarning har bir qatnashuvchisining, guruhning faol ishlashiga qaratilgan. Xulosa qismida muayyan bir fikrga mantiqiy qiodalar bo’yicha dalildan natija kelish.

Intervyu” usuli Bu usulda o’tilgan mavzuni so’rashda o’quvchilar orasidan jurnalist tayinlanadi. Jurnalist o’quvchilar bilan savol-javob qilib, muloqot olib boradi. Bu usulda jurnalist bo’lgan o’quvchiga katta mas’uliyat yuklanadi. Jurnalist o’quvchilarga eshitilmagan narsalarni gapirib berishi kerak bo’ladi, yangiliklardan xabardor qilishi kerak bo’ladi. “Intervyu” usulida jurnalist savollariga xoxlagan o’quvchi javob berishi, javoblar aniq va lo’nda bo’lishi kerak. Dars davomida jurnalist o’z fikr va mulohazalari bilan qatnashishi mumkin.

Test 1. O’zbek adabiyotida Abdulla Qodiriy qanday adib sifatida o’rin tutadi? A. iste’dodli shoir sifatida B. pedagogic asarlar muallifi sifatida C. tarixiy romanlar ustasi sifatida D. mohit hikoyanafis sifatida E. o’tkir hajvchi sifatida. 2. “O’tkan kunlar” romanida “mavzuni tariximizning eng kirlik, qora kunlari bo’lgan keyingi “xon zamonlari” dan boshladim”,-deb yozganida Abdulla Qodiriy qaysi davrni nazarda tutgan? A. Qo’qon xoni Amir Umarxon hukmdorligi davrini; B. Qo’qon va Toshkent xonlari Xudoyorxon va Azizbeklar hukmronligi davrini; C. Buxoro xoni Amir Xaydar hukmronligi; D. Xiva xoni Muhammad Raximxon hukmronligi davri E. Qo’qon xoni Amir Olimxon hukmronligi davri. 3. “O’tkan kunlar”ning ijobiy obrazlari ko’rsatilgan qatorni toping. A. Otabek, Kumush, Homid, Oftob oyim B. Otabek, Yusufbek hoji, Sodiq, O’zbek oyim C. Otabek, Yusufbek hoji, Kumush, Mirzakarim qutidor D. Oftob oyim, Kumush, Usta Olim, Xasanali, Oybodoq E. C va D javoblar. 4. “O’tkan kunlar” dagi qaysi obrazlar kitobxon nafrat tuyg’usini uyg’otadi? A. Homid, Hasanali, Usta Olim, O’tabboy Qushbegi. B. Homid, Sodiq, Jannat, O’tabboy Qushbegi C. Musulmonqul, Hushro’y, Xudoyorxon, Zaynab D. A,B va C javoblar E. B va C javoblar. 5. “O’tkan kunlar” romanidagi Kumushning haqiqiy qotili Zaynab deb o’ylaysizmi?

A. Ha, kundoshlik azobi uni shu qabih yo’lga boshladi. B. Yo’q, Kumushbibi o’limida Zaynabga zahar olib kelgan opasi Xushro’y aybdor. C. Ha, Zaynab xonadonda yolg’iz arzanda kelin bo’lib qolishini, Otabekning boyligiga ega bo’lishini ko’zlab, qotilikka qo’l urgan edi. D. Yo’q, Kumushga “zahar ichirgan” aslida inson tuyg’ularini va huquqlarini sariq chaqaga olmay, uni poymol etgan adolatsiz tuzum va ana shu tuzumda o’sib, voyaga yetgan kishilardagi jaholat va loqaydlik edi. E. Yolg’on xatlarni uyushtirgan Homid edi. 6. Marg’ilondan qaytgan Otabekka otasi Yusufbek Xoji: “O’g’lim, hali sen eshitdingmi, yo’qmi, biz seni ustingdan bir ish qilib qo’ydik” deganida, “…Xoji o’g’lining javobini eshitib, yerga qaradi va nima deb javob qaytarishini bilmay qoldi”… Bu qanday oqilona javob edi? A. “Aqlli kishilar faqat o’g’illarining rayiga qarab ish ko’radilar” B. “Aqlli kishilarning o’g’illariustidan qilgan ishlari, albatta nomaqbul bo’lmas”. C. “Aqlli kishilar o’z o’g’illari ustidan o’ylamay qilgan ishlariuchun oxiri afsuslanadilar” D. “Aqlli kishilar o’z o’g’illari ustidan o’ylamay ish qilmasliklari kerak” E. “Aqlli kishilar, birinchi navbatda o’zlarini emas, farzandlari baxtini o’ylashlari kerak”. 7. Otabek va Mirzakarim qutidorlarni dor ostiga aslida nima olib keldi? A. Ziyo shohichining uyida xonlik tuzumi haqida o’ylamay aytgan gaplari; B. Homidning Otabekka qasdi. C. O’tabboy Qushbegining auqaro taqdiriga befarqligi D. Xonlik tuzumidagi adolatsizlik, xalq taqdiriga loqaydlik, tuzum kishilaridagi hasad, g’araz, chaqimchiliklar E. Xudoyorxonning kaltafahmligi.

8. Qanday kuyni chalay, Bek aka? Otabek sarxush tovush bilan jiddiygina qilib dedi: “Bilsangiz, haydalish kuyini chalingiz, ajralish kuyini chalingiz”. “Otkan kunlar”dan olingan bu parcha asarning qaysi bobida uchraydi? A. Haydalish kuyi B. Navoiy kuyi C. Bir g’aribu bechora D. Bizda kim ko’p yig’laydi E. Quvlanish. 9. Asarda g’am hasrat fojiasi Otabekdan ham bo’lmagan, bechora g’arib inson kim edi? A. Hasanali B. Oybodoq C. Kumush D. Usta Olim E. Xushro’y 10. ”Otabek xolsizlanib oyoq uzra va orqasidagi yarim yalang’och ko’lankani ko’rib, bir necha qadam, qabr tomonga tislandi”. Bu ko’lanka kimniki edi? A. Qur’on tilovat qilgan qoriniki edi; B. Xushro’yning ko’lankasi edi C. Kumush arvohining ko’lankasi edi D. Zaynabning ko’lankasi edi E. Tilanchi ayolning ko’lankasi edi. 11. Otabekning Kumushdan xotira bo’lib qolgan o’g’lining nomi… A. Oybek B. Yodgor C. Farxod D. Yusufbek E. Nomi aytilmagan 12. “Mehrobdan chayon” romanining bosh mavzusi nima? A. Xonlik tuzumidagi dehqonlarining xonavayron bo’lishi; B. Kosiblar va ishchilar sinfining mazlumona hayoti

C. Xudoyorxon davridagi o’zboshimchaliklar, mehnatkash xalqqa istagancha zulm o’tkazish bunga qarshi borganlarni ayovsiz jazolash. D. Mehnatkash xalqining xona va Rusnya zulmiga qarshi ozodlik uchun olib brogan kurashi. E. Mamlakatni Rusiya istibdodidan qutqazish uchun olib borilgan kurash 13. Qodiriy “Mehrobdan chiqqan chayonlar sifatida kimlarni qoralaydi?” A. Xudoyorxon, Abduraxmon, Shaxodat, Mufti, Kalonshoh B. Xudoyorxon, Safar bo’zchi, Samad bo’qoq, Gulshan C. Xudoyorxon, Nozik, Sultonali,Qobil D. Xudoyorxon, Zokir gav, Solih Maxdum, Nigor oyim E. Xudoyorxon, Abdurahmon, Muhammad Rajabbek. 14. Abdulla Qodiriy haqida kimlar xotira asarini asarini yozgan? A. Nabijon Boqiy, Qatlnoma, Shukrullo, Kafansiz ko’milganlar. B. Tog’ay Murod “Otamdan qolgan dalalar”, O’tkir Xoshimov “Tunda kechgan umrlar” C. Shukur Xolmirzayev “Qora kamar”, X.To’xtaboyev “Mungli ko’zlar” D. Xabibullo Qodiriy “Otam haqida”, “Qodiriyning so’nggi kunlari” Nabijon Boqi “Qatlnoma” E. A va D 15. Qaysi adib “… mudarrislik qilish o’rniga men milliy o’zbek yozuvchisi bo’lishga ahd qildim” deydi A. Abdulla Qodiriy B. Abdulhamid Cho’lpon C. Abdurauf Fitrat D. Hamza Hakimzoda E. Abdula Avloniy 16. Abdulla Qodiriyning qishloq xo’jaligini kollektivlashtirish yillaridagi yozilgan romani. A. “O’tkan kunlar”

B. “Mehrobdan chayon” C. “Obid ketmon” D. “Kamaz o’g’risi” E. Uloqda

Muammoli masala Tariximizning eng kirlik, qora kunlari bo’lgan keyingi “Xon zamonlari”, XIX asr o’rtalaridagi Turkiston xalqi hayotining achchiq manzaralari asarga asosiy mavzu qilib olindi, yurt, millat taqdiri, istiqloli masalalarini qalamga olish yozuvchining asosiy maqsadi edi. 1. Bu kimning asari? 2. Asar qanday nomlanadi? 3. Asar qachon yaratilgan? 4. Asardagi ijobiy va salbiy timsollar?

Muammoli masala - O’g’lim, hali sen eshitdingmi, yo’qmi, haytovur biz sening ustingdan bir ish qilib qo’ydik… U o’zini bilmaganga soldi. - Aqlli kishilarning og’illari ustidan qilgan ishlari albatta noma’qul bo’lmas, dedi. Hoji o’g’lining bu javobidan yerga qaradi va nima deb javob qilishini bilmay qoldi. 1. Bu roman qanday nomlanadi? 2. Romanning bu bobi qanday ataladi? 3. Romanning davomini aytib bering.

Muammoli masala Onajon! Kuyovingizning yozganlaridan tashqari, men sizga shu bilan oltinchi xat yozdim. Ammo sizdan uchta va dadamdan ikkita xat oldim. Va’da ma’lum bo’lsinki, alhamdulillo kuyovingiz va qudalaringiz salomatdirlar va ularning soyalarida men qizingiz ham o’ynab-kulib yuribman. Sizni va otamni juda sog’indim, agarda og’ir oyoq bo’lmasam edi, qish bo’lishiga qaramasdan Marg’ilonga jo’nar edim. 1. Bu parchalar kimning, qaysi asaridan olingan? 2. Romanning bosh qahramonlari kim? 3. Bu parcha kimning tilidan yozilgan? 4. Romanning davomini gapirib bering.

Muammoli masala Ra’no ayvonning ustuniga suyanib kitob o’qur, Nigor oyim o’choq boshida ovqat pishirish bilan mashg’ul edi. Ra’no o’ziga qarab kelguchi Anvarga yer ostidan kulimsib olgach, biroz ko’rinib turgan oyoq uchlarini sariq atlas kuylagi bilan yashirdi. 1. Bu kimning asari? 2. Asar qanday nomlanadi? 3. “Hayot shami” bobida yozuvchi nimalar haqida bayon etadi? 4. Anvar va Ra’no o’rtasidagi muloqotni gapirib bering.

Похожие

Ma'naviyat va inson faoliyati

Etiket va uning xususiyatlari

Islom dini va ta’limoti

Texnika va sport estetikasi

Ma’naviyatning siyosat, huquq va ularning hokimiyatdagi о‘rni. Ma’naviyatda milliylik va umuminsoniylik