Texnika va sport estetikasi - Основы культурологии - Рефераты

Texnika va sport estetikasi

Загружено в:

04.03.2024

Скачано:

0

Размер:

40.5 KB

Texnika va sport estetikasi Nafosatli tarbiyaning barcha vositalari shaxsning voqelikka nafosatdor munosabatini ravnaq toptirishga xizmat qiladigan tarbiyaviy faoliyat bo`lib, u o`ziga xos ta`sirchanlik, tug`yoniylik kuchiga ega. Busiz inson bilish ko`lamining vujudga kelishi mumkin emas. Shuningdek, inson badiiy tafakkur qobiliyatni o`stirish ayni paytda nafosatli tarbiya vositalarining muhim vazifasi sanaladi. SHunga ko`ra, nafosatli tarbiya vositalari ikki xil hususiyati bilan ajralib turadi. Birinchidan, u voqelikda sodir bo`layotgan hodisalar to`g`risidagi ma`lumotlarni insonga tushunarli tarzda yetkazishi bilan. Ikkinchidan, zamonaviy fanlarning nafosatli hususiyatlarni hissiy idrok qilishning faol, tajribalar asosida yetkazib berishi bilan diqqatga sazovordir. SHunga ko`ra, san`at, tabiat, urf-odatlar, mehnat, ommaviy axborot vositalari, sport nafosatli tarbiyani shakllantiruvchi hamda uning rivojlanishiga ko`mak beruvchi asosiy vositalar sifatida e`tirof etiladi. Jumladan, mehnat ham moddiy, hamda ma`naviy go`zalliklar yaratish bilan nafosatli tarbiyaning muhim vositasiga aylanadi. Bu jarayon ijtimoiy-foydali mehnatning badiiylik bilan aloqasi ta`sirida vujudga keladi. Mazkur munosabat pirovardida mehnat vositalarining insonga keltiradigan zararini kamaytiradi. Qolaversa, mehnatga ijodiy yondashuv jamiyat ma`naviy qiyofasini belgilovchi omil hamdir. O`zbekistonda barpo etilayotgan jamiyatning iqtisodiy asosi-ijtimoiy yo`naltirilgan bozor iqtisodiyotidir. Ushbu jarayonda eng muhim va dolzarb vazifa insonlarda mehnatga bo`lgan yangicha tuyg`uni shakllantirishdan iborat. Tashabbuskorlik va tadbirkorlikni rag`batlantirish, odamlarda mulkka egalik xissiyotini tarbiyalash o`z navbatida mehnatga bo`lgan munosabat orqali rivojlanib boradi. Negaki, odamlarda ko`p ukladli, turli mulk tizimlarini barpo etishga bo`lgan rag`bat tarbiyasi insonni bir tomonlama fikrlashdan, boqimandachilik kayfiyatlaridan halos qilib, tashabbuskorlik va tadbirkorlikni, odamning o`z kuchi va salohiyatiga suyanishini kuchaytiradi, mehnatga hurmat, sadoqat va fidoiylik tuyg`ularini shakllantiradi. Bu pirovardida halq turmush darajasining o`sishiga olib

keladi. Mehnatga bo`lgan yangicha munosabat o`zining ana shunday hususiyatlariga ega ekanligi bilan nafosatli tarbiyaning muhim vositasi bo`lib sanaladi. Shuningdek, ommaviy axborot vositalari inson nafosatli tarbiyasiga yaqindan ta`sir qiluvchi qudratli va faol kuchdir. Ayniqsa, televidenie shaxs hamda ommani etetik dunyoqarashini shakllantirishda, ularni nafosatli jihatdan tarbiyalashda yuksak ahamiyat kasb etadi. Rang-barang mavzulardagi ko`rsatuvlar badiiy va hujjatli filmlar, ijtimoiy-ma`naviy mazmundagi reklamalar, telemarafonlar nafosatli tarbiyani maqsadli yo`naltirishda, insonlar tafakkurida go`zallikka bo`lgan yangicha munosabatni shakllantirishda salmoqli ahamiyat kasb etadi. Bugungi kunda milliy g`oya va milliy mafkura hayotiy ehtiyoj darajasiga ko`tarildi. SHunday ekan, har bir inson jamiyatda o`z o`rnini bilishi, o`zini jamiyatning ajralmas qismi deb his qilishi lozim. Endilikda mafkura dunyosida paydo bo`ladigan bo`shliq pirovardida jamiyat, inson va mamlakat uchun naqadar katta xavf solishini anglamoqdamiz. Tarbiyaning nafosatli shakli esa mazkur jarayonlarda yosh avlodni go`zallik haqidagi tuyg`ularini, tabiatga bo`lgan munosabatini, badiiy adabiyotga qiziqishini, jamiyat ma`naviy rivojidagi yangicha qarashlarni go`zallik va ulug`vorlik asosida tarbiyalashdek dolzarb vazifani amalga oshirishi bilan muhim ahamiyat kasb etadi. Zotan yurtboshimiz ta`kidlaganlaridek, Jamiyatni ma`naviy yangilashdan ko`zlangan bosh maqsad, yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq erkinligi va farovonligiga erishish, komil insonni tarbiyalash, ijtimoiy hamkorlik va millatlararo totuvlik, diniy bag`rikenglik kabi ko`p-ko`p masalalardan iborat.

Xulosa: Xulosa qilib shuni ta’kidlash kerakki, har bir inson jamiyatda o’z o’rnini bilishi, o’zini jamiyatning ajralmas qismi deb his qilishi lozim. Zero, bugungi kunning talabi ana shundan iborat. Mazkur talabga javob berish esa insondan har tomonlama tarbiyalanganlikni talab qiladi. Tarbiyaning nafosatli shakli esa mazkur jarayonlarda insonni go’zallik haqidagi tuyg’ularini, tabiatga bo’lgan munosabatini, badiiy adabiyotga qiziqishini, jamiyatga bo’lgan qarashlarini go’zallik va ulug’vorlik asosida tarbiya qilishi bilan diqqatga sazovordir. Milliy ma’naviyatga ta’sir o’tkazuvchi tashqi tahdidlar ayni paytda estetik tarbiya jarayoniga ham sezilarli ta’sir ko’rsatmoqda. Ta’kidlash o’rinliki, estetik niqobi ostida turli xil ko’rinishdagi “sog’lom turmush tarzi targ’ibotchilari”, “ko’ngilochar” va “musaffo tuyg’u” baxsh etuvchi saytlar talaygina. Eng dahshatlisi keyingi paytlarda internet tarmog’i vampirizm estetikasi va uning targ’iboti bilan bog’liq saytlarning ko’payib borayotganligi tashvishlanarli holdir. Bu targ’ibot saytlarni oddiygina qidiruv buyrug’i orqali topish mushkul emas. Bunday tahdidlarga qarshi go’zal qadriyatlarni dunyoga tanitish, xalqimizning boy va betakror estetik dunyosini aks ettiradigan personajlarni yaratish orqali kurashishni zamon talab etmoqdaki, bu yoshlarni ma’naviy jihatdan yuksaltirishda estetik tarbiyaga zaruriyat mavjudligidan dalolat beradi. Bugungi kunda milliy g’oya va milliy mafkura hayotiy ehtiyoj darajasiga ko’tarildi. Shunday ekan, har bir inson jamiyatda o’z o’rnini bilishi, o’zini jamiyatning ajralmas qismi deb his qilishi lozim. Endilikda mafkura dunyosida paydo bo’ladigan bo’shliq pirovardida jamiyat, inson va mamlakat uchun naqadar katta xavf solishini anglamoqdamiz. Tarbiyaning nafosatli shakli esa mazkur jarayonlarda yosh avlodni go’zallik haqidagi tuyg’ularini, tabiatga bo’lgan munosabatini, badiiy adabiyotga qiziqishini, jamiyat ma’naviy rivojidagi yangicha qarashlarni go’zallik va ulug’vorlik asosida tarbiyalashdek dolzarb vazifani amalga oshirishi bilan muhim ahamiyat kasb etadi.

Adabiyotlar: 1. Mirziyoyev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. -T.: O‘zbekiston, 2016. -53 b. 2. Mirziyoyev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan quramiz. -T.: O’zbekiston, 2017. -484 b. 3. Mirziyoyev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash- yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. -T.: 2017. - 28 b. 4. Mirziyoyev Sh.M. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi deputatlariga Murojaati.// Xalq so‘zi -2017 yil 22 dekabr. 5. Mirziyoyev Sh . M . Tanqidiy tahlil , qat ’ iy tartib intizom va shaxsiy javobgarlik - har bir rahbar faoliyatininig kundalik qoidasi bo ‘ lishi kerak . -T.: O ‘ zbekiston , 2017. - 104 b . 6. Mirziyoyev Sh . M . Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz . - Toshkent : - O ’ zbekiston , 2018. -488 b . 7. Mirziyoyev Sh . M . Milliy taraqqiyot yo ’ limizni qat ’ iyat bilan davom ettirib yangi bosqichga kutaramiz . 1-tom. -Toshkent: “O’zbekiston” NMIU, 2018.-592b 8. Karimov I.A. Asarlar to’plami. 1-24 jildlar. -T.: O‘zbekiston, 1996-2016.

Похожие

Turmush estetikasi

San'at estetikasi

Tabiat estetikasi

Qadimgi dunyo estetikasi va o`rta asrlar mutafakkirlarining estetik ta'limotlari

Estetikaning predmeti, tadqiqot doirasi va vazifalari