Logopedik ritmikaning obyekti predmeti va vazifalari musiqali ritmik tarbiya tizimi - Дошкольное и начальное образование - Рефераты

Logopedik ritmikaning obyekti predmeti va vazifalari musiqali ritmik tarbiya tizimi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

147.4384765625 KB

Logopedik ritmikaning obyekti predmeti va vazifalari musiqali ritmik tarbiya tizimi Reja: 1. Logopedik ritmikaning predmeti 2. Logopedik ritmikaning obyekti, predmeti, maqsad va vazifalari 3. Logopedik ritmikaning asosiy tushunchalari

Logopedik ritmikaning predmeti Logopedik ritmika faol terapiyaning o‘ziga xos shakllaridan bo‘lib, o‘quv fani va uslubining majmuiga ta’sir vositasi hisoblanadi. Logopedik ritmikaning dastlabki tushunchasi so‘z, musiqa va harakatning uyg‘unlashuviga asoslangan. Ko‘rsatilgan komponentlarning o‘zaro munosabati ulardan birining yoki ular orasidagi aloqaning ustunligi bilan turli-tuman bo‘lishi mumkin. Logopedik ritmikaning ikkinchi tushunchasi uning istalgan reabilitatsion uslubiga tarbiya, ta’lim va turlicha anomaliyali rivojlanish hamda nutq buzilishi bo‘lgan odamlarni davolashni kiritishni shart qilib qo‘yadi. Logopedik ritmika o‘quv fani sifatida talabalarning bilimini korreksion ishlar uslubi bilan boyitadi. Logopedik ritmikaning obyekti, predmeti, maqsad va vazifalari Logopedik ritmikaning obyekti nutqiy nuqson, nutqida patologiyasi bo‘lgan shaxslarda nutqiy buzilishlar va nutqqa taalluqli bo‘lmagan psixik funksiyalar tuzilmalari hisoblanadi. Predmeti – psixomotorli, sensor funksiyalar va harakat tizimining turli-tuman buzilishlarini musiqa hamda so‘z bilan uyqunlashtirish.

Maqsadi – nutqiy buzilishlarni nutqiy va nutqiy bo‘lmagan psixik funksiyalar va yakuniy natijada insonning tashqi va ichki muqitga moslashuvini korrektsiya qilish hamda rivojlantirish yo‘li bilan bartaraf etish. Logopedik ritmikaning vazifalari soglomlashtiruvchi, ta’limiy (anglash), tarbiyalovchi, korrektsiyalovchi sifatida belgilanadi. Nutqida buzilishi bo‘lgan odamlarda sog‘lomlashtiruvchi vazifani qal qilish natijasida suyak-muskul apparatlari mustaqkamlanadi, nafas olish, motor, sensor funksiyalar rivojlanadi, muvozanat tuyg‘usi, to‘g‘ri qad-qomat, qadam tashlash, chiroyli harakat tarbiyalanadi. Ta’lim beruvchi vazifaning amalga oshirilishi harakat malakasi va ko‘nikmasining shakllanishiga, makon tasavvurlari va qobiliyati ixtiyoriy ravishda borliqda boshqa odamlar va predmetlarga nisbatan siljish, epchillik, kuch, chidamlilik, bir harakatdan boshqasiga o‘tish, harakatlarning uyqunlashuvi, tashkilotchilik qobiliyatining rivojlanishiga imkon beradi. Ta’limiy vazifalarni amalga oshirishda nutqiy patologiyasi bo‘lgan odamlar metroritmika, musiqiy madaniyat, musiqiy idrok va ta’sirchanlik soxasidagi nazariy bilimlarni o‘zlashtiradilar. Tarbiyaviy vazifalarni qal qilish nutqiy patologiyasi bo‘lgan odamlarda aqliy, ma’naviy, estetik va meqnat tarbiyasida yordam ko‘rsatadi. Tarbiyaviy vazifalarni xal qilish aynan quyidagilarga ko‘maklashadi:

Ohangni sezish, musiqada, harakatda va nutqda ohang ta’sirchanligini xis qilish qobiliyatini rivojlantirish; musiqiy obrazlar va malakani ushbu obraz bilan mos ravishda ohangli, ta’sirchan harakatlantira olish qobiliyatini rivojlantirish, ya’ni yangicha shakl olishni uddalash, badiiy-ijodiy qobiliyatni ko‘rsata olish; ijobiy shaxsiy sifatlar, jamoatchilik tuyg‘usi, turli faoliyat turlarining qoidalarini o‘rganish va boshqalarni tarbiyalash. Mashg‘ulotlarning korreksion yo‘nalishi nutqiy buzilishlar mexanizmi va tuzilmalarini, logopedik ishning bosqichliligi va majmuaviyligini hisobga olishni shart qilib qo‘yadi. Logoped patsiyentning yoshi va shaxsiy xususiyatlarini, uning harakat tizimi qolatini, nutqiy va nutqiy bo‘lmagan jarayonlarning buzilish xarakteri va darajasini: praksis, gnozis jarayoni, eshitish va ko‘rish idroki, diqqati, xotirasi va q.k. larni inobatga oladi. Bu barcha topshiriqlar maxsus muassasa turiga boqliq: nutqiy bolalar boqchasi; ommaviy bolalar boqchalaridagi nutqiy gurux, bolalar uyida – maktabgacha muasasa, maktab; ommaviy umumta’lim maktablaridagi logopedik punkt; bolalar, kattalar poliklinikalarida, psixonevrologik dispanserlardagi logopedik kabinetlar; statsionar, yarimstatsionar, sanatoriya. Logopedik ritmikaning asosiy tushunchalari Logopedik ritmikaning moqiyatini tushunish uchun harakat harakatlanish ko‘nikmasi, harakatlanish malakasi, ohang, ritmika, musiqiy ohang, musiqiyohangli qissiyot, musiqiy-harakatlanuvchan tarbiya, harakatli o‘yinlar, kineziterapiya, davolash ritmikasi, logopedik ritmika nima ekanligini tushuntirish zarur. Turli ko‘rinishlarni aks ettirgan ushbu tushunchalar o‘zaro zich aloqada. Ular jamiyatning turli rivojlanish davrida yuzaga kelgan. Ularning mazmuni chuqurlashadi, inson to‘qrisida turli-tuman fanlar rivojlanishi doirasida aniqlanib boradi. Biz faqatgina ushbu kursni o‘rganish uchun zarur bo‘lganlarinigina ko‘rib chihamiz, xolos. H a r a k a t tirik materiyaning asosiy biologik sifati hisoblanib, u jonli tabiatning evolyutsiyasi bilan birgalikda mukamallashadi. harakat eng oliy

mukammallikka “organizm-muqit” tizimidagi tizimosti o‘z-o‘zini boshqarish hisoblanuvchi organizm, insonning filogenetik rivojlanishida erishadi. Harakat – bu tizimda muvozanatlashtiruvchi asosiy mexanizmlardan biri. Inson organizmi nafaqat muqit bilan muvozanatga kirishadi, balki faol moslashadi, ko‘nikadi va bu moslashuv jarayonida bir tomondan, tuzilmaviy va funktsional tarzda takomillashadi, boshqa tomondan esa – muqitni faol o‘zgartiradi va moslashtiradi. Ushbu jarayonda harakat insonda o‘ziga xos, sifat jiqatidan inson faoliyatining ongli, ijtimoiy-biologik xarakteriga sabab bo‘ladigan yangi xarakterga ega bo‘ladi. harakatdan profilaktika, davolash va reabilitatsiyaning ulkan omili sifatida ham foydalaniladi. H a r a k a t l a n u v ch a n m a l a k a harakatning tarkibiy qismlari va harakatlanuvchan vazifani qal qilish usullariga diqqatni ko‘tarinki jamlash bilan farqlanuvchi faoliyatning texnikasini egallash darajasi sifatida belgilanadi. H a r a k a t l a n u v ch a n k o‘ n i k m а – harakat texnikasini shunday egallash darajasiki, unda harakatlarni boshqarish avtomatik tarzda sodir bo‘ladi va harakat yuqori ishonchlilik bilan farqlanadi. Ishlab chiqilgan harakatlanuvchan malakaning mavjudligi harakatlanuvchan aktning butunlay anglashni yo‘q qilmaydi. Anglash qo‘yilgan harakatlanuvchan vazifani bajarish uchun, harakat ustidan nazorat va qatto ba’zi xollarda harakatlanuvchan vazifalarni bajarishda kutilmaganda o‘zgaruvchan sharoitga boqliq ravishda malakani qisman avtomatlashtirmaslik uchun zarurdir. harakatlanuvchan malakaning shakllanishi o‘zida birinchi va ustunlik qiluvchi ahamiyatga ega bo‘lgan ikkinchi signal tizimining o‘zaro ta’sirida dinamik stereotipning vujudga kelish jarayonini aks ettiradi. Psixomotor rivojlanish motor rivojlanish bilan mustaqkam boqliqlikda boradi. Bu aloqa shunchalik kuchliki, psixik rivojlanishning buzilishi esa shunday ko‘p miqdorli va turli-tuman harakatlanuvchan buzilishlar bilan o‘zaro aloqalarni yuzaga keltiradiki, “psixomotor rivojlanish” ta’rifi faqat me’yordagiga emas, balki patologiyaga nisbatan ham qo‘llaniladi.

Rivojlanishning boshlang‘ich bosqichlarida badanning harakati va turlicha qissiyotlar (ko‘rish, etishish, taktil, ta’m, muvozanat, kinestetik va boshqalar) ning anglanishi inson uchun atrofdagi dunyoni tanish vositasi hisoblanadi – bu intellektual bilishga qaraganda birmuncha elementar daraja. Psixomotor rivojlanish buzilishida turlicha modallikni qis qilishning to‘liq bo‘lmagan va noto‘qri qis qilish taqlili amalga oshiriladi. Bitta analizator olib tashlash bilan boqliq ravishda qolganlarining sezgirligi pasayadi. Masalan, past aqli zaiflik bilan qiynaluvchi bolalar bilan ishlovchi shaxslar ko‘p e’tiborni bolalarning ushlab olishiga, maqsadli yo‘naltirilgan va ixtiyoriy harakatlarga, maqsadli yo‘naltirilgan artikulyatsion harakatlar va q.k. larga o‘rgatishga qaratadi. Kar va past eshituvchi bolalar bilan shuqullanuvchi pedagoglar ularni yuzdan o‘qishda ko‘zdan foydalanishni yoki unli va undosh tovushlarning to‘qri artikulyatsiyasini o‘rgatadilar. Ko‘rlar va zaif ko‘ruvchilar bilan ishlaydigan pedagoglar patsiyentlar harakatlanuvchi turli yuzaliklarda va binoda mavjud bo‘lgan predmetlar, mebellar va q.k. larning joylashishiga harakatlanishga, qomatni ko‘ruvchi odamdan farq qilmaydigan qolda tutishga, shuningdek, yuqori taktil qobiliyatni talab qiluvchi Brayl bo‘yicha o‘qishni, makon oriyentatsiyasi, harakatli nozik tuyqularni egallashga moslashish malakasi va qobiliyatini ishlab chiqadilar. Psixomotor rivojlanishi nisbatan me’yorda bo‘lgan bola bir necha bosqichni o‘taydi. Psixomotor rivojlanish predmetlar bilan maxsus bo‘lmagan manipulyatsiyadan boshlanadi va maqsadli yo‘naltirilgan, rejalashtirilgan anglash hamda harakat yordamida qaqqoniylikning bunyodga kelishi deb tushuniluvchi aqlli, anglangan faoliyatgacha davom etadi. Anglangan faoliyat shaxsiy tajribada bilib olgan predmetlar va ko‘rinishlarning muayyan miqdoriga, motorikani takomillashtirmaydigan va atrofdagi borliq ko‘rinishlariaro sabab-oqibatli aloqalarni bilishga tayanadi. Shaxsning psixomotor rivojlanishi jarayonida ongli faoliyatga bola rivojlanishi va faoliyatini takomillashtiruvchi ikkinchi signal tizimi qo‘shiladi. Har bir harakat ma’lum bir ritmda sodir etiladi. Ritm (ohang) tushunchasi keng hamrovga ega va she’rga, proza, yurak nafas olish, tabiat, i shva q.k. larga

nisbatan qo‘llaniladi. Ritm universal kosmik kategoriya sifatida ham yuzaga chiqadi. «Makon va vaqt mangu ritm qonuniga bo‘ysunuvchi materiya bilan to‘ldirilgan”, – deb yozgandi E.Jak-Dalkroz. Ritmning barcha ko‘rinishlariga mos tushadigan ta’rifini topish mushkul. “Ritm” tushunchasi ko‘pincha ko‘rinishlarning vaqtda almashinishi xususiyatlari bilan boqliq, biroq makon san’ati – balet, rassomlik, qaykaltaroshlik, arxitekturaga nisbatan “makon ritmi” qaqida ham gapirish mumkin. Ritmning asosiy belgisini birmuncha kamroq yoki ko‘proq takrorlashning qat’iy davriyligida ko‘rish qabul qilingan. Biroq vaqtinchalik san’atlarda, ya’ni “ritm” tushunchasi birmuncha yuqori rol o‘ynaydigan joyda bu belgi yo‘q bo‘lishi mumkin, masalan, spektakl, proza ritmi, ba’zida musiqa ritmi takrorlanishning davriyligi bilan xarakterlanmaydi. Ritm ko‘p narsani o‘z ichiga oladigan tushuncha sifatida faqat bitta, noaniq belgisi bilan farqlanadi: bu predmetlar, ko‘rinishlar, jarayonlarning vaqtinchalik yoki makoniy tartibi. Psixolog B.M.Teplov ritm ba’zi bir muayyan jarayonni vaqtda tashkil etish deb hisoblaydi. Ritm bir-birining ketidan keluvchi u yoki bu guruq vaqt qatorining ba’zi bo‘linishlarini zaruriy shart sifatida ko‘zda tutadi. Ritm qaqida faqatgina bir tekisda ketma-ket keluvchi qo‘zqatuvchilarning ma’lum bir guruqlarga bo‘linganidagina gapirishimiz mumkin, shu bilan birga, guruqlar bir xil (2-3 a’zodan va q.k.) yoki bir xil bo‘lmasligi ham mumkin. Biroq qar qanday guruq va vaqt qatorining bo‘linish ham ritmni qosil qilmaydi. Ritmik guruqning, albatta, umuman ritmning majburiy sharti urg‘uning mavjudligi, ya’ni birmuncha kuchli va qandaydir ajralib turadigan qo‘zqatuvchiga munosabat hisoblanadi. Urg‘usiz ritm yo‘q. Shunday qilib, ritm urg‘u atrofida birlashuvchi guruqlarda qo‘zqatuvchining vaqtinchali ketma-ketligidagi qonuniy bo‘linmasidir. Ritmni psixologik va pedagogik fanlar nuqtai nazaridan aniqlash mumkin. Psixologik aspektda ritm – bu metroritm yoki shu so‘zni keng olganda ritmika. Masalan, metronomni tinglab odam bir xil ovozlar ketma-ketligini guruqlarga bo‘ladi, bunda u aloqida tovushlarga urg‘u beradi, ya’ni ularni birmuncha baland ovozlarga ajratadi. O‘ziga xos “ritmni boshdan kechirish” yoki subyektiv

ritmikalashtirish tuqiladi. Subyekti ritmikalashtirishni sekinlatishning chegarasi Bolton bo‘yicha (1894) – bir daqiqada 38 ta udar, Setson bo‘yicha – daqiqasiga 40- 20 udar, subyektiv ritmikalashtirishning tezligi chegarasi Bolton bo‘yicha – bir daqiqada 520 ta udar, Setson bo‘yicha – daqiqasiga 240-280 udar. Subyekti ritmikalashtirish uchun birmuncha qulay tezlik daqiqasiga 100 udardan 200 udargachani tashkil etadi. Subyektiv ritmikalashtirish agar tezlik 30 dan kam va daqiqasiga 500 udardan ko‘p bo‘lsa boshlanmaydi. Bu rakamlar pedagogik qiziqish uyg‘otadi, chunki ular ritmik jiqatdan oxirgi harakatlar qaysi tezlikda oson qabul qilinishini ko‘rsatadi. Pedagogik aspektda ritmika (grekcha rhythmikos so‘zi ritmga taalluqli, ravon, bir me’yordagi kabi ma’nolarni beradi) – bu harakatning musiqa bilan boqliqlikda qurilgan jismoniy mashqlar tizimi. Ritmika, ayniqsa, bola yoshida jismoniy va badiiy tarbiyaning tarkibiy qismi hisoblanadi. U bolalarning uyqunlashgan jismoniy rivojlanishiga, musiqiy eshitish, musiqiy xotira, harakat aniqligining rivojlanishiga yordamlashadi, bolalarni musiqa, raqs, qo‘shiq bilan tanishtiradi, harakatda musiqiy asarning xarakteri va jadalligini aks ettirishga o‘rgatadi. Ritmika mashg‘ulotlarida sakrash, o‘yinli mashqlar, yugurish, badiiy gimnastika elementlari, raqsli va imitatsiyali harakatlardan foydalaniladi. Ritm qissi o‘z asosida motorli, faol tabiatga ega va motorli reaktsiya bilan olib boriladi. Bu reaktsiyalarning moqiyati ritmni qis qilishda ko‘p obrazli kinestetik qislarni uyg‘otishdan iborat. Bu til, miya, jaq, oyoq barmoqlari muskullarining qisqarishi, qiqildoq, miya, ko‘krak qafasi va qo‘loyoqda vujudga keladigan kuchlanish, bosh va nafas muskulaturasining boshlanqich qisqarishi va niqoyat, organning makoniy qolatini o‘zgarishsiz kuchlanish va bo‘shashish fazalarining almashinuvini chaqiruvchi bir-biriga qarama-qarshi (bukuvchi va rostlovchi) muskullarning bir vaqtni o‘zida raqbatlantirilishidir. Birmuncha faol motor reaktsiyalari urg‘uni anglashda ko‘zga tashlanadi. Bunda harakat qaqqoniy va faraz qilingan bo‘lishi mumkin. qaqqoniy harakatlar boshlanqich va to‘liq sifatida namoyon bo‘ladi. Boshlanqich harakatlar tovush

burmasidagi va tovush apparatining yordamchi qismlari, shuningdek, barmoq muskullari, lab va boshqa muskullar innervatsiyasi oqibatida yuzaga keladi. Boshlang’ichda bo‘lgani kabi to‘liq harakat ham anglanmagan bo‘ladi: odam o‘zi sezmagan qolda oyoqi yoki qo‘li bilan chertib maqomga soladi. Faraz qilingan harakat tashqi tomondan ko‘rinmaydi, eshituvchi uni xayolan tasavvur qiladi. E.Jak-Dalkrozning tasdiqlashicha, har qanday ritm harakat demakdir va ritm hissining vujudga kelishi hamda rivojlanishida bizning butun vujudimiz ishtirok etadi. U ritmni badanda his qilmay turib musiqiy ritmni qabul qilish mumkin emas, deb hisoblaydi. Musiqa doimo hissiy mazmunni ifodalaydi, ritm esa musiqaning ta’sirli vositalaridan biri hisoblanadi. Albatta, musiqiy ritm ham ba’zi bir hissiy mazmunni ifodalash hisoblanadi va motorli hamda hissiy tabiatga ega. Musiqasiz musiqiy ritm tuyqu si tuqilishi ham, rivojlanishi ham mumkin emas. Ritmli tuyqu musiqiy-ritmli deb nomlanuvchi musiqiy ritmni tushunish bilan boqliq musiqani faol boshdan kechirish va vaqtinchalik musiqiy harakatni hissiy ifodalashni nozik his qilish qobiliyati sifatida xarakterlanadi. Musiqiy-ritmik tuyg‘uni rivojlantirish asosida shaxsni musiqa va ritm ta’sir etishi yo‘li bilan shakllanishiga ko‘maklashuvchi musiqiy-ritmik tarbiya quriladi. Shunday qilib, musiqiy asarlar mavzulari, musiqiy o‘yinlar, xorovodlarning turli-tumanligi natijasida bolalarning bilim qobiliyati, iroda sifatlari, hissiy muqitlari rivojlanadi. Musiqiy-ritmik tarbiyaning mazmuni qo‘shiq, o‘yin, ritmik meqnatli jarayon, bayramlar hisoblanadi. Musiqiy-ritmik mashg‘ulotlarda ko‘pincha mashg‘ulotdan tashqarida ham o‘tkazilishi mumkin bo‘lgan harakatli o‘yinlardan foydalaniladi. Ritmni qis qilish obyektiv ritmning subyektiv aksi sifatida tuqildi va mazmuniy faoliyat jarayonida rivojlandi, shuning uchun uni umuman rivojlantirish mumkin emas. Bunda inson faoliyatining xarakteridan kelib chiqish zarur. Savol tuqiladi: ritm tuyqusi qaqida umuman qandaydir psixik reallik sifatida gapirish mumkinmiq Mumkin. Biroq bunda qator aniq ritmik qobiliyatni rivojlantirish natijasini ularni o‘zicha umumlashtirishda deb tushunish kerak, bu rivojlanish uchun shart sifatida emas. Bu savolda E.JakDalkroz ritmni avval mustaqil moqiyat

sifatida tarbiyalash kerak, undan keyin shu asosda musiqiy, poyetik ritmni, harakat ritmini va q.k. larni deb hisoblab yanglishdi. Harakat inson organizmiga qadimdan, qali tibbiyot endi ko‘z ocha boshlayotgan davrda profilaktik va davolash vositasi sifatida energiya ta’sirining natijasi kabi qo‘llanildi. Harakat vositasida davolash uning hamma turlari va shakllarini davolovchi omil sifatida foydalanishni ko‘zlaydi. Bolgar olimlari L.Bonev, P.Slinchev, St.Bankov terapiyaning ushbu turini ta’riflash uchun harakatning turli shakllarini, harakat faolligi va insonning tabiiy motorli funksiyalarini qo‘llashda birmuncha umumiy ta’rif sifatida “kineziterapiya” atamasini qo‘llashni taklif qiladilar. Kineziterapiya ular tomonidan nomaxsus ta’sir etuvchi terapevtik omil guruqiga kiritiladi.harakatning turlicha shakllari va vositalari organizmning umumiy reaktivligini o‘zgartiradi, uning o‘ziga xos bo‘lmagan mustaqkamligini oshiradi, kasallik natijasida tuqiluvchi patologik dinamik stereotiplarni barbod qiladi va zaruriy moslashuvni ta’minlovchi yangilarini yaratadi. Davolash ritmikasi kineziterapiyaning qismi hisoblanadi. Uning vazifasi musiqa ostida jismoniy mashqlar tizimi yordamida ritm tuyqusini rivojlantirish va uni davolash-korreksion maqsadda foydalanishdan iborat. Logopedik ritmika uning tarkibiy bo‘qini hisoblanadi. E.Kilinska-Evertovska logoritmikani keng ma’noda korreksion logopediya eqtiyoji uchun musiqiy-harakatlanuvchan mashqlar tizimi sifatida ta’riflaydi. Logoritmika, o‘zining tashkiliy tizimiga qaramasdan, logopedik mashg‘ulot tizimining faqat to‘ldiruvchisi hisoblanadi, chunki logoritmik mashqlar doimo logopediya maqsadlariga bo‘ysunadi. A.Rozental logoritmikani so‘zni qo‘llagan qolda musiqiy ritm uyqunligiga tayanuvchi nutq korrektsiyasining yangi usuli deb hisoblaydi. Ritmik va logoritmik ta’sirning odamlarga ahamiyatini ko‘plab tadqiqotchilar ta’kidlaganlar. V.M.Bexterev ritmik tarbiyaning quyidagi maqsadlarini ajratadi: ritmik reflekslarni aniqlash, bola organizmini muayyan qo‘zqatuvchilarga (eshitish va ko‘rish) javob qilishga ko‘niktirish, bolaning asab tizimi faoliyatida

muvozanatni o‘rnatish, o‘ta qayajonlangan bolalarni tinchlantirish va tormozlangan (rivojlanishda kechikkan) bolalarni harakatga solish noto‘qri va ortiqcha harakatlarni boshqarish. V.A.Gilyarovskiy logopedik ritmika umumiy tonus, motorika, kayfiyatga ta’sir ko‘rsatishini yozadi. U markaziy asab tizimidagi asabiy jarayonlarning siljishini mashq qildirishga, qobiqni faollashtirishga ko‘maklashadi. YE.V.Chayanova, YE.V.Konorova logopedik ritmika diqqat (uning kontsentratsiyasi, qajmi, mustaqkamligi, tarqatish) ni, xotirani (ko‘rish eshitish, motorli, mantiqiy, majmuaviy) rivojlantiradi deb hisoblaydilar. V.A.Griner va nemis tadqiqotchilari K.Koler (Cr.Kohler) K.Shvabe (Chr.Schwabe) logopedik ritmika psixoterapevtik usul (jamoaviy-psixologik usul, musiqaterapiya) sifatida foydalanish mumkinligini ko‘rsatadilar. Odamlar nutqini korrektsiyalar jarayonida logopedik ritmikani qo‘llash zaruriyati to‘qrisida V.A.Griner, N.S.Samoylenko, N.A.Vlasova, D.S.Ozeretskovskiy, Y.A.Florenskaya ham yozganlar. Ular ritmning umumpedagogik ahamiyati, shaxsning psixofizik muqitida turlicha oqriqli oqishlarida uning ta’sirini ta’kidlaganlar, logopedik ritmika insonning jismoniy, axloqiy, intellektual va estetik tarbiyasiga ta’sir ko‘rsatishini ko‘rsatib o‘tganlar.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Ayupova M.Y. Logopediya. Darslik. T.: O‘zbekiston Faylasuflari milliy jamiyati, 2007. 2. Ayupova M.Y., X.M.Po‘latova. Logopedik ritmika. Darslik. T.: Nizomiy nomidagi TDPU, 2007. Elektron ta’lim resurslari 1. http :/ / www.edu.uz – O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sayti. 2. http: www.uzedu.uz – O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi sayti.

Похожие

Logopedik ritmikaning tamoyillari va usullari

Dizartriyali bolalar uchun logoritmik va musiqali ritmik vositalar.docx

Duduqlanadigan bolalar bilan logopedik ritmika bo‘yicha mashg‘ulotlarning mazmuni

Logopsixologiya kursining predmeti maqsad va vazifalari

Duduqlanishni bartaraf etishga atroflicha yondashish