Gaz tarmoqlaridan foydalanishda xavfsizlik qoidalari - Горное дело - Рефераты

Gaz tarmoqlaridan foydalanishda xavfsizlik qoidalari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

46 KB

Gaz tarmoqlaridan foydalanishda xavfsizlik qoidalari Gaz quvurlarini ta’mirlash va ulardan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan va gaz qurilmalarining o‘rnatilishi kabi barcha ishlar xavfli gaz ishlari sanaladi. Shuning uchun ham bunday ishlarni amalga oshirishda ehtiyotkorlik talab etiladi.Xavfli gaz ishlariga shahar gaz tarmoqlaridan foydalanishda bajarila- digan ishlarning barchasi kiradi. Bundan tashqari, gaz quvurlarining amaldagi gaz tarmoqlariga ulanishi, gazning chiqishini bartaraf etish, amalda foydalanib kelinayotgan gaz quvurlarini (produvka) havo yordamida tozalash, armaturalar va uskunalar bilan jihozlash, gaz quduqlarida bajariladigan ishlar, GBShlari joylashgan binolardagi barcha ishlar xavfli gaz ishlari hisoblanadi. Xavfli gaz ishlari eng kamida ikki kishi tomonidan bajariladi. Javobgarligi yuqori bo‘lgan xavfli gaz ishlarini bajarishda rahbarlikni olib borish muhandis-texnik xodimlarga yuklatiladi. Ishchilar va muhandistexnik xodimlar alohida tartibda maxsus tayyorgarlik va mashqlardan o‘tishi kerak. Xavfli gaz ishlari bajarilayotgan joylar to‘siq bilan o‘ralib qo‘riqlanadi. Bunday joylarda chekish va olov yoqish qat’iyan man etiladi. Gaz chiqishi paydo bo‘lgan joylarda protivogaz kiyish kerak. Foydalanayotgan protivogazning ko‘rinishi bajarilayotgan ishning turiga bog‘liq: bajarilayotgan ish kotlovanlar va gaz quduqlarida bo‘lganda, shlangli protivagaz, bino ichida bajarayotgan holatda himoyalangan protivogazlardan foydalanish kerak. Gaz quduqlari va kotlovanlarda xavfli gaz ishlarini bajarayotgan ishchilar ipga bog‘langan belbog‘ kiyishi, ip uchi esa tashqariga chiqarilgan, bajarilayotgan ishni kuzatuvchining qo‘lida bo‘lishi kerak. Gaz quvurlarini payvandlash ishlarini tarmoqdagi gazni o‘chirmasdan ham amalga oshirish mumkin: qachonki gazning bosimi 1200 Pa dan yuqori bo‘lmaganda, havo oqimi bilan gazni qaytarib turuvchi uskunalar bilan jihozlangan maxsus brigada tomonidan amalga oshiriladi. Gaz quvurlarida gaz oqimi berkitilgan, lekin quvurning ichidagi gaz quvurdan to‘liq siqib

chiqarilmagan bo‘lsa, payvandlash ishlarini bajarish qat’iyan man etiladi. Gaz armaturalarining zich bog‘langanligini faqat sovun eritmasi surtib tekshirish mumkin, bunday holatlarda olov yoqib tekshiruvdan o‘tkazish qat’iyan man etiladi. O‘ta qiyin xavfli gaz ishlari ishlab chiqilgan maxsus reja asosida bajariladi. Gaz quduqlari va kotlovanlardagi payvandlash, kesish ishlari alohida ko‘rsatma bo‘yicha, qo‘shimcha xavfsizlik ta’minlanishini e’tiborga olgan holda bajariladi. Gaz quvurlarida ta’mirlash ishlarini bajarishda gazning yopilishi va qayta ochilishidan gaz iste’molchilari o‘z vaqtida ogohlantirilgan bo‘lishi, xavfsizligi ta’minlangan bo‘lishi kerak. Gaz bilan ishlovchi har bir xodim gazdan zarar ko‘rganlarga, zaharanganlarga birinchi yordam ko‘rsatishni bilishi kerak.

Xavfsizlik qoidalari ishini tashkil etish Aholi turar joy binolari va umumjamoa binolarida gazdan foydala nishda xavfsizlikni ta’minlash uchun gazdan xavfsiz foydalanish qoidalariga qattiq rioya qilinishi kerak. Qoidaga zid bo‘lgan har qanday holatda va maxsus ko‘rsatma bo‘yicha gaz xizmatini olib boruvchi rahbar javobgar isoblanadi. Chilangar-gazchi brigada xizmatining majburiyatiga quyidagilar kiradi: – gaz chiqqan joyni aniqlash va uni sozlash; – gazlashtirilgan va gaz xavfi mavjud binolarda ish bajarish; – uskunalar va qurilmalarga saqlagichlar va himoyalanuvchini qo‘llash; – zararlanganlarga birinchi yordam ko‘rsatish; – gaz yoqilg‘isiga bog‘liq holatda bo‘lgan baxtsizlik va nosozliklarni tekshirishda qatnashish. Xavfli gaz ishlarini bajarishda va gaz chiqayotgan joyni aniqlashda baxtsiz holatning oldini olish uchun xavfsizlik qoidalari ishini tashkil etuvchi tashkilot bo‘lishi kerak. Gaz chiqayotgan joyni aniqlashdan oldin, gazning hidi bo‘yicha binolarning gazlanganligi darajasi, holatini gaz analizatori yordamida aniqlash, berkitish va gazning chiqish joyini sozlash kerak. Gaz quvurlaridan gaz oqimining chiqishi miqdori ko‘p bo‘lganda yoki gaz uskunalari, jihozlaridan ham gazning chiqishi ko‘p miqdorda bo‘lganda “nosozlikni tuzatish xizmati”ga (avariya xizmati) xabar berish kerak. Shahar gaz xizmati sutkaning istalgan vaqtida no- sozlikni bartaraf etishi kerak. Chilangar-gazchi quyidagi texnik jihozlar bilan ta’minlangan bo‘lishi kerak: protivogaz, qutqaruvchi saqlagich belbog‘ (ipi bilan birgalikda), sinov uchun uskunalar, himoya ko‘zoynagi, yong‘in xavf- sizligi ta’minlangan yoritgich, bundan tashqari, xavfsizlik qoidalari bilan tanishtirilishi va zararlanganlarga birinchi yordam ko‘rsatishni bilishi kerak.

Gazning chiqishi salnikli yoki cho‘zilgan kranlarning ichki nosoz- ligidan ichki gaz chiqishi, ya’ni kran yopiq holatda ham gaz chiqishi sodir bo‘ladi. Kranlarning to‘liq germetik yopilishida nosozlik bo‘lgan holatlarda kranlarni almashtirish maqsadga muvofiqdir. Baxtsizlik va

nosozlik holatlarining oldini olish uchun gaz xizmati tomonidan profilaktik quruv va gaz jihozlarini ta’mirlash xizmati tashkil etilishi kerak.Nosozlik va baxtsizlik holatlari istalgan gaz ishlarida quvurlarni payvandlashda, gaz uskunalari va jihozlaridan foydalanishda sodir bo‘lishi mumkin.Quvurlar ishlab chiqarishning texnologik qoidalariga rioya qilinmaslik, gaz quvurlari o‘tkazish ishlarida (sifatsiz payvandlash, hi moyalanishdagi shikastlanishlar), gaz quvurlaridan foydalanishda qoidalarga rioya qilinmaslik (gaz bosimining ruxsat etilganidan ortiqcha bo‘lishi, daydi toklar ta’sirida gaz quvuri devorining zaiflashib borishi, gaz quvurlarining zanglashdan yaxshi himoyalanmaganligi va hokazolar) gaz quvurlari nosozligiga sabab bo‘ladi. Bundan tashqari,nosozlik holatlariga, turli xil kommunal inshootlarida ta’mirlash, yer kovlash va qazish ishlarining bajarilishidagi shikastlanishlar ham sabab bo‘lishi mumkin. Quvurlarning ajralishidan atrof-muhitga gazning qisman yoki to‘liq chiqishi sodir bo‘lganda, gaz quvurlari nosoz hisoblanadi. Gaz quvurlari va uskunalaridan foydalanishda turli xil ishlarni bajarishdagi nosozlikni oldindan aytish chilangar-gazchi tomonidan amalga oshirilishi kerak. Gaz jihozlarining ishonchli va xavfsiz ishlashi ko‘p jihatdan chilangar-gazchilar tomonidan jihozlarning reja asosida profilaktik ko‘riklardan o‘tkazilishiga va gaz jihozlarining ta’mirlanganligiga bog‘liq. Ko‘riklar oralig‘idagi gaz jihozlarini ta’mirlash ishlari xizmat ko‘rsatuvchi chilangar tomonidan amalga oshiriladi.

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati : 1. Islom Karimov. Demokratik huquqiy davlat, erkin iqtisodiyot talablarini to‘liq joriy etish, fuqarolik jamiyati asoslarini qurish – farovon hayotimiz garovidir. – T.: “O‘zbekiston” HMIU, 2007. 2. QMQ 2. 04. 08 – 96. Gaz ta’minoti. Loyiha me’yorlari/ O‘zbekiston Respublikasi Kommunal xizmat ko‘rsatish vazirligi. – Toshkent, 1996. 3. Rashidov Yu. K. Gaz ta’minoti. O‘quv qo‘llanma. Toshkent arxitektura- qurilish instituti. – Toshkent, 2000. 4. Rashidov Yu. K., Saidova D. Z. Issiqlik, gaz ta’minoti va ventilatsiya tizimlari. O‘quv qo‘llanma. Toshkent arxitektura-qurilish instituti. – Toshkent, 2002. 5. Rashidov Yu.K. Issiqlik, gaz ta’minoti va ventilatsiya tizimlari. 5580400 – muhandislik kommunikatsiyalari qurilishi va 5140900 – kasb ta’limi (5580400 – muhandislik kommunikatsiyalari qurilishi) ta’lim yo‘nalishlari uchun darslik. – Toshkent: Cho‘lpon, 2009. 6. Rashidov Yu.K. Gazdan foydalanish. O‘quv qo‘llanma. Toshkent arxitektura-qurilish instituti. – Toshkent, 2003. 7. А libekov J., А ymatov R., М irmuhammedov R. Suyultirilgan uglevo- dorodli gazlardan motor yonilg‘isi sifatida foydalanish. Texnika xavfsizligi. – Samarqand, 2006. 8. Korroziyadan himoya qilish: O‘quv qo‘llanma/ Kamalov S. K., Habibullayev S. Sh. – Toshkent: ToshDTU, 2006. 9. Ионин А. А. Газоснабжения. – М. Стройиздат, 1989. 10. Кязимов К. Г., Гусев В. Е. Устройство и эксплуатация газового хозяйства. – М.: Колос, 1997. 11. Аymatov R. А. va boshqalar. Gaz ta’minoti. O‘quv qo‘llanma – T.: “Tibbiyot” nashriyoti, 2003. 12. А sadullayev А . X. Gaz ta’minoti. М etodik qo‘llanma. – Toshkent: T А QI. 1991.

Похожие

Gaz kom’onentlaridan foydalanish

Ichki gaz ta’minoti tizimlari

Gaz bosimini rostlovchi punktlar

Oqova gaz birikmalarining hajmini hisoblash

Gaz sarfining mavsumiy o‘zgarishlarini rostlash