To‘yinmagan kislotalar - Химия - Рефераты

To‘yinmagan kislotalar

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

28.86328125 KB

To‘yinmagan kislotalar To‘yinmagan kislotalarning nomlanishi va olinishi. To‘yinmagan kislotalarning kimyoviy xossalari. Ishlatilashi Tarkibida qo‘sh bog‘ va uch bog‘ tutgan karbon kislotalar to‘yinmagan kislotalarga kiradi. To‘yinmagan kislotalar ratsional va halqaro nomenklaturalar asosida nomlanadi: N-N: CH 2 =CH-COOH propen kislota, akril kislota. CH 3 -CH=CH-COOH buten-2 kislota, kroton yoki β-metilakril kislota CH 2 =C(CH 3 )-COOH 2-metilpropen kislota, metakril kislota yoki α-metilakril kislota. Ularni qo‘yidagi usullar bilan olinadi: To‘yinmagan spirt va aldegidlar yumshoq sharoitda oksidlansa, to‘yinmagan monokarbon kislotalar hosil bo‘ladi:R - CH = С-(СH2) COOH n R - CH = С-(СH2) CH2OH n R - CH = СH(СH2) CH2OH C O H R - CH = СH(СH2) - n n R - CH = СH(СH2) COOH n [O] [O] [O] Alkinlar CO bilan suvli muhitda nikel tetrakarbonil ishtirokida reaksiyaga kirishadi va  ,  -to‘yinmagan monokarbon kislotalarni (V.Reppe) hosil qiladi: '' R C O ; N i ( C O ) 4 R - C H С - C O O H R - C С - R H 2 O Galogenkarbon, gidroksikarbon kislotalardan H 2 O va HX ajratib, to‘yinmagan kislotalar olinadi: R C H С H C O O H R C H C H 2 C O O H X N a + О H - R C H C H C O O H X X R C С C O O H N a + О H - R C H С H C O O H R C H C H 2 C O O H O H C - H 2 O0 Kimyoviy xossalari. Uch bog‘ tutgan to‘yinmagan karbon kislotalar to‘yingan kislotalarga nisbatan kuchli kislota hisoblanadi.

To‘yinmagan monokarbon kislotalar kislotalarning barcha funksional hosilalarini: tuzlarini, galoidangidridlarini, angidridlarini, murakkab efirlarini beradi. To‘yinmagan monokarbon kislotalar to‘yinmagan bog‘ning xarakteriga ko‘ra alkenlarga va alkinlarga xos bo‘lgan birikish va polimerlanish reaksiyalariga kirishadi: nR C O O HC H - C HR C H = С H C O O H + X - Y X R C H = С H C O O H YR C H С H C O O H n Ayniqsa,  ,  -to‘yinmagan monokarbon kislotalar oson polimerlanadi, chunki karboksil guruh qo‘sh bog‘ning reaksiyaga kirishish qobiliyatini oshiradi. Akril, metakril kislotalar oson polimerlanadi va ulardan sanoatda polimer materiallar olinadi. Ayniqsa, akril kislotaning murakkab efiri, amidi va nitril birikmalari muhim ahamiyatga ega. Olein kislotasi bo‘yoq sanoatida asosiy xom ashyolardan biri hisoblanadi.

Adabiyot:1. O.YA.Neyland Organicheskaya ximiya. M.: «Viysshaya shkola». 1990. S.550-553 2. R.Morrison, R.Boyd Organicheskaya ximiya. M.: "Mir" 1974. S. 323- 324

Похожие

Galoidkislotalar va ikki asosli to‘yinmagan kislotalar

To‘yinmagan spirtlar

Karbon kislotalar

Nuklein kislotalar

Nuklein kislotalar