Izoxinolin gruppasi alkoloidlari Papaverin Narkotin olinishi tuzilishi xossalari va ahamiyati - Химия - Рефераты

Izoxinolin gruppasi alkoloidlari Papaverin Narkotin olinishi tuzilishi xossalari va ahamiyati

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

81.6484375 KB

Izoxinolin gruppasi alkoloidlari Papaverin Narkotin olinishi tuzilishi xossalari va ahamiyati Reja: 1. Izoxinolin gruppasiga kiradigan alkaloidlar 2.Papaverin, Narkotin t uzilishi, olinishi va xossalari 3.Sal’solin sintezi va uning xossalari 4.Izoxinolin gruppasi alkaloidlar ini ishlatilishi

Bu gruppaga mtdisinada qo’llaniladigan alkaloidlardan sal’solin, salaolidin, papaverin va narkotin kiradi. Sal’solin gidroxlorid (Salsolini hidrochloridum. Salsolinum hidrochloricum )NH CH3 HO H3CO HCI H2O M. O. = 247,72 1933 yilda akademik A. P. Orexov bilan N. F. Preskurmiia O’rta Osiyoda о’sadigan cherkez (Salsola Richleri) о‘simligidan salsolii va salsolidin alkaloidlarini ajratib oldilar va ular miqdori 6,7 —1,4'% atrofida ekanligini aniqladilar. Bu alkalomdlarni tekshrish natijasida ular izoxinolin gruppasiga oid ekanligini isbotlandi. Salsolin о ’simlikda ratsemat yoki qutblangan nurlarni о ’ngga buruvchi aktiv forma xilida, salsolidin esa ratsemat yoki qutblangan nurlanishga buruvchi aktiv forma xolida uchraydi. Salsolin molekulasida ikkita kislorod b о ‘lib, biri fenol gid roksil, ikkikchisi esa metoksil gruppayenni tashkil qiladi. Salsolin; shkrrlarda erishi bilan salsolidnndan farq qilzdi. 1933 yilda A. P. Orexoz salsolinning ximiyaviy tuzilishini quyidagi sintez b о ‘yicha isbotladi: H O C H 3 O C O H H 2 N C H 3 C 6 H 5 C H 2 C I O C H 3 O C C H 2C 6 H 5 H 2 C H 2 N H 2 Benzil oksimetoksifenil etilamin Izovanilin O CH3O C CH2 C6H5 H2CH2NHCOCH3 CH3COCI Benzil oksimetoksifenil etilamin etilamin atsetat kislota.

O CH 3O CH2 C6H5 NH CH3 Metil benziloksimetoksidigidro izoxinolin HO CH3O NH CH3 Papaverin gidroxlorid (Papaverini hidrochlorid. Papaverinum hidrochloricum) N CH3O CH3O CH2 OCH3 OCH3 HCl 1898 yilda Mart opiyda papaverin borligini aniklagan. Opiy tarkibida !% atrofida papaverin b о ‘ladi. Birinchi marta 1910 yilda D bilan Game unn sintetik usulda olishdi. Papaverinni ishqor bilan aralashtirib qizdirilsa, izoxinolin yadrosini isbotlovchi dimetoksinzoxikolin hosil b о ’ladi. NC H 3 O C H 3 O C H 2 O C H 3 O C H 3 N a O H NC H 3 O C H 3 O C H 3 O C H 3 O C H 3+

Papaverin molekulasidagi 4 ta metoksil gruppasi borligini isbotlash uchun unga yodid kislota ta’sir ettirilsa, 4 molekula metil yod hosil bo‘ladi. Agar papaverin molekulasini kaliy permanganat bilan oksidlansa, karbotsinxomerin kislota hosil bo‘lib, u benzol yadrosini izoxinolin yadrosi bilan qay holda va qanday birikkanini isbotlaydi. [ O ] K M n O 4NC H 3 O C H 3 O C H 2 O C H 3 O C H 3 NC H 3 O C H 3 O C O O H K a r b o k s i n x o m e r o n Papaverin bir qancha usullar bilan sintez qilinadi. Ulardan q o’ yidagi ikki usul muhim ahamiyatga ega. C H 3 O C H 3 O C H 3 C O C l C H 3 O C H 3 O C O C H 3 C H 3 O C H 3 O C O C H N O H ( H )H N O 2 V e r a t r o l 3 , 4 - m e t o k i a s e t o f e n o n I z o n i t r o z a b i r i k m aCH3O CH3O CH2C O Cl CH3O CH3O C O CH2 NH2 Aminoasetoveratrol CH3O CH3O C O CH2 NH C O CH2 OCH3 OCH3 Gomoverotroilamidoasetoveratrol

(H) Na(Hg) va C2H5OH CH3O CH3O C OH CH2 NH C O CH2 OCH3 OCH3 Papaverin Hozir papaverin o’rnini bosadigan bir necha sintetik preparatlar ham qo’llaniladi. Ular birmuncha kuchli ta’siri va zaharsizligi bilan papaveindan farq qiladi. Bunday preparatlarga tetragidropapaverin, perperin, papaverinol, papaveral’din, dibazol, spazmalitin, tifen, diprofen va boshqalar misol bo’la oladi. C H 3 O C H 3 O N H C H 2 C H 3O O C H 3 C 2 H 5 O C 2 H 5 O N CH 2 C2H 5 O OC2H 5 Tetragidropapaverin perperin C H 3 O C H 3 O N C C H 3O O C H 3O C H 3 O C H 3 O N C C H 3O O C H 3H O H papaverinol papaveral’din

Narkotin (Narcotinum ) O N C C H 3O O C H 3H OOH 2 C H 3 C O C OC H 3 M.O.=413,48 Narkotin opiy tarkibidagi alkaloidlardan b о 'lib, uni birinchi marta 1817 yilda Robike topgan. Opiyda 5—8% gacha narkotin b о ’ladi. Narkotin oq, kristall poroshok bo’lib, suvda erimaydi. Spirt, efir, xloroform va benzolda yaxshi eriydi. 176 0 da suyuqlanadi. Narkotin organizmga shifobaxsh ta’sir ko’rsatmaganligi sababli dori moddalarni, jumladan kotarnin va gidrostinlarni olishda boshlang’ich modda sifatida ishlatiladi. Masalan, narkotin oksillansa, kotariin xosil b о ’ladi. uning vodorod xlorid bilan bergan tuz medshishada stiptitsin nomi bilan ishlatiladi.O N C CH3 O OCH3 H O O H2C H3C O C O CH3 O N O H2C H3C O CH3 C OH H kotarnin O N O H2C H3C O CH3 C H O H

O N O H2C H3C O CH3 C OH H HCI O N O H2C H3C O CH3 C CIKatarnin xlorid ( Cotarnini chloridum. Stypticinum) C типтицин O N O H 2 C H 3 C O CH 3 C CI nH 2 O M .O.=255,70 (suvsizi) Stiptitsin sariq rangli, mayda, hidsiz, mazasi achchiq, nam tortadigan poroshok b о 'lib, suv va spirtda oson eriydi. Preparat c h n n l i g i v i aniqlash uchun uning suvdagi eritmasi kumush nitrat ta’sir ettirilsa, xlor ionini isbotlovchi oq ch о ‘kma hosil b о ‘ladi. Preparatnnng suvdagi eritmasiga 0,1 i. yod eritmasida q о ‘shilsa, 144—147° da suyuqlanadigan q о ‘ng‘ir ch о ‘kma — triyodid kotariin ch о ‘kadi. Preparat m i q d o r i n i argentometrik usul bilan aniqlanadi: ma’lum mikdorda; preparat eritmasiga kaliy xromat indikatorda k о ‘shib. 0,1 n. kumush nitrat bilan titrlanadi. Stiptitsin qon t о ‘xtatadigan, ayniqsa bachadondan qon ketishiga qarshi modda sifatida poroshok va tabletka holida ichiriladi.»5% li sterillangan eritmasi qon to’xtadigan modda sifatida teri ostiga yuboriladi. Opiy tarkibidan alkaloidlarni ajratib olish sxemasi. I. 50-55 0 C temperaturada to’rt marta suv bilan extaksiya qilinadi. a) Suvli extract 60- 70 o dan oshiq bo’lmagan temperaturada vakyyum sharoitida bug’latiladi. b) Bug’latilgan suvli extract spirt bilan ishlanadi (erimaydigan tuzlarni ajratish uchun) c)NH 3 + C 2 H 5 OH

II. Extraktsiyadan qolgan qoldiq (unda 2⁄3 qism narkotin va qisman papaverin bo’ladi, ularni keyinchalik turli erituvchilar bilan ajratib olish mumkin). III. Fil’trat (spirt-suv-ammiakli) Papaverin, Tebain, Kodein a)benzol yoki dichloretan bilan extraksiya qilinadi. b)CH 3 COOH + CH 3 COONa IV. Cho’kma: Morfin, narkotin, mekonat ammoniy. → 70 0 C temperaturada suvli spirt bilan ishlanadi. V. Benzolli eritma Papaverin kislota saqlaydgan suvli eritma; (bunda tebain, kodein eruvchan tuz holida bo’ladi). Erituvchini Haydash Orqali chiqarish VI Cho’kma: Fil’trat Mekonat ammoniy Morfin, narkotin Ishqorli filtrate a)Extraksiya b)H 2 SO 4 CH 3 COOH c)KOH Yoki Cho’kma Tebain Kodein (Sulfat kislota tuziga o’tkazib tozalanadi ) HCI +CH 3 COONa (Yomon eruvchan tartarat Tuzi holiga o’tkazib tozalash) Tuzi holiga o’tkazib tozalash) VII. Papavein (Yomon eruvchan oksalat Kislota tuziga o’tkazib tozalash ) VIII. Cho’kma Fil’trat (Bir o z asosli bo’lganligi uchun erimayd) morfin (tuz holida) NH 3 Narkotin Morfin (asos holida; tozalab, so’ngra HCI tuzi olinadi) (Spirt yoki atseton bilan bir necha marta Qayta kristallash orqali tozalanadi)

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. A. П . Орехо « Химия алкалоидов ». М.: 1955. 2. С.Ю. Юнусов «Алкалоиды». Издание 3-е переработанное и дополненное. Т.: издателство «Фан» 1981. 3. О . С . Соди қов, Х.А.Асланов, И.К. Кушмурадов “Алкалоид ы хинолизидинового ряда ”. Из дательство “Наука” Москва 1975. 4. Итоги исследование алкалоидоносных растений. Т.: Из-во “ФАН” АН. Республики Узбекистан 1995. 5. Г.В.Лазуревский, И.В. Терентева, А.Г. Шамшурина. Практическое работы по химии природых соединений. Издание 2-е переработанное и дополненное, из-во «Высшая школа». М.1966. 6. O.Sodiqov, A. Karimjonov, N. Isoqov. Organik kimyodan praktikum. “O‘qituvchi”. T.: 1973.

Похожие

Xinolin hamda izoxinolin gruppasi alkaloidlari Xinin Eyxinin olinishi tuzilishi xossalari va ahamiyati

Nikotin hamda anabazin olinishi tuzilishi xossalari va ahamiyati

Kofein teobramin teofillin olinishi tuzilishi xossalari va ahamiyati

15-(-)-2-Metilbutirilgermin Petizidinin olinishi tuzilishi xossalari va ahamiyati

Izoxinolin gruppasiga kiradigan alkaloidlar