Спорт ўйинлари учун майдонлар - Физическая культура - Рефераты

Спорт ўйинлари учун майдонлар

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

52.5 KB

www.arxiv.uz Спорт ўйинлари учун майдонлар Р Е Ж А: 1. Спорт майдонларининг белгилари ва хажми. 2. Майдончаларнинг қурилиш режалари. 3. Майдончаларни қуриш ва текислашда ётқизиладиган материаллар конструкцияси. 4. Табиий тупроқ ётқизилган майдонлар қуриш. 5. Майдонларни сунъий қурилиш материаллари ётқизиш билан қуриш. 6. Майдончаларни белгилаш ва жихозлаш.

www.arxiv.uz Спорт ўйинлари учун қурилган майдонлар текислик иноотлар группасига кириб, махсус қопламга, белгилар ва жихозларга эга қурилиш кенглигини аниқлаш учун унинг уйи ва қурилиш кенглигини аниқлаш зарур. Ўйин майдони кенглигини аниқлаш зарур. Ўйин майдони кенглиги мусобақа қоидасига биноан белгиланади. Қурилиш майдонининг кенглиги ўйин майдони кенглигидан катта бўлиб, хавсизлик зонаси ҳам киради, табл. №4 да асосан спорт майдончалари кенглиги берилган. Спорт майдончаларининг қабул қуввати мисол 10-24 кишини ташкил қилса, (10) 03 сон спорт мастерлари (24) кўп сон эса энди бошлаб шуғулланувчиларни билдиради. Бошқа ўрта разряддаги спортчилар ўрта сони олинади. Халқаро баскетбол федерациясининг баскетбол учун 18х12 м, карзина баландлиги 2 м 60 см қабул қилган. Уйин майдончалари алохида ва аралаш жойлашган бўлиши мумкин. Айрим бир спорт тури учун бир неча майдонча бир жойда жойлашиши ёки бир неча спорт тури учун ҳам бир жойда жойлашиши мумкин. Ориентациялаш вақтида майдончанинг бўйига ўтказилган ўрта чизиқ (ўқ) қуёш ёруғлиги ўйин вақтида ён томондан тушиши керак. Шунинг учун ҳам кечқурунлари фойдаланиладиган майдончалардаги ориентири меридиан чизиғи, яъни ўрта буй чизиғи (ўқ0 шимолдан жанубга қараб, 15 0 гача ўзгариш билан ўтказиш мумкин. Бир жойга бир неча волейбол, баскетбол ёки бошқа бир турдаги майдончаларни жойлаштириш зарур бўлиб қолса, у ҳолда уларнинг

www.arxiv.uz фақат учдан бир қисмини экватор чизиғи бўйлаб жойлаштириш мумкин. Кўп этажли уйлар жойлашган районларда, уйларнинг шарқ томонига экватор чизиғи бўйлаб жойлаштириш мумкин, чунки бундай жойлаштириш эрта ҳам кеч ҳам уйинга қуёш нури халақит бермайди. Майдончаларни текислаш Волейбол ва теннис майдонларини текислашда оғиш ўрта чизиғида охирги бет чизиқ томонга, баскетбол ва қул тўпи майдонларидаги оғиш маркази бўйлаб ўтказилган ўқ чизиғидан ёки томондаги чизиқларга томон бўлиши керак. Бундан ташқари вертикал текисликга тўғри келганда айрим ўзгаришлар бўлиши мумкин. табл. №5. Вертикаль текислаш Нотекис жойларда спорт майдончаси қуриш учун аввал уларни текислаш зарур. Текислашда ҳам у жойнинг тузилишига ҳам мехнат сарф қилиб, ер рельефини бузмасдан майдончаларни, дренаж қурилиши ҳисобга олинган бўлиши керак. Текислаш олдидан картограммасини ишлаб чиқиб 2х2, 3х3 квадратларга бўлиб, қанча чуқурликда тупроқ қозиб олиш ёки қанча қалинликда тупроқ солиш кераклигини ҳисоблаб чиқиш

www.arxiv.uz зарур. Ҳар бир квадратни текислашда қозиқлар қоқилиб, ўлчами берилади ва ундан кейин иш бошлаб юборилади. Майдончаларнинг қоплама конструкцияси 1. Текис, юмшоқ, тўпнинг яхши сакрашини таъминлайдиган, сув ўтказувчан ва ичкарида нам сақлайдиган бўлишлиги. 2. Ҳар қандай об-ҳаво шароитига чидамли. 3. Иқтисодий томондан арзон. Майдончаларнинг махсус қопламаси ер тузилиши ва об-ҳаво шароитига боғлиқ бўлиб, энг ноқулай ер лой ва саққизлой тупроқли ерлар бўлиб, улар жудаям ёмон сув ўтказувчан бўлади. Бундай ерларда майдонча асосида шахал тош етказиш билан қурилди. Агарда қумлоқ ва ярим қумлоқ ерларда сувни яхши шимий олишини ҳисобга олиб, қоплама юпқароқ бўлиши мумкин. Майдончалар ер ости суви яқин бўлса, қор-ёмғир сувлари тўпланиб қолиш хавфи бўлган вақтда сувларни қочириш учун махсус дронаж (зарур) лар ўтказган мақул. Яхши сув ўтказувчан қопламалар ҳар хил тупроқдан табиий ва суъний аралашма тайёрланади. Аралашма состави №6 таблицада берилган, улар мавжуд тупроқлар, ер ва об-ҳаво шароитига қараб белгиланади. Сапол аралашма (1 ва 2) энг мустаҳкам ва узоқ сақланади. Бу теннис кортларида кўпроқ ишлатилади. Тўп яхши сакраши, бузилмаслиги билан ажралиб туради.

www.arxiv.uz Ғишт охак аралашмаси мустаҳкам ва ҳар қандай об-ҳаво шароитига чидамлидир. Аралашмалар таблицадаги 3-4-5 графадагидан 3 чиси қўл тўпи ва баскетбол майдонлари учун, 4 чи волейбол ва бадминтон ва 5 чиси эса теннис майдонлари учун ишлатилади. Қум тупроқ аралашмаси (6-7) энг арзон ва оддий бўлиб, тез бузилиши мумкин. Шунинг учун ҳам вақтинчалик майдонларда ишлатилади. Қўл тўпи ва теннис учун яхшилаб текисланган, кўлмак сувлар тўхтамайдиган чим (майса) майдонларда қуриш мумкин. Бундай майдонлар юмшоқ ва гигиеник томондан қулай бўлиб, уларни тез-тез суғориб, ўриб туриш тавсия қилинади. Табиий тупроқ майдончалари қуриш Яхшилаб текисланган майдончани аввало ер 10-15 см қазиб олинади, ер, тош, томи рва бошқа нарсалардан тозаланиб, лойиха белгиларига қараб яна бир бор текисланади. Бир вақтнинг ўзида ён томонларидаги сув оқиб кетадиган шох ариқчалар қазилади. Ариқчанинг чуқурлиги 30 см. оғиш 0,001 бўлиши керак. Майдонча атрофидаги ер сатхидан 5-10 см баланд бўлиши керак. текисланган майдонча қўл катоги (оғирлиги 200-300 кг) билан босиб чиқилади. Босиш вақтида шаблон тахтача ва нивелир билан текислиги текширилиб турилади. Охирги текислаб бостириб чиқишда майдонча яхшилаб ивитилади ва қуриш билан яна 5-7 марта каток билан босиб чиқилади. Охирида майдонча юзасига

www.arxiv.uz эланган қум сопилиб, каток юргизилади, ундан кейин қум тозалаб супириб ташланади. Агарда майдонча қурилиши зарур бўлган жой ўта қумлоқ ёки лой бўлса, у ҳолда тупроқнинг саккиз бўлмаган жойидан ёки қумли тупроқ аралашмаси 2-10 см тўкилиб бош ёки плуг орқали яхшилаб аралаштириши керак, ундан кейингина қурилиши бошлаш мумкин. Спорт иншооти классификацияси СХЕМАСИ Спорт иншоотлари Махсус Комплекс Очиқ Ёпиқ Очиқ Ёпиқ Спорт турлари бўйича майдон- лар, футбол майдони, регби, чим устида хоккей, от спорти, камон отиш майдонлари. Енгил атлетика йўлаги, очиқ сузиш хавзаси отиш тири ва х.к. Спортзаллар, бас-сейинлар, манеж-лар, велодромлар отиш тирлари, шахмат-шашка клублари, теннис корти, катоглар. Стадионлар, спорт ядроси, комплекс майдонлар, ком- плекс бассейин-лар хозирги замон кўп кураш геблия канали, яхтклублар сув спорти базалари. Ёпиқ стадионлар спорт саройлари кўпзалли спорт корпуслари (бинолар). Комплекс бино-ларда универсиал спортзаллар. Ёпиқ ва ярим очиқ мерганлик тир-лари.

www.arxiv.uz

Похожие

Олимпиада ўйинлари тарихи

Шахар ва кишлок жойлардаги спорт иншоотлари мажмуалари

Спорт иншоотлари тарихи хакида кискача маълумот

Римдаги олимпия стадиони

Ўзбек халқ мусобақалари, ўйинлари ва жисмоний машқлари