Ayrim xollarda issiqlik berish koeffitsiyentini aniqlashga bog‘liq tenglamalar - Тепловая инженерия - Рефераты

Ayrim xollarda issiqlik berish koeffitsiyentini aniqlashga bog‘liq tenglamalar

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

215.5 KB

Ayrim xollarda issiqlik berish koeffitsiyentini aniqlashga bog‘liq tenglamalar Reja: 1. Quvurlarda majburiy oqimda issiqlik berish 2. Erkin harakatlanishda issiqlik berilishining xisob formulalari. 3. Konvektiv issiqlik almashishning о‘xshashligi va modellashtirish

Quvurlarda majburiy oqimda issiqlik berish Suyuqlik quvur bо‘ylab harakatlanganda oqimga qarshilik kuchlari ta’sirida butun quvur kо‘ndalang kesimi va uzunligi bо‘ylab suyuqlik harakati о‘zgarib boradi. Suyuqlik oqimi turbulent va laminar holatda bо‘lishi mumkin. Suyuqlikning fizik xususiyatlari о‘zgarishi tufayli laminar oqimda   2300 Re  noizotermik harakatda ikkita holat bо‘lishi mumkin – qovushqoq va gravitatsion qovushqoq. Bunday harakatlar uchun issiqlik berish qonunlari har xil va ular har xil mezon tenglamalari orqali izohlanadi. Laminar gravitatsion – qovushqoqlik holatda harakatlanayotgan issiqlik tashuvchining о‘rtaga issiqlik berish koeffitsiyentini taxminiy qiymatini quyidagi formula orqali hisoblash mumkin:   e c ж ж жd ж жd жd Gr Nu           25,0 1,0 33,0 33,0 Pr Pr Pr Pr Re 15,0 (1) bu yerda e quvur uzunligi  ning diametri d ga nisbatini hisobga oluvchi tuzatma. e ning d/ kattalikka bog‘liq ravishdagi qiymatlari jadvalda kо‘rsatilgan. О‘xshashlik mezonlaridagi indeks suyuqlikni yoki devorni о‘rtacha haroratlarga tegishli ekanliklarini kо‘rsatadi. (s – devor; j –suyuqlik). Suyuqlik turbulent   10000 Re  harkatlanganda, 50/ d bо‘lsa, issiqlik berish koeffitsiyentini о‘rtacha qiymati  ni quyidagi formula orqali topish mumkin. 25,0 43,0 8,0 Pr Pr Pr Re 02,0         c ж жd жd Nu (2) c Pr devordagi suyuqlikni о‘rtacha harorati bо‘yicha olinadi. Tо‘g‘ri tekis quvurda turbulent harakat qilayotgan gazning issiqlik berish koeffitsiyentini quyidagi formula orqali hisoblash mumkin.     e ж dxж dxж Nu    43,0 8,0 / / Pr Re 022,0 (3) Agar 15 /  d x bо‘lsa, 1e va 15 / d x bо‘lsa,  12,0 / 38,1 d x e  ga teng bо‘ladi. Agar quvur diametri dumaloq bо‘lmasa yoki ilonsimon shaklda bо‘lsa hisoblashda bu e’tiborga olinishi kerak.

Erkin harakatlanishda issiqlik berilishi Gravitatsion kuch ta’sirida erkin harakat hosil bо‘ladi. Harakatlar turbulent va laminar bо‘lishi mumkin. Erkin laminar harakatda vertikal devorning issiqlik berish koeffitsiyenti quyidagi formula orqali topiladi:   25,0 25,0 Pr Pr Pr 6,0        c ж ж жx жx Gr Nu (4) Laminar oqimida const tc bо‘lganda vertikal devorning issiqlik berish koeffitsiyenti quyidagi formula bilan hisoblanadi:   25,0 25,0 Pr Pr Pr 63,0        c ж ж жx жx Gr Nu (5) Suyuqlikning gorizontal quvur atrofida erkin laminar harakatlanganda о‘rtacha issiqlik berish koeffitsiyenti quyidagi formula orqali hisoblanadi: 25,0 25,0 , , Pr Pr ) Pr (5,0        C ж ж dж dж Gr Nu (6) Rivojlangan turbulent harakat ( ж d ж Gr Pr , ) bо‘lganda vertikal devor bо‘ylab erkin harakatlanishda issiqlik berish koeffitsiyenti quyidagi formula orqali topiladi: 25,0 53,0 , , Pr Pr ) Pr ( 15,0        C ж ж x ж x ж Gr Nu (7) (4), (5), (6), (7) formulalarda aniqlanuvchi harorat deb qizigan yuzadan uzoqroqdagi harorat qabul qilinadi. (4) va (7) formulalarda aniqlanishi kerak bо‘lgan kattalik sifatida xch qabul qilingan. x-devorning boshidan boshlab issiqlik berish koeffitsiyenti aniqlanuvchi maydonga bо‘lgan masofa, (5) formulada  - devor uzunligi, (6) formulada esa d – quvurning tashqi diametri. Agar suyuqlik hajmi katta bо‘lmasa, devor har xil kichik teshiklar bilan chegaralangan, bu chegaralangan hajm deb ataladi, bunda issiqlik berish koeffitsiyenti suyuqlikning turiga, uning harakatiga, devorlar orasidagi hararotlar farqiga, teshiklarning geometrik kattaliklariga bog‘liq bо‘ladi.

Amaliy xisobda kо‘pincha suyuqlik qatlamidan issiqlik oqimini topish kerak bо‘ladi. Bunday sharoitda chegaralangan hajmdagi qо‘sh jarayonlarni issiqlik о‘tkazuvchanlikning ekvivalent jarayoniga almashtirib hisoblanadi:   2 экв Вт/м / 2 1 C C t t q     (8) bu yerda  ekv – chegaralangan hajmda issiqlik о‘tkazuvchanlik va konveksiya bilan issiqlik о‘tishini hisobga oluvchi issiqlik о‘tkazuvchanlikning ekvivalent koeffitsiyenti    к  экв (9) bu yerda   suyuqlikning issiqlik о‘tkazuvchanlik koeffitsiyenti, Vt/m  K;  k – issiqlik о‘tishida konveksiyaning ta’sirini ifodalovchi koeffitsiyent.   3 10 Pr   ж Cr bо‘lgan aniqlikda   25,0 Pr 8,0 ж к Cr    deb qabul qilish mumkin. Aniqlanuvchi harorat sifatida   C t t t o C C ж , 5,0 2 1  (10) Aniqlanuvchi kattalik qilib teshik qalinligi  k qabul qilingan. Gorizontal teshik bо‘lgan sharoitda yuqori yuzasini harorati pastki qismdagi haroratdan yuqori bо‘ladi, suyuqlik harakat qilmaydi va , экв    konvektiv issiqlik almashinuvi qiymati nolga teng bо‘ladi. Masala: 1. Diametri 17 mm quvurning ichki sirtiga suvdan berilgan issiqlik berish koeffitsiyentini toping, agar quvur harorati C 30  , quvur ichidagi suvning harorati C 60  , suvning tezligi 0,5 m/s bо‘lsa. Yechish: Quvur ichidagi issiqlik almashinuvida oqim holatini aniqlovchi mezon bо‘lib Reynolds mezoni hisoblanadi:   17800 10 478,0/ 017,0/5,0 / Re 6     c c V Wd 2300 Re   kp c R Harakatlanish holati turbulent bо‘lgani uchun issiqlik almashinuvi quyidagi ifodadan hisoblanadi: 25,0 . 43,0 8,0 Pr Pr Pr Re 021,0         cк c c c c Nu

Suyuqlik harorati C t o 60 bо‘lganda , 98,2 Pr c С. Вт/м 10 9, 65 о 2    Devor harorati C t o ск 30 .  bо‘lgan 42,5 Pr . ск (jadvaldan olindi): 5, 72 42,5 98,2 98,2 17800 021,0 25,0 43,0 8,0        c Nu С Вт/м 2810 0017,0 659,0 5, 72 о2    d Nu   Masala: 2. Balandligi 3 m bо‘lgan vertikal devorning sirtidagi harorat C 51  ga teng. Xonadagi havoning harorati C 52  . Havodan devorga issiqlik berish koeffitsiyentini toping. Yechish: issiqlik almashinuvi erkin konveksiyada sodir bо‘ladi. Gr c Pr c kо‘paytmasining qiymatini aniqlaymiz: 10 2 12 3 2 3 10 70,3 5, 15 298 10 10 3 81,9          c c t gh Gr   ; 701,0 Pr c 10 10 59,2 Pr  c c Gr Issiqlik berish koeffitsiyentini aniqlaymiz:     435 1 10 59,2 15,0 Pr Pr Pr 15,0 33,0 10 25,0 . 33,0            cк c c c Gr Nu  . С Вт/м 88,3 3 0267,0 435 о2     h Nu   Konvektiv issiqlik almashishning о‘xshashligi va modellashtirish Gidrodinamik chegaraviy qatlam Suyuqlik yoki gaz oqimi qattiq jism oatrofidan oqib о‘tishida tezlikni keskin pasayishi sodir bо‘ladi va jism sirtida uning tezligi nolga tenglashadi. Qattiq jismga bevosita tegib turadigan suyuqlikning zarrachalari uning sirtiga yopishadi deb faraz qilinadi. Suyuqlik zarrachalarining qattiq jismga yopishish gipotezasini yopishish sharti deb qabul qilingan. Yopishish natijasida yopishqoqlik kuchlar ta’siridan qattiq jism sirtida yupqa qatlam hosil bо‘ladi va jism sirtida uning tezligi noldan to jismdan uzoqdagi oqim tezligigacha bо‘lgan chegara о‘zgaradi. Sirtning boshlang‘ich qismida laminar chegaraviy qatlam hosil bо‘ladi va uning qalinligi boshlang‘ich qirradan uzoqlashgan sari ortib boradi (1-rasm).

1-rasm. konvektiv issiqlik almashish: 1-laminar, 2-о‘tishli va 3-turbulent qatlamlar; 4-laminar tо‘shama qatlam. Tashqi oqimda inersiya kuchlari ustun bо‘ladi, yopishqoqlik kuchlari esa namoyon bо‘lmaydi. Chegaraviy qatlamda yopishqoqlik va inersiya kuchlari deyarli bir xil bо‘ladi. Inersiya va yopishqoqlik kuchlarining nisbati Reynolds soni bilan aniqlanadi: v l w / Re 0  ; (1) bu yerda l -belgilovchi о‘lcham, masshtab. x ning kichik qiymatlarida chegaraviy qatlamdagi oqim laminar bо‘lib turadi. x ning kattalashishi bilan chegaraviy qatlamning qalinligi ortib boradi, qatlamning turg‘unligi buziladi va chegaraviy qatlamdagi oqim turbulent bо‘lib qoladi. Laminar chegaraviy oqimning turbulent oqimga о‘tishi Reynoldsning kritik soni balan aniqlanadi. Yupqa plastinka uchun Reynoldsning kritik soni quyidagiga teng: 5 5 0 10 2... 10 / Re    v x w kp kp ; (2) Bu yerda x kr -plastinkaning qirrasidan kritik masofa. Turbulent rejimda sirt yaqinida yupqa laminar tо‘shama qatlam hosil bо‘ladi. Harakat tezligi eng keskin о‘zgaradigan suyuqlik qatlamiga gidrodinamik chegaraviy qatlam deb aytiladi (L. Prandtl, 1904 y).

2-rasm. Gidrodinamik chegaraviy qatlamda tezlikning (A) va issiqlik chegaraviy qatlamda temperatura о‘zgarishi (B) Gidrodinamik chegaraviy qatlam qalinligi г deb, qattiq sirtdan to oqim tezligining 99% ni tashkil etadigan suyuqlik qatlami chegarasigacha bо‘lgan masofa qabul qilingan. (2-rasm, A). г y  bо‘lganda - 0 ) 1( w wx   bо‘ladi, bu yerda 1 01,0    -berilgan kichik kattalik. Gidrodinamik chegaraviy qatlam qalinligi г yopishqoqlikka va oqim tezligiga hamda x koordinataga bohliq. Suyuqlikning yopishqoqligi qancha kichik va uning tezligi esa qancha katta bо‘lsa chegaraviy qatlam shuncha ingichka bо‘ladi. Bosh qirradan x masofa qancha katta bо‘lsa chegaraviy qatlam shuncha yо‘g‘on bо‘ladi. Chegaraviy qatlam ichida г y  0 bо‘lganda 0 /    y wx shart saqlanadi. 0 y bо‘lganda - 0xw . Chegaraviy qatlamdan tashqarida y г  bо‘lganda 0 /    y wx va 0w wx shart saqlanadi. Issiqlik chegaraviy qatlam Gidrodinamik chegaraviy qatlam tushunchaga о‘xshash issiqlik chegaraviy qatlam degan tushuncha ham kiritilgan (G.N. Krujilin). Issiqlik chegaraviy qatlam u - bu devor yaqinidagi qatlam bо‘lib uning temperaturasi devorning дt temperaturasidan to jismdan uzoqdagi suyuqlikning 0t temperaturasigacha bо‘lgan chegarada о‘zgaradi. Issiqlik chegaraviy qatlam ichidagi soha uchun u y   0 bо‘lganda - 0 /    y t shart saqlanadi. 0 y bо‘lganda - ct t . Chegaraviy qatlamdan tashqarida y u  bо‘lganda - 0 /    y t va 0t t shart saqlanadi. Nazariy tahlil kо‘rsatadiki, laminar chegaraviy qatlamda

3/1 Pr / u г  (3) Bu yerda a v/ Pr  -Prandtl soni, temperatura va tezlik maydonlarining о‘xshashlik о‘lchovi. (3) tenglamadan kо‘rinadiki, 1 Pr  bо‘lganda gidrodinamik va issiqlik chegaraviy qatlamlarning qalinligi bir xil bо‘ladi. 1 Pr  bо‘lganda- u г    , 1 Pr  bо‘lganda- u г    bо‘ladi. Prandtl soni kichik 0,004 kattaliklardan, ya’ni suyuq metallar uchun, to yuqori 4000 kattaliklargacha, ya’ni yopishqoq yog‘lar uchun bо‘lgan tartibda о‘zgaradi. Kо‘pchilik suyuqliklar uchun 1 Pr  bо‘ladi. Gazlar uchun Prandtl soni 1 dan kam farq qiladi. Taqqoslash va texnik hisoblashlarda gazli muhitlar uchun 1 Pr  va г u    deb olinadi. Chegaraviy qatlam nazariyasi chegaraviy masalani matematik ifodalashni soddalashtirish usuli va uni yechish imkoniyati bо‘lib hisoblanadi. Issiqlik berish koeffitsiyentini aniqlash uchun hisoblash formulalarini gidrodinamik va issiqlik chegaraviy qatlamlar nazariyasi asosida chiqarish mumkin.

Foydalanilgan adabiy о tlar : 1. Bkalastov A.M, Udo`ma P.G., Gorbеnko V.A., Proеktirovaniya, montaj i ekspluatatsiya tеplomassoobmеnno`x ustanovok- M. Enеrgiya. 1981 g. 329 str. 2. Solodov A.P. Printsipo` t е plo i massoobm е na. M. MEI 2002 g. 96 str. 3. Kuzma-kichta Yu. A. Mеtodo` intеnsifikatsii tеploobmеna. –M., MEI 2002 g. 112 str. 4. Tsvеtkov F.F., Soloxin V.I. Tеploobmеn izluchеniеm. Zadachi i uprajn е niya. - M., 2003 g. 64 str. 5. Popov S.K. Morozov I.P. Rasch е tno е issl е dovani е t е plot е xnologich е skix prots е ssov i ustanovok. –M, MEI 2001 g. 50 s.

Похожие

Suyuqlik qaynashda issiqlik berish

Erkin va majburiy konveksiyada issiqlik berish

Tabiiy konveksiyada issiqlik berilishi

Issiqlik tashuvchilar

Elektr qizdirgichlarining ishlash prinsiplari ularning turini aniqlash usullari