Klauzius tengsizligi. Entropiya va ehtimollik. Entropiya va tartibsizlik - Физика - Рефераты

Klauzius tengsizligi. Entropiya va ehtimollik. Entropiya va tartibsizlik

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

84.5 KB

Klauzius tengsizligi. Entropiya va ehtimollik. E ntropiya va tartibsizlik Reja : 1. Klauzius tengsizligining mo h iyati 2. Q aytuvchan protsesslar 3. Entropiyani fizik mo h iyati 4. Qaytuvchan va qaytmas protsesslarda entropiya 5. Entropiya sistemasining holat ehtimolligiga bog`lanishi 6. Xulosa

Bizga ma`lumki, qaytuvchan Karno siklini tekshirish Q 0 - Q 1 issiqlik miqdorining ishga aylanishi uchun temperaturasi Т 0 bo`lgan isitgichdan temperaturasi Т 1 bo`lgan sovitkichga uzatilishi zarur bo`lgan Q 1 issiqlik miqdorini aniqlash imkonini beradi. O`tgan mavzudan ma`lum bo`lgan 1 0 1 0 T T Q Q  (19.1) formuladan foydalanamiz. Bu yerda Q 0 - ishlovchi jismga beriladigan issilik miqdori Q 1 - sovitgichga berilgan yoki sovitkichdan ishchi jismga berilgan issiqlik miqdori deb belgilagan edik. Endi esa ishlovchi isitgich tomonidan ham, sovitgich tomonidan ham berilgan issiqlik miqdorining Q bilan (ishorasiz) belgilaymiz. Agar Q 1 sovitkich tomonidan ishlovchi moddaga berilgan issiqlik miqdorini bildirsa, quyidagi tengsizlik mavjud bo`ladi: Q 1 <0: bunday belgilanganda (19.1) tenglikni quyidagicha yozish mumkin. 1 0 1 0 T T Q Q   (19.2) bundan 0 1 1 0 0   T Q T Q (19.3) bo`ladi. Bundan T Q nisbat keltirilgan issiqlik miqdori deyiladi va (19.2) formula qo`yidagicha ta`riflanishi mumkin. Karno siklida keltirilgan issiqlik miqdorining yig`indisi nolga teng bo`ladi. ixtiyoriy Karno siklining F.I.K. 1 1 0 0 1 0 T T T Q Q Q      (19.4) tengsizlik o`rinli bo`ladi. Shuningdek ixtiyoriy Karno sikli uchun 0 1 1 0 0   T Q T Q (19.5)

tengsizlik o`rinli bo`ladi. Demak Karno sikli uchun keltirilgan issiqlik miqdorlarining yig`indisi noldan katta bo`la olmaydi. Bu tengsizlik Klauzius tengsizligi deyiladi. Har qanday aylanma prosessda keltirilgan issiqlik miqdorining yig`indisi noldan katta bo`la olmaydi; qaytuvchan protsess uchun bu yig`indi nolga teng. Protsess qaytuvchan bo`lganda yopiq, kontur    0 T Q yig`indi tengsizlik   0 T dQ (19.6) integralga aylanadi. Ya`ni bunda (19.6) to`la qaytuvchan protsessligini ifoydalaydi. Qaytmas protsess uchun esa    0 T Q yig`indi kontur integral bilan almashtirib bo`lmaydi, chunki integrallashning P va T o`zgaruvchilari protsessning qaytmas qismlari aniq qiymatlarga ega bo`lmaydilar. Qaytuvchan protsessda jismga berilgan keltirilgan issiqlik miqdorlarining yig`indisi protsessning qaysi yo`ldan borishiga bog`liq bo`lmaganligini ko`rsatamiz. Grafikdan A holatdan V holatga qaytuvchan ravishda o`tishdagi keltirilgan issiqlik miqdorlarining yig`indi-sini ifodalovchi  В А T dQ integral jism- ning dastlabki va oxirgi holatlari bilangina aniqlanib, protsessning o`tish yo`liga bog`liq emas. А - dan o`tilgan yo`l S А В - dan o`tilgan yo`l S В Shunga ko`ra natijaviy yo`l   B A A B T dQ S S ( 19. 7) tenglik bilan ifodalaydi. 3. Bunda S В - S А - ayirma holatning funksiyasi bo`lgan biror S - fizik kattalikning ayirmasidir. Bu fizik kattalik entropiya deyiladi.

4. S - entropiya В va A ikki holat entropiyalarining S В va S А ayirmasinigina aniqlash mumkin . yopiq sistemada protsesslar entropiyasi o ` sa boradigan yo ` nalishda yuz beradi . Sistemada yuz beridagan protsesslarning hammasi qaytuvchan bo ` lgan xususiy holda entropiya o ` zgarmay qoladi . Qaytmas protsesslarning o`tish yo`nalishini ko`rsatadigan entropiya ham ehtimollik bilan aloqadordir. Shuning uchun Bolsmanning ko`rsatishicha, S entropiya holat ehtimolligining logarifmiga proporsionaldir. W mk S  (19.8) Bu yerda W-beradigan holatning ehtimolligi k J k 23 10 38,1   Bolsman doimiysi , V V m R W mk   gaz izotermik kengaysa ,1V V  2V V  bo`lib, 1 2 V V m RT A  ish formulasiga teng bo`ladi. ; 1 2 2 1 1 2 V V mk W W mk S S S      ; T A S   Q A  bo`lganda dA dU dQ   bilan ifodalanadi. T Q S    (19.9) (9) tenglikdan T dQ dS  bo`lib, TdS dQ  yoki dA dU TdS   dA TdS du   (19.10) bundan   TS U d dA   (19.11) Т =const bo`lgani uchun SdT=0 va (19.11) tenglikdan TS U F   (19.12) bilan belgilasak, bunga erkin energiya ya`ni mexanik ish bajarishi mumkin bo`lgan energiyani aniqlash formulasi deyiladi. 1-misol. 100 g suv t 1 =15 о С dan t 2 =0 о C gacha sovitilganda entropiya o`zgarishi topilsin. Bizga ma`lumki entropiya o`zagarishi   B A A B T dQ S S (19.13) suv isiganda hajmning o`zgarishini juda ham kichik deb hisoblasak

CdT m dQ  Bu yerda m - suvning massasi С - uning solishtirma issiqlik sig`imini suv uchun C=const desak     2 1 1 2 1 2 T T T T mCm T dT mC S S m=100 g, S=1kal/g-grad, Т 2 =273 К , Т 1 =288 К grad kal grad kal m S S / 1,5 / 288 273 1 100 1 2     .

Похожие

Termodinamika asoslari

Termodinamikaning ikkinchi qonuni

Termodinamikaning II qonuni

Termodinаmikаning II qonuni

Ikki parametrli muhitlarning termodinamik potensiallari