Кучланиш ва қаршиликлар учбурчаклари - Энергетика - Рефераты

Кучланиш ва қаршиликлар учбурчаклари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

69.5 KB

Кучланиш ва қаршиликлар учбурчаклари. Режа: 1. Ток ва кучланишнинг фаза бўйича устма–уст тушиш ҳолати. 2. Кучланишнинг токдан ортда қолиши. 3. Кучланишнинг токдан олдин кетиши. Кучланишлар ва қаршиликлар учбурчаги.

1. Ток ва кучланишнинг фаза бўйича устма–уст тушиш ҳолати. Занжирнинг алоҳида қисмларидаги кучланиш ва ток ўртасидаги фазалар силжишини кўриб чиқишда занжир тўлиқ қаршилигини ифодалаш структураси аниқланади. Кўринарли бўлиши учун кўриб чиқилаётган схеманинг вектор диаграммасини кўрамиз. Диаграмма асосий сифатида жорий катталиклар (масалан, U = Um /2 ёки I = Im / 2 ) олинади ва уларни қисқача кучланиш вектори, ток вектори ёки Э.Ю.К вектори деб атаймиз. Вектор диаграммасини кетма–кет уланган схема учун кўрамиз (бошқача айтганда занжирнинг алоҳида қисмлари учун). Бунда қуйидаги натижаларни ҳисобга оламиз: 1) Актив қаршиликда ток ушбу қисмдаги кучланиш билан фаза бўйича устма–уст тушади. 2) Индуктив чўлғамда ток ушбу чўлғамдаги кучланишдан фаза бўйича  / 2 бурчакка орқада қолади. 3) Конденсаторда ток конденсатор зажимларидаги кучланишдан фаза бўйича  /2 бурчакка олдинда юради. Бутун занжир бўйича ток ва кучланишлар ўртасидаги фаза силжишини кўриб чиқайлик. Аввал ток ва кучланишлар фаза бўйича устма–уст тушиш ҳолига тўҳталамиз. Маълумки, r қаршиликли кучланиш фаза бўйича ток билан устма –уст тушади ва қуйидаги кўринишида бўлади. U r =ri =rI m sin  t (1) Вектор диаграммасини кўришда I векторни вертикал ўқ бўйлаб

йўналтирамиз. 1-расмда  =0 бўлганда гармоник тебранишлар. а) б) 1 –расм U ва I ларнинг вектор диаграммаси (1- а расм) ва функцияси (1-б расм) келтирилган. Кўрилаётган ҳолда x =0 , чунки занжирда реактив қаршилик йўқ, ёки индуктив ва сиғимий қаршиликлар бир–бирини ўзаро компенсациялайди. Бундай ҳолат фақатгина резонансда содир бўлади. X =  L –1/  C =0 (.2) Вектор диаграммасида U L ва U С векторлар йиғиндиси нолга тенг ва U уланган кучланиш вектори йўналиш бўйича I ток вектори билан бир хил. Силжиш бурчаги нолга тенг. 2. Кучланишнинг токдан ортда қолиши. 0 I L        C U I r I U i U i     t 0

Кучланиш токдан орқада қолиш ҳолатни кўрайлик. Занжирнинг С сиғимли қисмида кучланиш токдан  /2 бурчакка ортда қолади ва қуйидаги кўринишга эга. U c = q /С=1/С t 0 idt + U c ( o )=-1/  С  I m  cos  t =1/  С I m sin (  t -  /2) (3) 2–расмда 1/  С  L бўлган ҳолда (бунда x  0 , -  /2≤  ≤0 ток занжир зажимларидаги кучланишдан  /2 бурчакка олдинда) ток ва кучланиш эгри чизиқлари вектор диаграммалари келтирилган. Занжирнинг сиғимли элементи кучланиш учун фильтр бўлиб ҳисобланади. Ва ушбу элементда электр майдонининг энергияси тўпланади. a ) б) 2 –расм 3. Кучланишнинг токдан олдин кетиши. Кучланишлар ва қаршиликлар учбурчаги. Ui U i     t 0    0 IL     C U I r I I x  

Кучланишнинг токдан олдинда бўлиши ҳолатини кўриб чиқамиз. L индуктив чўлғамили занжир қисмидаги кучланиш токдан  /2 бурчакка олдинда бўлади ва қуйидагича кўринишга эга: U L =L di/dt =  L  I m  cos  t =  L  I m  sin(  t +  /2) (3.4.4) 3– расмда  L  1/  С бўлган ҳолда ( бунда x  0;  /2≥ φ >0 , ток занжир зажимларидаги кучланишдан фаза бўйича ортда ) ток ва кучланиш эгри чизиқлари (3– б расм ), вектор диаграммаси (3– а расм ). а) б) 3 – расм Вектор диаграммаларини кўришда айланиш бурчагининг мусбат йўналиши сифатида соат стрелкасига тескари йўналишда қабул қилинади . 2 ва 3– а расмларда кучланиш ва қаршиликлар учбурчаклари тасвирланган. Векторларни курсатилган учбурчакларда қўшиш пайтида асос сифатида Кирхгофнинг 2–қонуни қабул қилинади. Ҳақиқатдан ҳам 2– а ва 3– а расмлар учун U = Ir + Ix (5) 0 IL      C U I r I Ui U i     t I x    0   

Адабиётлар 1. Идельчик В.И. Электрические системы и сети. - М. Энергоатомиздат, 1989, 592 с. 2. Электрические системы. Электрические сети: Учебное пособие для вузов/Под ред. А.В.Веникова и В.А.Строева. – М.: Высшая школа. 1998. – 512 с. 3. Блок В.М. Электрические сети и системы. - М.: Высшая школа, 1986, 430 с.

Похожие

Токлар ва ўтказувчанликлар учбурчаклари.

Ток ва кучланиш трансформаторлари

Носинусоидал даврий кучланиш ва токлар

Носинусоидал даврий кучланиш ва токлар

Трансформаторнинг кучланиш тенгламаси ва алмаштириш схемалари