Ko‘rsatkichli va logarifmik funksiyalar. Ko‘rsatkichli funksiya

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

41.5 KB

$Ko‘rsatkichli va logarifmik funksiyalar. Ko ‘ rsatkichli funksiya Irratsional ko‘rsatkichli daraja. a > 0, a*l soni va x > 0 irratsional son berilgan bo‘lsin. r n ratsional sonlar x ga kami Man, s m ratsional sonlar ortig‘i ЬИап (o‘nli) yaqinlashsin, r n < x < s m , n, m eN. U holda a > 1 da a r " < x < a Sm bo‘ladi. Bu esa barcha a r " sonlarning A to‘plami a s ™ sonlar В to‘plamining chap tomonida yotishini va bu to‘plamlarni hech bo‘lmasa bitta son ajratishini bildiradi. Bu son irratsional ko‘rsatkichli a x darajaning qiymati sifatida qabul qHinadi. 0 < a < 1 holi ham shunday qaraladi. Faqat bunda A va В to‘plamlarning rollari almashadi. Irratsional ko‘rsatkichli a x darajaning xossalari ratsional ko‘r satkichli darajaning xossalariga o‘xshash (a, b lar musbat, a va p lar haqiqiy sonlar): 1) (abT = a a b a ;2) {-J = ^ ; 3) rf = cf- + ?; 4) ^ = a a "P; 5) ( a a )P= a a P. IP Darajalarni taqqoslashda ushbu ta’kiddan ham foydalaniladi: Agar a > 1 va m eN bo‘lsa, a m > 1 yoki л&" = а^ > 1, shu kabi a > 1 va ixtiyoriy r > 0 da a r > 1 bo‘ladi. Agar a >\, r < s bo‘lsa, a r < a s bo‘ladi. Haqiqatan, a s = a r - a s ~ r > a r l = a r . Aksincha, a > 1 va Ъ<а г <а> bo‘lsa, r <^bo‘ladi (isbot qiling). Shuningdek, 0 < a < 1 \a r < s bo‘lgan holda a r > a s bo'hshi ham shu kabi isbotlanadi. M is о 1. 0,5 a > 0,5P bo‘lsa, a kattami yoki p mi? Y e c h i s h . a = 0,5, ya’ni 0 < a < 1 bo‘lgani uchun p > a. Mashqlar 8.1. Nolga teng bo‘lmagan a va b sonlari uchun (ab) a = cP-b 0 -, aeR munosabatni isbot qiling. 8.2. Quyidagi sonlardan qaysi biri katta: a) 2 1 ' 41 mi yoki 0,125 T mi; b) 3^ mi yoki 3^ mi? 8.3. Sonlarni o‘sib borish tartibida joylashtiring:$ $7^, (y/bf, л /7. 8.4. Ill -1 ayirmaning ishorasini aniqlang. 8.5. Agar: a) (|) = 2 bo‘lsa, a ning; b) a + 4 0 ' 3 ^ = 5 bo‘lsa, a - 1 ning ishorasini aniqlang. 8.5. 3^ < 7 tengsizlikni isbotlang. 2. Ko‘rsatkichli fiinksiya va uning xossalari. a > 0, а Ф 1 bo‘lsin. fix) = a x tenglik bUan aniqlangan funksiya a asosli ко 'rsatkichli funksiya deyUadi. Bu funksiya barcha haqiqiy sonlar to‘plamida aniqlangan, Dif) = R, chunki a > 0 bo‘lganda a x daraja barcha xeR uchun ma’noga ega. x ning istalgan haqiqiy qiymatida 0 х > 0 bo‘lgani uchun va ixtiyoriy b > 0 sonda a x = b bo‘ladigan birgina xeR soni mavjud bo‘lgani uchun E(f) = R + bo‘ladi. X o s s a l a r i : 1) a > 1 bo‘lsa, f{x) = a x funksiya R da o‘sadi. 0 < a < 1 bo‘lsa, fix) = a x funksiya R da kamayadi. I s b o t . a > 1 holni qarash bilan cheklanamiz. a > 1 va a < p bo‘lsin, bu yerda a, p sonlari ixtiyoriy haqiqiy sonlar. U holda P - a > 0, a > 1 bo‘lgani uchun a^~ a > a 0 yoki a^~ a > 1 tengsizlikka ega bo‘lamiz. Bundan, a^~ a -a a > 1 a a yoki «P > a a hosil bo‘ladi. Demak, a < p dan a a < «P ekani kelib chiqadi. Bu esa <f funksiya o‘suvchi ekanligini bildiradi.$

Ko‘rsatkichli va logarifmik funksiyalar. Ko‘rsatkichli funksiya

20.09.2019

0

41.5 KB

Похожие