52-53-mavzu Robotlarning atrof-muhit bilan o‘zaro aloqasi 5-sinf - Техника и технология - Учебники (по школьные предметы)

52-53-mavzu Robotlarning atrof-muhit bilan o‘zaro aloqasi 5-sinf

Загружено в:

19.04.2023

Скачано:

0

Размер:

1419.5 KB

5-sinf texnologiya darsligi asosida 52-53-mavzu:Robotlarning atrof- muhit bilan o‘zaro aloqasi

Keyingi vaqtlarda robotlarning yangi-yangi turlari paydo bo‘layotganligi haqida ko‘p eshitgansiz. Ulardan sanoatda, maishiy turmushda, shuningdek, hayotimizning turli sohalari: ta’lim, tibbiyot, sport va hatto aviatsiyada foydalaniladi. Robot texnikasi, ayniqsa, axborot texnologiyalari asrida jadal rivojlana boshladi.

“ Robot” so‘zi chex yozuvchisi Karel Chapek va uning ukasi Yozef tomonidan o‘ylab topilgan hamda birinchi marta 1920-yilda Chapekning “Rossum universal robotlari” pyesasida tilga olingan. Sanoat robotlari paydo bo‘lgunicha robotlar odamlarga o‘xshash bo‘lishi kerak deb hisoblangan. Bugungi kunda odamlarga o‘xshash robotlar androidlar deb ataladi.

“ Robot” so‘zi, (chex tilida “ robot ” – ixtiyorsiz mehnat yoki “rob” – qul) – odatda, inson mehnati yoki jonivorlar vositasida amalga oshirilgan ishlab chiqarish va boshqa soha jarayonlari uchun mo‘ljallangan avtomatik qurilma ma’nosini bildiradi.

Robotlar, asosan, 3 turga bo‘linadi: 1. Qat’iy dastur asosida ishlaydigan robotlar. 2. Odam (operator) boshqaradigan robotlar. 3. Sun’iy intellektli (integralli) robotlar.

Ish bajarish turiga qarab, robot manipulatorlar, axborot uzatuvchi robot, odimlovchi robot va boshqalarga bo‘linadi. Mexatronika sohasi rivojlanib borishi natijasida sanoat robotlari bilan bir qatorda turli xil robot turlari (maishiy robotlar, qidiruvchi robotlar, nanorobotlar yoki nanobotlar (juda ham kichik hajmli robotlar)) ham paydo bo‘lmoqda.

Bundan ko‘rinadiki, robotlar nafaqat odamlarga o‘xshash bo‘lishi kerak, balki turli shakl va ko‘rinishlarda ham bo‘lishi mumkin. Uy-ro‘zg‘orga yordamchi – avtomatik changyutkichlar, xonadonlarda mustaqil kundalik yumushlarni amalga oshiradigan robot-dastyorlar, zamonaviy turda dasturlashtirilgan oshxona jihozlari katta ommaviylik kasb etib bormoqda (11-rasm).

Shuni ishonch bilan aytish mumkinki, mexatronika sohasi shunday jadal tusda rivojlanib borsa, yaqin orada har birimizning o‘z xususiy aqlli robotimiz bo‘lishi mumkin.

Siz o‘zi yura oladigan, gapira oladigan, kuladigan robotlarni yig‘ishni xohlaysizmi? U holda Sizga Otto nomli robotni yig‘ishni taklif qilamiz. Otto – bu o‘zi nima? Otto bu har kim yig‘a oladigan interfaol robotdir. Siz Otto robotini yig‘ish jarayonida hozirgi zamon texnoliyasida qo‘llaniladigan bir qancha elektron qismlar, sezuvchi sensorlar bilan yaqindan tanishasiz. Bundan tashqari, Otto – yig‘ma robot jamlanmasini nafaqat yig‘ish, balki “Arduino.

IDE” dasturlash tili orqali kompyuter yordamida dasturlashtirish bilan ham tanishib olasiz. Robotni dasturlash orqali unga turli xil harakatlarni bajartirish mumkin. Otto robotini yig‘ish va dasturlashning umuman murakkab tomonlari yo‘q. Chunki Sizga robotning barcha asosiy algoritmik konstruksiyalari va dasturi hamda yo‘riqnomasi oldindan taqdim qilinadi va tushuntirib beriladi. Quyida Otto yig‘ma robotining asosiy algoritmik konstruksiyalari bilan tanishib chiqamiz.

Похожие

15-16-mavzu Metallga ishlov berishda xavfsizlik texnikasi qoidalari 5-sinf

47-48-mavzu Elektr dvigatellar (motorlar). Batareyalar va ularning turlari 5-sinf

Pardozlash ishlari 5-sinf

17-18-mavzu Metall va uning qotishmalari. Qora va rangli metallar 5-sinf

Duradgorlik buyumlari detallarini 5-sinf