Muhitning yoritilganligini aniqlovchi asboblar bilan tanishish - Xayot faoliyati xavfsizligi - Slaydlar

Muhitning yoritilganligini aniqlovchi asboblar bilan tanishish

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1626.5 KB

Ko'chirib olish

MAVZU: Muhitning yoritilganligini MAVZU: Muhitning yoritilganligini aniqaniq lovchi asboblar bilan tanishishlovchi asboblar bilan tanishish  ISHNING MAQSADI:ISHNING MAQSADI: Tabiiy va Tabiiy va sun’iy yoritilganlikni aniqlash va sun’iy yoritilganlikni aniqlash va hisoblash. hisoblash.  KERAKLI JIHOZLAR:KERAKLI JIHOZLAR: 1. Lyuksimetr YU-16, YU-1161. Lyuksimetr YU-16, YU-116 2. Maxsus yasalgan qog‘oz filtrlar2. Maxsus yasalgan qog‘oz filtrlar 3. Stol yoritgichi3. Stol yoritgichi

ISHNING BORISHI:ISHNING BORISHI:  Ma’lumki, quyosh nurlari Ma’lumki, quyosh nurlari ta’sirida o‘simliklarga ta’sirida o‘simliklarga gazlar almashinuvi hamda gazlar almashinuvi hamda azot va mineral tuzlar azot va mineral tuzlar almashinuvi normal o‘tadi. almashinuvi normal o‘tadi. Infraqizil nurlar isitish Infraqizil nurlar isitish xususiyatiga, ultrabinafsha xususiyatiga, ultrabinafsha nurlar esa fotokimyoviy nurlar esa fotokimyoviy xususiyatiga ega. Ko‘z xususiyatiga ega. Ko‘z ilg‘aydigan quyosh nurlari ilg‘aydigan quyosh nurlari ta’siri jihatidan infraqizil ta’siri jihatidan infraqizil ta’siriga yaqindir.ta’siriga yaqindir.

ISHNING BORISHI:ISHNING BORISHI:  Quyosh radiatsiyasi Quyosh radiatsiyasi elektromagnit va korpuskulyar elektromagnit va korpuskulyar nurlanish hisoblanadi. nurlanish hisoblanadi. Elektromagnit radiatsiya – Elektromagnit radiatsiya – eletromagnit to‘lqin asosida eletromagnit to‘lqin asosida tarqaladi. 300 km/sek tezligi tarqaladi. 300 km/sek tezligi bilan va yer yuzasi to‘g‘ri va bilan va yer yuzasi to‘g‘ri va tarqaluvchi radiatsiya shaklida tarqaluvchi radiatsiya shaklida tushadi.tushadi.

Quyosh radiatsiyasiQuyosh radiatsiyasi  Quyosh radiatsiyasini Quyosh radiatsiyasini quriladigan spektoriga quriladigan spektoriga 350-760 nm uzunlikdagi 350-760 nm uzunlikdagi nurlar kiradi. Infraqizil nurlar kiradi. Infraqizil nurlar 760 nm ortig‘i, nurlar 760 nm ortig‘i, ultrabinafsha nurlariga ultrabinafsha nurlariga 380 nm dan kam 380 nm dan kam bo‘lgan nurlar kiradi. bo‘lgan nurlar kiradi. Fotosintez 380-710 nm Fotosintez 380-710 nm uzunlikdagi nurlardan uzunlikdagi nurlardan usimliklar foydalaniladi. usimliklar foydalaniladi. SS hh uning uchun uning uchun yorug‘likni inson va yorug‘likni inson va barcha tirik organizmlar barcha tirik organizmlar uchun ahamiyati katta.uchun ahamiyati katta.

Lyuksimetr YU-16, YU-Lyuksimetr YU-16, YU- 116116  Lyuksmetr Yu-116 Lyuksmetr Yu-116 cho’g’lanma cho’g’lanma lampalar va tabiiy lampalar va tabiiy yorug’liq orqali yorug’liq orqali hosil bo’lgan hosil bo’lgan yoritilganlikni yoritilganlikni o’lchash uchun o’lchash uchun mo’ljallangandir.mo’ljallangandir.

Lyuksimetr YU-16, YU-116Lyuksimetr YU-16, YU-116  Lyuksmetr – o’lchash Lyuksmetr – o’lchash asbobi va qoplamali asbobi va qoplamali alohida fotoelementdan alohida fotoelementdan tashkil topgan. Asbobning tashkil topgan. Asbobning ikkita shkalasi bor, biri 0 ikkita shkalasi bor, biri 0 dan 30 lk gacha, dan 30 lk gacha, ikkinchisi 0 dan 100 lk ikkinchisi 0 dan 100 lk gacha o’lchashga gacha o’lchashga mo’ljallangan.mo’ljallangan.

TabiiyTabiiy yoritilganlik yoritilganlik

SS un’iy yoritilganlikun’iy yoritilganlik

SS un’iy yoritilganlikun’iy yoritilganlik

SS un’iy yoritilganlikun’iy yoritilganlik  Har bir shkalada nuqtalar bilan Har bir shkalada nuqtalar bilan o’lchov diapazonining o’lchov diapazonining boshlanishi ko’rsalgan; 0-100 boshlanishi ko’rsalgan; 0-100 shkalasida bu nuqta 20 shkalasida bu nuqta 20 belgisining, 0-30 shkalasida esa belgisining, 0-30 shkalasida esa 5 belgisining ustida joylashgan 5 belgisining ustida joylashgan asbob strelkaning nol holatiga asbob strelkaning nol holatiga keltirish imkonini beruvchi keltirish imkonini beruvchi korrektorga ega. Selenli korrektorga ega. Selenli fotoelementining asbobga ulash fotoelementining asbobga ulash joyi korpusning yondevorida joyi korpusning yondevorida joylashgan. Fotoelement joylashgan. Fotoelement plasmassadan yasalgan korpus plasmassadan yasalgan korpus ichida bo’lib, o’lchovchi asbobga ichida bo’lib, o’lchovchi asbobga rozetkali shnur yordamida rozetkali shnur yordamida birikadi,bu o’z navbatida birikish birikadi,bu o’z navbatida birikish polyarligi to’g’ri bo’lishini polyarligi to’g’ri bo’lishini ta‘minlaydi /mabodo teskari ta‘minlaydi /mabodo teskari ulansa asbob ko’rsatmaydi/.ulansa asbob ko’rsatmaydi/.

 Har bir shkalada nuqtalar bilan o’lchov Har bir shkalada nuqtalar bilan o’lchov diapazonining boshlanishi ko’rsalgan; 0-diapazonining boshlanishi ko’rsalgan; 0- 100 shkalasida bu nuqta 20 belgisining, 100 shkalasida bu nuqta 20 belgisining, 0-30 shkalasida esa 5 belgisining ustida 0-30 shkalasida esa 5 belgisining ustida joylashgan asbob strelkaning nol holatiga joylashgan asbob strelkaning nol holatiga keltirish imkonini beruvchi korrektorga keltirish imkonini beruvchi korrektorga ega. Selenli fotoelementining asbobga ega. Selenli fotoelementining asbobga ulash joyi korpusning yondevorida ulash joyi korpusning yondevorida joylashgan. Fotoelement plasmassadan joylashgan. Fotoelement plasmassadan yasalgan korpus ichida bo’lib, o’lchovchi yasalgan korpus ichida bo’lib, o’lchovchi asbobga rozetkali shnur yordamida asbobga rozetkali shnur yordamida birikadi,bu o’z navbatida birikish birikadi,bu o’z navbatida birikish polyarligi to’g’ri bo’lishini ta‘minlaydi polyarligi to’g’ri bo’lishini ta‘minlaydi /mabodo teskari ulansa asbob /mabodo teskari ulansa asbob ko’rsatmaydi/.ko’rsatmaydi/.

 Asbobning xatosinika kamaytirish maqsadida, Asbobning xatosinika kamaytirish maqsadida, fotoelement, yorug’lik tarqatuvchi oq , fotoelement, yorug’lik tarqatuvchi oq , plastmassadan ishlangan yarim sfera shaklidagi plastmassadan ishlangan yarim sfera shaklidagi qoplama va shaffof bo’lmagan plstmassa xalqa qoplama va shaffof bo’lmagan plstmassa xalqa bilan ta‘minlangan “K” harfi bilan belgilangan bilan ta‘minlangan “K” harfi bilan belgilangan qoplama alohida qo’llanmay, “M”, “R”, “T” harflari qoplama alohida qo’llanmay, “M”, “R”, “T” harflari bilan belgilangan qoplamalardan biri bilan bilan belgilangan qoplamalardan biri bilan birgalikda qo’llanadi. Bu uch qoplamadan har biri birgalikda qo’llanadi. Bu uch qoplamadan har biri “K” qoplamasi bilan birga uchta yorug’lik yutuvchi “K” qoplamasi bilan birga uchta yorug’lik yutuvchi hosil qiladi. Bundan maqsad, asbobning o’lchash hosil qiladi. Bundan maqsad, asbobning o’lchash diapozonini mos ravishda 10, 100, 1000 marta diapozonini mos ravishda 10, 100, 1000 marta oshirishdir. Asbobni ishga tayyorlash maqsadida uni oshirishdir. Asbobni ishga tayyorlash maqsadida uni gorizontal holatga strelkani esa nol holatiga gorizontal holatga strelkani esa nol holatiga keltiring. Bu ish fotoelement asbobdan uzib keltiring. Bu ish fotoelement asbobdan uzib qo’yilgan holatda bajariladi. qo’yilgan holatda bajariladi.  Yorug‘likni kuchini o‘lchaydigan asbob lyuksimetr Yorug‘likni kuchini o‘lchaydigan asbob lyuksimetr hisoblanadi. U sun’iy va tabiiy yorug‘likni o‘lchaydi hisoblanadi. U sun’iy va tabiiy yorug‘likni o‘lchaydi va birligi lyuks deb ataladi. va birligi lyuks deb ataladi.

 Tabiiy yorug’likda, tsexlardagi yoritilganlik Tabiiy yorug’likda, tsexlardagi yoritilganlik juda keng chegaralarda o’zgaradi. Bu juda keng chegaralarda o’zgaradi. Bu o’zgarishlar kunning vaqti, yilning fasli, o’zgarishlar kunning vaqti, yilning fasli, joyning geografik kengligi, meteorologik joyning geografik kengligi, meteorologik omillari, yer yuzasining nur qaytarish omillari, yer yuzasining nur qaytarish xususiyati va boshqalar bilan belgilanadi. xususiyati va boshqalar bilan belgilanadi. Shuning uchun,tabiiy yorug’likni ish joylarida Shuning uchun,tabiiy yorug’likni ish joylarida yoritilganliknininig absolyut kattaligi sifatida yoritilganliknininig absolyut kattaligi sifatida ifodalash mumkun.Tabiiy yoritilganlikni ifodalash mumkun.Tabiiy yoritilganlikni me‘yorlovchi kattalik sifatida, nisbiy kattalik me‘yorlovchi kattalik sifatida, nisbiy kattalik bo’lishi tabiiy yoritilganlik koeffitsienti qabul bo’lishi tabiiy yoritilganlik koeffitsienti qabul qilingan. Bu ishlab chiqarish xonasi ichidagi qilingan. Bu ishlab chiqarish xonasi ichidagi yoritilganlikni /Yei/, shu vaqtining o’zida yoritilganlikni /Yei/, shu vaqtining o’zida tashqarida gorizantal yuzada o’lchangan tashqarida gorizantal yuzada o’lchangan yoritilganlikka /Yet/ nisbati bilan foizlarda yoritilganlikka /Yet/ nisbati bilan foizlarda o’lchanadigan kattalikdir.o’lchanadigan kattalikdir.

Tabiiy yoritilganlikTabiiy yoritilganlik  Tabiiy yoritilganlik koeffitsieti_/e/ Tabiiy yoritilganlik koeffitsieti_/e/ 1-jadvaldan quyidagi omillar 1-jadvaldan quyidagi omillar asosida aniqlanadi: asosida aniqlanadi:  ko’zda bajariladigan ishning ko’zda bajariladigan ishning tabiati / ko’rilayotgan tabiati / ko’rilayotgan predmetning ko’z ilg’ay olish predmetning ko’z ilg’ay olish kattaligi masalan soatsozda kattaligi masalan soatsozda soatning mayda qismlari, soatning mayda qismlari, o’quvchida harf o’lchamlari va o’quvchida harf o’lchamlari va boshqalar/;boshqalar/;  yorug’lik sistemasi; yorug’lik sistemasi;  yorug’lik iqlimi koeffitsienti /bu yorug’lik iqlimi koeffitsienti /bu kattalik binoning joylashgan kattalik binoning joylashgan mintaqasiga bog’liq. mintaqasiga bog’liq.

 Kungaylik koeffitsienti /bu kattalik binoning qisqa Kungaylik koeffitsienti /bu kattalik binoning qisqa tomonga qarab tushganligiga bog’liq . Bino sharq tomonga qarab tushganligiga bog’liq . Bino sharq tomonga qarab tushgan bo’lsa – kungay tomon tomonga qarab tushgan bo’lsa – kungay tomon deyiladi. Tabiiy yoritilganlik koeffitsieti deyiladi. Tabiiy yoritilganlik koeffitsieti eksperimental o’lchovlar asosida eksperimental o’lchovlar asosida hisoblanadi.Buning uchun lyuksmetr asbobi hisoblanadi.Buning uchun lyuksmetr asbobi yordamida xonaning ichki /Yei/ va tashqi /Yet/ yordamida xonaning ichki /Yei/ va tashqi /Yet/ yoritilganligi gorizantal tekislikda o’lchanadi yoritilganligi gorizantal tekislikda o’lchanadi Tashqaridagi yoritilganlik o’lchanganda lyuksmetr Tashqaridagi yoritilganlik o’lchanganda lyuksmetr fotoelementiga atrofdagi bino va inshootlarning fotoelementiga atrofdagi bino va inshootlarning soyasi tushmasligiga ahamiyat berish kerak.soyasi tushmasligiga ahamiyat berish kerak.

 O’lchanayotgan yoritilganlik qiymatini O’lchanayotgan yoritilganlik qiymatini hisoblash qo’yidagi tartibda bajariladi: hisoblash qo’yidagi tartibda bajariladi: yuqorida aytilgan qoplamalar yordamida yuqorida aytilgan qoplamalar yordamida tanlangan o’lchov diapozonlarining eng katta tanlangan o’lchov diapozonlarining eng katta qiymati bosilgan tugmaning qarama-qarshi qiymati bosilgan tugmaning qarama-qarshi tomonidan olinadi. Masalan, o’ng tomondagi tomonidan olinadi. Masalan, o’ng tomondagi tugma bosilsa / uning qarshisida 10 karrali tugma bosilsa / uning qarshisida 10 karrali o’lchash diapozonlarining eng katta qiymati o’lchash diapozonlarining eng katta qiymati ko’rsatilgan / 0 dan 100gacha bo’lgan ko’rsatilgan / 0 dan 100gacha bo’lgan shkaladan foydalanish kerak. Agar chap shkaladan foydalanish kerak. Agar chap tomondagi tugma bosilsa / uning qarshisida 30 tomondagi tugma bosilsa / uning qarshisida 30 karrali o’lchash diapozonlarining eng katta karrali o’lchash diapozonlarining eng katta qiymatlari ko’rsatilgan / 0dan 30gacha bo’lgan qiymatlari ko’rsatilgan / 0dan 30gacha bo’lgan shkaladan foydalaniladi. Asbobning tegishli shkaladan foydalaniladi. Asbobning tegishli shkalasidan o’qilgan qiymatlarni “M” , “R” va shkalasidan o’qilgan qiymatlarni “M” , “R” va “T” qoplamalarida ko’rsatilgan kamaytirish “T” qoplamalarida ko’rsatilgan kamaytirish koeffitsientlariga ko’paytirish koeffitsientlariga ko’paytirish kerak.kerak.

MasalanMasalan ::  FF otoelementda “K otoelementda “K R” qoplamasi R” qoplamasi o’rnatilgan va chap o’rnatilgan va chap tugma bosilgan, tugma bosilgan, strelka 0-30 strelka 0-30 shkalasining 15 shkalasining 15 raqami ustida, raqami ustida, o’lchangan o’lchangan yoritilganlik yoritilganlik 15x100=1500lk 15x100=1500lk bo’ladi. bo’ladi.

LyuksmetrLyuksmetr  Lyuksmetrni uzoq vaqt Lyuksmetrni uzoq vaqt to’g’ri ishlashini ta‘minlash to’g’ri ishlashini ta‘minlash uchun selenli uchun selenli fotoelementini ortiqcha fotoelementini ortiqcha yoritganlikdan asrash, yoritganlikdan asrash, qoplamalarining to’g’ri qoplamalarining to’g’ri tanlanishiga ahamiyat tanlanishiga ahamiyat berish talab etiladi. Shu berish talab etiladi. Shu maqsadda, o’lchanayotgan maqsadda, o’lchanayotgan yoritganlik qiymati noaniq yoritganlik qiymati noaniq bo’lsa, o’lchashni eng katta bo’lsa, o’lchashni eng katta diapozonli “KT” diapozonli “KT” qoplamasidan boshlash qoplamasidan boshlash kerak. kerak.

ISHNI BAJARISH TARTIBI:ISHNI BAJARISH TARTIBI:  Lyuksmetr Yu-116ning tuzilishi bilan tanishib chiqingLyuksmetr Yu-116ning tuzilishi bilan tanishib chiqing  Laboratoriyada derazada 1,2,3,4,5 m masofalarda poldagi belgilar Laboratoriyada derazada 1,2,3,4,5 m masofalarda poldagi belgilar bo’yicha yoritganlikni o’lchang. Bunda stol balandligida / 0.8m / bo’yicha yoritganlikni o’lchang. Bunda stol balandligida / 0.8m / fotoelement yuzasini tepaga qaratib polga parallel holda ushlang. fotoelement yuzasini tepaga qaratib polga parallel holda ushlang. Shu vaqtning o’zida tashqaridagi yoritilganlik ham o’lchanadi. Shu vaqtning o’zida tashqaridagi yoritilganlik ham o’lchanadi.  Formula /3/ bo’yicha o’lchangan beshta nuqtaning har biri uchun Formula /3/ bo’yicha o’lchangan beshta nuqtaning har biri uchun tabiiy yoritilganlik koeffitsienti ye ni hisoblang.tabiiy yoritilganlik koeffitsienti ye ni hisoblang.  Olingan qiymatlar bo’yicha uning o’zgarishi grafigini chizing.Olingan qiymatlar bo’yicha uning o’zgarishi grafigini chizing.  2- jadvaldan foydalanib, tabiiy yoritilganlik koeffitsienti qiymati va 2- jadvaldan foydalanib, tabiiy yoritilganlik koeffitsienti qiymati va yoritish sistemasi bo’yicha oynadan 1,2,3, m va h.k. uzoqlikda yoritish sistemasi bo’yicha oynadan 1,2,3, m va h.k. uzoqlikda bajariladigan ishning turi va razryadini aniqlang.bajariladigan ishning turi va razryadini aniqlang.  Chiziqning yo’g’onligi 0,7 mm bo’lganda oynadan 2m masofada Chiziqning yo’g’onligi 0,7 mm bo’lganda oynadan 2m masofada chizmachilik ishlarini va mikrometr shkalasining bo’limlari qalinligi chizmachilik ishlarini va mikrometr shkalasining bo’limlari qalinligi 0,7 mm bo’lganda derazadan 4m masofada o’lchov ishlarini 0,7 mm bo’lganda derazadan 4m masofada o’lchov ishlarini bajarib bo’ladimiq bajarib bo’ladimiq  Olingan raqamlarni va qilingan xulosalarni laboratoriya ishiga oid Olingan raqamlarni va qilingan xulosalarni laboratoriya ishiga oid hisobotingizni yozing.hisobotingizni yozing.

LYUKSIMETRDAN FOYDALANISH LYUKSIMETRDAN FOYDALANISH TARTIBI:TARTIBI:  Lyuksimetrdan foydalanishdan oldin, Lyuksimetrdan foydalanishdan oldin, o‘rganiladigan joyda 10-20 minut davomida o‘rganiladigan joyda 10-20 minut davomida maslashtiriladi.maslashtiriladi.  Lyuksimetr gorizontal holatda qo‘yiladi.Lyuksimetr gorizontal holatda qo‘yiladi.  SS hh kala ko‘rsatgichi “0” holda kelganligiga ishonch kala ko‘rsatgichi “0” holda kelganligiga ishonch hosil qilish kerak, aks holda xatolik darajasi hosil qilish kerak, aks holda xatolik darajasi kattalashib ketadi.kattalashib ketadi.  Fotoelementni vilka yordamida ulagich korpusiga Fotoelementni vilka yordamida ulagich korpusiga ulanadi.ulanadi.  O‘lchash holati aniqlanadi (o‘zgartirgich O‘lchash holati aniqlanadi (o‘zgartirgich yordamida).yordamida).

 Har bir holat uchun ko‘paytirgich Har bir holat uchun ko‘paytirgich ko‘rsatgichidan foydalaniladi ko‘rsatgichidan foydalaniladi (jadvaldan). Aniqlanadigan joy (sun’iy, (jadvaldan). Aniqlanadigan joy (sun’iy, tabiiy) yorug‘ligiga qarab o‘lchash tabiiy) yorug‘ligiga qarab o‘lchash boshlanadi. Agar 0-100 bo‘lgan holatda boshlanadi. Agar 0-100 bo‘lgan holatda o‘lchancha, o‘lchanadigan xona o‘lchancha, o‘lchanadigan xona yorug‘ligining ko‘rsatgichidagi raqami yorug‘ligining ko‘rsatgichidagi raqami 20 bo‘lsa, uni 10 ga ko‘paytiriladi va 20 bo‘lsa, uni 10 ga ko‘paytiriladi va xona yorug‘ligi 200 lyuks ekanligi xona yorug‘ligi 200 lyuks ekanligi ma’lum bo‘ladi. O‘lchov 3-4 marta ma’lum bo‘ladi. O‘lchov 3-4 marta takrorlanadi va o‘rtachasi hisoblanadi.takrorlanadi va o‘rtachasi hisoblanadi.

MA’LUMOT UCHUNMA’LUMOT UCHUN :: Turli xonalar uchun yorug‘lik me’yoriTurli xonalar uchun yorug‘lik me’yori  Uy-joy Uy-joy -100 lks-100 lks  Oshxona xonalari Oshxona xonalari – 100 lks– 100 lks  Ishlash xonalari Ishlash xonalari – 300 lks– 300 lks  EHM xonalari EHM xonalari – 400 lks– 400 lks  Jarrohlik xonasi Jarrohlik xonasi – 400 lks– 400 lks  O‘quv xonasi O‘quv xonasi – 300 lks– 300 lks  Vrach xonasiVrach xonasi – 150-500 lks– 150-500 lks

Turli xonalar uchun yorug‘lik Turli xonalar uchun yorug‘lik me’yorime’yori  Uy-joy Uy-joy -100 lks-100 lks  Oshxona xonalari – 100 lksOshxona xonalari – 100 lks  Ishlash xonalari Ishlash xonalari – 300 lks– 300 lks  EHM xonalari EHM xonalari – 400 lks– 400 lks  Jarrohlik xonasi Jarrohlik xonasi – 400 lks– 400 lks  O‘quv xonasi O‘quv xonasi – 300 lks– 300 lks  Vrach xonasiVrach xonasi – 150-500 lks– 150-500 lks

O‘rtachaO‘rtacha ::  Auditoriya Auditoriya – – IIII 22 lks lks  KoridorKoridor – – 310310 lks lks  AA uditoriya quyosh yorug‘uditoriya quyosh yorug‘ ligiligi – – 44 lrs lrs XULOSA:XULOSA: Olingan natijalarga asosan Olingan natijalarga asosan xar xil sharoitdagi yorug‘likni xar xil sharoitdagi yorug‘likni kuchining xar xil bo‘lishi sabablari kuchining xar xil bo‘lishi sabablari aniqlanadi.aniqlanadi.

ADABIYOTLAR:ADABIYOTLAR: 1.1. G’.Yo.Yormatov. G’.Yo.Yormatov. Hayotiy faoliyat xavfsizligi. Hayotiy faoliyat xavfsizligi. Toshkent, “Mehnat” 200Toshkent, “Mehnat” 200 99 .. 22 . O. Qudratov, T. G’ani. O. Qudratov, T. G’ani yy ev. Hayotiy faoliyat ev. Hayotiy faoliyat xavfsizligi. Toshkent, “Mehnat” 2004.xavfsizligi. Toshkent, “Mehnat” 2004. 33 . O. Qudratov, T. G’ani. O. Qudratov, T. G’ani yy ev. Mehnat muhofazasi. ev. Mehnat muhofazasi. Toshkent “O’zinkomtsentr” 2002.Toshkent “O’zinkomtsentr” 2002. 44 . X.Rahimova, A.A‘zamov, T.Tursunov. Mehnatni . X.Rahimova, A.A‘zamov, T.Tursunov. Mehnatni muhofaza qilish. Toshkent, “O’zbekiston” 2003.muhofaza qilish. Toshkent, “O’zbekiston” 2003. 55 . Jamilov M, Parmonov A. “Inson faoliyati . Jamilov M, Parmonov A. “Inson faoliyati xavfsizligi”. Toshkent. TPDU. 2000.xavfsizligi”. Toshkent. TPDU. 2000.

O'xshashlar

Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi

Mikroiqlim sharoitlarini tadqiq qilish

Favqulotda vaziyatlarda shaxsiy va dozimetrik asboblardan foydalanish

Hayot faoliyati xavfsizligining huquqiy va tashkiliy asoslari 2

Shaxsiy himoya vositalari va ulardan foydalanish