logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Transport
  4. Transmissiya agregatlari mehanizimlari detallarini ta’mirlash

Transmissiya agregatlari mehanizimlari detallarini ta’mirlash

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

855.193359375 KB
Ko'chirib olish
Transmissiya agregatlari mehanizimlari detallarini ta’mirlash TRANSMISSIYA AGREGATLARI VA MEXANIZMLARI DETALLARINI TA'MIRLASH Transmissiya agregatlarini asosiy ta'mirlash quyidagi operatsiyalarni o'z ichiga oladi: dastlabki tozalash, yuvish va agregatlarni qisman bo'laklash; ularni qisman bo'laklangan holatda yuvish; agregatni detallarga ajratish, yuvish, tozalash; nuqsonlarni aniqlash va detallarni yaroqli, yaroqsiz hamda ta'mir talablarga saralash; detallarni tiklash; uzellarni butlash; yig'ish, bo'yash, agregatlarni ishlatib moslashtirish va smash. Transmissiya agregatlarini asosiy ta'mirlashdagi texnologik jarayon chizmasi 35.1-chizmada namoyish etilgan. Qismlarga ajratish ishlari qayta foydalaniladigan detallarning sifatiga jiddiy ta'sir ko'rsatadi. Bu ishlarni tegishli postlarda, sifatli yig'ish-ajratish asboblari (ajratgichlar, moslamalar va boshqalar) hamda ko'tarish-tashish qurilmalari yordamida bajarish lozim. Dastlabki tozalash va yuvishdan so'ng agregatlar qisman bo'laklanadi. Podship-niklarni o'rnatishda va sug'urib olishda po'latdan yasalgan urib chiqar-gichlarni ishlatish hamda zarb kuchlaridan foydalanish taqiqlanadi. Qisman bo'laklangan agregatlarni yuvish mashinasida yana yuviladi. Mayda detallarni (shtiftlar, shaybalar, suxariklar va boshqalarni) qaynoq eritmada yuvib moysizlantiriladi. Detallarga yopishib qolgan smolasi-mon kirlarni maxsus uskunalarda danak zarrachalari bilan yo'qotiladi. Zoldirli va rolikli podshipniklar kerosinli vannada tozalanadi.  ILASHMA  Ilashmada quyidagi asosiy nosozliklar bo'lishi mumkin: disklarni shataksirash; to'liq ajralmaslik va ravon qo'shilmaslik.  Ilashma disklarini shataksirashi siqib turuvchi prujinalarni bo'shashi yoki sinishi, siqib turuvchi disk va maxovikdagi ishqalanuvchi yuzalarni qiyshayishi yoki sinishi, yetaklanuvchi diskdagi friksion ustqo'ymalarni moylanib qolishi oqibatlarida sodir boiadi. Siqib turuvchi nosoz prujinalar va moylanib qolgan friksion ustqo'ymalar yangisiga almashtiriladi. Maxovik va siquvchi diskdagi ishqalanuvchi yuzalarga jilvirlab ishlov beriladi.  Ilashmani to'liq ajralmasligi pedalning (mexanik yuritmada) erkin yo'lini ortib ketishi yoki ishchi silindrdagi porshen yo'lini kamayib ketishi (gidravlik yuritmada) natijasida, shuningdek, yetaklanuvchi diskni deformatsiyalanishi oqibatida yuzaga keladi. Pedalning erkin yo'li rostlash chog'ida to'g'rilanadi, nuqsoni bor yetaklanuvchi disk esa yangisiga almashtiriladi.  Ilashmani ravon ulanmasligi yetaklanuvchi disk ustqo'ymasining yeyilishi, yetaklanuvchi disk gupchagini qiyin surilishi, ajratuvchi podshipnikni bir vaqtda bosmasligi, ilashma pedalini o'z o'qiga qadalishi sabab bo'ladi. Yetaklanuvchi disk gupchagini uzatmalar qutisining birlamchi validagi shlitsalarda qiyin surilishi, shlitsalarda pitirlar va uringan joylar mavjudligidan yuzaga keladi. Shlitsalarni tozalab, unga yupqa qilib grafitli moylash materiali surtiladi. Ishlashmani ajratuvchi podshipnikni ajra-tish richaglariga bir vaqtda bosilmasligi rostlash orqali bartaraf etiladi. Ilashma pedali qadalib qolsa, vtulka toreslarini pitirlardan hamda uringan joylardan to-zalanadi va moylab qo'yiladi.  Ta'mirlash paytida ilashmani ajra tuvchi yeyilgan podshipniklar yangisiga almashtiriladi. Yetaklanuvchi va siquvchi disklar, shuningdek, siquvchi prujinalar qanday holatdaligiga qarab tiklanadi yoki almashtiriladi. Ta'mirlash ishlarini bajarish uchun ilashma maxsus mosla-malarda qismlarga ajratiladi. Shunday moslamalardan biri 35.2-chizmada ko'r-satilgan  Ilashma karteri bilan silindrlar bloki ta'mirlash paytida egasizlanti-rilmaydi. Egasizlanib qolmasligi uchun hamda tirsakli val bilan uzat malar qutisidagi yetaklovchi valning o'qdoshligini ta'minlash maqsadida ularga belgi qo'yiladi. Agar bu detallar egasizlangan bo'lsa, u holda yig'ilgandan so'ng ilashma karteridagi markazlovchi teshik moslamada yo'niladi.  Ilashma karteridagi asosiy nuqsonlar darzlar, sinib tushishlar, rezbalarni yulinishi va yeyilishi, ramaga mahkamlanuvchi tayanch panjalar yuzalaridagi va teshiklaridagi yeyilishlardir. Agar yoriqlar qamrovi perimetrning yarmidan ko'p bo'lsa yoki mahkamlash boltlarining bittadan ko'p teshiklaridan o'tgan bo'lsa, u holda karter yaroqsizga chiqariladi. Ilashma karteridagi yoriqlar payvandlab qo'yiladi. Teshik atrofidagi sinib tushgan joylar suyultirib qoplanadi yoki ushalib tushgan parcha o'z joyiga payvandlab qo'yiladi. Ikkitagacha o'rami yulib olingan rezba metchik o'tkazib tiklanadi. Agar rezba yeyilgan bo'lsa yoki ikkitadan ortiq o'rami yulib olingan bo'lsa, u holda uni ta'mirlash o'lchamidagi kattalashtirilgan rezba ochish yo'li bilan, shuningdek, burama metall kiritib yoki payvandlab to'ldirib so'ng unga nominal o'lchamdagi rezba ochib tiklanadi.  Startyor joylashadigan yo'naltiruvchi shtift o'tkazilgan hamda dvi-gatelni ramaga mahkamlaydigan teshiklar haddan ziyod yeyilib ketgan bo'lsa, ular qo'shimcha detal-vtulka yordamida tiklanadi. Zichlab o'rnatilgandan so'ng vtulka teshigiga ishlov berib, uni nominal o'lchamga keltiriladi.  Ilashma karterining ramaga mahkamlanadigan panjasidagi yeyilgan tayanch yuzalarga frezalash dastgohida ishlov berib, yeyilish izlari yo'qotiladi. Yeyilish katta bo'lganda panjaga shaybalar payvandlanadi. Shaybalar o'rnatish uchun payvandlashdan oldin panja yuzasi frezalanadi, teshik esa zenkerlanadi. So'ng shaybalar ilashma karteriga uzluksiz chok bilan elektr yoyida payvandlanadi. Shundan keyin panja toreslariga zenker yordamida ishlov berilib, ularni asosiy metall bilan bir tekis qilinadi.  Ishlamaning siquvchi va yetaklanuvchi .disklaridagi asosiy nuqsonlar siquvchi disk yuzasidagi yoki yetaklanuvchi diskning friksion ustqo'y- malaridagi yorilishlar, friksion ustqo'ymalarning yoyilishi, diskni qiyshayishi yoki egilishi, gupchak yoki ustqo'ymalarni mahkam ushlab turuvchi parchin mixlarni bo'shashib qolishi, disklarning ishchi yuzala ridagi tirnalishlar va yeyilishlardir. Yorilgan disk va friksion ustqo'y malar yaroqsizga chiqariladi. Yeyilgan ustqo'ymalar yangisiga almash tiriladi. Buning uchun eski parchin mixlar olib tashlanadi. Gupchakni yaxshilab tozalab, so'ng yetaklanuvchi disk to'filanadi. Qiyshayishlar nazorat plitasida shchup yordamida aniqlanadi. Diskning tores yuzasi bilan plita orasidan 0,3 mm qalinlikdagi shchup o'tmasligi lozim.  Friksion ustqo'ymalarni mahkamlash uchun parchin mixlarni zarb ostida shtampdan foydalanib o'rnatiladi, Friksion ustqo'ymalarni diskka mahkamlash uchun parchin mixlar o'rniga yelim ham ishlatiladi.  Siquvchi diskning yetaklanuvchi diskka yopishadigan tekisligidagi 0,15 mm dan ko'p bo'lmagan qiyshayishlari yoki yetaklanuvchi diskning texnik shartlarda belgilangan qiymatdan ko'p bo'lgan egilishlari to'g'rilash yo'li bilan bartaraf etiladi. Siquvchi diskni zichlash stolidagi halqaga ishchi yuzasini pastga qilib o'rnatib zarb yordamida to'g'rilanadi. Yetaklanuvchi diskni maxsus asboblardan foydalanib plitada yoki moslamada to'g'rila nadi. Yetaklanuvchi diskka mahkamlangan parchin mixlari bo'shashib qolgan ustqo'ymalarni yaroqsizga chiqariladi. Yetaklanuvchi disk gupchagining bo'shashib qolgan parchin mixlarini soni turttadan ko'p bo'lsa, u holda parchin mixlar almashtiriladi. Buning uchun gupchakdagi va diskdagi yeyilgan teshiklar kattalashtirilgan ta'mirlash o'lchamiga moslab parmalanadi yoki ular orasida yangi teshiklar ochiladi. Ta'mir-langan yetaklanuvchi diskni muvozanatlash lozim. Ruxsat etilgan disbalans miqdori texnik shartlarda ko'rsatiladi. Siquvchi va o'rta disklar-ning ishchi yuzalaridagi yeyilishlar hamda tirnalishlar tokarlik yoki jilvirlash dastgohida ishlov berib yo'qotiladi. Bunda diskning minimal qalinligi texnik shartlarda ko'rsatilgan qiymatdan kam bo'lmasligi kerak.  Yig'ib bo'lgandan so'ng ilashma dvigatelga o'rnatiladi va ulangan hamda ajratilgan holatlarda qanday ishlashi tekshirib ko'riladi.  UZATMALAR  Uzatmalar qutisini qismlarga ajratish va yig'ish ishlari maxsus ajratgichlar, kalitlar hamda moslamalardan foydalangan holda stendda amalga oshiriladi. Uzatmalar qutisi karteridagi asosiy nuqsonlar darzlar, dumalash podshipniklari hamda orqaga yurish shesternalari blokining o'qi joylashadigan teshiklardagi yeyilishlar, rezbali teshiklardagi rezba-larning yeyilishi va uzilishlaridir. Podshipniklar va o'qlar joylashadigan yeyilgan teshiklarni po'latlash orqali yoki qo'shimcha detal-vtulka o'rna tib tiklanadi. Tiklangan teshiklarni gorizontal yo'nish dastgohida, teshiklar o'qdoshligini ta'minlagan holda nominal o'lchamga keltiriladi. Ikkitagacha o'rami uzilgan rezbalarni metchik o'tkazib tiklanadi. Rezbasining ikkitadan ortiq o'rami uzilgan yoki yeyilgan teshiklarni ta'mirlash o'lchamidagi rezbalar ochish orqali, shuningdek, burama detal kirgazib yoki payvandlab, so'ng unga nominal o'lchamdagi rezba ochib tiklanadi. Uzatmalar qutisi karteridagi darzlarni avval payvandlab, so'ng charxtoshda tozalab bartaraf etiladi. Darzlar soni ikkitadan ko'p bo'lib, ularning umumiy uzunligi 100 mm dan ortiq bo'lsa va orqaga yurish shesternalar blokining o'qi joylashadigan teshik orqali o'tgan darzlar bo'lsa, u holda uzatmalar qutisi karteri yaroqsizga chiqariladi.  Vallarda (yetaklovchi, oraliq, yetaklanuvchi) quyidagi nuqsonlar uchraydi: podshipniklar halqasi yoki vtulkasi o'rnashadigan bo'yinlar-ning yeyilishi; shlitsalarning yeyilishi; rezbalarning to'lib qolishi, yeyilishi yoki uzilishi; shlitsalarni va shponka ariqchalari qirralarini chaqalanib qolishi. Yeyilgan bo'yinlarni xromlash, po'latlash yoki suyultirib qoplash usullarida tiklanadi. Yetaklovchi valning shlitsali uchidagi yeyilishlar chegaradan ortib ketgan bo'lsa, qo'shimcha detal o'rnatib va unga shlitsa ochib tiklanadi. To'lib qolgan hamda ikkitagacha o'rami uzilgan yoki yeyilgan rezbalarni plashka o'tkazib tuzatiladi. Ikkitadan ortiq o'rami uzilgan yoki yeyilgan rezbalarni esa suyultirib qoplash va unga nominal o'lchamda rezba ochish yo'li bilan tiklanadi. Shlitsalar va shponka ariqchasi qirralaridagi chaqalarni tozalash orqali bartaraf etiladi. Har qanday holatdagi va ko'rinishdagi yoriqlari bo'lgan hamda shesternasi va shlitsasida singan tishlari bo'lgan vallar yaroqsizga chiqariladi.  Uzatmalar qutisidagi shesternalarda quyidagi nuqsonlar bo'ladi: tishlarni qalinligi bo'yicha yeyilishi; tores yuzalardagi chaqalar; tishlarning ishchi yuzalarining uvalanishi va ko'chib tushishi. Shesterna tishlarining qalinligi bo'yicha yeyilishi chegaraviy qiymatdan ortib ketgan bo'lsa hamda ularda uvalanishlar yoki ko'chib tushishlar mavjud bo'lsa, bunday shesternalarni yaroqsizga chiqariladi. Agar detal konstruksiyasi imkon bersa, u holda bunday nuqsonlarga ega bo'lgan shesternalarni yangi tishli gardish o'rnatish yo'li bilan tiklanadi. Tishlarning tores yuzalaridagi to'lib qolishlarni charxtosh yordamida, kerakli shakl olgunga qadar tozalab, bartaraf etiladi.  Uzatmalar qutisining qopqog'ida darzlar yoki ko'chib tushishlar, qiyshayish, rezbaning uzilishi, uya va teshiklarning yeyilishi kabi nuqsonlar uchraydi. Uzatmalar qutisi qopqog'idagi singan qismlar o'z o'rniga payvandlab qo'yiladi. Agar darzlar bolt o'tadigan teshiklarni yarmidan ko'pini qamrab olmagan bo'lsa va uzatmalarni almashlab ulovchi polzunlar joylashadigan teshikdan o'tmagan bo'lsa, u holda ular ham payvandlab qo'yiladi. Uzatmalarni almashlab ulovchi mexanizmlar mahkamlanadigan teshiklardagi rezbalar uzilgan bo'lsa, ularni payvandlash yo'li bilan to'ldirib yoki burama detal o'rnatib tikla nadi. Almashlab ulovchi shtoklar hamda blokirovkalovchi mexanizm joylashadigan teshiklarni gilza o'rnatib va uni nominal o'lchamga keltirib tiklanadi. Qopqoqning karterga yopishadigan tekisligidagi qiyshayishlar egovlash yo'li bilan to'g'rilanadi. Qopqoq tekisligidan nominal chetga chiqish - 100 mm uzunlikda 0,1 mm dir. Almashlab ulovchi shtok joyla shadigan teshiklardagi chaqilishlar va pitirlarni razvyortkalab yo'qotiladi.  Detallarni tiklab va almashtirib bo'lgandan so'ng, uzatmalar qutisi yig'iladi, chiniqtiriladi hamda sinovdan o'tkaziladi. Har bir qutini chizmaga mos ravishda yig'ish va texnik shartlar asosida sinovdan o'tkazish lozim. Uzatmalar qutisini to'g'ri yig'ilganligi, vallarni aylan-tirib va uzatmalarni ulab ko'rib tekshiriladi. Vallar har qanday uzatmalar ulanganda ham qadalib qolmasdan erkin aylanishi kerak. Barcha uzat malar shtoklarining fiksatorlari richagni ishlatgan paytda uni neytral va ishchi holatlarda aniq fiksirlashi zarur.  Sinash va chiniqtirisn ishlari maxsus stendlarda yuklanishsiz hamda yuklanish ostida amalga oshiriladi. Yuklanishsiz rejimdagi chiniqtirishda uzatmalarning ulanishi va uzilishi tekshiriladi. Yuklanish ostida sinashda va chintiqtirishda uzatmalarning ravon hamda ishonchli ulanishi, shovqin darajasi va boshqa ko'rsatgichlar tekshirib ko'riladi. Uzatmalar qutisini chiniqtirish rejimlari texnik shartlarda belgilab qo'yhgan.  KARDANLI UZATMALAR  Kardanli uzatma detallaridagi nosozliklarni bartaraf etish uchun uni avtomobildan yechib olinadi va stendda qismlarga ajratiladi. Qismlarga ajratishdan oldin detallarga, yig'ish chog'ida ularni boshlang'ich vaziyatini saqlab qolish maqsadida belgilar qo'yish tavsiya etiladi. Kardanli uzatma detallarinig asosiy nuqsonlari bo'yinlar, podshipniklar, krestovina (chorbarmoq) salnigi, valik teshiklari, val va ayri shlitsalaridagi yeyilishlar, vallarning egilishi va burilishi, oraliq valning tayanch podshipnigidagi yeyilishlardir.  Chorbarmoqning yeyilgan bo'yinlari xromlash yo'li bilan tiklanadi. Salniklar va yeyilgan podshipniklar yangisiga almashtiriladi. Hatto bir dona roligi yetishmaydigan ninasimon podshipniklarni ishlatish mumkin emas. Agar chorbarmoq bo'yinlarida rolikdan qolgan ezilishlar bo'lsa, u holda chorbarmoq podshipniklar bilan birga almashtiriladi.  Kardan sharnirining shlitsalari yeyilgan sirg'aluvchi ayrisi odatda yangisiga almashtiriladi. Shlitsalari tashqi diametr va qalinlik bo'yicha yeyilgan ayrilarni teskari qutbli o'zgarmas tokdan foydalanib, suyultirib qoplash usulida tiklash mumkin. Suyultirib qoplashdan so'ng 860° li qizdirish haroratida normallashtirish, mexaniq ishlov berish (yo'nish va shlitsa ochish), toblash, bo'shatish va tashqi diametr bo'yicha jilvirlash ishlari amalga oshiriladi. Sirg'aluvchi ayrilar, kardan valining shlitsali qismi bo'ylab qadalmasdan erkin surilishi kerak. Shuningdek, sezilarli darajadagi radial lyuft ham bo'lmasligi lozim.  Kardan vallarining depsinishi (tepishi) indikator yordamida, prizmalarga o'rnatib tekshiriladi. Valning uzunligi bo'ylab joylashgan har qanday nuqtasidagi tepishi texnik shartlarda belgilangan qiymatdan katta bo'lmasligi kerak. Buralib ketgan hamda shlitsalari yeyilgan va ezilgan vallar yangisiga almashtiriladi. Kardanli uzatmani yig'ishda kardan sharnirining ayrilari bitta tekislikda joylashishlari lozim. Ketingi ko'prikning kardan vali va oraliq val maxsus stendda muvozanatlanadi. Disbalans miqdori texnik shartlarda ko'rsatilgan qiymatdan ortib ket-masligi kerak.  YETAKLOVCHI KO'PRIKLAR  Asosiy ta'mirlashga qabul qilingan avtomobillardan yetaklovchi ko'priklar yechib olinadi, tashqi tomoni yuviladi, alohida uzellar va detallarga qisman yoki to'liq ajratiladi, so'ng yuviladi hamda saralanadi. Ko'priklar quyidagi uzellarga ajratiladi: asosiy uzatma; yetaklovchi konussimon shesterna; differensial (g'ildiraklararo, o'qlararo); yetakla-nuvchi konussimon shesterna; yarim o'qlar.  Asosiy uzatma, differensial va yarim o'qlar detallarida uchraydigan asosiy nuqsonlar - tishlarni sinishi yoki yeyilishi, shesternalarni ilashi-shini hoto'g'ri rostlanganligi, podshipniklar va ular o'tkaziladigan joylar-ni yeyilishi, satellit va yarim o'q shesternalarining tores yuzalarining hamda chorbarmoq bo'yinlarining yeyilishi, yarim o'qtsagi shlitsalar va shponkali birikmalar, salniklar hamda ular o'tqazilgan joylarning yeyilishi kabilardir.  Ortdagi ko'prik karterida ko'pincha ushbu nuqsonlar bo'ladi: yoriq-lar, orqa g'ildirak gupchagining tashqi va ichki podshipniklari o'tkazi ladigan bo'yinlarning yeyilishi, rezbalarning yeyilishi yoki uzilishi.  Ortdagi ko'prik karterining flanesidagi darzlar, agarda ular yonma-yon joylashgan va ikkitadan ortiq bo'lmagan hamda yonma-yon joylashmagan va uchtadan ko'p bo'lmagan rezbali teshiklar orqali o'tgan bo'lsa payvandlab qo'yiladi. Shuningdek, buzilgan payvand choklar ham payvandlab qo'yiladi. Yeyilgan bo'yinlarni flyus ostida suyultirib qoplash bilan yoki vibroyoy usulida tiklanadi va ularga mexanik ishlov berib nominal o'lchamga keltiriladi.  G'ildirak gupchagining podshipnigini mahkamlaydigan gayka tushadigan rezbani suyultirib qoplash va unga nominal o'lchamdagi rezba ochish orqali tiklanadi. Rezbasining ikkitadan ortiq o'rami yeyilgan yoki uzilgan teshiklar esa kattalashtirilgan ta'mirlash o'lcha-midagi rezba ochib yoki nominal o'lchamdagi rezbasi bo'lgan burama detal o'rnatib tiklanadi.  Reduktor karteri va differensial podshipniklarining qopqoqlari egasizlantirilmaydi, chunki ularga birgalikda ishlov berilgan. Shuning uchun qismlarga ajratilgandan so'ng qopqoqlarni karterga bog'lab qo'yiladi. Reduktor karteridagi asosiy nuqsonlar darzlar va ko'chib tushishlar, teshiklardagi yeyilishlar, rezbaning uzilishi yoki yeyilishla-ridir. Reduktor karteridagi darzlar va uning flanesidagi ushalib ketgan qismlar payvandlab qo'yiladi, so'ng payvand chok asosiy metall bilan bir tekis qilib tozalanadi. Yetaklovchi konussimon shesterna valining rolikli podshipnigi o'rnashadigan hamda yetaklovchi silindrsimon shesterna valining uyasi ostidagi yeyilgan teshiklarni qo'shimcha detal-vtulka o'rnatib yoki po'latlash usulida tiklanadi va ularni yo'nish orqali nominal yoki ta'mirlash o'lchamiga keltiriladi.  Differensial podshipniklari o'tkaziladigan yeyilgan teshiklarni suyultirib qoplash usulida tiklanadi. Qoplashdan oldin teshik yo'nib kengaytiriladi. Karter va qopqoqqa podshipniklar uyalari aylana bo'ylab payvandlanadi. Payvandlash uchun diametri 5 mm bo'lgan 03^1-1 elektrodi va teskari qutbli o'zgarmas tok ishlatiladi. Payvandlashdan so'ng ajraluvchi tekislik yassi egovda yaxshilab tekislanadi. Qopqoq karterga mahkamlab teshiklar nominal oichamga yo'niladi. Uzilgan yoki yeyilgan rezbalar yuqorida ko'rib chiqilgan usullar bilan tiklanadi.  Differenitsal qutisining kosachalaridagi asosiy nuqsonlar - tirna-lishlar, chizilishlar, teshiklarning yeyilishidir. Yarim o'q shesternasi shaybasi ostidagi tores yuzaning, shuningdek, satellitlar shaybalari ostidagi sferasimon yuzaning tirnalishlari, chizilishlari yoki notekis yeyilishlar ta'mirlash o'lchamidagi shayba o'rnatish yoki yo'nish orqali bartaraf etiladi. Differensial chorbarmog'ining turumlari joylashadigan teshiklar yyeyilganda eski teshiklarga nisbatan 45° burchak ostida yangi teshiklar parmalanadi.  Tortuvchi boltlar o'tadigan teshiklar yeyilganda eski teshiklar orasiga yangilari parmalanadi va ularni ikki tomonidan zenkerlanadi. Yarim o'q shesternasining bo'yni joylashadigan yeyilgan teshikni vtulka o'rnatib tiklanadi va vtulka teshigi yo'nish orqali nominal o'lchamga keltiriladi.  Rolikli podshipnik o'tkaziladigan yeyilgan bo'yinlar suyultirib qoplash, siqib kengaytirish va xromlash kabi usullarda tiklanadi. Qop lashdan oldin differensial kosachasi tokarlik dastgohining planshay-basidagi moslamaga o'rnatiladi va bo'yin yo'niladi. Suyultirib qoplashni vibroyoy usulida olib boriladi. Qoplashdan so'ng bo'yinni yo'nib va jilvirlab nominal o'lchamga keltiriladi.  Differensial kosachasining bo'ynini siqib kengaytirish bilan ham tiklash mumkin. Buning uchun zichlab yoki sidirish dastgohida bo'yin teshigidan sharsimon moslama o'tkaziladi.  Shundai keyin bo'yinni,nominal o'lchamga keltirish uchun jilvirlanadi. Bo'yindagi yeyilishlar uncha katta bo'lmaganda xromlash usulidan foydalanish maqsadga muvofiqdir.  Yetaklovchi konussimon shesterna vali podshipnigining stakanida quyidagi nuqsonlar bo'ladi: teshiklarning yeyilishi, rezbaning uzilishi yoki yeyilishi. Rolikli katta va kichik podshipniklar o'rnashadigan yeyilgan teshiklar vtulka o'rnatib yoki vibroyoyda qoplab, so'ng ularni yo'nish orqali nominal oichamga keltirib tiklanadi. Rezbasi uzilgan yoki yeyilgan teshiklar burama detal o'rnatib ta'mirlanadi.  Differensial chorbarmog'ida asosan, turumning yeyilishi va tirna lishlari mavjud bo'lib, ularni xromlash, po'latlash, suyultirib qoplash va ta'mirlash o'lchamiga jilvirlash kabi usullar bilan bartaraf etiladi. Turumi ta'mirlash o'lchamiga keltirilgan chorbarmoqlarni, teshiklari ta'mirlash o'lchamiga yo'nilgan yoki teshiklari orasiga yangi teshiklar parmalangan differensial kosachalarga o'rnatiladi. Turumdagi yeyilishlar uncha katta bo'lmaganda xromlash usulidan, katta boiganda esa po'latlash va vibroyoyli qoplash usullaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Tiklangan turumlar nominal oichamda jilvirlanadi.  Yarim o'qlar quyidagi nuqsonlarga ega: buralish, yarim o'q yoki flanesning egilishi, shlitsalar, teshiklar va rezbalarning yeyilishi. Buralib ketgan yarim o'qlar yaroqsizga chiqariladi. Egilgan yarim o'qlar zarb ostida to'g'rilanadi. To'g'rilangandan so'ng flanesni ichki tores yuzasi, uni texnik shartlarda ruxsat etilgan minimal qalinligini saqlagan holda yo'niladi. Yeyilgan shlitsalarni suyultirib qoplash yoki qo'shimcha detal o'rnatish yoii bilan tiklanadi.  Suyultirib qoplangan shlitsali bo'yin tokarlik dastgohida yo'niladi, so'ng frezalash dastgohida chervyakli frezadan foydalanib shlitsalar ochiladi. Shundan keyin yarim o'qning shlitsali uchiga KDMT uskunasida termik ishlov beriladi. Qo'shimcha detal o'rnatish usulida, shlitsali qism kesib tashlanadi va uning o'rniga yangisi payvandlanadi. Tiklab boigandan so'ng yarim o'qni tepishi tekshiriladi, zarur boisa to'g'ri lanadi. Keruvchi vtulkalar joylashadigan yeyilgan konussimon teshik larni ham payvandlab qo'yish usulida ta'mirlanadi. Ajratgich boltlari tushadigan teshiklardagi shikastlangan yoki yeyilgan rezbalar o'rniga ta'mirlash o'lchamidagi rezbalar ochiladi.  G'ildirak gupchagida quyidagi nuqsonlar uchraydi: podshipnik halqalari va g'ildirakni mahkamlovchi shpilkalar o'rnatiladigan teshik larning yeyilishi, tormoz barabani mahkamlanadigan flanesni qiy-shayishi, yarim o'q flanesi mahkamlanadigan (orqa g'ildirak gupchak-laridagi) shpilkalar yoki boltlar qotiriladigan rezbalarning yeyilishi yoxud uzilishi.  Podshipniklar o'rnashadigan yeyilgan teshiklarni vtulka o'rnatib yoki suyultirib qop-lash usulida tiklanadi. Gup-chakdagi teshik maxsus moslamada yo'nib kengayti-riladi va unga ta'mirlash vtulkasi zichlab joylashti-riladi. Shundan so'ng vtulka teshigiga ishlov berib, nomi nal o'lchamga keltiriladi. Yeyilgan uyalarni suyultirib qoplashni vibroyoy usulida, diametri 1,6 mm bo'lgan Cb-08 rusumli simdan foy-dalanib amalga oshiriladi. Qoplash uchun ushbu rejim tavsiya etiladi: tok kuchi-100-110 A, kuchlanish-16-18 V, detaining aylanish chastotasi-0,8 min1, qoplash qadami-3,3 mm/ay 1, simning uzatish tezligi - 1,3 m/min. Qoplashdan so'ng uya yo'ni-lib, nominal o'lchamga kelti riladi.  Tormoz barabani mah-kamlanadigan flanesdagi qiy-shayishlarni tokarlik dast-gohida flanes yo'nib bartarf etiladi. Bunda gupchak moslamaga mahkamlanadi. Salniklar o'rnashadigan yeyilishlar vtulka o'rnatib yoki elektr impulsli qoplash usulida tiklanadi.  G'ildiraklarni mahkamlovchi shpilkalar o'rnatiladigan yeyilgan teshiklar vtulka o'rnatib tiklanadi. Ishlov berish chog'ida olib-qo'yila-digan konduktor vtulkalari bo'lgan reduktor ishlatiladi va teshiklarni parmalash, zenkerlash hamda razvyortkalash ishlari amalga oshiriladi. Razvyortkalangan teshiklarga vtulkalar zichlab o'tkaziladi. Rezbasi shikastlangan (ikkitadan ortiq o'rami yeyilgan yoki uzilgan) teshiklarni burama detal o'rnatib tiklanadi yoki ular orasiga yangi teshiklar parmalanadi va rezba ochiladi.  Yetaklovchi silindrsimon va yetaklanuvchi konussimon shesterna-lardagi asosiy nuqsonlar tishlarning ishchi yuzalaridagi uvalanishlar va ko'chib tushishlar, tish larning qalinligi bo'yicha yeyilishi, rolikni podship nik o'tkaziladigan joylarni yeyilishidir. Tishlarining ishchi yuzalaridagi yeyi lishlar, uvalanishlar va ko' chib tushishlar texnik shart-larda ruxsat etilgan qiymatlardan ortib ketgan shesternalar yaroqsizga chiqariladi. Podshipnik o'tkaziladigan joylar yeyil gan boisa ularni xromlash, po'latlash yoki suyultirib qoplash orqali tiklanadi. Xromlash va po'latlashdan oldin bu joylar (bo'yinlar) jilvirlanadi. Xuddi shuningdek, tiklangan yuzalarni ham nominal o'lchamga keltirish uchun jilvirlanadi. Agar shesternalardan biri yaroqsiz deb topilsa ular bir-biridan ajratiladi. Buning uchun parchin mixlar olib tashlanib, konussimon shesternani zarb ostida chiqarib olinadi. Yetaklovchi silindrsimon va yetaklanuvchi konus simon shesternalarni bir-biriga biriktirish uchun maxsus moslama hamda zichlovdan foydalaniladi (35.3-chizma). Biriktirish chog'ida shesternalarni vtulka (3) teshigiga podshipnik o'tiradigan bo'yni bilan o'rnatiladi

O'xshashlar

Mashina bosh valining burchak tеzligining davriymas o'zgarishini tezlik regulyatorlari yordamida sozlash nazariylari
Karyer avtomobil transporti tuzilishi va asosiy qismlari. Avtosamosvallar
Mashinasozlik chizmalari. Buyum turlari. Konstruktorlik hujjatlarining turlari
Avtomobil yetakchi g’ildiraklari uchun gidrotsilindr o’rnatish samaradorligi
O’zbekiston temir va avtomobil yo’llari, xalq xo’jaligidagi ahamiyati