Mashinasozlik chizmalari. Buyum turlari. Konstruktorlik hujjatlarining turlari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2877.5 KB

Ko'chirib olish

Mashinasozlik chizmalari. Buyum turlari. Mashinasozlik chizmalari. Buyum turlari. Konstruktorlik hujjatlarining turlariKonstruktorlik hujjatlarining turlari Mashinasozlik chizmalari. Buyum turlari. Mashinasozlik chizmalari. Buyum turlari. Konstruktorlik hujjatlarining turlariKonstruktorlik hujjatlarining turlari

Korxonalarda ishlab chiqarilayotgan har qanday narsa yoki narsalar to‘plami umumiy nom bilan buyum deb ataladi. Buyumlar detallar, yig‘ish birliklari. kompleks va komplektlarga bo‘linadi. • Detal — bir xil nomdagi va bir xil markali materialdan (yig‘ish jarayonlari qo‘llanilmagan) yasalgan bo'ladi. • Yig‘ish birligi — tayyorlovchi korxonalarda tarkibiy qismlari o‘zaro yig‘ish jarayonlari bilan biriktiriladigan buyuriiM. • Kompleks — tayyorlovchi korxonada yig‘ish jarayonlari bilan birlashtirilmagan, ammo bir-biriga bog‘liq ekspluatatsion vazifalami bajarish ko‘zda tutilgan ikki va undan ortiq buyum (22.1-chizma). • Komplekt — tayyorlovchi korxonada yig‘ish jarayonlari bilan birlashtirilmagan, biroq umumiy yordamchi vazifalarga ega bo‘lgan ikki va undan ortiq buyum to‘plami. Masalan, ehtiyot qismlar to‘plami. Buyumlaming tarkibi va tuzilishi konstruktorlik hujjatlari bilan aniqlanadi.

Standart detallar va o‘zaro almashuvchanlik. • Texnikaning bare ha sohalarida qo‘llaniladigan bir xildagi detallar ko‘plab uchraydi. Ularga turli boltlar, shpilkalar, vintlar, gaykalar, shaybalar, shponkalar, shtiftlar, prujinalar, parchin mixlar, burama mix (shurup)lar, turli vallar, o‘qlar, relslar, prokatlar, qistirma kabilar kiradi. • Bunday detallar ishlab chiqarishning turli sohalarida qo‘llanilgani uchun ular standartlashtirilgan. Har bir buyum uchun standart joriy qilingan. Masalan, boltni olsak, tatbiq qilinadigan joydagi teshikning diametri va detallaming qalinligi ma’lum bo‘lsa yetarlidir. Standart asosida joriy qilingan jadval bo‘yicha kerakli diametr va uzunlikdagi tayyor boltni jamg‘armadan olib ishlatiladi.

chizma. elektr motor, 2 — nasos, 3 — yurgizuvchi, 4 — moy nasosi, 5 — moy zaxirasi, 6 — tasmali uzatma shkivi, 7 — moy odkazuvchi quvurlar, 8 — monometr, 9 — biriktiruvchi mufta.

• Standartlashtirilgan kundalik hayotimizdagi bir turdagi buyumlarning detallarini bir-biri bilan almashtirishga imkon beradi. Masalan, bir xil markadagi avtomobillarning detallari bir-biriga to'g'ri keladi va buzilganini darhol almashtirishga imkon bo‘ladi. • Hozirgi ishlab chiqarishni avtomatlashtirish jarayoni kuchaygan davrda har bir detal va buyumlarni aniq standart talabiga ko'ra bir-biri bilan almashtirishni joriy etish talab qilinadi. Shuning uchun mahsulotni ishlab chiqarish jarayoni o‘ta aniqlikni talab qiladi. Shundagina buyumlarni o’zaro almashtirishda qiyinchilik tug‘ilmaydi.

Konstruktorlik hujjatlarining turlari • Konstruktorlik hujjatlariga standartga muvofiq. grafik va matnli hujjatlar kiradi. Bu hujjatlar ayrim yoki yig‘ilgan holda buyumning tarkibi va tuzilishi yoki tayyorlash, nazorat qilish, qabul qilish, ishlatish va ta'mirlash uchun kerakli ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi.

Detal chizmasi — detaining tasviri, uni taworlash va nazorat qilish uchun kerak bo‘lgan ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan hujjat

$• Yig‘ish chizmasi — buyumning tasviri, uni tayyorlash, yig‘ish va nazorat qilish uchun kerak bo'lgan barcha ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan hujjat. Yig‘ish chizmalariga gidromontaj. pnevmomontaj, elektromontaj kabi chizmalarni ham kiritish mumkir. (22.3-chizma). • Umumiy ko*rinish chizmasi — buyum konstmksiyasi asosiy tarkibiy qismlarining o'zaro bog‘lanishi a buyumning ishlash prinsiplarini aniqlovchi hujjat, masalan, tiqinli kranning yig’ish chizmasi Nazariy chizma — buyumning geometrik shakli va tarkibiy qismlarini aniqlovchi hujjat. • Gabarit chizma — buyumning (soddalashtirilgan) kontur tasviri va uning gabarit, o‘matish va biriktirish o'lchamlari ko‘rsatilgan hujjat, masalan, vklyu- chatel (yoquvcni \a o'chiruvchi buyumjning chizmasi • Montaj chizmasi — buyumning (soddalashtirilgan) kontur tasviri va buyumning montaji (o'matishi) uchun zarur ma’lumotlarga ega bo‘lgan hujjat. Montaj chizmalarga buyumni o'matish uchun alohida tuzilgan poydevor chizmalarini ham kiritish mumkin. masalan. podshipnikning montaj (o‘rnatish) chizmasi$

• Sxema — buyum yoki uning qismlari va ularning Q‘zaro bogdanishining shartli ravishda tasviri ko‘rsatilgan hujjat, masafan, 29-darsda o‘tiladigan sxemalar. • Spetsifikatsiya — yig‘ish birligi, komplekt va komplekslarning tarkibini aniqlovchi hujjat, masalan, yig‘ish chizmalari uchun tuziladigan spetsifikatsiya (22.7-chizma). • Konstruktorlik hujjatlari loyihalash darajasiga qarab loyiha va ish chizmalariga bodinadi. • Loyiha hujjatlariga texnikaviy takliflar, eskiz va loyihalar kiradi. Ish hujjatlariga (chizmalar) buyumlar va ularning tarkibiv qismlarini ishlab chiqarish, nazorat qilish, ishlatishda va ta’mirlash uchun zarur bo'lgan ish hujjatlari chizmalari kiradi.

O'xshashlar

Mashinasozlik texnologiyasi va loyihalash asoslari kursining predmeti asosiy tushunchalar va tariflar

Avtomobil yetakchi g’ildiraklari uchun gidrotsilindr o’rnatish samaradorligi

Oxorlash mashinalarini o`rganish

Jahon transporti

Valli mashinalarning plastmassalarni qayta ishlashda qo`llanilishi