logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Tibbiyot
  4. Tug‘ma pastki ichak tutilishi

Tug‘ma pastki ichak tutilishi

Yuklangan vaqt:

19.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

23310.766601562 KB
Ko'chirib olish
Tug‘ma Pastki ichak tutilishi TUG‘MA ICHAK TUTILISHI • GIT da tug‘ma to‘siq bo‘lishi natijasida ovqat (ona ko‘krak suti) mahsulotlarining passaji buzilishi va o‘tmay qolishi. Klinikasi • ich o‘tmasligi • qorin dam bo‘lishi • qusish (avval hazm bo‘lmagan ozuqa bilan, keyin o‘t aralash yoki ichak mahsulotlari bilan) • ichaklar giperperistaltikasi PASTKI ICHAK TUTILISHLARI XARAKTERLI BELGI • qorin bo‘shlig‘i obzor rentgenografiyasida 3 va undan ortiq suyuqlik sathi va ustida gaz bo‘lishi ( Kloyber kosachalari ) TPIT NI KELTIRIB CHIQARUVCHI KASALLIK VA SINDROMLAR: • Ingichka ichak atreziyasi. • Qorin bo‘shlig‘ining ichki churralari. • Ichak nayining tug‘ma ikkilanishi. • Mekonial ileus. • Girshprung kasalligi. • Dolixosigma. • Anorektal soha rivojlanish nuqsonlari INGICHKA ICHAK ATREZIYASI • Embrional rivojlanish bosqichida birlamchi ichak – buralishi «rotatsiya», ichaklar va ularning tutqichlari hosil bo‘lishi va fiksatsiyalanishi kabi jarayonlarning biror birida jarayon buzilishi hisobidan patologiyalar kelib chiqadi. • Shakllanish jarayonining buzilishiga - « malformatsiya sindromi » deyiladi, undan esa ichaklar atreziyasi yoki ichaklar tug‘ma stenozi kelib chiqadi . Rotation_of_the_midgut_AscKR_cQExY_244.mkv ATREZIYA TURLARI • pardasimon-membranali ( kichik qismida , ichak bo‘shlig‘i yupqa parda bilan bekilib qoladi ) • pardasimon stenoz ( pardasimon atreziyada teshik hosil boʻlsa ) • fibrozli atreziya ( atreziya ichak katta qismida hosil bo‘ladi ) • Sosiskasimon atreziya ( ichak nayi har xil qismida buzilad i ) • To‘liq atreziya ( mezenteral qon aylanish buzilishi sabab ) CHURRALAR • Churra darvozasiga ( ichak tutqichining nuqsoni - tug‘ma teshiklariga) – qorinparda va ichak qovuzloqlari kirib qolishi. • ingichka ichak tutqichi; • yo‘g‘on ichak tutqichi; • Treys boylami; • charvi usti; • qovuq usti; • ko‘richak atrofi; • chuvalchangsimon o‘simta tutqichi; • sigmasimon ichak atrofi; • Vinslov teshigi; • jigar yumaloq boylami; • bachadon keng boylami; • yo‘g‘on ichak atrofi singari • Tugʻma teshikdan – ichakning qorin pardaga o‘ralgan holda qorin bo‘shlig‘i a’zolari kirib qolishi «chin», qorinpardasiz kirib qolishi «soxta» churralar deyiladi. • DavOlash: Operativ bo‘lib, laparotomiya qilinadi, churra maxsulotlari ozod etiladi va churra darvozasi tikib, bartaraf etiladi. ICHAK NAYINING TUG‘MA IKKILANISHLARI • Ichak nayi a’zolarining juftlanishi – EMBRIONAL DAVRDAGI PATALOGIYA HISOBLANADI ! Boshqacha nomlari • Ovqat hazm qilish naychasining ikkilanishi • Duplikatura • Enterokista • Enterokistoma • Gigant divertikul . KLINIKASI • Ikkilanishning belgilari uning joylashishi, shakli va o‘lchamlariga bog‘liq. • Ko‘pincha dublikatlar belgilarsiz kechadi va jarrohlik muolajasi davomida kutilmaganda topiladi. • Lekin ba’zan (asosan, shilliq qavat distopiyasida ) dublikaturalar bexosdan ichakdan kuchli qon ketishi bilan namoyon bo‘lishi mumkin. • kistoz turi ( enterokistalar ) goho juda kattalashib, qisman ichak tutilishiga olib keladi • Ko‘krak qafasiga kiruvchi divertikullarda disfagiya va atelektaz, bronxoektaz va nafas buzilishlari kuzatiladi. MEKONIAL ILIUS • yopishqoq mekoniyning ( oshqozon osti bezi fermentativ yetishmovchiligi sababli ) yonbosh ichak terminal qismida tiqilib qolib , tug‘ma pastki ichak tutilishi klinikasini namoyon qilishiga aytiladi. • Mekoniy =qoʻgʻanoq suvi + shilliq qavat sekreti + MOB fermentlari + oʻt + shilliq qavat epiteliy hujayralari KELIB CHIQISH SABABI • oshqozon osti bezi kistofibrozi (ekzokrin bezlarning faoliyati buzilishi) natijasida kelib chiqadi. • Fermentlar yetishmasligi sababli – mekoniy oʻta shilimshiq, yopishqoq boʻlib qoladi. • Yonbosh ichak terminal qismidan yo‘g‘on ichakka o‘ta olmaydi. • Kasallik irsiy xarakterda bo‘lib, autosom-retsessiv ravishda avlodga oʻtadi. KLINIKASI • Chaqaloqlar o‘z vaqtida tug‘iladi (ammo GIPOTROFIYA bilan) • Mekoniyning turib qolishi 24-48 soat davom etadi. • Qorni dam bo‘ladi, ichi kelmay, 2-kundan qusa boshlaydi. • Palpatsiyada «xamirsimon» konsistensiyali hosila qo‘lga ilinadi. • Anal teshik va to‘g‘ri ichak nisbatan tor bo‘ladi. • Irrigogrammada mikrokolon aniqlanadi. DIAGNOSTIKA VA DAVO • Qorin bo‘shlig‘i tasviriy (obzor) rentgenogramma qilinadi , ko‘p miqdorda suyuqlik sathlari va gaz aniqlanadi . • Davolash – konservativ muolajalar: fiziologik eritma, gipertorrik eritma bilan tozalovchi klizma qilinadi. • Samarasi bo‘lmaganda umumiy og‘riqsizlantirish ostida, laporatomiya va ichak holatiga qarab — tomiya, ektomiya, anastomoz qo‘yish mumkin . MEGAKOLON • Yo‘g‘on ichakning yoki uning bir qismi kengayishi. • Megakolonning turlarini birlashtiruvchi asosiy klinik belgisi qabziyat bo‘lib, yo‘g‘on ichakda kengayish kuzatiladi MEGAKOLON TASNIFINI (YU. F. ISAKOV VA A. I. LYONYUSHKIN BOʻYICHA) • Tug‘ma – Girshprung kasalligi , idiopatik megakolon, anorektal soha tug‘ma nuqsonlari. • Orttirilgan – vitamin B1 yetishmovchiligi, Chagas kasalligi , TOKSIK, psixogen qabzivatlar, endokrin buzilishlar, dorivorlarning nojo‘ya ta’siri, kuyish, jarohatlardan so‘ng va h.k. hosil bo‘ladigan megakolon . Funksional xarakterli megakolon 2 turga bo‘linadi: 1. intramural nerv chigallari yetishmovchiligi natijasida hosil bo‘ladigan megakolon – Girshprung kasalligi, vitamin B1 yetishmovchiligi, Chagas kasalligi... 2. intramural nerv chigallari ta’sirlanmasidan kelib chiqadigan megakolon – idiopatik megakolon. Mexanik xarakterli megakolon – anorektal soha tug‘ma nuqsonlari, anal soha kuyishi, jarohatlar natijasida hosil bo‘ladi. DOLIXOSIGMA • Yo‘g‘on ichak sigmasimon qismini uzayishi va kengayishi (megodolixosigma, megadolixokolon) • Kasallik, asosan, 1 yoshdan, chaqaloq ovqatiga qo‘shimcha kiritishdan so‘ng namoyon bo‘la boshlaydi. • Bemorlarni qabziyat, qorinda og‘riq ba’zida qusish bezovta qiladi. • Kasallikning asosiy belgisi axlat kelishining buzilishi bo‘lib, uning 4 xil klinik turi farqlanadi: • 1. Latent kechuvchi . (deyarli hech narsa bezovta qilmaydi • 2. Sanchiqli . Kasallik tez-tez ichak sanchig‘i bezovta qilishi bilan kechadi. • 3. Surunkali qabziyat bilan kechadi. • 4. Surunkali kolit bilan kechadi. GIRSHPRUNG KASALLIGI • Garold Girshprung birinchi bo‘lib 1887-yilda aniqlagan. • Nasldan-naslga o‘tish xavfi 3,5 % ni tashkil qil adi • Etiologiyasi : ichak nerv tizimidagi ( Meysner, Aurbax ) tugʻma defekt – agangliozi bilan bogʻliq . TASNIFI (А. I. LYONYUSHKIN, 1987). • Anatomik tunga qarab: I Rektal turi: II Rektosigmoid turi: III Segmentar turi. IV Subtotal turi. V. Total turi. • Klinik darajasiga qarab: I Kompensatsiya. II Subkompensatsiya. III Dekompensatsiya . K L I N I K A S I • Qabziyat (axlat o‘tmaslik 1-3 kun) • Axlat toshlarnmg paydo bo‘lishi • Meteonzm (qorinning dam bo‘lishi - «qurbaqa qorin» paydo boʻlishi) • Oʻtli qusish • Ogʻriq • Bosim ortib ichaklar yorilishi va peritonit • Paradoksal ich ketishi ??? • 1. Kompensatsiya ich tutilishi, qorinning dam bo‘lishi, qusish kuzatiladi. Bu axlat yengil klizmadan keyin o‘tadi va keyinchalik bu holat ancha sezilarli davom etadi. • 2. Subkompensatsiya darajasi. klinik belgilar aniq ko‘zga tashlanadi; kasallik belgilari doimiy tusga kiradi va sifonli huqna qilishga to‘g‘ri keladi. • 3. Dekompensatsiya darajasi. Kuchli konservativ davolash, ya’ni sifonli huqna xurujni pasaytirib, subkompensatsiya holatiga olib kelishi mumkin. DIAGNOSTIKASI • Anamnez • Rentgenologik ANOREKTAL TUG‘MA NUQSONLAR • 50 dan ortiq anorektal tug‘ma nuqsonlar ma’lum. • I. Atreziyalar. A. Kloaka turlari B. Atreziyaning oqmali turlari C. Atreziyaning oqmasiz turlari • II. Tug‘ma torayishlar. • III. Me’yoriy orqa chiqaruv teshigi bo‘lgan holda tug‘ma oqmalar. • IV. Orqa chiqaruv teshigi ektopiyasi. • V. Oraliq sohasining tug‘ma ayrilishi.

O'xshashlar

Tug’ma ichak tutilishi. Malrotatsiya sindromi, pilostenoz
Pastki kovak vena
Ichak infeksiyalarini qo’zg’atuvchilari - shillioz va ichak iersinozi qo’zg’atuvchilari
Dental implantatsiyada pastki jag’da o’tkaziladigan qo’shimcha operatsiyalar
Me’da va o’n ikki barmoqli ichak yara kasalligi