O‘lchash asboblari va avtomatik vositalarni o'rnatish, tekshirish va montajdan oldin sinash - Texnika va texnologiya - Slaydlar

O‘lchash asboblari va avtomatik vositalarni o'rnatish, tekshirish va montajdan oldin sinash

Yuklangan vaqt:

28.04.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

283.939453125 KB

Ko'chirib olish

Мavzu: O‘lchash asboblari va avtomatik vositalarni o‘rnatish, tekshirish va montajdan oldin sinash Reja: 1. Avtomatlashtirish elementlarini o‘rnatish . 2. Montaj ishlarini bajarishning asosiy bosqichlari .

1. Avtomatlashtirish elementlarini o‘rnatish. O‘rnatish – bu qurilmani tayyor holida yoki qismlari bilan olingan holda o‘z o‘rniga yig‘ish va o‘rnatishdir. O‘rnatish amallari sifatli va o‘z o‘rnida bajarilishi butun texnologik qatorni va elektr uskunalarning ishonchli ishlashini ta’minlaydi. Montaj so‘zi o‘rnatish – yig‘ish degan ma’noni anglatadi.

Montaj ishlarini bajarishda konstruksiyalar – shkaflar boshqarish pultlari, asboblar, bajarish mexanizmlari o‘rnatiladi, quvurli va elektr tarmoqlar yotqiziladi, yerga ulanish va yashin qaytargichlar bajariladi. Har bir tarmoq ma’lum bir ranglarga bo‘yab ajratiladi. Barcha ishlarni maxsus tayyorlangan meyoriy hujjat – qurilish meyorlari va qoidalari (SNIP) asosida bajarish zarur. Masalan: SNIP 3 – 33 – 76 – elektrotexnik qurilmalar, SNIP 3 A – 11 – 62 – qurilishda texnika xavfsizligi.

Qishloq xo‘jaligi va suv xo‘jaligi obyektlarida ishlab chiqarishni yuqori texnologiyalar asosida olib borish uchun elektromontaj ishlarini kengaytirish yangi o‘rnatish texnologiyalarini yo‘lga qo‘yish, zamonaviy qurilmalardan foydalanish zarur. Bu borada industrial elektromontaj ishlarini tashqil qilish uslublarini joriy etish yaxshi natijalar beradi. Qishloq va suv xo‘jaligi obyektlarida 360 dan ziyod turdagi elektromontaj jihozlari va 20 dan ortiq elektr tarmoqlar turlari o‘rnatilmoqda.

O‘rnatish davrida juda ko‘p miqdorda xom-ashyo tayyorlash jarayonlari bajariladi: trubalar zarur shaklga keltiriladi, turli profilli perforatorlar kesiladi, standart bo‘lmagan detal va (uzel) qismlar tayyorlanib olinadi. Montaj maydonlarida bevosita tayyorgarlik ishlarini bajarish o‘rnatish ishlari hajmini oshirib, montaj ishlari texnologiyasini murakkablashtiradi.

Ish unumdorligini oshirish uchun jarayonlarni mexanizatsiyalashtirish, qismlarni zavodda tayyorlash jarayonlarni to‘liq yo‘lga quyish, xom ashyo va nostandart detallarni markazlashtirilgan sexlarda tayyorlab olish, o‘rnatish yig‘ish jarayonlarini statsionar sharoitda bajarish, mahsulotlarni konteynerlarda tashish zarur. Shunday qilinganda qurilmalarni tayyor yig‘ilgan holda qurilish maydoniga olib kelishga, tayyor nostandart qismalarini tezlikda yig‘ishga montaj ishlari hajmini kamaytirishga imkon bo‘ladi, obyektni ekspluatatsiyaga kiritish muddatlari qisqaradi.

Qurilish – montaj maydonlarini yetarli yoritish, kichik mexanizatsiya qo‘l instrumentlarini qo‘llanilishi, industrial uslublarni keng qo‘llash imkonini beradi, ishlarini bir necha smenda olib borish mumkin bo‘ladi. Mehnat unimdorligini oshirish uchun montaj ishlari maxsus ko‘chma kolonnalar tomonidan bajariladi. Montaj boshqarmalari tarmoqlar bo‘yicha mavjud bo‘lib, O‘zbekenergo DAK tarkibida ham elektromontaj tresti va uning tarkibida «Elektromontaj ko‘chma kolonnalari» ishlab turibdi. Elektromontaj ishlari brigadalar tomonidan olib boriladi, brigadalar ham o‘z navbatida 3 – 4 kishilik zvenolarga bo‘linadi.

Montaj bo‘limlari va brigadalari ixtiyorida ko‘chma avtoelektromasterskoy (APEM - 2), avtolaboraotriya (ETL), avtomantaj ko‘chma ustaxonalari (AJ, MMTJ) mavjud bo‘lib, turli xajmdagi bir – biridan uzoqda joylashgan obyektlarda ish olib borish imkonini beradi. Kabellarni yotqizishni mexanizatsiyali bajarish uchun o‘qli avtomabil bazasida qurilgan maxsus stansiya qo‘llanilishi mumkin. Komplektga kabel yotqizish qurilmasi, boshqarish pulti, egiluvchi kabellar yig‘masi, o‘rash – yotqizish roliklari, radiostansiya, elektrostansiya – quvvati 20 kVt kiradi. Bu komplekt kabelni yetqizish ishlarini har qanday trassada va sharoitlarda bajarish imkonini beradi. Montaj maydonlariga jihozlar va butlovchi qismlar maxsus konteynerlarda olib kelinadi.

Barcha montaj ishlari avvaldan ishlab chiqilgan «Ishlarni bajarish (olib borish) loyihasi» asosida bajariladi. Zamonaviy «Ishlarni bajarish loyihalari» oxirgi fan texnika yutuqlardan foydalanib, yuqori unumli tashkiliy – texnik tadbirlarni qo‘llab, asosiy yig‘ish ishlarini zavod yoki sexlarda bajarilishi ko‘zda tutilib, bajariladi.

Ishlarni bajarish loyihalari (IBL) tarkibi va mazmuni bajariladigan ish xarakteri va hajmiga qarab ma’lum bir ko‘rinishda bo‘ladi. Avtomatlashtirish tizimlarining montaji uchun «Ishlarni bajarish loyihalari» qo‘yidagilarni o‘z ichiga olishi mumkin: ─ tushuntirish yozuvi, unda o‘rnatilgan qurilmalar komplektiga qisqa tavsif beriladi, asosiy shkaflar, shitlar va boshqarish pultlari o‘rnatilgan joyi haqida ma’lumotlar beriladi, texnika xavfsizligi va mehnat muhofazasi haqida ko‘rsatmalar beriladi.

─ montaj anjomlarining ro‘yhati alohida spetsifikatsiya qilinadi. ─ asboblar, bajarish mexanizmlari va qurilmalar uchun komplektlik vedomostlari (ro‘yhati) tuziladi. ─ avtomatlashtirish tizimi elementlari va zvenolarini montaj ishlarini bajarish uchun grafik va boshqa xujjatlar.

Montaj ishlarini bajarishning asosiy bosqichlari quyidagilardan iborat:  zavodlar va ustaxonalarda bajariladigan tayyorgarlik ishlari va anjomlarni o‘rnatishga tayyorlab olish ishlari.  qurilish ob’ktini avtomatlashtirish vositalari va tarmoqlarni o‘rnatish ishlariga tayyorlash, maydon, joylarni bo‘shatib qo‘yish.  o‘rnatilgan jihozlar va materiallarni o‘rnatish joyiga tashib keltirish  obyektda yig‘ish – o‘rnatish ishlarini bajarish o‘rnatilgan qurilmalarni ishlatib ko‘rish, sinash, rostlash va ishga topshirish.

O‘rnatish – yig‘ish joyi qurilish chiqindilardan tozalangan, ishlarni bajarish uchun xavfsiz bo‘lishi, olib kelingan qurilmalar va jihozlar qo‘riqlanishi, atmosfera yog‘in sochinlari va boshqa zararli ta’sirlardan hioyalangan bo‘lishi zarur. Ishchilar uchun xavfsizlik, sanitar gigiyenik sharoitlar yaratilgan bo‘lishi zarur.

Nazorat o‘lchov asboblarining aniqlik darajasi asbobning sezgir elementini quvurga o‘rnatilish holati va chuqurligiga, tashqi issiqlikdan va to‘silganligiga, boshqa ta’sirlardan himoyalanganligiga xam bog‘liq bo‘ladi. Nazorat o‘lchov asboblarining sezgir elementi obyekt oqayotgan quvur o‘qigacha botib turishi mumkin. O‘lchov xatoliklari yoki nazorat o‘lchov asboblarining noaniqlik darajasi asbobning sezgir elementini quvurga o‘rnatilish holati va o‘rnini noto‘g‘ri tanlashda ham hosil bo‘ladi (rostlovchi organlar, bosimli qismlar va boshqa elementlarga yaqin joylashgan bo‘lsa).

Agar nazorat o‘lchov asboblari bino ichida o‘rnatiladigan bo‘lsa, shu xona uchun xos xarorat bo‘lgan joy tanlanadi. Tashqi xarorat oqimlari bo‘lmasligi zarur. Xonalarda xavo almashinuvi yomon bo‘lishini hisobga olib, nazorat o‘lchov asboblari polga va shiftga, devorlarga o‘rnatilmaydi. Devorlardan 50…70 mm uzoqlikda joylashtiriladi. Barcha nazorat o‘lchov asboblari stendda tekshirib ko‘riladi, tashqi ko‘rinishi kuzatiladi, barcha elementlari to‘liq komplektligiga ishonch hosil qilingach, o‘z o‘rniga o‘rnatiladi.

1-chizma. Sarf miqdorini o‘lchash asbobini o‘rnatish. a) manometrni tarmoqqa o‘rnatish; b) kamerali diafragmani o‘rnatish; v) induksion manometr o‘rnatish: 1– manometr; 2– uchyo‘li kran; 3– trubka; 4– bobishka; 5– tarmoq; 6– diafragma; 7– trubka; 9– ventil; 10 – tarmoq;

Bosim va vakuum darajasini aniqlash uchun vakuummetr yoki manometrlar ishlatiladi. Ular sezgir yoki qabul qiluvchi elementlardan sirg‘a qilib o‘ralgan trubkadan, bosim kranidan, bobshikadan iborat bo‘ladi. Trubkadagi o‘ramada kondensat qoladi va manometrga o‘tmaydi. Kimyoviy faol suyuqliklarda bosimni o‘lchash uchun manometrlar ajratuvchi suyuqlikli idish orqali ulanadi. Ajratuvchi suyuqlik sifatida suv, glitserin, spirt olinishi mumkin. U asosiy massadan ajratilgan bo‘lishi zarur. Manometrlar albatta stendda yaroqliligi tekshirilgan bo‘lishi, plombalangan va xizmat muddati ko‘rsatilgan bo‘lishi zarur. Nazorat o‘lchov asboblari yorug‘, yaxshi kuzatilishi mumkin joylarda o‘rnatiladi.

Yong‘in yoki portlash xavfi bo‘lgan binolarda ximoyalangan portlash va yong‘indan ximoyalangan nazorat o‘lchov asboblari o‘rnatiladi. Tarmoqdagi mahsulot sarf miqdorini aniqlash uchun nazorat o‘lchov asboblari quvurni sal kengaytirib o‘rnatiladi, agar yetarli diametr bo‘lsa, to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanadi. Asbob o‘rnatilgan joyning oldi va ketida quvur to‘g‘ri chiziqli bo‘lishi kerak.

Nazorat savollari: 1.Birlamchi qurilmalar qanday o‘rnatiladi? 2.Avtomatlashtirish elementlari qanday o‘rnatiladi? 3.Avtomatlashtirish tizimlaridagi qabul qiluvchi sezgir organlarni o‘rnatish qanday bajariladi? 4.Bosim, sarf nazorat o‘lchov asboblari qanday o‘rnatiladi?

E’TIBORLARINGIZ UCHUN RAHMAT !

O'xshashlar

Ishga tushirish - sozlash tashkilot va korxonalarning tarkibi va tashkil etish

Avtomatlashtirish vositalari va boshqarish sistemalarini sozlash. GM sistemasi ob’ektlarida ishga tushirish – sozlash ishlarini tashkil qilish

Pazandachilik va tikuvchilik ish asboblari. Pazandachilik va tikuvchilik ish asboblari bilan tanishtirish

avtomatik boshqarish nazariyasi

Avtomat boshqarish sistemalarini sozlash