Somoniylar davlat boshqaruvi - Tarix - Slaydlar

Somoniylar davlat boshqaruvi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

418.501953125 KB

Ko'chirib olish

Somoniylar davlat boshqaruvi

Davlat ishlari nazorati • Amid il-mulk. Davlatlararo munosabatlar Sohibi ashshu’rat. Harbiy ishlar Sohibi al- barid. Pochta aloqalari xizmati Muhtasib devoni. Bozor, savdo-sotiq ishlari Davlat mulklari devoni Vaqf devoni. Diniy muassasa mulklari Qozilik (sud ishlari) devoni Nuh ibn Nasr (Nasr II) davrida buxoroning Registon maydonida amir qasri qarshisida saroy qurilib, barcha devonlar unga joylashtiriladi. Mahkama xizmatchilari muayyan bilimga ega bo’lgan, arab va fors tilini puxta bilgan zadogon va ruhoniylardan tanlangan. Pochta-aloqa xizmatidan boshqa hamma devonlarning viloyatlarda vakillari bo’lib, ular ham markaziy devonga, ham viloyat hokimiga bo’ysungan. Har bir shaharda shahar boshlig’i – rais ma’muriyati mavjud bo’lgan. Davlatda islom dinining ta’siri g’oyatda katta bo’lganligidan, oliy diniy mansab – Shayxul islomning roli yuqori darajada e’tirof topgan. 13080C 01 01 020304 141015 13 05 030806 03080C 05 13 1B 08 03080C 0E0406 0F0815 1C04 0D04 030C0F 13 13 0B 090C0E0E0C011310 14150C 1F 01

Somoniylar davrida qishloq xo’jaligi, mahalliy ishlab chiqarish, hunarmandchilik, savdo-sotiq munosabatlari, shaharlar hayoti ancha yuksaldi. • O’lkaning Shosh, Farg’ona va Xorazm vohalarida turli xil g’alla ekinlari etishtirish, bog’dorchilik, sohibkorlik, polizchilik, paxta etishtirish ancha kengayib bordi. Ko’plab suv inshootlari barpo etiladi. Qishloq ahli mavjud xomashyo mahsulotlaridan turlicha ishlov berish yo’li bilan har xil matolar ishlab chiqara boshladi. Jumladan, Zandana qishlog’ida sifatli, tilla rang «zandanachi» deb nom olgan bo’z to’qish (u chetga ham chiqarilgan), Samarqand yaqinidagi Vador qishlog’ida sarg’ish tusli chiroyli yumshoq, pishiq «vodoriy» deb nomlangan matolar tayyorlash yo’lga qo’yilgan. 14 15 0C 01 01 2E 30 1F 12 1F 31 24 03 13 04 330C 34 0E 14 1B 18 11 18

• Somoniylar davrida Samarqand, Buxoro, Marv, Shosh, Isfijob, shuningdek, Farg’ona, Xorazm vohasi shaharlari savdo-sotiq va hunarmandchilik markazlari sifatida g’oyatda ravnaq topgan. Buyuk ipak yo’li bu shaharlarni xalqaro karvon savdosi bilan tutashtirib, ular etishtirgan barcha noyob mato-yu mahsulotlarning jahon bozoriga chiqishini ta’minlagan. Metall ishlash, nodir metallardan, chunonchi, oltin, kumush, mis va boshqa ma’danlardan qimmatli, bezakli buyumlar, asbob- anjomlar tayyorlash shaharlarda keng rivojlangan. 01 1410 1415 1215 030C 04 0E 030C 0E 1A15 030C 0C

• . Uch joyda (Buxoro, Samarqand, Farg’ona) kumush pullar zarb etilgan. Shoshda charm mahsulotlari, Farg’ona va Iloqda qurolyarog’lar yuqori darajada tayyorlangan. Shuningdek, Farg’ona vodiysi, Ohangaron, Samarqand, Nurota tumanlarining tog’li hududlarida kon-ruda ishlab chiqarishi taraqqiy topdi. Ip - yigirish, to’quvchilik va to’qimachilik (gilamlar, poyondozlar v.b) hunarlari rivojlangan bo’lib, bu soha yumushlariga xotin-qizlar ham jalb qilingan. 01 0A 090803 03 18081B100F 2F 27 04 0E 2C1018101105101D 1210150C01

Somoniylar davrida er egalari • Mulki sultoniy (davlat tasarrufidagi erlar) • Mulk erlari (xususiy erlar) • Mulki xos (oliy martabali ruxoniylar va sayyidlar tasarrufidagi erlar) • vaqf erlari (diniy muassasalarga tegishli) • jamoa erlari 01 15 01 01 01 1E 01 01 1E 01 01 1E 12 01 01 0D0C1B2301 01 01 2B0C

• Somoniylar davrida davlat boshlig’i o’z farzandlari, yaqinlariga, amirlar, hokimlar, lashkarboshilarga ularning xizmatlari evaziga tuman, shahar, hatto viloyatlarni ham in’om qilgan. Bunday mulk iqto, ularning egalari iqtodorlar deb atalgan. Iqtodorlar o’ziga in’om etilgan hududlarda yashovchi aholidan olinadigan soliqlarning bir qismini o’ziga olish evaziga daromad olgan. 01 1410 180C 1C04 04 04 15 13

• Aholi iqtodorga bug’doy, paxta, quruq meva, gazmol yoki pul shaklida soliq to’lagan. Iqtodan foydalanish muddati davlat boshlig’iga bog’liq bo’lgan. Avvallari iqto vaqtincha berilgan, iqtodor bunday mulkdan mahrum ham etilgan, ayrimlar esa iqtodan umrbod foydalanganlar. 01 02 290C1D03 23 131016 130811050C1801 1F120C01

O'xshashlar

Shayboniylar davlat boshqaruvi

Somoniylar

‘’Temur tuzuklari’’da davlat boshqaruvi tartiblari

Mustaqillik yillarida davlat boshqaruvi tizimida amalga oshirilgan islohotlar

Somoniylar davrida ijtimoiy-iqtisodiy hayot