Ochiq axborot tizimlarida axboriy-psixologik havfsizlikni takomillashtirish asoslari - Psixologiya - Slaydlar

Ochiq axborot tizimlarida axboriy-psixologik havfsizlikni takomillashtirish asoslari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

67.9111328125 KB

Ko'chirib olish

Ochiq axborot tizimlarida axboriy-psixologik havfsizlikni takomillashtirish asoslariOchiq axborot tizimlarida axboriy-psixologik havfsizlikni takomillashtirish asoslari

• Hozirgi vaqtda deyarli barcha davlatlar ahborot sohasi tadrijiy rivojlanishi va turli hil tazyiklar mavjud bo’lgan sharoitlarda uning amal qilishi uchun shart- sharoitlar yaratish bo’yicha faoliyatni kuchaytirdilar. Shuning uchun 21 - asrni ahborot tehnologiyalari asri deb bejiz aytmayaptilar. Bu manoda Akinavada 2000 yil 22 iyulda jahonning rivojlangan 8 mamlakati tomonidan imzolangan global ahborot jamiyati hartiyasini eslash maqsadga muvofikdir. Mazkur hartiya yangi asrdagi jahon hamjamiyati rivojlanishining muhim omili bo’lib ahborot -kommunikatsiya tehnologiyalari hisoblanishidan yaqqol dalolat beradi. Ilmiy tehnika taraqqiyoti insoniyat va jamiyat moddiy ehtiyojlarini qo!shirish uchun ulkan imkoniyatlar yaratdi. Yangi yuqori tehnologiyalar jamiyat a'zolari turmushini istalgan mahsulot bilan ta'minlashga sanoat hizmat sohasini jadal rivojlantirish uchun shart - sharoit yaratish imkonini beradi

• . Ahborot yaratish va tarqatish sohdsida ham ilgari ko’z ko’rib quloq eshitmagan sur'at va ko’lamga erishildi. • Kishilar o’rtasida habar etkazishni ta'minlashga qobil hisoblash tehnikasi, axboriy aloqa tizimi, internet tizimi, shuningdek boshqa ahborot tehnologiyalari inson va jamiyat hayoti vafaoliyatida ahborotning ahamnyatini keskin oshiribyubordi. Hozirgi kunda ijtimoiy-tehnikaviy rivojlanish bilan ijtimoiy-siyosiy rivojlanish o'rtasida mutanosiblik mavjud bo'lgan jamiyatgina har tomonlama uyg'un rivojlanishi mumkin. Shuning uchun har qanday jamiyat o’zining ijtimoiy, iqtisodiy. Siyosiy va boshqa ahborotga bo’lgan talab hamda ehtiyojini to’liqroq qondirishga intiladi.

• Yuqorida aytib o’tilganidek , bugunga kelib ilmiy-tehnikaviy, ishlab chiqarish, ijtimoiy rivojlanishning miqyos mazkur sohalarda to’plangan va almashinayotgan ahbotrotlar, ularning almashinish sur'ati va o’zlashtirilish tezligi bilan belgilanadi. • Glaballashayotgan dunyoda ahborot halqlararo va davlatlararo munosabatlarda katga ahamiyat kasb etadi. Ya'ni u jahon hamjamiyati hayotida ham ijobiyham salbiy kuch sifatida namoyon bo’lishi mumkin. Shu ma'noda tehnikaviy-tehnologik sohada katta imkoniyatga ega bo’lgan mamlakatlar qulay sharoitga ega bo’ladilar. Mana shu ustunlik tufayli ular o’z shahsiy manfaatlariga moe keluvchi kddriyatlarni, nuqtai- nazarlarni. goyalarni, fikrlarni ilgari surishlari mumkin va surmokdalar ham.

• Shunga kura ko’pgina davlatlarda glaballashuvga karshi harakatlar yuzaga kelmokda, bular yagona jahon uygunlashgan ahborot maydonini tuzishni rad etmoqtsalar. Bu o’rinda shuni alohida ta'kidlash joizki, glaballashuvga karshi harakatning o’zi tobora global harakat tusini olmokda. Zamonamizning o’ziga hos jihatlaridan bo’lib, har kanday mahalliy hodisa yoki voqea zamonaviy ahborot tehnologiyalari tufayli global hodisa yoki volqeagaaylanmakda. Masalan, 2000 yil 11 sentyabrda N'yu Yorkda yuzbergan voqea, Levan tuprogidagi harbiy harakatlar, Frantsiyadagi yoshlarning chiqishlari, u yoki bu mamlakatdagi saylovlar, avia halokat, tabiiy ofat, terrorchilik harakati va boshqa shunga o’hshash voqea va hodisalar buning yorqin dalili bo’ladi.

• Jahon miqyosida kezib yuruvchi bunday ahborotlar muayyan davlat manfaatlariga ta'sir etmay qolmaydi. Bu faqat shu ahborot tarqaladigan alohida olingan bir mamlakatdagi ijtimoiy, siyosiy va jarayonlardan darak berishi bilangina emas, balki boshqa mamlakatlarning mazkur habarlar haqida hech narsa aytilmagan auditoriyasi bularni o’z davlatidagi holatga qiyoslashi bilan ham mazkur mamlakat manfaatlariga ham ta'sir etadi. Shu sababli davlatlar, hukumatlar o’rtasida ayrim kelishmovchiliklar vakti- vakti bilan yuzaga chiqibturishi mumkin. Bunda kim haq yoki kim nohaq ekanligini aniklash har doim ham oson bo’lavermaydi.

• Bular barchasi ahborot jarayonlarining globallashuvi bilan boғliq muammolar dolzarbligini yanabir karra ta'kidlaydi. Ammo mazkur muammolar tufayli ahborot ishlab-chiqarish va tarqatish imkoniyatlar tengsizligi paydo bo’ladi. Bu ob'ektiv vaziyatni shunday deb kabul qilmok kerak. Mamlakatlar bu boradigi o'z ustunliklarini shahsiy manfaatlarida foydalanishlari boshqa gap. Mana shunday vaqtda munosatlarda keskinlik yuzaga keladi, u kup hollarda ahboriy kurashga yoki boshqacha qilib aytganda psixologik urushga aylanib ketadi.

• Jamoatchilik fikri, bu hozirgi payt uchun dolzarb bo’lgan turmush muammolariga kishilarning munosabatini ifoda etuvchi ijtimoiy ong shaklidir. Aslida tezkor bo’lgan ongning bu shakli yuqori darajada jamiyat turli institutlari tomonidan ko’rsatilaetgan ta'sir ostidadir, demak , bu manikulyativ ta'sirga ham chalingandir. • Jamoatchilik fikrini manikulyattsiya qilish (chalgitish) muayyan maqsadni ko’zlab amalga oshiriladi. Bunda chalgitish (manikulyattsiya) qilish tushunchasining nisbiyligi haqida aytib o’tish kerak , chunki istalgan tomon jamoatchilik fikriga har qanday ta'sirni chalgitish (manikulyattsiya) deya baholashi mumkin. Shuni alohida ta'kidlash joizki, holzirgi jamiyatda yagona bo’lgan ijtimoiy fikr ehtimoldan yiroqdir. Demokratiyaning tamoyillaridan biri mana shudir.

• Bugungi kunga kelib, iqtisodiy, siyosiy va boshqa maqsadlarga erishish uchun harbiy ustunlik yoki kuchning o’zi etarli emas. Raqib tomonga axboriy- psihologik tazyiq o’tkazish ham zarur bo’ladi. Iroqqa qarshi birinchi harbiy harakatlar vaqtida ham, ikkinchisida ham shunday bo’lgan edi. Sovet Ittifoqi parchalangandan so’ng ayrim davlatlardagi (rangli inqiloblar) vak ggida ham shunday holat kuzatilgan edi. Afsuski, bu hol bizning zamonamizda halqaro munosabatlarning ko’rinishlaridan biriga aylanmokda. Shuning uchun ruhiy tazyiq o’tkazishni minimum darajaga keltirish uchun hozirda biror jamiyatga ta'sir o’tkazish maqsadida foydalanilayotgan shakl, usul va yo’sinlarni o’rganish shunday ta'sirga uchrashi mumkin bo’lgan ayrim davlatlar, shu jumladan O’zbekiston Respublikasi uchun ham nihoyatda muhimdir.

• Yuqorida kayd etilganlarning barchasi O’zbekiston Respublikasi uchun ham mazkur muammolar muhim ekanligini alohida ta'kid etadi. Buning dolzarbligi davlatimiz uchun milliy mustaqillikni yanada mustahkamlash, iktisod va bozor munosabatlarini tadrijiy rivojlanishini ta'minlash, ijtimoiy islohatlarni chuqurlashtirishda yaqqol ko’rinadi. Bunda kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirish, milliy an'analarni hayotga qaytarish, murosasozlikni tarbiyalash ham katta ahamiyat kasb etadi. Ma'lumki, mustakil dunyo qarashga ega ma'lumotli kishilargina turli hil talqindagi tazyiklarga ruhan barkaror karshilik ko’rsata oladilar. Bu birinchidan. Ikkinchidan, mana shunday kishilargina tegishli muhit yaratishlari va milliy goyalarning dargalari hisoblanadi.

O'xshashlar

Ochiq ommaviy axborot tizimlari sharotida shaxsning psixologik o\\'z o\\'zini himoyalash

Ochiq ommaviy axborot tizimlari sharotida shaxsning psixologik o\\'z o\\'zini himoyalash

Go‘daklikdagi psixologik rivojlanish asoslari va xususiyatlari

Psixologik metodlar

Shaxsning individual psixologik xususiyatlari