Zo'ravonlik sabablari, turlari va sikli. Oiladagi zo'ravonlik. Oiladagi zo'ravonlikning shakllari, sabablari va mexanizmi - Psixologiya - Slaydlar

Zo'ravonlik sabablari, turlari va sikli. Oiladagi zo'ravonlik. Oiladagi zo'ravonlikning shakllari, sabablari va mexanizmi

Yuklangan vaqt:

28.02.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1891.2568359375 KB

Ko'chirib olish

Zo ravonlik sabablari, ’ turlari va sikli. Oiladagi zo ravonlik. ’ Oiladagi zo ravonlikning ’ shakllari, sabablari va mexanizmi

REJA: Kirish 1. Zo'ravonlikning mohiyati va sabablari 2. Zo'ravonlikning asosiy sabablari 3. Bolalarga shafqatsiz munosabatda bo'lish har qanday suiiste'mollikning umumiy nomi Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar

KIRISH ZO'RAVONLIKNI NG MOHIYATI VA SABABLARI OILA BOLA UCHUN BIRINCHI IJTIMOIY INSTITUTDIR. BU U HAR DOIM O'ZINI XAVFSIZ HIS QILISHI KERAK BO'LGAN JOY, LEKIN BA'ZIDA BUNING AKSI BO'LADI: OILA BOLA UCHUN ENG XAVFLI JOY.

ZO'RAVONLI K KUCHSIZ USULLAR YOKI ZAIF VA HIMOYASIZ ODAMLARGA (BOLALARGA) PSIXOLOGIK HUJUMLAR. AMMO ZO'RAVONLIK HAM HARAKATSIZ BO'LIB, BOLANING JISMONIY VA RUHIY SALOMATLIGIGA TAHDID SOLADI. AGAR ZO'RAVONLIK VA OILA BIR XIL BO'LSA, BU IKKI BARAVAR XAVFLIDIR.

USHBU HODISANING KELIB CHIQISHI, ODATDA, XIX ASRGA, JAMIYATNING INDUSTRIALIZATSIYASI BOSHLANGAN VA BOLALAR EKSPLUATATSIYA QILINIB, ISHGA YUBORILGAN, O'QISHLARI VA ISTIQBOLLARIDAN MAHRUM BO'LGAN PAYTGA TO'G'RI KELADI. KEYIN BOLALARNI ZO'RAVONLIK VA EKSPLUATATSIYADAN HIMOYA QILADIGAN BIRINCHI JAMOAT TASHKILOTLARI PAYDO BO'LDI.

ZO'RAVONLI KNING ASOSIY SABABLARI: • ER-XOTINLAR HAYOTIDAGI O'XSHASH TAJRIBA (MODEL, XULQ STEREOTIPI), • BOLALIK DAVRIDA BOSTIRISH SHAKLIDAGI SHAXSIY TAJRIBA, ONANING VAKOLATLI TARBIYALASH USLUBI (KELAJAKDA BU AYOLLARGA NISBATAN ZO'RAVONLIK, ONASI BILAN ALOQANI UZISHGA URINISH SIFATIDA NAMOYON BO'LADI), • IJTIMOIY-IQTISODIY NOXUSH VAZIYATLARNING TA'SIRI, ISHSIZLIK, PAST IJTIMOIY MAQOM, • O'ZIDAN VA HAYOTIDAN QONIQMASLIK, • PSIXOPATOLOGIYA • OG'ISH VA QARAMLIK, • QO'RQUV • O'ZINI O'ZI PAST BAHOLAGANLIK VA O'ZINI PAST BAHOLAGANLIK TUFAYLI ETISHMOVCHILIK VA KUCHGA ERISHISH; • OILADAGI ISTALMAGAN BOLA.

ZO'RAVONLIKNIN G SABABI, SHUBHASIZ, OTA- ONANING RUHIYATIDA BUNI TOPISH VA UNI ISHLASHGA EHTIYOJ OILA BILAN ISHLASHDA PSIXOTERAPEVTNING VAZIFALARIDAN BIRIDIR (ISH NAFAQAT BOLA BILAN AMALGA OSHIRILADI). HAR QANDAY TAJOVUZ, ZO'RAVONLIK HAR DOIM SUB'EKTIV SABABGA EGA. YANA BIR SAVOL SHUNDAKI, U HAR DOIM TAJOVUZKORNING O'ZI TOMONIDAN TAN OLINMAYDI.

BA'ZIDA ZO'RAVONLI K - BU TIZIM SIFATIDA MASALAN, TARTIB YOKI HOKIMIYAT UCHUN KURASHDA OILANING HOLATINI BARQARORLASHTIRISHGA URINISH. KEYIN SIZ TIZIM SIFATIDA OILA BILAN ISHLASHINGIZ VA UNING DISFUNKTSIYASINING SABABLARINI YO'Q QILISHINGIZ KERAK. AKS HOLDA, ZO'RAVONLIK SURUNKALI YOKI EPIZODIK BO'LIB QOLADI.

TRAVMA SIFATIDA BOLALARGA NISBATAN ZO'RAVONLIK BIR QATOR XUSUSIYATLARGA EGA: • BOLALAR HAR DOIM BO'LAYOTGAN NARSANING MOHIYATINI BILISHMAYDI, • AGAR ULAR MOHIYATIDAN XABARDOR BO'LSALAR, ULAR HAR DOIM HAM JISMONIY VA RUHIY SALOMATLIK UCHUN ASORATLAR HAQIDA XABARDOR EMASLAR, • VOQEALARNI UNUTISH MUMKIN (BOLALAR MIYASI SALBIYNI TEZDA YO'Q QILISHGA MO'LJALLANGAN), LEKIN O'ZINI BALOG'AT YOSHIDA HIS QILADI, • BOLALAR BOSHQA OILA A'ZOLARIGA QARAGANDA (AGAR UMUMAN BO'LSA) BOLALARGA TENGDOSHLARIGA ZO'RAVONLIK TO'G'RISIDA KO'PROQ GAPIRISHADI.

ZO'RAVONLI K TURLARI ZO'RAVONLIK TO'G'RIDAN-TO'G'RI VA BILVOSITA, YAKKA YOKI TIZIMLI, TEGISHLI YOKI O'TMISH BO'LISHI MUMKIN

ZO'RAVONLIK TO'G'RIDAN-TO'G'RI VA BILVOSITA, YAKKA YOKI TIZIMLI, TEGISHLI YOKI O'TMISH BO'LISHI MUMKIN • JISMONIY ZO'RLASH BU 18 YOSHGACHA BO'LGAN BOLAGA NISBATAN HAR QANDAY JISMONIY ZO'RAVONLIK, JAZO VARIANTLARI (KALTAKLASH, ITARISH, TORTIB OLISH VA BOSHQALAR). • VAZIFALARNI E'TIBORSIZ QOLDIRISH. BU OTA- ONA BURCHLARIGA RIOYA QILMASLIK, BOLANING EHTIYOJLARIGA BEPARVO MUNOSABATDA BO'LISH, BOLANI NOTO'G'RI PARVARISH QILISH DEMAKDIR. • JINSIY ZO'RLASH 18 YOSHGACHA BO'LGAN BOLADAN JINSIY LAZZATLANISH MAQSADIDA FOYDALANISH. BOLA BILAN HAR QANDAY EROTIK ALOQA YOKI UNING EKSPLUATATSIYASI (PORNOGRAFIYA). • PSIXOLOGIK SUIISTE'MOLLIKLAR. XO'RLASH, HAQORAT QILISH, MASXARA QILISH VA XATTI- HARAKATLARNING SHAXSIY QADR-QIMMATINI KAMSITUVCHI BOSHQA MODELLAR.

JINSIY ZO'RLASH BIR NECHA SHAKLLARNI O'Z ICHIGA OLADI: • YOMON HARAKATLAR. 14 YOSHGACHA BO'LGAN BOLADA HAYAJONLANISHGA OLIB KELADIGAN VA JINSIY MUNOSABATLARGA NOMUVOFIQ MUNOSABATNI SHAKLLANTIRADIGAN KATTALAR TOMONIDAN QILINADIGAN HAR QANDAY HARAKATLAR. HARAKATLAR JISMONIY (TANAVIY) YOKI INTELLEKTUAL (MATERIALLARNI NAMOYISH QILISH) BO'LISHI MUMKIN. • PEDOFILIYA. 14 YOSHGACHA BO'LGAN BOLAGA JINSIY ZO'RAVONLIK. • PORNOGRAFIYA JINSIY ALOQALARNI NAMOYISH QILISHNING HAR QANDAY SHAKLI (KITOBLAR, FILMLAR, JURNALLAR). • JINSIY FAOLIYATGA MAJBURLASH. BOLAGA JISMONIY EMAS, BALKI AQLIY TA'SIR, ASTA-SEKIN UNI HAR QANDAY JINSIY ALOQAGA KIRISHGA MAJBUR QILADI. SIZ KATTALARNING MAQOMINI BUZISHINGIZ MUMKIN, SHANTAJ.

BOLALARGA SHAFQATSIZ MUNOSABATDA BO'LISH HAR QANDAY SUIISTE'MOLLIKNING UMUMIY NOMI. BU BOLAGA HAQIQIY ZARAR: HAQORAT VA NOTO'G'RI JAZOLAR ORQALI, TALABLAR VA QATTIQ NAZORAT, TAQIQLAR. NOXUSH MUOMALA JISMONIY XATTI- HARAKATLAR (KALTAKLASH), QOTILLIK, YORDAMNING ETISHMASLIGI TUFAYLI ETKAZILGAN ZARAR, BOLA VA UNING EHTIYOJLARIGA BEPARVOLIK, RUHIY ZARAR, HIMOYA VA PARVARISHNING ETISHMASLIGI BO'LISHI MUMKIN.

ZO'RAVONLIKNI TASHQARIDAN SHUBHA QILISH OSON EMAS, CHUNKI: TIZIM SIFATIDA YOPIQ OILA TAJOVUZKOR VA JABRLANUVCHINING O'ZARO BOG'LIQLIGI, MA'LUMOTLARNING ETISHMASLIGI JABRLANUVCHINI QO'RQITISH VA UNGA ISHONMASLIK.

ASOSAN, BULARNING BARCHASI ZO'RAVONLIK HUKM SURADIGAN OILA YOPIQ TIZIM EKANLIGIDAN KELIB CHIQADI. AMMO BOLALARGA NISBATAN ZO'RAVONLIK HAQIDA NIMADIR AYTISHI MUMKIN: QICHQIRIQ, QICHQIRIQ, QICHQIRIQ, QASAM ICHISH, DEVORNING ORQASIDA ANIQ ESHITISH (KO'P XONADONLAR INGICHKA DEVORLAR BILAN AJRATILGAN VA ZO'RAVONLIK HAR DOIM HAM JIM BO'LMAYDI) BOLADA KALTAK IZLARI, BOLANING TASHQI KO'RINISHI, OB- HAVO SHAROITIGA MOS BO'LMAGAN KIYIM.

JISMONIY ZO'RAVONLIK BELGILARI QUYIDAGILARDAN IBORAT: TANANING SHIKASTLANISHLARI VA SEZGI ORGANLARINING BUZILISHI, HARAKATSIZLIK, LETARGIYA, JISMONIY VA AQLIY RIVOJLANISHNI KECHIKTIRISH, BOSHQA ODAMLARGA YOKI HAYVONLARGA NISBATAN BEZOVTALIK VA TAJOVUZKORLIK, UYATCHANLIK, PASSIVLIK, KATTALARDAN QO'RQISH, UYDAN QOCHISH, TEGINISH QO'RQUVI, YOSH BOLALAR BILAN ALOQA QILISH.

PSIXOLOGIK ZO'RAVONLIK BELGILARI QUYIDAGILARDAN IBORAT: • PSIXO-TRAVMA VA (YOKI) TRAVMADAN KEYINGI STRESS SINDROMI, • O'RTA MAKTAB YOSHIDAGI BOLALARDA - JISMONIY VA NUTQ RIVOJLANISHINING KECHIKISHI, • O'SPIRINLARDA - HAYOTNING MAZMUNI VA MAZMUNINI YO'QOTISH, YO'NALISHNI YO'QOTISH, O'Z JONIGA QASD QILISH FIKRLARI, • DÜRTÜSELLIK, JAHL, MANIPULYATIV KASALLIKLAR (BARMOQNI SO'RIB OLISH, SOCHNI TORTIB OLISH), • KAMTARLIK VA YUMSHOQLIK, • UYQU BILAN BOG'LIQ QO'RQUV VA MUAMMOLAR, • RUHIY TUSHKUNLIK VA LETARGIYA, • OG'ISHLAR • KASALLIKLAR.

BOLADA JINSIY ZO'RAVONLI K BELGILARI: • BOLANING NOO'RIN YOKI G'ALATI JINSIY BILIMI YOKI HARAKATLARI, • BOLA TOMONIDAN BOSHQA BOLALARGA YOKI KATTALARGA NISBATAN ZO'RAVONLIK; • HAR QANDAY SOG'LIQ MUAMMOLARIDAN SHIKOYAT QILISH, AYNIQSA JINSIY SOHADA, • BOSHQA BOLALAR YIG'LAGANDA BEZOVTALIK, • ASABIY TIK, PAYPASLASH, BARMOQNI SO'RIB OLISH.

UMUMIY ZO'RAVONLI K BELGILARI: • BOLANING KONSENTRATSIYA QILA OLMASLIGI, • XOTIRA BUZILISHI • O'ZIGA NAFRAT, O'ZINI PAST BAHOLANISH, O'ZINI PAST BAHO, • NOUMIDLIK • BUTUN DUNYOGA, AYNIQSA KATTALARGA, ISHONCHSIZLIK • G'AZAB VA TAJOVUZ • SURUNKALI QO'RQUV HISSI, UYAT, AYB, • JAMIYATDAN AJRATISH, • TUSHKUNLIK • ANHEDONIYA.

ROSSIYA FEDERATSIYASI QONUNCHILIGI GA BINOAN BOLANING O'ZI HIMOYA QILISH UCHUN VASIYLIK ORGANLARIGA MUROJAAT QILISHI MUMKIN VA 14 YOSHDAN BOSHLAB - SUDGA MUROJAAT QILISHI MUMKIN, AMMO KAMDAN-KAM HOLLARDA QANDAY BOLA BUNDAY QAROR QABUL QILADI. ZO'RAVONLIK ODATDA QO'RQITISH, SHUNINGDEK QURBONNING QO'RQUVI VA O'ZIGA QARAMLIGI BILAN BIRGA KELADI.

GUMON QILINADIGAN ENG QIYIN NARSA BU PSIXOLOGIK ZO'RAVONLIK YOKI BOLANING RUHIGA QARSHI ZO'RAVONLIK. BU KO'P QIRRALI KATEGORIYA: • SEVGI VA E'TIBORNING ETISHMASLIGI • TAHDID VA MASXARA • ETARLI EMAS VA ORTIQCHA TALABLAR, • BOLADA QO'RQUVGA SABAB BO'LGAN OTA- ONALARNING HAR QANDAY XATTI- HARAKATI, • TAQIQLAR • PSIXOLOGIK BOSIM • HYPER TRUST • MANIPULYATSIYALAR • BOLANING SOG'LIG'IGA ZIYON ETKAZADIGAN HAR QANDAY SABABLAR.

SHU SABABLI, O'ZINI PAST BAHO, O'ZIDAN SHUBHALANISH QAYD ETILADI, O'Z- O'ZINI HURMAT QILISH YO'QOLADI. GIPERPROTEKTSIYA BILAN, NOCHORLIK VA OTA-ONALARGA TO'LIQ QARAMLIK HISSI RIVOJLANADI. OILADAN AJRALIB CHIQISH, BOLANI IJTIMOIY YOKI JISMONIY RAVISHDA TASHLAB KETISH HISSIY ISHONCHSIZLIK SHAKLIDA IZ QOLDIRADI. BUNING OQIBATLARI DARHOL O'ZINI NAMOYON QILISHI HAQIQAT EMAS, YILLAR O'TIB PAYDO BO'LISHI MUMKIN.

ZO'RAVONLI KNING OQIBATLARI ZO'RAVONLIKNI BOSHDAN KECHIRGAN BOLA YOKI O'SPIRIN QO'RQUV, TARTIBSIZLIK, UYAT, KUCHSIZLIKNI HIS QILADI. KO'PINCHA O'ZINI AYBLAYDI VA SODIR BO'LGAN VOQEANING SABABCHISI VA SHERIGI SIFATIDA QABUL QILADI. BA'ZAN U O'ZINI XATTI-HARAKATI YOKI OILADAGI MAVQEINI SABAB DEB BILADI. BOSHQA OQIBATLARGA ISHONCHNING PASAYISHI VA IJTIMOIY DOIRALAR KIRADI.

KO'P REAKTSIYALA R BOLANING YOSHIGA BOG'LIQ: • 3 YOSHGACHA BO'LGAN BOLALAR. OMMABOP REAKTSIYALAR ORASIDA: QO'RQUV, ARALASH TUYG'ULAR, TAJOVUZ, ISHTAHANI YO'QOTISH. • MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALAR. XAVOTIRLIK, TORTINCHOQLIK, AYBDORLIK VA UYAT, ARALASH TUYG'ULAR, JIRKANISH VA NOCHORLIK HISSI QAYD ETILGAN. • KICHIK MAKTAB O'QUVCHILARI. O'QUVCHINING OILAVIY ROLIDA NOANIQLIK, KATTALARGA NISBATAN BEPARVOLIK, QO'RQUV, UYAT, JIRKANISH VA BUTUN DUNYOGA NISBATAN ISHONCHSIZLIK MAVJUD. • YOSH O'SPIRINLAR. DEPRESSIYA, HISSIY BO'SHLIQ AVVALGI OQIBATLARGA QO'SHILADI (HIS-TUYG'ULAR VA HIS-TUYG'ULAR YO'Q). • YOSHI KATTALAR. JIRKANCHLIK, UYAT, AYB, KATTALARGA NISBATAN HISSIYOTLARNING IKKILANISHI, DEVIANT XATTI-HARAKATLAR, FOYDASIZLIK HISSI BILAN AJRALIB TURADI.

AYNIQSA KATTALAR HAYOTIDA NAMOYON BO'LADIGAN JINSIY ZO'RAVONLIK: PSIXOSOMATIK KASALLIKLAR TANANGIZNI QABUL QILMASLIK BILAN QO'SHADI XATTI JINSIY MUNOSABATLARDAGI MUAMMOLAR, TAKRORIY ZO'RAVONLIK (ZO'RAVONLIKKA UCHRAGAN ERKAKLAR BUNI O'ZLARI QILISHADI, ZO'RLANGAN AYOLLAR YANA QURBON BO'LISHADI)

ZO'RAVONLI K DIAGNOSTIK ASI ZO'RAVONLIKNI ANIQLASH HAM QIYIN, CHUNKI OTA-ONALARNING O'ZLARI HAM ULARNING HARAKATLARINI HAR DOIM HAM ZO'RAVON DEB BILISHMAYDI. ULAR O'Z FARZANDLARINI HA, YOPISHQOQ SABZI USULI BILAN TARBIYALAYDILAR, AMMO BU TA'LIM. YOKI SABZI VA TAYOQ USULI BILAN BOLA O'Z GUNOHI UCHUN KALTAKNI ODATDAGIDEK QABUL QILADI VA SHUNING UCHUN U KIMGADIR AYTISHI EHTIMOLI KAMROQ.

JISMONIY ZO'RLASH OTA-ONALAR BILAN SUHBAT PAYTIDA ZO'RAVONLIKNING DIAGNOSTIK BELGILARI: • ASABIY XATTI-HARAKATLAR • BOLANING SHIKASTLANISHINING KELIB CHIQISHINI AJOYIB TARZDA TASVIRLASH, • BOSHQA ODAMLARNI YOKI BOLANING O'ZINI AYBLASH, • JAROHATLAR TARIXIDAGI BIR NECHTA QARAMA-QARSHILIKLAR, • BOLANI YOLG'ON GAPIRISHDA AYBLASH • BOLANING YOSHI YOKI RIVOJLANISH DARAJASIGA MOS KELMAYDIGAN BAHO, TAXMINLAR VA TALABLAR.

BOLANI TEZ YORDAM XONASIDA TEZ-TEZ TOPISH, SHUNGA O'XSHASH TAKRORLANGAN JAROHATLAR, JAROHATLAR VA KASALXONAGA BORISH O'RTASIDA KATTA VAQT ORALIG'I SHUBHANI KUCHAYTIRISHI KERAK. MUAMMO SHUNDAKI, OTA-ONALARNING OG'ZAKI VA OG'ZAKI BO'LMAGAN YOLG'ONLARI VA YOLG'ONCHILIGI BELGILARINI FAQAT YAQIN KUZATUV VA ALOQA SHAROITIDA KO'RISH MUMKIN. BUNDAY VAZIYAT BARCHA UCHUN OCHIQ BO'LADIMI? YO'Q. QO'SHNI VA UYNING OSTONASIGA YO'L QO'YILMAYDI. OTA- ONALAR BILAN BUNDAY UCHRASHUVGA FAQAT IJTIMOIY ISHCHILAR ERISHISHI MUMKIN. GUVOHLARNING VA GUVOHLARNING VAZIFASI - BU UCHRASHUVNI OSONLASHTIRISH.

BOLALAR BILAN SUHBAT PAYTIDA DIAGNOSTIK REAKTSIYALAR: • TASHVISH • OTA-ONALAR BILAN UCHRASHISHNI ISTAMASLIK VA QO'RQUV, • BOLANING OQLANGANLIGIGA ISHONCH; • IJTIMOIY ISHCHILAR (ADVOKATLAR) SUHBATDAN KEYIN OTA-ONALARI BILAN YONMA-YON BO'LISHADI VA JAZO BOLANING YOMON XULQ-ATVORI BILAN OQLANISHINI BILISHADI, • HAR QANDAY MUVAFFAQIYATSIZLIK UCHUN YIG'LANG • KURASHISH MOYILLIGI, • YAQIN ATROFDAGI QO'LNING ENGIL HARAKATIGA QARAB TEBRANADI.

BA'ZIDA, BOLA E'TIBOR VA MEHRGA MUHTOJLIK, DO'STLAR BILAN TO'QNASHUVLAR YOKI XAYOLGA BOY OILADA PAYDO BO'LISHI MUMKIN BO'LGAN ZO'RAVONLIK HAQIDAGI HIKOYANI O'YLAB TOPADI AMMO KEYIN BOLANING HISSIY VA XULQ-ATVOR REAKTSIYALARI HIKOYANING MAZMUNIGA ZID KELADI. BUNDAY HOLATLARDA OTA-ONADAN QO'RQISH VA ZO'RAVONLIKNING BOSHQA BELGILARI VA OQIBATLARI QAYD ETILMAYDI, AMMO BOLANING UNI TINGLASHDAN ZAVQLANISHI VA UNING HIKOYAGA BO'LGAN QIZIQISHI SEZILARLI.

XULOSA O'SMIRLAR ULARGA NIMA BO'LGANINI TUSHUNGANLARI UCHUN JIDDIYROQ MUNOSABATDA BO'LISHADI. QOIDA TARIQASIDA, ULAR BUTUN HAYOT TARZINI VA KIYIMLARINI, ATROF- MUHITNI O'ZGARTIRADILAR. HAMDARDLIK VA HAMDARDLIK KABI SOG'LOM HIS-TUYG'ULAR TAJOVUZKORLIK YOKI KO'R-KO'RONA BO'YSUNISHGA AYLANADI (ODAMGA, SABABGA). O'SMIRLIK DAVRIDA BOLALARDA KLASSIK BELGILAR QAYD ETILADI.

E TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT’

O'xshashlar

O’smirlar va kattalar o’rtasida yuzaga keladigan nizolarning asosiy sabablari

Bolalardagi psixologik muammolar. O’smir shaxsida axloqiy tushunchalar paydo bo’lishi

Isterik nevroz

Faoliyat va uning turlari

Motiv tuzilishi va uning turlari