Konfutsiyning pedagogik qarashlari - Pedagogika - Slaydlar

Konfutsiyning pedagogik qarashlari

Yuklangan vaqt:

02.05.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

609.91796875 KB

Ko'chirib olish

Maqsad:Xitoy mutafakkiri Konfutsiyning falsafi y va pedagogik-psixologik qarashlarini o’rganishKonfutsiyning pedagogik qarashlari

 1.Konfutsiylik haqida umumiy tushuncha  2.Konfutsiylik evolyutsiyasi  3.Konfutsiychilikning asosiy tushunchalari va uning muammolari  4.Konfutsiylik ta’limot sifatida Reja:

 Konfutsiylik yoki konfutsiychilik - Xitoydagi axloqiy-siyosiy taʼlimot; keyinchalik eng taʼsirli 3 asosiy falsafiy-diniy oqimdan biri (daosizm va buddizm bilan birga). Konfutsiy asos solgan. Konfutsiyning ilk davomchilari — Men-szi (Mek Ke — miloddan avvalgi 371— 289), Ven-szi (miloddan avvalgi 6-asr), Xan Fey-szi (miloddan avvalgi 233 yil v.e.), keyingi davrda Fan Chjen (6-asr), Xan Yuy (768—824) va boshqalar.1.Konfutsiylik haqida umumiy tushuncha

Konfutsiyliknin g ramziy belgisi.Bu atama aslida Xitoyda dastlab “Bilimdonlar maktabi”, “Olimlar maktabi” deb atalgan.”Konfu tsiylik” bu G’arbda paydo bo’lgan hisoblanadi. 1-rasm

 Konfutsiylik uzoq davr mobaynida shakllangandan beri quyidagi bosqichlarga bo’linadi:  1)Ilk konfutsiylik-Konfutsiyning vafotidan keyin uning ko’pchilik shogirdlari tomonidan m.a III asrda shakllantirilgan.Masalan,Xan Fey ilk bor adabiyotga 8 ta yo’nalishni nomlagan,ularning ba’zilari haqida kam ma’lumotlar saqlanib qolgan.  2)Neo-konfutsiylik-Tan sulolasi davridan boshlangan. Taniqli siyosatchi Xan Yu bu ta’limotni sezilarli ravishda o’zgartirgan.XIX asrning oxirida bir nechta yo’nalishlar paydo bo’ladi. 2.Konfutsiylik evolyutsiyasi

 Konfutsiy ta‘limotiga muvofiq, odamlar o’z tabiatlariga ko’ra hammasi bir , faqat tarbiya tufayli ular bir- birlaridan farq qiladilar.Chunonchi, Konfutsiyning e‘tirof etishicha, «Odamlar o’z tabiatiga ko’ra bir- birlariga yaqindirlar.Lekin o’zlarining xulq-atvorlari, odatlariga ko’ra bir-birlaridan yiroqdirlar».Konfutsiy – Xitoyning taniqli mutafakkiri.U eramizdan avvalgi 551 yilda kambag’al oilada tug’ildi.Konfutsiy umri davomida , asosan, o’qituvchilik bilan shug’ullanadi. Xitoyda Konfutsiy tuzgan maktab ko’p asrlar davom etdi.Miloddan avvalgi 136 yilda imperator U-Di hukmronlik qilgan davrda Konfutsiy qarashlari rasmiy ravishda ta‘limot – tizim deb e‘lon qilindi. 3.Konfutsiychilikning asosiy tushunchalari va uning muammolari

 Shundan keyin Konfutsiy ta‘limoti ikki ming yildan ortiq vaqt maboynida hukmron g’oya sifatida davom etdi. Konfutsiyning inson to’g’risidagi fikr-mulohazalarini, shogirdlari bilan suhbatlarini aks ettiruvchi «Suhbatlar va mulohazalar» asarida ko’rishimiz mumkin.Jamiyatda sodir bo’layotgan turli axloqsizliklardan Konfutsiy qattiq tashvishga tushadi, fuqarolarni tarbiyalashga harakat qilib , ularni insof-diyonatga, bir-birlarini hurmat qilishga , atrof-muhit musaffoligini ta‘minlashga chorlaydi.Uning tushuntirishicha, insoniylikning turli fazilatlarini o’zida mujassamlashtirgan chinakam inson faqat o’zi uchun emas, balki jamiyat uchun , boshqalar uchun ham yashamog’i darkor.Konfutsiylik mohiyati

 Insonning insoniyligi, eng avvalo, quyidagi talablarga javob bermog’i darkor. Chunonchi: a) o’zing erishishni orzu qilgan muvaffqiyatlarga boshqalar erishishi uchun har tomonlama ko’mak ber; b) o’zing boshingga tushshini istamagan kulfatlarni boshqalarga ham ravo ko’rma. Konfutsiyning pedagogik qarashlarida jamiyatda mavjud bo’lgan tartib-qoidalarni hurmat qilish ham asosiy o’rinda turgan.Konfutsiyning qarashlari

 Jamiyatda insonparvarlikka (Jen) asoslangan barcha tartib – intizomlar osmondan tushgan , unga hamma itoat etishi shart deyilgan.Konfutsiy qarashlari – «li» degan tushunchada o’z ifodasini topgan.Jamiyatda «li» bo’lmasa tartib-intizom ham bo’lmaydi, tartib- intizom yo’q joyda esa rivojlanish bo’lmaydi, degan fikr-mulohazalar Konfutsiy ta‘limotida markaziy o’rinni egallaydi. Qadimgi Xitoy faylasuflari inson kundalik amaliy faoliyatini tarbiyaviy- axloqiy normalar yordamida boshqarish mumkinligi, ayniqsa, kishidagi insoniy fazilatlarni shakllantirishda tarbiya, tartib-intizom muhim ahamiyatga ega ekanligi , inson kamolotida tabiiy-ijtimoiy muhit hal qiluvchi omilligini tushuntirib berishga harakat qildilar.Konfutsiychilikda ta‘kidlanishicha, qonun inson manfaatlariga xizmat qilmog’i lozim.Xitoyda asrlar maboynida Konfutsiychilikning turli maktablari yuzaga kelgan. Umuman, Konfutsiy g’oyaviy-axloqiy, ma‘rifiy va anglash, bilish haqidagi qarashlari ilg’or fikrlilar tomonidan davom ettirildi , Xitoy madaniyatiga muhim hissa bo’lib qo’shildi.Konfutsiylikning asosiy g'oyasi

Konfutsiylik kitobi Konfutsiy haykali

 U va uning izdoshlari jamiyatning parchalanib ketishidan bezovta bo‘lganliklari sababli asosiy e’tiborni insonni o‘z atrofdagilarga va jamiyatga nisbatan hurmat ruhida tarbiyalashga qaratdilar. Shaxs o‘zi uchun emas, balki jamiyat uchun shaxsdir. Konfutsiychilik axloqi insonni uning ijtimoiy vazifasi bilan bog‘liq ravishda tushunadi, ta’lim va tarbiyani esa, insonni ana shu vazifasini bajarishga olib keladigan narsa sifatida idrok qiladi. Konfutsiychilik Sharq xalqlari ongida shunday axloqiy me’yorlarni shakllantirdiki, bu - insonparvarlik, burchga sodiqlik, tavfiqlilik, aqlga muvofiqlik, haqiqatgo‘ylikdir. Shuningdek, konfutsiychilik besh aloqa qoidasi ni, ya’ni jamiyatdagi munosabatlar tizimini ham ishlab chiqdi - bular davlat bilan fuqarolar o‘rtasidagi, ota-onalar bilan bolalar, Yer va xotin, kattalar bilan kichiklar va do‘stlar o‘rtasidagi munosabatlardir. Xulosa

E'tiboringiz uchun rahmat!

O'xshashlar

Umar Xayyomning pedagogik qarashlari

Amir Temurning pedagogik qarashlari

Umar Xayyomning pedagogik qarashlari

Sharq allomalarining pedagogik qarashlari

Muhammad Sodiq Qoshg’ariyning pedagogik qarashlari