Shashmaqom-mumtoz musiqamiz asosi - Musiqa - Slaydlar

Shashmaqom-mumtoz musiqamiz asosi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3642.998046875 KB

Ko'chirib olish

Shashmaqom-mumtoz musiqamiz asosi www.arxiv.uz

DARSNING OLTIN QOIDASI 1. INTIZOM 2. O`ZARO DO`STLIK VA AHILLIK 3. TINGLASHNI O`RGANISH 4. TO’G`RI NAFAS 5. FAOLLIK 6. TEXNIKA XAVSIZLIGI www.arxiv.uz

 Mumtoz musiqalar haqida tushunchalar va shashmaqom Mavzu: www.arxiv.uz

a)O`quvchilarga maqom va shashmaqom haqida tushuncha berish, b)O’quvchilarni o`zbek milliy cholg`ulari bilan yaqindan tanishtirib , cholg`ular ovozini bir-biridan farqlash haqida tushincha berish.1.Ta’limiy maqsad :Dars maqsadi: www.arxiv.uz

a) O`quvchilarni milliy qadriyatlarimizga hurmat ruhida tarbiyalash. b) Boy ma`naviy merosimiz, milliy musiqa va san`atimizning beqiyosligi maqom va shashmaqomning go`zalligiga muhabbat uyg`otish .2.Tarbiyaviy maqsad: www.arxiv.uz

O`quvchilarni dars davomida musiqa haqidagi bilimlari, notalar bilan ishlash ko`nikmalarini oshirish.3.Rivojlantiruvchi maqsad www.arxiv.uz

 DARS TURI Noan`anaviy  DARS USLUBI Suhbat va tetiklashtiruv Ramashka o`yini Pantomimo savollar Qiziqarli savollar Ijro www.arxiv.uz

 DARSNING JIHOZI – O`QITUVCHI UCHUN  Yillik, kunlik reja, cholg`u, “Ustozlar”ashulasini nota ko`rgazmasi,tarqatma materiallar, slayd, proyektor,doska-mel rag`batlantiruvchi kartochka musiqa tinglash uchun texnik vosita.  O`QUVCHI UCHUN  Kitob , daftar, ruchka , nota daftar , qalam, o'chirg'ich, . www.arxiv.uz

Tashkiliy qism, sinf navbatchisini aniqlash, davomatni tekshirish 7.Darsning borishi www.arxiv.uz

1 Tashkiliy qism 2 daqiqa 2 Ma’naviyat daqiqasi 5 daqiqa 3Savollar yog`dusi 10 daqiqa 4 Yangi mavzu 10 daqiqa 5 Kuylar baxsi 5 daqiqa 6 Ijro 10 daqiqa 7 Dars yakuni 2 daqiqa 8 Uyga topshiriq berish 1 daqiqa www.arxiv.uz

1-Sinf o’quvchilarini 3ta guruhga ajratish 2-Guruhlarga savollar berib, romashka o’yinidan foydalaniladi a) Folklor b) Opera c) Simfoniya Dars rejasi: www.arxiv.uz

 Yangi mavzu bayoni: “ Mumtoz musiqa” mohir sozanda, honanda, bastakorlar tomonidan yaratilgan eng murakkab va nodir asarlaridir. Mumtoz musiqa tarkibi ikki xil shaklga ega. Biri cholg’u musiqasi bo’lsa, ikkinchisi ashula yo’lidir. Mumtoz kuylar azaldan o’zbek xalq cholg’ularida ijro etib kelingan. Ashula – qo’shiqqa nisbatan rivojlangan, shakl jihatdan kattaroq bo’lgan avjli asardir. www.arxiv.uz

 Maqom asli arabcha so`z bo`lib , o`rin, joy, daraja, martaba , manzilgoh ma`nolarini anglatadi.  Maqom san`ati qadimdan “Ustoz-shogird” an`anasi vositasida avloddan-avlodga o`tib kelmoqda.  Shuningdek uztozona musiqaning yuksak na`munasidir.  Hozir O`zbekistonda maqomlarning uch asosiy turi mavjud. Mumtoz musiqamizning asosi- maqomdir. www.arxiv.uz

 1. Olti maqom-Shashmaqom  2. Xorazm maqomlari  3. Farg`ona-Toshkent maqom yo`llari.  Shashmaqom -6 maqomdan iborat.  1 Buzruk-ma`nosi ulug, buyuk.  2 Rost- to`g`ri, chin , haqiqiy.  3 Navo- kuy , mungli kuy.  4 Dugoh- ikki o`rin, ikki joy, ikki parda.  5 Segoh-uch o`rin, uch joy, uch parda.  6 Iroq –shu nomli arab mamlakatiga nisbat berilgan. www.arxiv.uz

 olti maqom tizimidagi har bir maqom ikki yirik bo`lim –Cholg`u va Aytim-ashula yo`llaridan tashkil topgan.  Cholg`u kuylar bo`limi Buxoro an`anasiga ko`ra “Mushkilot” deyiladi. www.arxiv.uz

 Mushkilot 5 qismdan iborat .  1)Tasnif- tasnif etilgan,mukammal asar.  2)Tarje - qaytariq , takrorlash, takrorlanuvshi.  3)Gardun -falak gardishi, qismat.  4)Muxammas- beshlik, beshlangan.  5)Saqil – og`ir, vazmin.  www.arxiv.uz

 Shashmaqom aytim yo`li “Nasr” deyiladi.   Nasr arabcha zafar, ko`mak degan ma`noni bildiradi.   Maqomlar o`zbek milliy cholg`ularida ijro etiladi. www.arxiv.uz

 Bastakor, xonanda va sozanda, O’zbekiston xalq artisti akadeemik Yunus Rajabiy 1897-1976 .  Shashmaqom turkimi, katta ashula, bastakorlik asarlari hamda xalq musiqa ijodiyotining turfa namunalari nota yozuvlariga oldi va ularni besh jiltlik “O’zbek xalq musiqasi” hamda olti jiltlik shashmaqom to’plamlarida nashrdan chiqazishga muofaq bo’ldi. 1959-yilda O’zbekiston radiusi huzurida Maqom asambli ijodiy jamoasini tuzib umrining ohiriga qadar unga raxbarlik qildi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

 Abu Ali ibn Sino Musiqa tinglash ,uni udrok etish natijasida insonda turli ruhiy o`zgarishlar ro`y beradi.   Abdurahmon Jomiy musiqa tinlovchilarda turli kayfiyat, ruhiy holatlarni uyg`ota olish imkoniyatlarini alohida qayt etib olganlar.  А) shijoat va jasurlik uyg`otuvchi ohanglar :  B) hursanchilik hamda quvonch baxsh etuvchi :  V) qayg`u va mung uyg`otuvchi ohanglar:  G) g`am mayuslik aralashgan shodlik hamda zavq uyg`otuvchi ohanglar Musiqa haqida allomalar : www.arxiv.uz

Savollar: 1 guruh: Orkestr nima? Uning turlarini sanab o’ting. 2 guruh: Sahnaviy musiqa asarlari deb nimaga aytiladi? 3 guruh : O’zbek xalq cholg’ullari orkestri necha guruhga bo’linadi? www.arxiv.uz

1 guruh Orkestr – turli cholg’u ijrochilaridan tashkil topgan jamoa. Orkestr 5 turga bo’linadi: 1. Simfonik orkestr 2. Duxovoy orkestr 3. Torli orkestr 4. Estrada orkestr 5. O’zbek xalq cholg’ullari orkestri Javoblar : www.arxiv.uz

◦ 2 guruh  Sahnada ijro etiladigan asarlarimiz musiqa jo’rligida bo’lsa, bu asarlar “Sahnaviy musiqa asarlari” deyiladi:  1. Opera  2. Balet  3. Musiqali drama va musiqali komediya  4. Bolalar uchun qo’g’irchoq, ertak tomoshalar www.arxiv.uz

◦ 3 guruh  O’zbek xalq cholg’ulari orkestri 1936-yil tashkil topgan. 5 ta cholg’ular guuhidan iborat:  1. Damli cholg’ular  2. Zarbli cholg’ular  3. Torli cholg’ular  4. Torli-komonli cholg’ular  5. Torli urma cholg’ular www.arxiv.uz

Savollar1.Mumtoz kuylari qanday cholg’u sozlarida ijro etiladi? 2. Mumtoz musiqa kimlar tomonidan yaratiladi va ijro etiladi? 3.Mumtoz ashula ijrochilarini kimlar deb ataymiz 4.Xozir O’zbekistonda maqomlarning necha turi mavjud?5.Shashmaqo m tarkibidagi olti maqom qanday nomlanadi?6.Maqom atamasi qanday tushunchal arni ifodalaydi? www.arxiv.uz 0D0E10 38 20 27 252C 32 16 1F 21 38 1F 17 09 2B 26 2B 1A 2B 2C 201F 26 1B 1F 20 23 1F29 21

1.Dutor, tanbur, nay, g’ijjak, jang, doyra cholg’ularida Javoblar Buzruk, Rost,Navo,Dukoh,Sigoh, Iroq. 2.Istedotli bastakorlar tomonidan yaratiladi, yuksak malakaga ega bo’lgan honandalar va sozandalar tomonidn ijro etiladi . “ O’rin, joy, daraja, martaba, manzilgoh. 4. 3-turi mavjut, 6 maqom shashmaqom Xorazm maqomlari Farg’ona , Toshkent maqom yo’llari 3. Xonandalar. www.arxiv.uz 0D 231F 34 222C 27 08 1E 1A 26 1F 30 0C24 130304 170E 2B 25 1D 19 2B 3C

Etiboringiz uchun rahmat www.arxiv.uz

O'xshashlar

Yunus Rajabiy hayoti va ijodi, o’zbek xalq cholg’u asboblari

Yevropa klassik kompozitorlarining asarlari orqali o`quvchilarning musiqiy idrokini shakllantirish

Musiqa darslarida o’zbek xalq musiqasining ommaviy janrlari va ularni o’qitish metodikasi

Oddiy, diatonik va xromatik intervallar

Xor musiqasi