Episiklik mexanizmlar - Mashinasozlik - Slaydlar

Episiklik mexanizmlar

Yuklangan vaqt:

27.07.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3307.048828125 KB

Ko'chirib olish

Episiklik mexanizmlar Reja: 1. Murakkab tishli mexanizmlar misollari 2. Episiklik mexanizmlar 3. Episiklik mexanizmlarning sintezi (5-ta shart) 4. Friktsion uzatmalar

1. Murakkab tishli mexanizmlar misollari

2. Episiklik mexanizmlar Qatorli shesternyalardan bir yoki bir nechtasining o’qi qo’zg’aluvchan bo’lsa bunday mexanizm episiklik mexanizm deyiladi. Episiklik mexanizmlar planetar yoki differensial bo’lishi mumkin. Mexanizmning planetar yoki differensialligi uning qozg’aluvchanlik darajasi orqali aniqlanadi. Agar berilgan episiklik mexanizmning qozg’aluvchanlik darajasi (W=1) bo’lsa, planetar mexanizm , qozg’aluvchanlik darajasi (W=2) bo’lsa, differensial mexanizm , bo’ladi.

Planetar mexanizm W=1 ‘ 1’-chi markaziy g’ildirak va ‘3’-chi qo’zg’almas g’ildirak orasida uchta ‘2’-chi g’ldiraklar joylashgan. ‘2’-chi g’ildiraklarning ‘O 2 ’ markazlari bitta jismga ‘vodilo’ ga sharnirlar orqali ulangan. ‘ 1’-chi markaziy g’ildirak burchak tezlik bilan qo’zg’almas O 1 o’q atrofida aylanib, uchta ‘2’ –chi g’ildiraklarni harakatga keltiradi, ular ‘3’-chi g’ildirak bilan ilashib harakatlanadi. Natijada ‘vodilo’ tezlik bilan ‘O’ o’q atrofida aylanadi.

Planetar mexanizm W=1 V A

Differentsial tuzilishi va ishlashi

Bu rasmda differentsial deb nomlanadigan mexanizm keltirilgan. Bu mexanizmning erkinlik darajasi W=2 teng va u yetaklanuvchi zvenoda ikkira mustaqil manbadan olingan harakatlarni ko’shish imkonini beradi. Differentsial z 2 va z 3 satellitlardan, z 1 va z 4 markaziy g’ildiraklardan va vodilo 3 dan iborat. z 1 tishli g’ldirak 1 –chi valdan olgan asosiy tezlik bilan aylanadi, z 4 tishli g’ildirak 2-chi valdan, k 1 chervyak va z 5 chervyakli g’ildirakdan olgan ko’shimcha tezlik bilan aylanadi

Burchak tezliklarini Villis usulida aniqlash Vodilo ‘H’ ni “to’xtatdik deb faraz qilamiz. Episiklik mexanizm oddiy tishli mexanizmga “aylanadi” Berilgan ω 1 ω H Aniqlash kerak : ω 2 ω 3Differentsial mexanizm W=2

Burchak tezliklar absolyut nisbiyBerilgan ω 1 ω H Aniqlash kerak: ω 2 ω 3 ‘ O2’ sharnirlar “qozg’almas” bo’lib qoladi, shuning uchun ‘1’-chi va ‘2’chi hamda ‘2’-chi va ‘3’-chi g’ldiraklar ilashishi oddiy uzatmaday bo’lib qo’ldi, demak: Bulardan ω 2 va ω 3 aniqlaymiz:

3. Episiklik mexanizmlarning sintezi (5-ta shart) Meхаnizmlаr sintezi - berilgаn geometrik, kinemаtik vа dinаmik pаrаmetrlаr bo’yichа tаlаb qilingаn хаrаkаt qonunni аmаlgа oshiruvchi meхаnizmni loyihаlаsh mаsаlаsini echаdi. Planetar mexanizmning uzatish soni berilgan. Aniqlash kerak: tishli g’ildiraklarning tishlar sonini. Bunda quidagi shartlarni bajarish lozim: 1) kinematik sharti; 2) o’qdoshlik sharti; 3) qo’shni joylashish sharti; 4) yig’ilish sharti; 5) tog’ri ilashish sharti Bu shartlarning mazmunini quyida keltirilgan mexanizm misolida ko’rib chiqamiz

Kinematik sharti planetar mexanizmning berilgan uzatish sonini ta’minlash kerak: Demak: Planetar mexanizmning uzatish soni bu qiymatdan ±5% o’zgarishiga ruxsat beriladi.

O’qdoshlik shartida 1 va 4 g’ildiraklarning o’qlari bir chiziqda bo’lishi ta’minlanishi kerak: Agar g’ildiraklarning modullari bir xil bo’lsa:

Qo’shni joylashish sharti bir nechta satellitlar joulashganda ular bir biriga tegmaslik kerak, ya’ni: - satelit o’qlari orasida masofa; - satelit g’ldiragining tashqi radiusi Demak :

Yig’ilish sharti bouicha hamma satelitlar markaziy g’ildiraklar bilan bir vaqtda ilashish kerak, ya’ni birinchi satellit o’rnatilgandan keyin vodiloni 2π/k burchakka aylantirganimizda [uddi shu joyga keyingi satellit kelishi kerak. Buni faqat bitta holatda amalga oshirib bo’ladi: satelit g’ildiragining tishlar o’yig’i markaziy g’ildirakning tishlar uchlaruga to’g’ri kelsa, aks holda yig’ishni amalga oshirib bo’lmaydi. Birinchi satellit o’rnatilgandan keyin vodilo o’qi 2π/k burchakka aylanadi, shunda 1 g’ildirak quyidagi burchakka aylanadi: Ikkinchi tomondan 1-g’ildirakning aylanish burchagi tishlar qadamiga karrali bo’lishi kerak, aks holda ikkinchi satellitni joyiga o’tnatib bo’lmaydi, demak: bunda q – butun son Demak

To’g’ri ilashish sharti – ilashishdagi g’ildiraklarning tish oyoqchalarini kesuvchi asbob kesib ketmasligi kerak, ichki ilashishda esa g’ildiraklar qisilib to’xtab qolmasligi kerak. Buning uchun : Tashqi ilashishda Ichki ilashishda kichik g’ildirak uchun katta g’ildirak uchun

Yuqorida keltirilgan planetar mexanizmning tishli g’ildiraklari uchun yuqorida keltirilgan beshta shart bajarilishi kerak 1) kinematik sharti; 2) o’qdoshlik sharti; 3) qo’shni joylashish sharti; 4) yig’ilish sharti; 5) tog’ri ilashish sharti

4. Friktsion uzatmalar

Nazorat savollar 1. Episiklik mexanizmlar: Planetar va differentsial mexanizmlar. 2. Planetar mexanizm kinematikasi 3. Differentsial mexanizm kinematikasi 4. Planetar mexanizm uchun kinematik sharti 5. Planetar mexanizm uchun o’qdoshlik sharti 6. Planetar mexanizm uchun qo’shni joylashish sharti 7. Planetar mexanizm uchun yig’ilish sharti 8. Planetar mexanizm uchun tog’ri ilashish sharti

O'xshashlar

Kulachokli mexanizmlar turlari, qo’llanilashi

O’zbekiston respublikasi olimlarining “Mashina detallari” fani bo’yicha ilmiy maktablari va ular bajargan ilmiy tadqiqot ishlari

Mashina va mexanizmlar dinamikasi. Mexanizmlarga ta’sir etadigan kuchlar

Turli tishli mexanizmlar. Tishli g’ldiraklarni ishlab chiqish usullari

Mexanizm va mashinalar tuzilishining asoslari