Diniy ekstrеmistik tashkilotlar - Madaniyatshunoslik - Slaydlar

Diniy ekstrеmistik tashkilotlar

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

821.5 KB

Ko'chirib olish

Diniy ekstrDiniy ekstr ее mistik tashkilotlarmistik tashkilotlar

Diniy ekstremizmDiniy ekstremizm - - – muayyan diniy – muayyan diniy konfessiya va tashkilotlardagi ashaddiy konfessiya va tashkilotlardagi ashaddiy mutaassib, fanatik unsurlarning faoliyati mutaassib, fanatik unsurlarning faoliyati mafkurasi. Fanatizm o’z aqidasining mafkurasi. Fanatizm o’z aqidasining shak-shubhasiz to’g’riligiga ishonib, shak-shubhasiz to’g’riligiga ishonib, boshqa firqa va mazhablarni butunlay boshqa firqa va mazhablarni butunlay rad etgan holda ularni tan olmaslik, rad etgan holda ularni tan olmaslik, balki ularni diniy asoslarni buzishda balki ularni diniy asoslarni buzishda ayblab, ularga qarshi urush ochishga ayblab, ularga qarshi urush ochishga chaqiradigan omillardandir. Diniy chaqiradigan omillardandir. Diniy fanatizm diniy ekstremizm va fanatizm diniy ekstremizm va terrorizmga zamin tayyorlaydi.terrorizmga zamin tayyorlaydi.

Mustaqil O’zbekistonda din va Mustaqil O’zbekistonda din va diniy diniy tashkilotlar davlatdan ajratilganligi, tashkilotlar davlatdan ajratilganligi, dinga e’tiqod qilish yoki qilmaslik dinga e’tiqod qilish yoki qilmaslik har bir kishining shaxsiy ishi har bir kishining shaxsiy ishi ekanligini talabalarga ekanligini talabalarga tushuntirish;din ma’naviy tushuntirish;din ma’naviy madaniyatning tarkibiy qismlaridan madaniyatning tarkibiy qismlaridan biri ekanligi, uni siyosiylashtirishbiri ekanligi, uni siyosiylashtirish Qonunga zid ekanligini uqtirish. Qonunga zid ekanligini uqtirish.

FundamentalizmFundamentalizm iborasi ilk bor I iborasi ilk bor I Jahon urushi arafasida vujudga Jahon urushi arafasida vujudga kelgan protestantizmdagi kelgan protestantizmdagi ortodoksal oqimlarni ifodalash ortodoksal oqimlarni ifodalash uchun ishlatilgan. Bu oqim 1910 uchun ishlatilgan. Bu oqim 1910 yildan keyin shu nom bilan atala yildan keyin shu nom bilan atala boshlagan. Fundamentalistlar boshlagan. Fundamentalistlar xristianlikning an’anaviy xristianlikning an’anaviy aqidalariga, ayniqsa, Bibliyaning aqidalariga, ayniqsa, Bibliyaning mutlaq mukammalligiga mutlaq mukammalligiga ishonishni mustahkamlashni, uni ishonishni mustahkamlashni, uni so’zma-so’z sharhlashga qat’iy so’zma-so’z sharhlashga qat’iy rioya qilishni talab qildilar. Bu rioya qilishni talab qildilar. Bu oqim keyinchalik Amerikada oqim keyinchalik Amerikada keng tarqalib, 1919 yili keng tarqalib, 1919 yili FiladelFiladel ьь fiyada Jahon xristian fiyada Jahon xristian fundamentalistlari fundamentalistlari assotsiatsiyasiga asos solindi.assotsiatsiyasiga asos solindi.

Asrimizning 70-yillaridanAsrimizning 70-yillaridan boshlab esa bu so’z boshlab esa bu so’z islomga nisbatan islomga nisbatan qo’llanila boshlandi. qo’llanila boshlandi. Islom fundamentalizmi Islom fundamentalizmi zamonaviy islomdagi uch zamonaviy islomdagi uch yo’nalishdan biridir yo’nalishdan biridir (qolgan ikkitasi – (qolgan ikkitasi – traditsionalizm va traditsionalizm va modernizm). Islom modernizm). Islom fundamentalizmining fundamentalizmining asosiy g’oyasi – «sof asosiy g’oyasi – «sof islom» printsiplariga islom» printsiplariga qaytish, maqsadi «islomiy qaytish, maqsadi «islomiy taraqqiyot» yo’lini joriy taraqqiyot» yo’lini joriy etishdir.etishdir.

XX asrning 80-90-XX asrning 80-90- yillarida butun dunyoda yillarida butun dunyoda diniy omilning faollashuvi diniy omilning faollashuvi sobiq sovetlardan keyingi sobiq sovetlardan keyingi makonda ham o’z aksini makonda ham o’z aksini topdi. Bu davr jamiyat topdi. Bu davr jamiyat taraqqiyotida, bir jihatdan, taraqqiyotida, bir jihatdan, diniy e’tiqodning ijtimoiy-diniy e’tiqodning ijtimoiy- madaniy hayotdagi tabiiy madaniy hayotdagi tabiiy mavqei tiklanayotgan, mavqei tiklanayotgan, ikkinchi tomondan, ikkinchi tomondan, mazkur asosda ayrim mazkur asosda ayrim mafkuraviy ziddiyatlar mafkuraviy ziddiyatlar tug’ilishi vaqti bo’ldi.tug’ilishi vaqti bo’ldi.

Asosiy qonunimizdaAsosiy qonunimizda yana shu narsa qat’iy qilib yana shu narsa qat’iy qilib belgilab qo’yilganki, belgilab qo’yilganki, konstitutsiyaviy tuzumni konstitutsiyaviy tuzumni zo’rlik bilan o’zgartirishni zo’rlik bilan o’zgartirishni maqsad qilib qo’yuvchi, maqsad qilib qo’yuvchi, Respublikaning Respublikaning suvereniteti, yaxlitligi va suvereniteti, yaxlitligi va xavfsizligiga, xavfsizligiga, fuqarolarning fuqarolarning konstitutsiyaviy huquq va konstitutsiyaviy huquq va erkinliklariga qarshi erkinliklariga qarshi chiquvchi, urushni, chiquvchi, urushni, ijtimoiy, milliy, irqiy va ijtimoiy, milliy, irqiy va diniy adovatni targ’ib diniy adovatni targ’ib qiluvchi, xalqning sog’lig’i qiluvchi, xalqning sog’lig’i va ma’naviyatiga tajovuz va ma’naviyatiga tajovuz qiluvchi, shuningdek, qiluvchi, shuningdek, harbiylashtirilgan harbiylashtirilgan birlashmalarning, milliy va birlashmalarning, milliy va diniy ruhdagi siyosiy diniy ruhdagi siyosiy partiyalarning hamda partiyalarning hamda jamoat birlashmalarining jamoat birlashmalarining tuzilishi va faoliyati tuzilishi va faoliyati taqiqlanadi (57-modda). taqiqlanadi (57-modda).

 O’zbekistonga nisbatan islom O’zbekistonga nisbatan islom fundamentalizmining tahdidi aqidaparastlikni fundamentalizmining tahdidi aqidaparastlikni yoyish, bu yo’l bilan musulmonlarni islohotchi yoyish, bu yo’l bilan musulmonlarni islohotchi davlatga ishonchini yo’qotishga urinishda davlatga ishonchini yo’qotishga urinishda o’zini namoyon etmoqda. Bunday guruhlar o’zini namoyon etmoqda. Bunday guruhlar mustahkamlanib borayotgan umummilliy mustahkamlanib borayotgan umummilliy birdamlik va hamjihatlik, millatlar va birdamlik va hamjihatlik, millatlar va fuqarolararo totuvlikka rahna solishga harakat fuqarolararo totuvlikka rahna solishga harakat qilmoqdalar. Demokratiya va dunyoviy davlat qilmoqdalar. Demokratiya va dunyoviy davlat tushunchalarini, e’tiqod erkinligiga asoslangan tushunchalarini, e’tiqod erkinligiga asoslangan ko’p konfessiyali dunyoviy jamiyatni ko’p konfessiyali dunyoviy jamiyatni obro’sizlantirishga yo’naltirilgan sa’y-obro’sizlantirishga yo’naltirilgan sa’y- harakatlarni amalga oshirmoqdalar.harakatlarni amalga oshirmoqdalar.

 Prezidentimiz Prezidentimiz ta’kidlaganidek, ta’kidlaganidek, «eng avvalo, «eng avvalo, jamiyat, guruh, jamiyat, guruh, alohida shaxs alohida shaxs ma’naviy ma’naviy hayotining hayotining muayyan sohasi muayyan sohasi bo’lgan din bo’lgan din umuminsoniy umuminsoniy axloq me’yorlarini axloq me’yorlarini o’ziga singdirib o’ziga singdirib olgan, ularni olgan, ularni jonlantirgan, jonlantirgan, hamma uchun hamma uchun majburiy xulq-majburiy xulq- atvor qoidalariga atvor qoidalariga aylantirgan. aylantirgan.

Binobarin din odamlarda ishonch hissini mustahkamlagan. Ularni Binobarin din odamlarda ishonch hissini mustahkamlagan. Ularni poklab, yuksaltirgan. Hayot sinovlari, muammo va qiyinchiliklarni poklab, yuksaltirgan. Hayot sinovlari, muammo va qiyinchiliklarni yengib o’tishlarida kuch bag’ishlagan. Umuminsoniy va ma’naviy yengib o’tishlarida kuch bag’ishlagan. Umuminsoniy va ma’naviy qadriyatlarni saqlab qolish hamda avloddan avlodga yetkazishga qadriyatlarni saqlab qolish hamda avloddan avlodga yetkazishga yordamga kelganyordamga kelgan ..

O'xshashlar

Dunyoviy va diniy madaniyat

Diniy va texnogen madaniyat

Diniy ekstrеmizm ma`naviyatga tahdid

O`zbekistonda jamiyatni ma’naviy yangilanishi jarayonida diniy mananiy merosga munosabat

Din va hurfikrlilik