Uchinchi guruppa kationlarining reaksialari - Kimyo - Slaydlar

Uchinchi guruppa kationlarining reaksialari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

460 KB

Ko'chirib olish

Qoqon Davlat Pedagogika Qoqon Davlat Pedagogika Instituti Tabiiyot va geografiya Instituti Tabiiyot va geografiya fakultetifakulteti kimyo o’qitish metodikasi 2-B guruh kimyo o’qitish metodikasi 2-B guruh talabasitalabasi Madaliyev IlyosningMadaliyev Ilyosning ANALITIK KIMYOANALITIK KIMYO fanidan tayyorlagan fanidan tayyorlagan www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Reja:Reja: 1 Uchinchi analitik guruppa 1 Uchinchi analitik guruppa kationlarikationlari 2 Bi2 Bi оо logik ahamyatilogik ahamyati 3 Guruppa reagentining tasiri3 Guruppa reagentining tasiri 4 Uchinchi guruppa reagenti tasiri4 Uchinchi guruppa reagenti tasiri www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

1 Uchunchi analitik guruppa kationlari qatoriga1 Uchunchi analitik guruppa kationlari qatoriga AlAl 3+3+ , Zr, Zr 2+2+ , Fe, Fe 3+3+ , Fe, Fe 2+2+ , Mn, Mn 2+2+ , Cr, Cr 3+3+ , Ti, Ti 4+4+ , Ni, Ni 2+2+ , Co, Co 2+2+ va boshqa kationlar kiradi. va boshqa kationlar kiradi. Ular ammiakli bufer aralashma ishtirokida guruppa Ular ammiakli bufer aralashma ishtirokida guruppa reagenti (NHreagenti (NH 44 )) 22 S tasiridan gidroksid va sulfidlar S tasiridan gidroksid va sulfidlar shaklida cho’kadi. shaklida cho’kadi. Uchinchi guruppa kationlari I va II guruppa Uchinchi guruppa kationlari I va II guruppa kationlaridan kationlaridan sulfidlarining pH-9,2 bo’lgan sharoitda suvda sulfidlarining pH-9,2 bo’lgan sharoitda suvda erimasligi bilan farq qiladi. Bu guruppa kationlarining erimasligi bilan farq qiladi. Bu guruppa kationlarining sulfidlari suyultirilgan kislotalar eritmalarida eriydi. sulfidlari suyultirilgan kislotalar eritmalarida eriydi. Kationlarni NHKationlarni NH 33 li bufer aralashma ishtirokida li bufer aralashma ishtirokida guruppa reagenti bilan qizdiribturgan holda guruppa reagenti bilan qizdiribturgan holda cho’ktirganda Alcho’ktirganda Al 3+3+ , Cr, Cr 3+3+ , Ti, Ti 4+4+ kationlarining kationlarining gidroksidlari ham eruvchanligi uchun gidroksidlar gidroksidlari ham eruvchanligi uchun gidroksidlar shaklida cho’kadi. shaklida cho’kadi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Uchuinchi guruppa kationlarining Uchuinchi guruppa kationlarining ko’pchiligi rangli birikmalar hosil qiladi. ko’pchiligi rangli birikmalar hosil qiladi. CrCr 3+3+ -yashil yoki binafsha,-yashil yoki binafsha, Co2+- qizil yoki pushti, Co2+- qizil yoki pushti, NiNi 2+2+ -yashil, Mn-yashil, Mn 2+2+ -pashti, -pashti, MnMn 4+4+ -qora-qo’ng’ir, Mn-qora-qo’ng’ir, Mn 6+6+ -yashil,-yashil, MnMn 7+7+ -qizil-binafsha,-qizil-binafsha, Fe(CHFe(CH 33 COO)COO) 33 -qizg’ish, -qizg’ish, FeBrFeBr 22 -qizil, FeCl-qizil, FeCl 33 -jigarrana – sariq, -jigarrana – sariq, FeFe 44 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]] 33 , Fe, Fe 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]] 22 , Co(SCN), Co(SCN) 22 – – ko’k va hokazo.ko’k va hokazo. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

22 pH-5-5,5 dan kichik bo’lgan bo’z pH-5-5,5 dan kichik bo’lgan bo’z tuproqlar tarkibida ko’p miqdorda Altuproqlar tarkibida ko’p miqdorda Al 3+3+ kationlari bo’ladi. Ko’pgina madaniy kationlari bo’ladi. Ko’pgina madaniy o’simliklar ana shunday tuproqlarda sust o’simliklar ana shunday tuproqlarda sust o’sadi, chunki ularning tuzlarini o’sadi, chunki ularning tuzlarini gidrolizlanishi tufayli tuproq eritmasida Hgidrolizlanishi tufayli tuproq eritmasida H + + iyonlar konsentiratsiyasi ortib ketadi. iyonlar konsentiratsiyasi ortib ketadi. AlAl 22 (SO(SO 44 )) 3 3 – suvni tozalashda ishlatiladi. – suvni tozalashda ishlatiladi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Temir iyonlari hayvon organizmi Temir iyonlari hayvon organizmi o’simlik to’qimalarida mavjud o’simlik to’qimalarida mavjud FeFe 2+ 2+ kationi qon gemoglobini va ayrim kationi qon gemoglobini va ayrim oksidlovchi fermentlar tarkibida bo’ladi. oksidlovchi fermentlar tarkibida bo’ladi. Qon tarkibidagi temir iyoni molekulyar Qon tarkibidagi temir iyoni molekulyar kislorodni bog’lashda va toqimalarga kislorodni bog’lashda va toqimalarga kislorod yetkazib berishda ishtirok etadi. kislorod yetkazib berishda ishtirok etadi. Agar tuproqda temir Agar tuproqda temir iyonlari kam bo’lsa, xloroz kasalligi iyonlari kam bo’lsa, xloroz kasalligi vujudga keladi yani o’simliklardagi vujudga keladi yani o’simliklardagi xlorofil zarrachalari jam bo’lib xlorofil zarrachalari jam bo’lib barglarning yashil rangi yo’qoladi.barglarning yashil rangi yo’qoladi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Rux iyonlari xlorofil, vitaminlar va Rux iyonlari xlorofil, vitaminlar va o’stiruvchi moddalar xosil bo’lishida o’stiruvchi moddalar xosil bo’lishida bevosita ishtirok etadi. Tuproqqa rux bevosita ishtirok etadi. Tuproqqa rux tuzlari solish o’simliklardagi anashu tuzlari solish o’simliklardagi anashu moddalar hosil bo’lishi bilan bog’liq moddalar hosil bo’lishi bilan bog’liq pro’sesslarni tezlashtiradi. Tarkibida pro’sesslarni tezlashtiradi. Tarkibida ZnO bo’lgan yog’-upalar veterinariyada ZnO bo’lgan yog’-upalar veterinariyada teri kasalliklarini davolashda ishlatiladi. teri kasalliklarini davolashda ishlatiladi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

 Kobalt iyonlarining tuproqda yetishmasligi Kobalt iyonlarining tuproqda yetishmasligi bug’doybug’doy , qand lavlagi , beda , kanop singari o’simliklarning rivojlanishiga salbiy tasir ko’rsatadi. Ozuqa tarkibida uning narmadan kam bo’lishi qoramol va qo’ylarning umumiy holati yomonlashishiga olib keladi. Hayvonlar ozuqasida kobalt tuzlari qo’shish hayvonlar qoni tarkibidagi gemoglobinni va to’qimalar tarkibidagi vitaminlar miqdorini oshiradi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

 Uchinchi guruppa kationlari uchun Uchinchi guruppa kationlari uchun (NH(NH 44 )) 22 S S guruppa reagenti guruppa reagenti hisoblanadi. Uchunchi guruppa hisoblanadi. Uchunchi guruppa kationlari ichida Alkationlari ichida Al 3+3+ , Cr, Cr 3+ 3+ gidroksidlar holida cho’kmaga tushadi. gidroksidlar holida cho’kmaga tushadi. Qolganlari sulfidlar holida cho’kmaga Qolganlari sulfidlar holida cho’kmaga tushadi. Metal sulfidlari bilan ishlash tushadi. Metal sulfidlari bilan ishlash vaqtida vodorod sulfid ajralib chiqishi vaqtida vodorod sulfid ajralib chiqishi mumkin. U zaharli bo’lgani uchun mumkin. U zaharli bo’lgani uchun barcha tajribalar havosi so’rib barcha tajribalar havosi so’rib chiqariladigan honalarda o’tkaziladi.chiqariladigan honalarda o’tkaziladi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

 2Fe2Fe 3+ 3+ + 3(NH+ 3(NH 44 )) 22 S =S = ↓ Fe↓ Fe 22 SS 3 3 + 6NH+ 6NH 44 ++  FeFe 2+2+ + + (NH(NH 44 )) 22 S =S = ↓ FeS + 2NH↓ FeS + 2NH 44 ++  MnMn 2+ 2+ + + (NH(NH 44 )) 22 S =S = ↓↓ MnS + MnS + 2NH2NH 44 ++  ZnZn 2+2+ + (NH+ (NH 44 )) 22 S = S = ↓ZnS + 2NH↓ZnS + 2NH 44 ++  NiNi 2+2+ + + (NH(NH 44 )) 22 S = S = ↓↓ NiS + NiS + 2NH2NH 44 ++  CoCo 2+2+ + + (NH(NH 44 )) 22 S =S = ↓↓ CoS + CoS + 2NH2NH 44 ++  FeS, FeS, FeFe 22 SS 33 , NiS, CoS chokmalari qora, , NiS, CoS chokmalari qora,  MnS sarg’ish-jigarrang, ZnS oq tusli. MnS sarg’ish-jigarrang, ZnS oq tusli. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

NiS va CoS dan boshqa hamma NiS va CoS dan boshqa hamma sulfidlar suyultirilgan xlorid sulfidlar suyultirilgan xlorid kislotada eriydi. kislotada eriydi. FeS + 2HCl = FeClFeS + 2HCl = FeCl 22 + H + H 22 S S ZnS ZnS + 2HCl = ZnCl+ 2HCl = ZnCl 22 + H + H 22 S S MnS + 2HCl = MnClMnS + 2HCl = MnCl 2 2 + H+ H 22 S S www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Reaksiyalar alyuminiyning biror Reaksiyalar alyuminiyning biror eruvchan tuzining suvdagieruvchan tuzining suvdagi eritmasidan eritmasidan foydalanib o’tkazish mumkin. foydalanib o’tkazish mumkin. 1 1 O’yuvchi ishqorlar bilan reaksiyasi. AlCl AlCl 33 ++3NaOH=Al(OH)++3NaOH=Al(OH) 33 ↓↓ +3NaCl +3NaCl Iyonli Iyonli AlAl 3+3+ +3Cl+3Cl -- +Na+Na 3+3+ +3OH+3OH -- == Al(OH)Al(OH) 33 ↓+3Na↓+3Na ++ +3Cl+3Cl -- Qisqa iyonli Qisqa iyonli Al Al 3+3+ + 3OH+ 3OH -- =Al(OH)=Al(OH) 33 ↓ oq amorf ↓ oq amorf chokmachokma www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Alyuminiy gidroksid kislotalarda ham, Alyuminiy gidroksid kislotalarda ham, ishqorlarda ham eriydigan amfoter birikmaishqorlarda ham eriydigan amfoter birikma 2Al(OH)2Al(OH) 33 +3H+3H 22 SOSO 44 =Al=Al 22 (SO(SO 44 )) 33 +6H+6H 22 OO Al(OH)Al(OH) 33 +NaOH=NaAlO+NaOH=NaAlO 22 +2H+2H 22 OO Natriy metalyuminatga suv Natriy metalyuminatga suv molekulalariningmolekulalarining birikishi natijasida natriybirikishi natijasida natriy Tetragidroksoalyuminat xosil bolishi mumkinTetragidroksoalyuminat xosil bolishi mumkin NaAlONaAlO 22 +2H+2H 22 O=Na[Al(OH)O=Na[Al(OH) 44 ]] www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

22 Natriy atsetat bilan o’tkaziladigan reaksiya.Natriy atsetat bilan o’tkaziladigan reaksiya. AlAl 22 (SO(SO 44 )) 33 +6CH+6CH 33 COONa=2(CHCOONa=2(CH 33 COO)COO) 33 Al+3NaAl+3Na 22 SOSO 44 (CH(CH 33 COO)COO) 33 AlAl gidrolizlanib alyuminiy gidrolizlanib alyuminiy digidroksiatsetatning oq ipir-ipir chokmasini hosildigidroksiatsetatning oq ipir-ipir chokmasini hosil qiladi.qiladi. (CH(CH 33 COO)COO) 33 Al+2HAl+2H 22 O=Al(OH)O=Al(OH) 22 CHCH 33 COOCOO ↓↓ +2CH+2CH 33 COOHCOOH www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Temir (ll) tuzlari eritmada och yashil rangli Temir (ll) tuzlari eritmada och yashil rangli bo’ladi. Reaksiyalar FeSObo’ladi. Reaksiyalar FeSO 44 tuzining suvdagi tuzining suvdagi eritmasidan foydalanib o’tkaziladi.eritmasidan foydalanib o’tkaziladi. 1 1 O’yuvchi ishqorlar yoki NHO’yuvchi ishqorlar yoki NH 44 OH OH o’tkaziladigan reaksiyalar.o’tkaziladigan reaksiyalar. FeSOFeSO 44 +2NaOH=Fe(OH)+2NaOH=Fe(OH) 22 ↓↓ +Na+Na 22 SOSO 44 IyonliIyonli FeFe 2+2+ +SO+SO 44 2-2- +2Na+2Na ++ +2OH+2OH -- =Fe(OH)=Fe(OH) 22 ↓+2Na↓+2Na ++ +SO+SO 44 2-2- Qisqa iyo’nli Qisqa iyo’nli FeFe 2+2+ + 2OH+ 2OH -- = Fe(OH)= Fe(OH) 22 ↓↓ www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Fe(OH)Fe(OH) 22 ↓ kislotalarda eriydi, havo kislorodi↓ kislotalarda eriydi, havo kislorodi tasirida oson o’ksidlanib, qo’ng’ir tusli tasirida oson o’ksidlanib, qo’ng’ir tusli temir (lll) gidro’ksid hosil qiladi.temir (lll) gidro’ksid hosil qiladi. 4 4 Fe(OH)Fe(OH) 22 ↓+↓+ 2H2H 22 O+OO+O 22 =4Fe(OH)=4Fe(OH) 33 ↓↓ www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

22 Kaliy ferrisianid b-n o’tkaziladigan Kaliy ferrisianid b-n o’tkaziladigan reasiya.reasiya. Bunda to’q-to’q rangli Bunda to’q-to’q rangli «turnbul ko’ki»«turnbul ko’ki» cho’kmasini hosil qiladi.cho’kmasini hosil qiladi. 3FeSO3FeSO 44 +2K+2K 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]=]= ↓Fe↓Fe 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]] 22 +3K+3K 22 SOSO 44 Qisqa iyo’nliQisqa iyo’nli 3Fe3Fe 2+2+ +2[Fe(CN)+2[Fe(CN) 66 ]] 3-3- == ↓Fe↓Fe 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]] 22 www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Rux iyonlarining tuzlari rangsiz. Rux iyonlarining tuzlari rangsiz. Tajribada ZnSOTajribada ZnSO 44 yoki ZnCl yoki ZnCl 22 tuzlarining tuzlarining eritmalaridan foydalanish mumkin.eritmalaridan foydalanish mumkin. 11 O’yuvchi ishqorlar yoki NHO’yuvchi ishqorlar yoki NH 44 OH b-n OH b-n o’tkaziladigan reaksiyalar.o’tkaziladigan reaksiyalar. Bunda rux gidroksidni iviqsimon oq Bunda rux gidroksidni iviqsimon oq cho’kma holida cho’ktiradi.cho’kma holida cho’ktiradi. ZnClZnCl 22 +2NaOH=Zn(OH)+2NaOH=Zn(OH) 22 ↓↓ +2NaCl+2NaCl Qisqa iyo’nli Qisqa iyo’nli ZnZn 2+2+ +2OH+2OH -- =Zn(OH)=Zn(OH) 22 ↓↓ Zn(OH)Zn(OH) 22 ↓+↓+ 2NaOH=Na2NaOH=Na 22 [(OH)[(OH) 44 ]] www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

22 Kaliy ferrosinid b-n o’tkaziladigan Kaliy ferrosinid b-n o’tkaziladigan reaksiyareaksiya 3ZnCl3ZnCl 22 +2K+2K 44 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]=]= ↓Zn↓Zn 33 KK 22 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]] 22 +6KCl+6KCl Qisqa iyonli Qisqa iyonli 3Zn3Zn 2+2+ +2K+2K ++ +2[Fe(CN)+2[Fe(CN) 66 ]] 44 -= -= ↓Zn↓Zn 33 KK 22 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]] 22 oq cho’kma tushadi. Cho’kma kislotalarda oq cho’kma tushadi. Cho’kma kislotalarda erimaydi, ishqorda erib sinkatlar hosil qiladi.erimaydi, ishqorda erib sinkatlar hosil qiladi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

1.1. Kobalt (ll) tuzlarining eritmalari pushti Kobalt (ll) tuzlarining eritmalari pushti rangli bo’ladi. Reaksiyalarni CoClrangli bo’ladi. Reaksiyalarni CoCl 22 yoki yoki Co(NOCo(NO 33 )) 22 eritmalari bilan o’kazish mumkin. eritmalari bilan o’kazish mumkin. 1 1 O’yuvchi ishqorlar yoki NHO’yuvchi ishqorlar yoki NH 44 OH b-n OH b-n o’tkaziladigan reaksiyalar.o’tkaziladigan reaksiyalar. Bunda asosli tuzni zangori rangli cho’kmasi Bunda asosli tuzni zangori rangli cho’kmasi hosil bo’ladi.hosil bo’ladi. CoClCoCl 22 +NaOH=+NaOH= ↓CoOHCl+NaCl↓CoOHCl+NaCl IyonliIyonli CoCo 2+2+ +2Cl+2Cl -- +Na+Na ++ + OH+ OH - - =↓CoOHCl+Na=↓CoOHCl+Na ++ +Cl+Cl -- Qisqa iyonliQisqa iyonli CoCo 2+2+ + OH+ OH -- +Cl+Cl - - =↓CoOHCl=↓CoOHCl www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

eritma aralashmasi isitilib, yana eritma aralashmasi isitilib, yana ishqor qo’shilsa, zangori rangli ishqor qo’shilsa, zangori rangli cho’kma pushti rangli cho’kmaga cho’kma pushti rangli cho’kmaga o’tadi.o’tadi. ↓ ↓ CoOHCl+CoOHCl+ NaOH=NaOH= ↓↓ Co(OH)Co(OH) 22 +NaCl+NaCl IyonliIyonli ↓ ↓ CoOHCl+ NaCoOHCl+ Na ++ + OH+ OH -- =↓=↓ Co(OH)Co(OH) 22 +Na+Na ++ +Cl+Cl -- Qisqa iyonliQisqa iyonli ↓ ↓ CoOHCl+ OHCoOHCl+ OH -- =↓=↓ Co(OH)Co(OH) 22 +Cl+Cl -- www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

1.1. Ammoniy radanid bilan o’kaziladigan Ammoniy radanid bilan o’kaziladigan reaksiyalar.reaksiyalar. Bunda Bunda zangorizangori rangli kompleks birikma rangli kompleks birikma hosil qiladi.hosil qiladi. CoClCoCl 22 +4NH+4NH 44 CNS=(NHCNS=(NH 44 )) 22 [Co(CNS)[Co(CNS) 44 ]+2NH]+2NH 44 ClCl Qisqa iyonliQisqa iyonli CoCo 2+2+ +4CNS+4CNS -- =[Co(CNS)=[Co(CNS) 44 ]2]2 -- eritmaga amil spirt qo’shib eritmaga amil spirt qo’shib chayqatilganda chayqatilganda hosil bo’lgan kompleks birikma organikhosil bo’lgan kompleks birikma organik erituvchilar qatlamiga o’yib, uni zangori erituvchilar qatlamiga o’yib, uni zangori rangga bo’yaydi, reaksiyaning sezgirligi rangga bo’yaydi, reaksiyaning sezgirligi ortadi.ortadi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

O'xshashlar

Birinchi va ikkinchi kationlarining aralashmasining analizi

Uchinchi va to`rtinchi guruh kationlari analizining nazariy asoslari

Nikelning analitik kimyosi

Uchinchi guruhning p-elementlari Bor vа uning elеktrоn fоrmulаsi, tаbiаtdа uchrаshi, оlinishi, fizik vа kimyoviy хоssаlаri

Alkenlar yoki Olefinlar