logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Kimyo
  4. Koordinasion birikmalar

Koordinasion birikmalar

Yuklangan vaqt:

26.05.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1673.5 KB
Ko'chirib olish
REJA: 1 . KOORDINASION BIRIKMALARNING OLINISHI.KOORDINASION BIRIKMALARNING OLINISHI. 2. 2. KOORDINASION BIRIKMALAR TUZILISHI 3. KOORDINASION BIRIKMALARNING SINFLANISHI 4. KOORDINASION BIRIKMALARNING BEQARORLIK VA BARQARORLIK KONSTANTASIKoordinasion birikmalar Kompleks birikmalar oddiy moddalar Kompleks birikmalar oddiy moddalar molekulalarining o‘zaro ta’siri natijasida molekulalarining o‘zaro ta’siri natijasida olinadi:olinadi: Koordinasion birikma shunday birimaki, Koordinasion birikma shunday birimaki, kristall holatda bo’lmasin, eritmada bo’lmasin, kristall holatda bo’lmasin, eritmada bo’lmasin, uning molekulasi yoki ioni markaziy ion yoki uning molekulasi yoki ioni markaziy ion yoki atomga ega bo’lib, buni bir necha ion yoxud atomga ega bo’lib, buni bir necha ion yoxud molekulalar , yani ligandlar qurshab turadi.molekulalar , yani ligandlar qurshab turadi. A g C l A g C l N H N H 44O H O HAgCl + 2NHAgCl + 2NH 44 OH→ [Ag(NHOH→ [Ag(NH 33 )) 22 ]Cl + 2H]Cl + 2H 22 OO AgClAgCl [Ag(NH[Ag(NH 33 )) 22 ]2Cl]2Cl A g C l A g C l N a O H N a O HZn(OH)Zn(OH) 22 +2NaOH+2NaOH →→ NaNa 22 [Zn(OH)[Zn(OH) 44 ]+H]+H 22 OO NaNa 22 [Zn(OH)[Zn(OH) 44 ]] Zn(OH)Zn(OH) 22 A g C l A g C l K C N S K C N SFeClFeCl 33 +6KCNS +6KCNS → KK 33 [Fe(CNS)[Fe(CNS) 66 ]+3KCl]+3KCl KK 33 [Fe(CNS)[Fe(CNS) 66 ]] FeClFeCl 33 Suvli ionlarning metallar bilan akvokompleks hosil qilish oraliq vaqti Karbokomplekslarni hosil qilish KK 33 [Fe (CN) [Fe (CN) 66 ] ] 3K3K ++ + [Fe (CN) + [Fe (CN) 6 6 ]] 3-3- KK 44 [Fe (CN) [Fe (CN) 66 ] ] 4K4K ++ + [Fe (CN) + [Fe (CN) 6 6 ]] 4-4- [Ag (NH[Ag (NH 33 )) 22 ] Cl [Ag (NH] Cl [Ag (NH 33 )) 22 ]] + + + Cl+ Cl --Kompleks birikmalar kristall xolatda Kompleks birikmalar kristall xolatda va eritmada mavjud bo‘la oladi:va eritmada mavjud bo‘la oladi: Koordinasion Birikmadagi markaziy atom Koordinasion Birikmadagi markaziy atom bilan bevosita birikkan ligandlar orasida bilan bevosita birikkan ligandlar orasida barcha bog’lanishlar soni markaziy atomning barcha bog’lanishlar soni markaziy atomning koordinasion soni deb ataladikoordinasion soni deb ataladi CoCo 3+3+NaNa ++ NaNa ++ NaNa ++ NONO -- 22 NONO -- 22 NONO -- 22 TashqiTashqi sferali ionsferali ion ligandlarligandlar markaziy atom yoki kompleksmarkaziy atom yoki kompleks hosil qiluvchi ion hosil qiluvchi ion Ichki sferaliIchki sferali ionion 3-3-kompleks ion kompleks ion zaryadi zaryadi NONO -- 22 NONO -- 22 NONO -- 22NaNa 33 [Co(NO[Co(NO 22 )) 66 ] ] Koordinatsion soni 6, anion Koordinatsion soni 6, anion komplekskompleks 10-11,0 FeFe 3+3+CNCN -- CNCN -- CNCN -- TashqiTashqi sferali ionsferali ion ligandlarligandlar markaziy atom yoki kompleksmarkaziy atom yoki kompleks hosil qiluvchi ion hosil qiluvchi ion Ichki sferaliIchki sferali ionion 3-3-kompleks ion kompleks ion zaryadi zaryadi CNCN -- CNCN -- CNCN --KK 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ] ] Koordinatsion soni 6, anion Koordinatsion soni 6, anion komplekskompleks KK ++ KK ++ KK ++ LigandlarLigandlar Neytral molekulalarNeytral molekulalar NHNH 33 , H, H 22 O, NO, CO, O, NO, CO, kislota qoldiqlari – CNkislota qoldiqlari – CN -- , CNS, CNS -- , NO, NO 22 -- , Cl, Cl -- , I, I -- , , COCO 33 2-2- , S, S 22 OO 33 2-2- , , gidroksid ion – OHgidroksid ion – OH -- Ushbu qatorda ligand komplekslarining nur yutishi spektri Ushbu qatorda ligand komplekslarining nur yutishi spektri ortadiortadi CoCo 3+3+NaNa ++ NaNa ++ NaNa ++ NONO -- 22 NONO -- 22 NONO -- 22 TashqiTashqi sferali ionsferali ion ligandlarligandlar markaziy atom yoki kompleksmarkaziy atom yoki kompleks hosil qiluvchi ion hosil qiluvchi ion Ichki sferaliIchki sferali ionion 3-3-kompleks ion kompleks ion zaryadi zaryadi NONO -- 22 NONO -- 22 NONO -- 22NaNa 33 [Co(NO[Co(NO 22 )) 66 ] ] Koordinatsion soni 6, anion Koordinatsion soni 6, anion komplekskompleks FeFe 3+3+CNCN -- CNCN -- CNCN -- TashqiTashqi sferali ionsferali ion ligandlarligandlar markaziy atom yoki kompleksmarkaziy atom yoki kompleks hosil qiluvchi ion hosil qiluvchi ion Ichki sferaliIchki sferali ionion 3-3-kompleks ion kompleks ion zaryadi zaryadi CNCN -- CNCN -- CNCN --KK 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ] ] Koordinatsion soni 6, anion Koordinatsion soni 6, anion komplekskompleks KK ++ KK ++ KK ++ OHOH -- ZnZn 2+2+ OHOH -- OHOH -- OHOH -- NaNa ++ NaNa ++ Na 2 [Zn(OH) 4 ] AlAl 3+3+HH 22 OO HH 22 OO HH 22 OO HH 22 OO HH 22 OO HH 22 OO ClCl -- ClCl -- ClCl --Kation [Al(HKation [Al(H 22 O)O) 66 ]] 3+3+ (3+) + (0) (3+) + (0) ·· 6 = 3+6 = 3+ FeFe 3+3+CNCN -- CNCN -- CNCN -- TashqiTashqi sferali ionsferali ion ligandlarligandlar markaziy atom yoki kompleksmarkaziy atom yoki kompleks hosil qiluvchi ion hosil qiluvchi ion Ichki sferaliIchki sferali ionion 3-3-kompleks ion kompleks ion zaryadi zaryadi CNCN -- CNCN -- CNCN --KK 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ] ] Koordinatsion Koordinatsion soni 6, soni 6, KK ++ KK ++ KK ++ 25.0 anion kompleksanion kompleks CoCo 3+3+NaNa ++ NaNa ++ NaNa ++ NONO -- 22 NONO -- 22 NONO -- 22 TashqiTashqi sferali ionsferali ion ligandlarligandlar markaziy atom yoki kompleksmarkaziy atom yoki kompleks hosil qiluvchi ion hosil qiluvchi ion Ichki sferaliIchki sferali ionion 3-3-kompleks ion kompleks ion zaryadi zaryadi NONO -- 22 NONO -- 22 NONO -- 22NaNa 33 [Co(NO[Co(NO 22 )) 66 ] ] Koordinatsion soni 6, anion Koordinatsion soni 6, anion komplekskompleks [Pt(NH[Pt(NH 33 )) 22 ClCl 22 ]] (2+) + (0) (2+) + (0) ·· 2 + ( 2 + ( -- ) ) ·· 2= 0 2= 0NeytralNeytral 00 KOMPLEKS BIRIKMALARNING SINFLANISHIKOMPLEKS BIRIKMALARNING SINFLANISHI gidratlargidratlar – – [Cu(H[Cu(H 22 O)O) 44 ]Cl]Cl 22 ,, [Cr(H[Cr(H 22 O)O) 66 ]Cl]Cl 33 ammiakatlarammiakatlar – – [Ag(NH[Ag(NH 33 )) 22 ]Cl, ]Cl, [Cu(NH[Cu(NH 33 )) 44 ]SO]SO 44 .. MetallarningMetallarning karbonillari – karbonillari – [Fe(CO)[Fe(CO) 55 ], [V(CO)], [V(CO) 66 ].]. gidroksokomplekslargidroksokomplekslar – – KK 33 [Al(OH)[Al(OH) 66 ], Na], Na 22 [Zn(OH)[Zn(OH) 44 ]] atsidokomplekslar atsidokomplekslar – – KK 44 [Fe(CN) [Fe(CN) 66 ], K], K 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ].]. FtorokomplekslarFtorokomplekslar – – KK 22 [BeF[BeF 44 ], Na], Na 33 [AlF[AlF 66 ].]. SianokomplekslarSianokomplekslar – – KK 33 [Fe(CN)[Fe(CN) 66 ]. ]. 28 Aralash komplekslarAralash komplekslar – – [Pt(NH[Pt(NH 33 )) 22 ClCl 22 ], ], [Co(NH[Co(NH 33 )) 44 CI CI 22 ]Cl .]Cl . Polidentant ligandlardan hosil Polidentant ligandlardan hosil bo‘lgan halqali kompleks birikmalar bo‘lgan halqali kompleks birikmalar (xelat komplekslar). (xelat komplekslar). 2H2H 22 N – CHN – CH 22 – COOH + Cu – COOH + Cu 2+2+ CuCu NHNH 22 –CH–CH 22 O–C= OO–C= O HH 22 C–NHC–NH 22 O=C-OO=C-O + 2H+ 2H ++ Koordinasion birikmalarda izomeriya xodisasi Sis-izomer va trans izomer tuzilish sxemasi M2+ metall ionlarining Ilyam – Wilyams qatori bo’yicha Koordinasion birikma hosil qilishi [Cu (NH[Cu (NH 33 )) 44 ]CI]CI 22 [Cu(NH [Cu(NH 33 )) 44 ]] 2+2+ + 2Cl + 2Cl --100% [Cu (NH[Cu (NH 33 )) 44 ]] 2+2+ Cu Cu 2+2+ + 4NH + 4NH 33 00 c (Cuc (Cu 2+2+ ) · c) · c 44 (NH(NH 33 )) 00 c ([Cu(NHc ([Cu(NH 33 )) 44 ]] 2+2+ )) = 9,33 ·10= 9,33 ·10 -13-13 K K beqarorlikbeqarorlik == 30 beqarorlik K B 1 31 69,9 1033,9 1 lg 13 ] ) ( [ 43    NH CuB Masalan:Masalan: KK beqarorlik beqarorlik [Cu(NH[Cu(NH 33 )) 44 ]] 2+2+ = 9.33 = 9.33 ·10·10 -13-13 KK beqarorlikbeqarorlik [Co(NH[Co(NH 33 )) 44 ]] 2+ 2+ = 4,07·10= 4,07·10 -9-9 [Cu(NH[Cu(NH 33 )) 44 ]] 2+2+ + Co + Co 2+2+ [Co(NH[Co(NH 33 )) 44 ]] 2+2+ + Cu + Cu 2+2+

O'xshashlar

Geterosiklik birikmalar
Amino birikmalar
Yuqori molekulyar birikmalar
Аzоtli оrganik birikmalar
Element-organik birikmalar