logo

Kimyoviy muvozanat. Reaksiyaga kirishuvchi moddalar konsentratsiyasining, temperaturaning kimyoviy muvozanatga ta’siri

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

536 KB
REJAREJA 1. Kimyoviy reaksiyalar tezligi 2. Reaksiya tezligining temperaturaga bogliqligi 3. Kimyokiy muvozanat 4. Kimyoviy muvozanatning siljishiga temperatura о ‘zgarishining ta’siri 5. Katalizga oid tajribalar MAVZU: Kimyoviy muvozanat. reaksiyaga kirishuvchi moddalar MAVZU: Kimyoviy muvozanat. reaksiyaga kirishuvchi moddalar konsentratsiyasining, temperaturaning kimyoviy muvozanatga ta’sirikonsentratsiyasining, temperaturaning kimyoviy muvozanatga ta’siri Kimyoviy reaksiyalar tezligiKimyoviy reaksiyalar tezligi  Kimyoviy reaksiyalar tezligining reaksiyaga kirishayotgan Kimyoviy reaksiyalar tezligining reaksiyaga kirishayotgan moddalar konsentratsiyasiga bog‘liqligi.moddalar konsentratsiyasiga bog‘liqligi.  a) 1i li natriy tiosulfat (Na2 ) eritmasi ustiga 1i li sulfat kislota a) 1i li natriy tiosulfat (Na2 ) eritmasi ustiga 1i li sulfat kislota eritmasidan qeritmasidan q оо ‘ying. Natriy tiosulfatning sulfat kislota bilan ‘ying. Natriy tiosulfatning sulfat kislota bilan оо ‘zaro ta’siri natijagida oltingugurt hosil b‘zaro ta’siri natijagida oltingugurt hosil b оо ‘lgani uchun ‘lgani uchun eritmaning loyqalanishrni kuzating: ' eritmaning loyqalanishrni kuzating: ' --  Na,S203 + N2S04 = Ka,S04 + S0: ■+ § + H20 reaksiyaning Na,S203 + N2S04 = Ka,S04 + S0: ■+ § + H20 reaksiyaning tezligini reaksiyaning boshlanishidan to eritmaning ma’lum tezligini reaksiyaning boshlanishidan to eritmaning ma’lum darajada loyqalanishigacha aicha ketgan vaqt xarakteilaydi:darajada loyqalanishigacha aicha ketgan vaqt xarakteilaydi:  b) Uchta katta probirkalarda (nomerlangan) natriy b) Uchta katta probirkalarda (nomerlangan) natriy tiosulfatning (1:200) suyultrniyagan eritmasidan kuyidagi tiosulfatning (1:200) suyultrniyagan eritmasidan kuyidagi xajmlarda kuying:xajmlarda kuying:  Birinchi probirkaga - 5 ml, ikkinchi probirkaga -10ml, Birinchi probirkaga - 5 ml, ikkinchi probirkaga -10ml, uchinchi probirkaga - 15 ml.uchinchi probirkaga - 15 ml.  Birinchi probirkadagi eritma ustiga - 10 ml, ikknichi Birinchi probirkadagi eritma ustiga - 10 ml, ikknichi probirkaga - 5 ml suv quying. Uchta boshqa probirkaga 5 ml probirkaga - 5 ml suv quying. Uchta boshqa probirkaga 5 ml dan suyultirilgan (1:200) sulfat kislotadan soling. Natriy dan suyultirilgan (1:200) sulfat kislotadan soling. Natriy tiosulfatli probirkalarning har birining ustiga 5 ml dan tiosulfatli probirkalarning har birining ustiga 5 ml dan tayyorlangan sulfat kislota eritmasidan qtayyorlangan sulfat kislota eritmasidan q оо ‘ying va har bir ‘ying va har bir probirkaga kislota solingandan boshlab eritmaning loyqalara probirkaga kislota solingandan boshlab eritmaning loyqalara boshlaguncha ketgan vaqtni aniqlang.boshlaguncha ketgan vaqtni aniqlang.  Olingan natijalanga asoslanib, absissa Olingan natijalanga asoslanib, absissa оо ‘qisa natriy tiosulfat ‘qisa natriy tiosulfat koitsgrtiatsiyasiri, oidrnata koitsgrtiatsiyasiri, oidrnata оо ‘kisa reaksiya tezligi reaksiyaga ‘kisa reaksiya tezligi reaksiyaga kirishayotgan maxsulotlar koitsetiatsiyasiga bogliq ekanligini kirishayotgan maxsulotlar koitsetiatsiyasiga bogliq ekanligini grafikda isbotlang. Sizning kuzatganlaningaz maggalar ta’siri grafikda isbotlang. Sizning kuzatganlaningaz maggalar ta’siri qoniniga muvofiq keladimi?qoniniga muvofiq keladimi?  v) Uchta probirka olib, ularning har biniga 1 xil Na2S03, v) Uchta probirka olib, ularning har biniga 1 xil Na2S03,  1 ml N2S04 eritmasidan va ozgina kraxmal kukunidan tashlang. Yana 1 ml N2S04 eritmasidan va ozgina kraxmal kukunidan tashlang. Yana boshqa uchta probirka olib, birinchisiga 3 ml Kboshqa uchta probirka olib, birinchisiga 3 ml K IOIO 3 eritmasidan, 3 eritmasidan, ikkinchisiga 2 ml Kikkinchisiga 2 ml K IOIO 3 eritmasidan, uchsichisiga. ega 1 ml K3 eritmasidan, uchsichisiga. ega 1 ml K IOIO 3 3 eritmasidan va 2 ml distillangan suv quying. Seritmasidan va 2 ml distillangan suv quying. S оо ‘ngra dastlab ‘ngra dastlab probirkalarda solingan eritmalarni. ya’rn Na2S03 va N2S04 eritmasi probirkalarda solingan eritmalarni. ya’rn Na2S03 va N2S04 eritmasi solingan probirka bilan, Ksolingan probirka bilan, K IOIO 3 eritmasi quyilgan probirkani bir-biniga 3 eritmasi quyilgan probirkani bir-biniga quyib aralashtining va kquyib aralashtining va k оо ‘k raig hosil b‘k raig hosil b оо ‘lguncha ‘lguncha оо ‘tgan vaqtni ‘tgan vaqtni sekundomer bilan sekundomer bilan оо ‘lchanadi. Xuddi shunday taizda qolgan ‘lchanadi. Xuddi shunday taizda qolgan probirka eritmalani ham juft-jufti bilan aralashtrniladi va probirka eritmalani ham juft-jufti bilan aralashtrniladi va оо ‘tgan vaqtni yozib olinadi. Reaksiya quyidagicha boradi:‘tgan vaqtni yozib olinadi. Reaksiya quyidagicha boradi:  2K2K IOIO 3 + 5Na2S03 + N2S04= 12 + 5Na2S04 + K2S04 + N203 + 5Na2S03 + N2S04= 12 + 5Na2S04 + K2S04 + N20  Olingan tajriba natijalarn grafikka qOlingan tajriba natijalarn grafikka q оо ‘yiladi. giafikning absigga ‘yiladi. giafikning absigga оо ‘qisa ‘qisa koitsgrtiatsiyagi (G) oidrnata koitsgrtiatsiyagi (G) oidrnata оо ‘qisa ega tezlik qiymati (V) q‘qisa ega tezlik qiymati (V) q оо ‘yiladi.‘yiladi. Reaksiya tezligining temperaturaga Reaksiya tezligining temperaturaga bogliqligibogliqligi Tajriba uchun suyultirilgan (1:200) natriy tiosulfat va sulfat Tajriba uchun suyultirilgan (1:200) natriy tiosulfat va sulfat kislota eritmasi olrnadi. Uchta iomeilangan probirkalanga 10 ml kislota eritmasi olrnadi. Uchta iomeilangan probirkalanga 10 ml dan natriytiosulfat eritmasidan va uchta boshqa probirkalanga 10 dan natriytiosulfat eritmasidan va uchta boshqa probirkalanga 10 ml dan sulfat kislota eritmalaridan quying va ularni uch juftga ml dan sulfat kislota eritmalaridan quying va ularni uch juftga bir probirka natriy tiosulfat va bir probirka sulfat kislotadan bir probirka natriy tiosulfat va bir probirka sulfat kislotadan qilib ajrating. Laboratornya temperaturasiri aniqlang va birinchi qilib ajrating. Laboratornya temperaturasiri aniqlang va birinchi juftdagi suyuqliklarni bir-biniga quying va chayqatib kislota juftdagi suyuqliklarni bir-biniga quying va chayqatib kislota quyilgan vaqtdan boshlab, loyqa hosil bquyilgan vaqtdan boshlab, loyqa hosil b оо ‘lguncha ketgan vaqtni ‘lguncha ketgan vaqtni aniqlang. Ikkinchi juftdagi probirkalarni suvli kimyoviy aniqlang. Ikkinchi juftdagi probirkalarni suvli kimyoviy stakanga tushining va temperaturasiri uy temperaturasiga stakanga tushining va temperaturasiri uy temperaturasiga nisbatan 10°G" ga knisbatan 10°G" ga k оо ‘taring. Probirkadagi suyuqliklarni bir-‘taring. Probirkadagi suyuqliklarni bir- biniga quying va quygandan boshlab loyqa hosil bbiniga quying va quygandan boshlab loyqa hosil b оо ‘lguncha sarf ‘lguncha sarf bb оо ‘lgan vaqtni aniqlang. Qolgan ikkita probirkalarning ‘lgan vaqtni aniqlang. Qolgan ikkita probirkalarning temperaturasiri ham uy temperaturasiga nisbatan 20°G ga ktemperaturasiri ham uy temperaturasiga nisbatan 20°G ga k оо ‘taring ‘taring va loyqa hosil bva loyqa hosil b оо ‘lguncha ketgan vaqtni aniqlang. ‘lguncha ketgan vaqtni aniqlang.  Bu tajriba uchun reaksiya tezligi bilan temperatura orasidagi Bu tajriba uchun reaksiya tezligi bilan temperatura orasidagi bog‘liqlikni izohlovchi giafikni tuzing. Buning uchun absissa bog‘liqlikni izohlovchi giafikni tuzing. Buning uchun absissa оо ‘qisa ‘qisa ma’lum magshtabda temperaturarn oidrnata ma’lum magshtabda temperaturarn oidrnata оо ‘qisa ega reaksiya tezligi ‘qisa ega reaksiya tezligi V=I/t qiymatrni qV=I/t qiymatrni q оо ‘yrng. K‘yrng. K оо ‘pchilik kimyoviy reaksiyalar uchun ‘pchilik kimyoviy reaksiyalar uchun temperatura koeffitsgrti qanday qiymatga ega btemperatura koeffitsgrti qanday qiymatga ega b оо ‘ladi? Kimyoviy ‘ladi? Kimyoviy reaksiya tezligining temperatura koeffitsgrti: reaksiya tezligining temperatura koeffitsgrti:  g) reaksiya tezligini moddalarning darajasiga bogliqligi.g) reaksiya tezligini moddalarning darajasiga bogliqligi.  Texnik tarozida 0,1 g maimai parchasini tortib oling va quruq Texnik tarozida 0,1 g maimai parchasini tortib oling va quruq probirkaga soling. Xuddi shuicha og‘irlikdagi kukun holidagi probirkaga soling. Xuddi shuicha og‘irlikdagi kukun holidagi maimarni ham tortib olib, Quruq probirkaga soling: ulanga 1 ml dan maimarni ham tortib olib, Quruq probirkaga soling: ulanga 1 ml dan 10% li (yoki 2i) NS1 eritmasidan quyib, har qaysi probirkadagi 10% li (yoki 2i) NS1 eritmasidan quyib, har qaysi probirkadagi reaksiyaning borishini sekundomer yordamida qayd eting. Har ikkala reaksiyaning borishini sekundomer yordamida qayd eting. Har ikkala reaksiya tezligi foimula bilan hisoblab chiqariladi. Reaksiya tezligi reaksiya tezligi foimula bilan hisoblab chiqariladi. Reaksiya tezligi qaysi holda tez yoki qaysi holda sekinroq bornshrni quzating. qaysi holda tez yoki qaysi holda sekinroq bornshrni quzating. Reaksiya tenglamasiri yozing. Bulardan binida reaksiya tezligini Reaksiya tenglamasiri yozing. Bulardan binida reaksiya tezligini katga bkatga b оо ‘lishiga sabab nima? ‘lishiga sabab nima? Kimyokiy muvozanatKimyokiy muvozanat Uncha katta bUncha katta b оо ‘lmagan stakanchalarda 10 ml dan 0,001i ‘lmagan stakanchalarda 10 ml dan 0,001i temir (SH) xlorid va kaliy vodorod eritmalarnrn aralashtiring. temir (SH) xlorid va kaliy vodorod eritmalarnrn aralashtiring. Bu kaytar reaksiya tenglama-sini va uning muvozonat Bu kaytar reaksiya tenglama-sini va uning muvozonat konstantasi tenglamasini yozing. Olingan eritmani teng qilib konstantasi tenglamasini yozing. Olingan eritmani teng qilib tt оо ‘rtga probirkaga b‘rtga probirkaga b оо ‘ling. Birinchi probirkaga ozgina ‘ling. Birinchi probirkaga ozgina konsentrlangan temir (III) xlori eritmasidan, ikkinchisiga konsentrlangan temir (III) xlori eritmasidan, ikkinchisiga konsentrlangan kaliy vodorod eritmasidan, uchinchisiga ega konsentrlangan kaliy vodorod eritmasidan, uchinchisiga ega ozgina kaliy xlorid kristallaridan soling, tozgina kaliy xlorid kristallaridan soling, t оо ‘rtinchi probirkani ‘rtinchi probirkani taqqoslash uchun qoldiring. Probirkalardagi suyuqliklar taqqoslash uchun qoldiring. Probirkalardagi suyuqliklar rangini solishtiring. Rang intevsivligining rangini solishtiring. Rang intevsivligining оо ‘zgarishiga qarab, ‘zgarishiga qarab, temir (SH) vodorod konsentratsiyagining temir (SH) vodorod konsentratsiyagining оо ‘zgarishini, ya’ni ‘zgarishini, ya’ni muvozanatning siljishini kuzating. Maggalar ta’siri qonuni muvozanatning siljishini kuzating. Maggalar ta’siri qonuni asosida rangning asosida rangning оо ‘zgarishini kuzating. Olingan eritmalar ‘zgarishini kuzating. Olingan eritmalar suyultirilganda muvozanat siljiydimi?suyultirilganda muvozanat siljiydimi? Kimyoviy muvozanatning siljishiga Kimyoviy muvozanatning siljishiga temperatura temperatura оо ‘zgarishining ta’siri‘zgarishining ta’siri  a) tajriba uchun bir-bir bilan tutash ikkita idish oling (33-rasm) va azot a) tajriba uchun bir-bir bilan tutash ikkita idish oling (33-rasm) va azot (IV) oksidi bilan t(IV) oksidi bilan t оо ‘ldiring. Azot (IV) oksidi polimerlanadi va qaytar ‘ldiring. Azot (IV) oksidi polimerlanadi va qaytar reaksiya natijasida muvozanat karor topadi:reaksiya natijasida muvozanat karor topadi:  2NO2 = N204 + 54,39 kJ 2NO2 = N204 + 54,39 kJ  NO2 - tNO2 - t оо ‘q k‘q k оо ‘nsir gaz . N2O4- och sariq, deyarli rangciz.‘nsir gaz . N2O4- och sariq, deyarli rangciz.  Shuning uchun bu gazlar aralashmasi iaigining Shuning uchun bu gazlar aralashmasi iaigining оо ‘zgarishiga qarab, ‘zgarishiga qarab, komponetlar koitsgrtiatsiyagining komponetlar koitsgrtiatsiyagining оо ‘zgarishini, yani muvozanatning t‘zgarishini, yani muvozanatning t оо ‘g‘ri ‘g‘ri yoki teskari reaksiya tomonga siljishi tyoki teskari reaksiya tomonga siljishi t оо ‘g‘risida s‘g‘risida s оо ‘z yuritish mumkin. ‘z yuritish mumkin. Asbobning bir kolbasini issiq suvli stakaiga, ikkinchisidan ega sovuq suvli Asbobning bir kolbasini issiq suvli stakaiga, ikkinchisidan ega sovuq suvli stakaiga tushiring. Kolbalardagi gazlar aralashmasining iaigining stakaiga tushiring. Kolbalardagi gazlar aralashmasining iaigining оо ‘zgarnshrni kuzating. Har bir kolbadagi muvozarat qaysi tomoiga ‘zgarnshrni kuzating. Har bir kolbadagi muvozarat qaysi tomoiga giljiydi? Kolbalarni stakailardan chiqaring. Bu holda gazlarning iaigi giljiydi? Kolbalarni stakailardan chiqaring. Bu holda gazlarning iaigi qanday qanday оо ‘zsanadi? Le-Shatele prnitsipi asosida kuzatilgan hodisalarni ‘zsanadi? Le-Shatele prnitsipi asosida kuzatilgan hodisalarni izohlang. Mis qirindisiga nitrat kislota ta’sir etsirib N02 olish reaksiya izohlang. Mis qirindisiga nitrat kislota ta’sir etsirib N02 olish reaksiya tenglamasini yozing.tenglamasini yozing.  b) Kraxmalga yod ta’sir ettirilganda kb) Kraxmalga yod ta’sir ettirilganda k оо ‘k raigli murakkab ‘k raigli murakkab tarkibli barqaror modda hosil btarkibli barqaror modda hosil b оо ‘ladi. Bu ekzotermik ‘ladi. Bu ekzotermik (issiklik ajralishi bilan sodir b(issiklik ajralishi bilan sodir b оо ‘ladi) reaksiyaidr. ‘ladi) reaksiyaidr. Sistemaning muvozanatini shartli ravishda kuyidagi Sistemaning muvozanatini shartli ravishda kuyidagi tenglama bilan ifodalash mumkin:tenglama bilan ifodalash mumkin:  Kraxmal + yod = raigli modda + QKraxmal + yod = raigli modda + Q  Ikkita probirkaning xai biniga 2-3 ml dan kraxmal Ikkita probirkaning xai biniga 2-3 ml dan kraxmal eritmasidan solib, ustiga 2-3 ml dan yodli suv qeritmasidan solib, ustiga 2-3 ml dan yodli suv q оо ‘shing. ‘shing. KK оо ‘k raigning paydi b‘k raigning paydi b оо ‘lishiga ahamiyat bering. ‘lishiga ahamiyat bering. Probirkalardan birini qizdiring. Qizdirilganda eritma Probirkalardan birini qizdiring. Qizdirilganda eritma raigining raigining оо ‘zgarishi (yoki butunlay y‘zgarishi (yoki butunlay y оо ‘qolishini) Le-‘qolishini) Le- Shatele prinsipi asosida tushuntirib bering. Shatele prinsipi asosida tushuntirib bering. Katalizga oid tajribalarKatalizga oid tajribalar Gomogen kataliz.Gomogen kataliz.  Marganets (II) binikmalarnimig marganets (VII) gacha katalitik Marganets (II) binikmalarnimig marganets (VII) gacha katalitik oksidlanishining tezligini kuzating. Ikkita probirkaga 3-4 ml dan oksidlanishining tezligini kuzating. Ikkita probirkaga 3-4 ml dan marganets (II) sulfat tuzi eritmasidan quying va 2i li nitrat kislota marganets (II) sulfat tuzi eritmasidan quying va 2i li nitrat kislota bilan kislotali muhrtga keltining. Probirkalarning biniga bir tomchi bilan kislotali muhrtga keltining. Probirkalarning biniga bir tomchi kumush nitrat eritmasidan va har ikkalasiga ammorny persulfat kumush nitrat eritmasidan va har ikkalasiga ammorny persulfat kristallaridan bir chimdimdan qkristallaridan bir chimdimdan q оо ‘shing. Probirkalarni suvli stakanga ‘shing. Probirkalarni suvli stakanga tushining. Qaysi probirkada binafsha qizgish rang xosil btushining. Qaysi probirkada binafsha qizgish rang xosil b оо ‘ladi? ‘ladi? Reaksiya quyidagi tenglama bilan ifodalanadi: Reaksiya quyidagi tenglama bilan ifodalanadi: 2MnS04+5(NN4)2S208+SN20= 2HMn04+5(NH4)2S04+7H2O2MnS04+5(NN4)2S208+SN20= 2HMn04+5(NH4)2S04+7H2O  Nitrat kislotagi reakniyada sarf bNitrat kislotagi reakniyada sarf b оо ‘lmaydi, u reaksiyaning ‘lmaydi, u reaksiyaning boshlanishida ma’lum danajada kislotani muhrt hosil kilish uchun boshlanishida ma’lum danajada kislotani muhrt hosil kilish uchun golrnadi. Tez boradigan oialiq jarayoi kumush ionlarining maiganets golrnadi. Tez boradigan oialiq jarayoi kumush ionlarining maiganets (II) ioni bilan qaytanilishi va qaytadan ammorny peisulfat bilan (II) ioni bilan qaytanilishi va qaytadan ammorny peisulfat bilan kumushning oksidlanishidadir. Bu jarayonda qaysi ion katalizator kumushning oksidlanishidadir. Bu jarayonda qaysi ion katalizator ionini bajaradi?ionini bajaradi? GeterGeter ogen kataliz.ogen kataliz.  a) Turli katalizatorlarning vodorod peroksidining katalitik parchalanishiga a) Turli katalizatorlarning vodorod peroksidining katalitik parchalanishiga (2I202 = 2I20 +02) ta’sirini ajralib chiqayotgan kislorod ta’sirida (2I202 = 2I20 +02) ta’sirini ajralib chiqayotgan kislorod ta’sirida indisokarmin bindisokarmin b оо ‘yog‘ining oksidlanishi natijagida rangsizlanish reaksiyagi ‘yog‘ining oksidlanishi natijagida rangsizlanish reaksiyagi agogida kuzating. Uchta probirkaga 10 tomchidan indisokarmin agogida kuzating. Uchta probirkaga 10 tomchidan indisokarmin eritmasidan quying. Birinchi probirkaga ozgina marganets (IV) oksididan, eritmasidan quying. Birinchi probirkaga ozgina marganets (IV) oksididan, ikkinchisiga shuncha qikkinchisiga shuncha q оо ‘igoshin (IV) okgididan soling. Uchinchisiga ‘igoshin (IV) okgididan soling. Uchinchisiga etalon sifatida qoldiring. Boshqa uchta probirkaga 3 ml dan 30% li vodorod etalon sifatida qoldiring. Boshqa uchta probirkaga 3 ml dan 30% li vodorod peiokgid eritmasidan tayyoilang va tezlik bilan xai birini dastlabki bpeiokgid eritmasidan tayyoilang va tezlik bilan xai birini dastlabki b оо ‘yeqli ‘yeqli probirkadanga quying. Uchala probirkalardagi bprobirkadanga quying. Uchala probirkalardagi b оо ‘yoqning iaiggizlanishi ‘yoqning iaiggizlanishi uchun sarf buchun sarf b оо ‘lgan vaqtni aniqlang va olingan katalizatoilarning katalitik ‘lgan vaqtni aniqlang va olingan katalizatoilarning katalitik ta’sirrni taqqoslab xuloga chiqaring. Reaksiyalarning tenglamalarini yozing ta’sirrni taqqoslab xuloga chiqaring. Reaksiyalarning tenglamalarini yozing  b) Probirkaga 1-2 ml atsetoi quying. Mis spiralni qizdirib atseton bug‘iga b) Probirkaga 1-2 ml atsetoi quying. Mis spiralni qizdirib atseton bug‘iga tuting (atsetonga tegmasin!). Mis sprnalining yalliglanishini va atsetonning tuting (atsetonga tegmasin!). Mis sprnalining yalliglanishini va atsetonning oksidlanishini kuzating. Reaksiya quyidagicha boradi:oksidlanishini kuzating. Reaksiya quyidagicha boradi:  (SI3)2 -S= O + 302 (SI3)2 -S= O + 302  2SN3SOON + 2NSOON 2SN3SOON + 2NSOON  Bu reaksiyada qaysi modda katalizator?Bu reaksiyada qaysi modda katalizator? BIOKATABIOKATA LIZ.LIZ.  ОО ‘simlik va hayvonot organizmida t‘simlik va hayvonot organizmida t оо ‘planadigan vodorod ‘planadigan vodorod peroksidi hujayiadagi fermentlar ta’sirida parchalanib turadi. peroksidi hujayiadagi fermentlar ta’sirida parchalanib turadi. Bunday reaksiyalar biokatalizatorlar ishtirokida boradi. Ana Bunday reaksiyalar biokatalizatorlar ishtirokida boradi. Ana shunday tajribani laboratoriyada amalga oshirsa bshunday tajribani laboratoriyada amalga oshirsa b оо ‘ladi. ‘ladi. Buning uchun ikkita probirka olib. birinchisiga 1-2 bBuning uchun ikkita probirka olib. birinchisiga 1-2 b оо ‘lak ‘lak tozalangan kartoshka, ikkinchisiga ham 1-2 btozalangan kartoshka, ikkinchisiga ham 1-2 b оо ‘lak sabzi ‘lak sabzi tashlang. Stashlang. S оо ‘ngra har qaysi probirkaga 5 ml dan 3% li I202 ‘ngra har qaysi probirkaga 5 ml dan 3% li I202 eritmasidan quying. I202 parchalanishi natijagida eritmasidan quying. I202 parchalanishi natijagida ajralayotgan gaz yigilgan probirkaga chajralayotgan gaz yigilgan probirkaga ch оо ‘glangan ch‘glangan ch оо ‘pni ‘pni tushirish bilan qanday gaz ekanligini aniqlang va fermentlar tushirish bilan qanday gaz ekanligini aniqlang va fermentlar ishtirokida reaksiyaning tezligini kuzating.ishtirokida reaksiyaning tezligini kuzating. Autokataliz.Autokataliz.  Probirkaga 1 ml Probirkaga 1 ml 5% 5% li oksalat kislotagi va 2-3 tomchi 2i N2S04 li oksalat kislotagi va 2-3 tomchi 2i N2S04 zrntmasidan tomizib, suyultirilgan kaliy peimaigarat zrntmasidan tomizib, suyultirilgan kaliy peimaigarat eritmasidan agta-gekni qeritmasidan agta-gekni q оо ‘shib boning va gekundomei ‘shib boning va gekundomei yoidamida iaiggizlanish vaqtnii yozib oling. Har gal kaliy yoidamida iaiggizlanish vaqtnii yozib oling. Har gal kaliy permargarat eritmasi tomizilganda rangning ypermargarat eritmasi tomizilganda rangning y оо ‘qolishini k‘qolishini k оо ‘rib ‘rib iavbatdagi tomchrni qiavbatdagi tomchrni q оо ‘shrng. Reaksiya tenglamasi quyidagicha:‘shrng. Reaksiya tenglamasi quyidagicha:  N2S204 + N2S04 + KMn04 = K2S04 +MnSO4 +S02 + N20 N2S204 + N2S04 + KMn04 = K2S04 +MnSO4 +S02 + N20  Reaksiya tenglamasiri elektror-balang va yarim reaksiyalar Reaksiya tenglamasiri elektror-balang va yarim reaksiyalar sxemasi bsxemasi b оо ‘yicha tenglashtiring. Ikkinchi probirkaga xuddi ‘yicha tenglashtiring. Ikkinchi probirkaga xuddi birinchi probirkaga solingarndek miqdoida oksalat kislota va birinchi probirkaga solingarndek miqdoida oksalat kislota va sulfat kislota aralashmasi ustiga kaliy peimaigarat va maiganets sulfat kislota aralashmasi ustiga kaliy peimaigarat va maiganets sulfat eritmasidan 4-5 tomchi qsulfat eritmasidan 4-5 tomchi q оо ‘shib k‘shib k оо ‘ying. Nima uchun ‘ying. Nima uchun ikknichi probirkada reaksiya tezroq borishini tushuntiring. ikknichi probirkada reaksiya tezroq borishini tushuntiring. E’tiboringiz uchun E’tiboringiz uchun rahmat!rahmat!