Aktivlanish energiyasi. Le shetelye tamoili

Yuklangan vaqt:

04.12.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

113.66796875 KB

Ko'chirib olish

Aktivlanish energiyasi. Le shetelye tamoili

Aktivlanish energiyasi – molekulalarni faol holatga oʻtkazish uchun sarflanadigan energiya. Oʻlchov birligi j/mol. Molekulani aktivlash uchun unga yuqori temperatura, ultratovush, nur ener-giyasi yoki katalizator ta’sir ettiriladi. Har bir reaksiyaning uziga xos Aktivlanish energiyasi (Ye) mavjud. Bunday energiyaga ega boʻlgan molekulalar (atomlar, radikallar) toʻqnashgandagina reaksiya sodir boʻladi.

Aktivlanish energiyasi Nega manfiy qiymatli ∆ G energiya ajralib chiquvchi reaksiya amalga oshishi uchun energiya kerak boʻladi? Buni tushunish uchun biz reaksiyaga kirishuvchi molekulalarda reaksiya vaqtida aynan qanday jarayon sodir boʻlishini bilishimiz zarur. Reaksiya sodir boʻlishi uchun reagentlardagi barcha yoki ayrim bogʻlar uzilishi kerak, shundagina mahsulotda yangi bogʻlar hosil boʻlishi mumkin. Kimyoviy bogʻlar uzila olishi uchun molekulalar oʻtish holati deb ataluvchi beqaror holatga oʻtishi kerak.

Oʻtish holati aslida yuqori energiyali holat va molekula bu holatga yetib borishi uchun maʼlum bir miqdordagi energiya – aktivlanish energiyasi – qoʻshilishi talab qilinadi. Chunki oʻtish holati beqaror va reaksiyaga kirishuvchi moddalar bu holatda uzoq turmaydi hamda kimyoviy reaksiyaning keyingi bosqichiga tezgina oʻtib ketadi

$Umuman olganda, reaksiyaning oʻtish holati uchun zarur boʻlgan energiya miqdori reagentlar yoki mahsulotlar oʻzida toʻplagan energiyadan yuqori boʻladi, shuningdek, \text E_{\text A}EA start text, E, end text, start subscript, start text, A, end text, end subscript reaksiyaning ekzergonik yoki endergonik boʻlishidan qatʼi nazar doimo musbat qiymatga ega boʻladi. Quyidagi diagrammada ekzergonik toʻgʻri reaksiyaning (reagentlar \rightarrow→right arrow reaksiya mahsulotlari) aktivlanish energiyasi koʻrsatilgan .$