Xalqaro kapitalni jalb qilish yo’llari - Iqtisodiyot - Slaydlar

Xalqaro kapitalni jalb qilish yo’llari

Yuklangan vaqt:

14.10.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

255.552734375 KB

Ko'chirib olish

XALQARO KAPITALNI JALB QILISH YO’LLARI

Reja • Kirish • Xalqaro kapitalni jalb qilish yo’llari va tendensiyalari • Xulosa • Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati

Kirish • Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlar natijasida ma'muriy buyruqbozlikka asoslangan iqtisodiyotdan ijtimoiy yo'naltirilgan bozor iqtisodiyotiga o'tish sohasida qator ijobiy natijalarga erishildi. Ayni paytda, jahon amaliyotida xalqaro kapitallarni jalb etish va ularni iqtisodiyotning istiqbolli va yuqori texnologiyalarga asoslangan tarmoqlariga joylashtirish mexanizmlarini maqbullashtirish, investitsiya loyihalarini umummilliy va mintaqaviy darajada venchurli moliyalashtirish amaliyotini rivojlantirish, investitsiya muhiti jozibadorligini oshirish va investitsiya jalb qilish faoliyatini vositalarining o’zaro muvofiqligini taʼminlash muhim ahamiyat kasb etmoqda.Investitsiya loyihalarini samarali jalb qilish bo’yicha O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev “Biz iqtisodiyotimizga sarmoya kiritishga intiladigan xorijiy investorlar uchun hududlar va tarmoqlar boʻyicha investi tsiya loyihalarini puxta shakllantira olsak, bu masalada ijobiy natijaga erishish mumkin , - deya ta’kidlab o’tdilar 1 Darhaqiqat, Prezident to’g’ridan- to’g’ri xalqaro kapitallar ishtirokidagi loyihalarni so’zsiz amalga oshirish, chet ellik investorlarga har tomonlama yordam berish hukumatning eng muhim vazifasi bo’lishi kerakligini taʼkidladi.

Investitsiya (lot. investio — oʻrash) — iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida oʻz mamlakatida yoki chet ellarda turli tarmoqlarga, ijtimoiyiqtisodiy dasturlarga, innovatsiya, tadbirkorlik loyihalariga uzok, muddatli kapital kiritish (qoʻyish). Pulning vaqt (zamon)ga bogʻliq qiymati nazariyasiga koʻra, Investitsiya kelajakda naf olish maqsadida mablagʻlar qoʻyishdir. Investitsiya kapitalni muayyan muddatga bogʻlashni yoki band qilishni bildiradi. Bundan asosiy maqsad kapital qiymatini saklab qolish yoki boʻlmasa kapital qiymatini vaqtda oʻstirib borishdir. Iqtisodiy mazmuni jihatdan Investitsiya turli faoliyatlarga safarbar etilgan moddiy, nomoddiy boyliklar va ularga boʻlgan huquqlarni aks ettiradi. Investitsiya sifatida pul, qimmatli qogʻozlar (aksiya, obligatsiya, sertifikat, veksel), yer, bino, inshoot kabi boyliklar, intellektual mulk boʻlgan ilmiy kashfiyotlar, ixtirolar va b. ishlatiladi. Investitsiya loyihalariga mablagʻ qoʻyuvchilar — investorlar davlat, kompaniya, korxona, chet ellik fuqarolar, aholi va b. boʻlishi mumkin.

• Ko'plab mamlakatlar xorijiy qo'yilmalarni jalb etish maqsadida imtiyozli sharoitlarni yaratadi ,xususan kapitallarn isaqlash va zararlarni qoplashni kafolatlaydi,imtiyozli soliq olishni kiritad iva foydani xorijga erkin o'tkazishga ruxsatberadi,olingandaromadlar va boshqalarni qayta investitsiyalashga sharoitlar yaratadi. Investitsiyaning milliy daromaddagi hissasi investitsiya me'yori • deb ataladi. Bu quyidagi formula asosida hisoblanadi: • YaIM = YaIS *100 / YAMD 1.1 1 – formula • YaTM —yalpi investitsiya me'yori; YalS —yalpi investitsiya summasi; YaMD —yalpi milliy daromad.

• Investitsion loyiha turli investitsiya faoliyatlarini rejalashtirish, tahlil etish, baholash va ulardan foydalanish uslubini qo’llashga imkon beradi. Rejalashtirish, hujjatlashtirish, tahlil va baholash uslubiyoti esa investitsiya imkoniyatlarini taqqoslashga imkon beradi. Investitsiya loyihasi o’zining sifat- tavsiflariga ega. Ulardan quyidagilarni qo’rsatish mumkin: - o’zining maxsus maqsadlariga egaligi; - maxsus faoliyat uchun boy bo’lmagan resurslarni taqsimlashni talab etishi; - hozirgi xarajatlar evaziga daromadlarning kelajakda kutilishi; - pirovard natijada investitsiyalarni yaratishning nazarda tutilishi; - o’zining yagonaligi, noyobligi tufayli muayyan miqdordagi resurslarni talab qilishi; - chet ellik agentlarning, investorlar mablag’larining, kreditlarining jalb etilishi - xarajatlarni oqilona ishlatishini talab etishi; aniq va noaniq risklar bilan to’qnashishi bilan farqlanib turadi.

• Investitsiya jarayonining subyektlarini quyidagicha turkumlash Maqsadga muvofiq: • 1 )buyurtmachilar; • 2)investorlar ; • 3 )investitsiya faoliyati obyektlaridan foydalanuvchilar; • 4)pudratchilar; • 5 )ishbajaruvchilar; • 6)tijorat,qo'shma,xususiy va xorijiy banklar; • 7 )sug'urta kompaniyalari; • 8 )investitsion fondlar ; • 9)ta'minotchilar.

• Xulosa • Mustaqillik boshlarida boshlangan iqtisodiyotni, shu jumladan sanoat korxonalarini texnik qayta qurollantirish, modernizatsiya qilish va uning investitsion faoliyatini rivojlantirishga qaratilgan ishlar bugunga kunda o’z samarasini bermoqda. Buning natijasida sanoat tarmog’i iqtisodiyotimizni yetakchi tarmog’iga aylandi. O’zbekistonda amalga oshirilga iqtisodiy islohotlar natijasida qulay investitsiya muhiti shakllantirildi, ya`ni qulay investitsiya muhitini shakllanishida iqtisodiy rivojlanishning barqaror sur`atlariga erishilayotganligi va bozor institutlarining mavjudligi hamda eng avvalo, mustahkam qonunchilik bazasi, rivojlangan bank- kredit va investitsiyalashni davlat tomonidan qo’llab quvvatlash kabi chora-tadbirlar tizimlari yaratilganligi sabab bo’lmoqda. • Turli iqtisodchi – olimlarning investitsiyalar va investitsiya faoliyati atamlariga bergan ta’riflari hamda qarashlari tahlil qilindi. • Mamlakat iqtisodiy qudrati va xalq farovonligi bilan bog’liq tarmoqlarning eksport salohiyatini oshirishda muhim o’rin egallaydi. Shu bois, 93 sanoat tarmog’iga investitsiyalar jalb etishni kengaytirish, uni rivojlantirish strategik ahamiyatga ega bo’lgan yo’nalishlar qatoriga kiradi. Sanoat tarmog’i korxonalarida ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar hajmi ham yildan-yilga oshib bormoqda. Bunga sabab, korxonalarning texnik bazasi yangilanayotganini, ishlab chiqarish quvvatlarini oshayotganini ko’rsatish mumkin. O’zbekistonda sanoat korxonalari investitsiya loyihalarini moliyalash uchun xalqaro kapitallarni jalb etishga muhim qo’shimcha manba sifatida qaralishi lozim. Xalqaro kapitallar mahalliy investitsiyalarni to’ldirishi mumkin, biroq, ularning o’rnini bosolmaydi. Shu jihatlarni inobatga olganda, investitsiyalashning tashqi manbalarini kengaytirish tarmoq korxonalarining investitsiya faoliyatini yuksaltirishda ustuvor vazifa hisoblanadi.

O'xshashlar

Xalqaro turizmda sarmoyalar jalb etish

Iqtisodiyotning real sektorlarga investitsiyalar jalb etish yo’llari

Xorijiy investitsiyalar jalb qilish shakllari

Xorijiy investitsiyalarni jalb qilish va o`zlashtirish maqsadida investorlarga beriladigan imtiyozlar

Asosiy kapitalni takror ishlab chiqarish va undan foydalanish