Valyuta riski - Iqtisodiyot - Slaydlar

Valyuta riski

Yuklangan vaqt:

06.12.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

177.05859375 KB

Ko'chirib olish

Reja : 1. Valyuta riskining iqtisodiy mohiyati, turlari va yuzaga kelish sabablari. 2. Valyuta ayirboshlash jarayonidagi yo‘qotishlar. 3. Vaqt bo‘yicha valyuta kurslari. 4. Valyuta risklarini kamaytirish. Valyuta riski

Valyuta riski xalqaro korxonalar va bank muassasalari tashkil etish hamda ularning faoliyatini diversifikatsiyalash bilan bog‘liq bo‘lib, valyuta kurslari tebranishlari natijasida moliyaviy yo‘qotishlar yuzaga kelish ehtimolini o‘zida aks ettiradi. Bunda valyuta kurslarining o‘zgarishi naqd pul oqimlarining doimiy ravishda mamlakatdan mamlakatga ko‘chishi, valyutaning ichki qiymati o‘zgarishi, spekulyatsiya kabi omillar ta’sirida sodir bo‘ladi. 1. Valyuta riskining iqtisodiy mohiyati, turlari va yuzaga kelish sabablari

3Valyuta riski tashqi iqtisodiy faoliyat jarayonida ayirboshlash kurslarining o‘zgarishidan yoki boshqa turli valyuta operatsiyalarini amalga oshirilishida yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan yo‘qotishlar valyuta kurslarining o‘zgarishiValyuta risklari yuzaga kelishining asosiy sababi

Valyuta riskini uch turga ajratish mumkin: Operatsion valyuta riski Translyatsion valyuta riski Iqtisodiy valyuta riski 1A1B18 16 1C 16 1D 16

Tashqi iqtisodiy shartnoma ishtirokchilari uchun valyuta riski paydo bo‘lishining quyidagi shartlarini ajratib ko‘rsatish mumkin: — ochiq valyuta pozitsiyasining mavjudligi — shartnoma valyutasi sifatida xorijiy valyutadan foydalanish — shartnomaning tuzilishi va u bo‘yicha hisob-kitob orasida vaqt uzilish davrining mavjudligi 22 0F 22 0B 22 0B 07

• valyuta bozori ishtirokchisi (tijorat banklari, kompaniyalar) tomonidan chet el valyutasini oldi-sotdi operatsiyasini shuningdek, boshqa operatsiyalarni amalga oshirish natijasida chet el valyutasida ifodalangan talablarning yoki majburiyatlarning o‘zgarishiga olib keladigan valyuta bozori ishtirokchisining chet el valyutasidagi talablari yoki majburiyatlari o‘rtasidagi nisbatni ifodalovchi ko‘rsatkich.Valyuta mavqei • valyuta bozori ishtirokchisining chet el valyutasidagi talablari uning chet el valyutasidagi majburiyatlari summasiga mos (teng) bo‘lmagan holatdagi valyuta mavqei.Ochiq valyuta mavqei • valyuta bozori ishtirokchisining chet el valyutasidagi talablarining summasi uning chet el valyutasidagi majburiyatlari summasidan ortiq bo‘lgan holdagi ochiq valyuta mavqei.Uzun valyuta mavqei • valyuta bozori ishtirokchisining chet el valyutasidagi majburiyatlarining summasi uning chet el valyutasidagi talablari summasidan ortiq bo‘lgan holdagi ochiq valyuta mavqei.Qisqa valyuta mavqei • barcha turdagi chet el valyutalari bo‘yicha ochiq valyuta mavqelarining jami yig‘indisi.Ochiq valyuta mavqelarining jami summasi 07 22 23 24 22

2. Valyuta ayirboshlash jarayonidagi yo‘qotishlar Valyuta ayirboshlash jarayoni ikkita sxemadan biri bo'yicha amalga oshiriladi: 1. X.V. → M.V. → M.V. → X.V. (USD→USZ→ UZS→USD) 2. M.V. → X.V.→ X.V.→ M.V. (USZ→USD→ USD→UZS)

Valyuta ayriboshlash jarayonini ko'rib chiqish uchun biz quyidagilar kerak bo`ladi: R x — xorijiy valyutadagi omonat summasi; R m — milliy valyutadagi omonat summasi; S x — xorijiy valyutadagi omonat miqdorini ko`payishi; S m —milliy valyutadagi omonat miqdorini ko`payishi; K b — operatsiya boshlanishida valyuta kursi (milliy valyutaning xorijiy valyutaga nisbatan kursi); K o — operatsiya yakunidagi valyuta kursi; i x — xorijiy valyutaning aniq bir turi uchun foiz stavkalarini o`sishi. i m — milliy valyuta miqdori uchun fozi stavkalarini o`sishi; n — omonat muddati.

Xorijiy valyutada omonatga qo`yilgan pul miqdorining omonat muddatining tugash vaqtidagi summasi quyidagicha aniqlanadi ( oddiy foiz formulasidan foydalangan holda ):&#55349;&#56442; &#55349;&#56473; = &#55349;&#56441; &#55349;&#56473; &#55349;&#56434; &#55349;&#56451; ( &#55349;&#57295; + &#55349;&#56463; ∗ &#55349;&#56458; &#55349;&#56462; ) &#55349;&#56434; &#55349;&#56464;

3. Vaqt bo‘yicha valyuta kurslari Faraz qilaylik, 10000 $ ni yillik foiz stavkasi 8% bo’lgan dollardagi obligatsiyalarga yoki yillik foiz stavkasi 4%ni tashkil etuvchi iendagi yapon obligatsiyalariga joylashtirmoqchi bo’lyapmiz. Ayirboshlash kursi hozir 1 $ uchun 100 ¥, o’z navbatida, hozirgi kunda 10000 $ 1 mln. ¥ turadi. Agar siz iendagi yapon obligatsiyalariga mablag’ joylashtirsangiz, u holda bir yildan so’ng u 1040000 ien bo’ladi. Agar dollardagi obligatsiyalarga kapital joylashtirsangiz, unda bir yildan so’ng qo’lingizda 10800 $ bo’ladi.

Shunday qilib, biz riskli variantlardan birini tanlash bo’yicha quyidagicha xulosa qila olamiz: agar ienda ifodalangan $ qiymati yil davomida 3,71% dan ko’proqqa pasayib ketsa, iendagi obligatsiyalar eng yaxshi investitsiyalash varianti bo’ladi. Turli valyutalarga nisbatan to’g’ri moliyaviy qaror qabul qilish uchun quyidagi qoidadan foydalanish kerak: pulning vaqt bo’yicha qiymatiga bog’liq barcha hisob-kitoblarda pul oqimlari va foiz stavkasi bir valyutada ifodalangan bo’lishi kerak.

4. Valyuta risklarini kamaytirish Valyuta risklari, odatda, banklarda turli metodlar bilan boshqariladi. Bank tuzilmasida valyuta risklarini boshqarishning birinchi qadami valyuta operatsiyalari bo’yicha cheklovlarni belgilashdan iborat. Misol uchun, quyidagi cheklovlar juda keng tarqalgan: • xorijiy davlatlar uchun cheklovlar (kun mobaynida har bir mamlakatdan mijozlar bilan operatsiyalar uchun maksimal mumkin bo’lgan summa o’rnatiladi); • ishtirokchilar va mijozlar bilan tuzilgan bitimlar bo’yicha cheklovlar (har bir mijoz yoki mijozlar turlari bo’yicha operatsiyalar uchun maksimal mumkin bo’lgan summa o’rnatiladi);

• har bir kun va har bir diler uchun cheklovlar (odatda, keyingi ish kuniga ko’chirish mumkin bo’lgan, har bir muayyan diler va har bir kun uchun sotiladigan chet el valyutalari uchun maksimal mumkin bo’lgan ochiq pozitsiyasining hajmi); • yo’qotish limiti (zararlarning maksimal miqdori belgilab qo’yiladi). Ba’zi banklarda bu chegara har bir ish kuni uchun yoki alohida davr uchun belgilanadi (odatda bir oy); boshqa banklarda - muayyan turdagi vositalar uchun, ayrim hollarda - yakka tartibdagi dilerlar uchun.

Jahon amaliyotida cheklovlarga qo’shimcha ravishda valyuta risklarini kamaytirishning quyidagi usullari qo’llaniladi: • “ metching” metodi deb ataluvchi aktivlar va passivlar bo’yicha valyutalar oldi-sotdisida o’zaro hisoblashish, bunda valyuta tushumlarini uning chiqib ketish miqdoridan chegirib tashlash yordamida bank ularning hajmi va mos ravishda o’z riskiga ta’sir ko’rsatish imkoniga ega bo’ladi; • yiriklashtirish yordamida valyuta bitimlari sonini maksimal darajada qisqartirishdan iborat bo’lgan “netting” metodidan foydalanish. Buning uchun banklar xorijiy valyutani sotib olish va sotish uchun ariza qabul qilishni muvofiqlashtiruvchi bo’linmalar tashkil qiladi; • valyuta kurslari harakati va eng so’nggi ma’lumotlarni aks ettiruvchi ixtisoslashgan firmalarning axborot mahsulotlaridan qo’shimcha ma’lumotlar olish.

Devalvatsiya - milliy valyutaning chet el valyutalariga yoki xalqaro hisob-kitob pul birliklariga nisbatan qadrining tushishidir. Ya’ni, ayni paytda 1 USD=10200 UZS bo‘lsa, ma’lum bir muddat, masalan 6 oydan so‘ng 1 USD=10680 UZS bo‘lishi, milliy valyutaning xorijiy valyutaga nisbatan devalvatsiyasi hisoblanadi.

O'xshashlar

Aktivlar riski

Inflyatsiya riski

Valyuta kursi

Jahon valyuta tizimi

Xalqaro valyuta operatsiyalari